Khủng hoảng khí đốt giữa Nga và Ukraine

Ngày 7-1, Nga xác nhận đã cắt toàn bộ hoạt động cung cấp khí đốt qua lãnh thổ Ukraine tới châu Âu, nơi có khoảng 80% lượng khí đốt phụ thuộc nguồn cung từ Mát-xcơ-va. Khí đốt từ Nga tới ít nhất 17 nước châu Âu bị giảm mạnh, hoặc bị cắt hoàn toàn. Ủy ban châu Âu (EC) phải ra tuyên bố kêu gọi Nga và Ukraine nối lại ngay cuộc đàm phán để giải quyết dứt điểm xung đột khí đốt song phương, tránh lặp lại kịch bản năm 2006 khi châu Âu rơi vào tình trạng thiếu khí đốt trong mùa đông giá rét, do Nga ngừng cung khí đốt cho Ukraine.

Từ sáng 6-1, Thổ Nhĩ Kỳ, Bulgaria, Hy Lạp, Croatia và Macedonia đã không nhận được khí đốt của Nga vận tải quá cảnh lãnh thổ      Ukraine. Áo, Ba Lan, Hungary và Romania thông báo chỉ nhận được từ 10% đến 25% lượng khí đốt của Nga. Lượng khí đốt cấp cho Slovakia cũng giảm 70%, khiến Chính phủ nước này xem xét ban bố tình trạng khẩn cấp. Lượng khí đốt Pháp nhận được giảm 70%, Italia giảm 90%. Chính phủ Serbia lập Ủy ban khẩn cấp để giải quyết vấn đề này. Bulgaria, nước duy nhất ở Ban-căng phụ thuộc hoàn toàn nguồn cung từ Nga, đã rơi vào tình trạng khủng hoảng khí đốt trong điều kiện thời tiết âm 15 độ C. EC đánh giá tình hình là "khủng hoảng và nghiêm trọng". Séc, Chủ tịch luân phiên Liên hiệp châu Âu (EU) đề nghị triệu tập cuộc gặp cấp cao EU - Nga - Ukraine về vấn đề khí đốt.

Trong khi đó, Nga và Ukraine tiếp tục đổ lỗi cho nhau gây tình trạng gián đoạn nguồn cung khí đốt cho châu Âu. Tập đoàn Gazprom của Nga cáo buộc Kiev khóa vòi ba trong bốn đường ống dẫn khí đốt của Nga sang châu Âu. Tổng thống Ukraine V.Y-u-sen-cô lại khẳng định Nga cố ý giảm đáng kể hoặc ngừng bơm khí đốt qua Ukraine tới châu Âu. Thực tế, đến ngày 6-1, Nga đã giảm bốn lần lượng khí đốt bơm vào hệ thống này, còn ở mức 73,8 triệu m3/ngày so với 314,6 triệu m3/ngày trước đó. Gazprom cũng cáo buộc Kiev rút trộm khoảng 25 triệu m3 khí đốt/ngày từ lượng khí đốt trung chuyển qua Ukraine và khẳng định Kiev đã không thực hiện Tuyên bố chung ngày 1-1-2009, trong đó Ukraine bảo đảm vận chuyển liên tục và an toàn khí đốt của Nga sang châu Âu, Kiev cũng vi phạm Hiến chương năng lượng mà Ukraine đã tự nguyện phê chuẩn. 

Công ty khí đốt Ukraine Naftogaz cắt đứt đàm phán với Gazprom từ ngày 31-12-2008 do những bất đồng khó hóa giải giữa hai bên chung quanh khoản Ukraine nợ Nga giá mua, bán và trung chuyển  khí đốt. Căng thẳng dâng cao khi Nga cắt hoàn toàn nguồn cung khí đốt khoảng 90-110 triệu m3 khí đốt cho Ukraine ngay ngày đầu năm mới 2009. Gazprom cho biết, Ukraine còn nợ hơn hai tỷ USD tiền mua khí đốt, trong đó có 450 triệu USD tiền phạt do trả nợ chậm và tập đoàn này sẽ tăng giá khí đốt bán cho Ukraine theo giá thị trường là 450 USD/1.000 m3. Gazprom cáo buộc Kiev đã thổi phồng cuộc tranh cãi khí đốt với Mát-xcơ-va và khẳng định, các vấn đề nảy sinh chung quanh việc cung cấp khí đốt xuất phát từ những tranh chấp về chính trị tại  Ukraine. Trong khi đó, Naftogaz cho biết mức giá Ukraine có thể chấp nhận được là 201 USD/1.000 m3 khí đốt và phí vận chuyển quá cảnh Ukraine cho các khách hàng châu Âu là 2,05 USD/1.000 m3/100 km ống dẫn. Naftogaz khẳng định sẽ trả tiền nợ khí đốt năm 2008 cho Gazprom vào ngày 11-1 tới và từ chối trả khoản tiền phạt 450 triệu USD.

Cuộc khủng hoảng khí đốt giữa Nga và Ukraine cho thấy sự phụ thuộc của cả Mát-xcơ-va và các nước châu Âu vào một đường ống dẫn khí xuất khẩu. Năm 2008, Tập đoàn Gazprom cung cấp cho các nước EU 40% lượng khí đốt xuất khẩu của tập đoàn này, trong đó 80% trung chuyển qua lãnh thổ Ukraine. Ðể bù cho khách hàng châu Âu lượng khí đốt hiện bị thiếu hụt khi trung chuyển qua Ukraine, Gazprom quyết định tăng lượng khí đốt trung chuyển qua lãnh thổ Belarus, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và mua lại khí đốt tại các kho dự trữ ở châu Âu.

Gazprom cho rằng Ukraine phải thanh toán số tiền mua khí đốt trên và như vậy khoản nợ của Ukraine sẽ lên vài tỷ USD. Nga đang đặt hy vọng vào hai tuyến đường ống ngầm chạy qua biển mang tên Dòng chảy phương Bắc và Dòng chảy phương Nam, một qua biển Ban-tích cung cấp khí đốt cho các khách hàng ở Ðức và Hà Lan; một qua biển Ðen cho Bulgaria, Italia và Áo. Việc nhiều nước châu Âu trở thành nạn nhân của cuộc tranh cãi về khí đốt giữa Nga và Ukraine hơn lúc nào hết thúc đẩy EU đa dạng hóa nguồn cung năng lượng nhằm giảm phụ thuộc Nga, trong đó có kế hoạch tài trợ xây dựng đường ống dẫn khí đốt Nabucco, từ biển Ca-xpi và Iran qua Thổ Nhĩ Kỳ và không qua Nga. Tuy nhiên, kế hoạch này có thể gây chia rẽ EU, giữa các nước ủng hộ với Ðức, Pháp và Italia do còn lo ngại thiếu nhà cung cấp đáng tin cậy.

CÁC nhà phân tích dự báo, cuộc khủng hoảng về khí đốt giữa Mát-xcơ-va và Kiev chưa thể hóa giải ngay trong thời điểm hiện tại do tồn tại nhiều bất đồng khó giải quyết và có thể tiếp tục leo thang. Dù cả hai phía vẫn khẳng định sẵn sàng ngồi lại vào bàn thương lượng và theo kế hoạch nối lại đàm phán vào ngày 8-1, nhưng tính chất phức tạp chung quanh vấn đề khí đốt giữa Nga và Ukraine vẫn khiến các cuộc đàm phán sắp tới gặp nhiều khó khăn.

      BÍCH HẠNH

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel tại Jbaa, Liban, ngày 4/12/2025. (Ảnh: THX/TTXVN)

Israel không kích Liban

Chỉ một ngày sau khi Israel và Liban tiến hành cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên sau nhiều thập kỷ và bất chấp cả việc hai nước đã ký thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 11/2024, ngày 4/12, quân đội Israel thông báo đã bắt đầu các cuộc tấn công nhằm vào “những mục tiêu khủng bố của lực lượng Hezbollah” tại miền nam Liban.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Cảnh ngập lụt sau những trận mưa lớn tại tỉnh Songkhla, Thái Lan. (Ảnh: THX/TTXVN)

Liên hợp quốc hỗ trợ các nước Nam Á ứng phó lũ lụt nghiêm trọng

Liên hợp quốc tiếp tục hỗ trợ chính phủ một số quốc gia Nam ÁĐông Nam Á ứng phó với tình trạng lũ lụt và sạt lở đất ở mức thảm khốc, khiến hơn 1.500 người thiệt mạng và ảnh hưởng gần 11 triệu người. Đây là thông điệp mà người phát ngôn của Tổng Thư ký Liên hợp quốc, ông Stephane Dujarric đưa ra vào ngày 4/12.

Người lao động làm việc tại một siêu thị tại Washington D.C, Mỹ. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Mỹ: Số nhân sự bị cắt giảm cao nhất trong 5 năm

Với các thông báo cắt giảm mạnh nhân sự của các doanh nghiệp Mỹ vào tháng 11, tổng số người mất việc trong cả năm 2025 tiếp tục vượt xa mốc 1 triệu người, trong bối cảnh tái cấu trúc doanh nghiệp, trí tuệ nhân tạo (AI) và thuế quan góp phần làm giảm số lượng việc làm.

Bộ trưởng Nội vụ và An toàn Hàn Quốc Yun Hojung chụp ảnh kỷ niệm với các đại sứ, đại biện các nước tại Hàn Quốc. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc)

Đẩy mạnh hợp tác về hành chính giữa Hàn Quốc và Việt Nam

Ngày 4/12, Bộ trưởng Nội vụ và An toàn Hàn Quốc Yun Hojung đã tổ chức gặp gỡ đoàn ngoại giao tại Seoul, giới thiệu về những chính sách mới về Hành chính công của chính quyền Lee Jae Myung. Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc Vũ Hồ đã tham dự sự kiện này cùng với gần 100 đại sứ, đại biện các nước tại Seoul.

Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu Back. (Ảnh: Yonhap/ TTXVN)

Hàn Quốc định hướng tái thiết quân đội

Ngày 3/12, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu Back đã chủ trì cuộc họp với các chỉ huy cấp cao để thảo luận định hướng củng cố và xây dựng lực lượng quân đội, 1 năm sau động thái thiết quân luật bất thành có sự tham gia của cựu Bộ trưởng Quốc phòng và một loạt quan chức quân đội dưới thời cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu. (Ảnh: THX/TTXVN)

Trung Quốc, Nga củng cố tin cậy chiến lược

Trong khuôn khổ vòng tham vấn an ninh chiến lược Trung Quốc-Nga lần thứ 20 diễn ra tại Moskva, Trung Quốc và Nga nhất trí triển khai đầy đủ nhận thức chung quan trọng mà nguyên thủ hai bên đạt được về an ninh chiến lược, qua đó thúc đẩy điều phối chiến lược song phương lên tầm cao chất lượng hơn.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.