Sáng 25/12, tại Hà Nội, Viện Sáng tạo và Chuyển đổi số (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam) tổ chức Hội thảo “Chính sách và mô hình chuyển đổi số nông thôn: Thực trạng và giải pháp”, nhằm đánh giá toàn diện việc triển khai chuyển đổi số ở khu vực nông thôn, từ đó đề xuất các nhóm giải pháp khả thi, góp phần hoàn thiện chính sách và nâng cao hiệu quả thực tiễn trong thời gian tới.
Phát biểu khai mạc, Thạc sĩ Nguyễn Quyết Chiến, Tổng thư ký Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) nhấn mạnh, chuyển đổi số đang trở thành xu thế tất yếu và là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra sâu rộng. Ở Việt Nam, chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn chiến lược mà còn là con đường quan trọng để rút ngắn khoảng cách phát triển, nâng cao năng suất, chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh quốc gia.
Đối với khu vực nông thôn-nơi sinh sống của phần lớn dân cư cả nước, giữ vai trò nền tảng của ổn định xã hội, an ninh lương thực và gìn giữ bản sắc văn hóa-chuyển đổi số càng có ý nghĩa đặc biệt. Theo Thạc sĩ Nguyễn Quyết Chiến, chuyển đổi số nông thôn không đơn thuần là đưa công nghệ về làng quê, mà là tái cấu trúc toàn diện phương thức phát triển nông thôn, từ quản trị, tổ chức sản xuất, phân phối, cung ứng dịch vụ công đến nâng cao chất lượng đời sống người dân.
Trong bối cảnh Việt Nam theo đuổi các mục tiêu phát triển bền vững và cam kết “không để ai bị bỏ lại phía sau”, Thạc sĩ Nguyễn Quyết Chiến cho rằng, chuyển đổi số nông thôn không thể chỉ dừng ở các mô hình trình diễn hay tập trung vào những địa phương có điều kiện thuận lợi, mà cần hướng tới một nghị trình bao trùm, lấy người dân làm trung tâm, lấy hiệu quả thực chất làm thước đo và thu hẹp khoảng cách số giữa nông thôn với thành thị.
Cùng quan điểm, Tiến sĩ Nguyễn Thị Bích Lan, Viện trưởng Viện Sáng tạo và Chuyển đổi số cho rằng, chuyển đổi số nông thôn hiện nay đang đứng trước ba sự dịch chuyển lớn. Thứ nhất là chuyển từ tư duy “ứng dụng công nghệ” sang tư duy “chuyển đổi mô hình phát triển”, trong đó công nghệ chỉ là công cụ, còn cốt lõi là thay đổi cách tổ chức sản xuất, quản trị cộng đồng, cung cấp dịch vụ và kết nối thị trường. Nếu chỉ dừng lại ở việc đưa phần mềm, nền tảng hay thiết bị về nông thôn mà không làm thay đổi mô hình vận hành, chuyển đổi số rất dễ rơi vào hình thức.
Thứ hai là sự dịch chuyển từ các mô hình thí điểm đơn lẻ sang yêu cầu liên thông, tích hợp và nhân rộng. Trên thực tế, nhiều mô hình xã thông minh, xã thương mại điện tử đã được triển khai nhưng chưa kết nối chặt chẽ với hệ thống dữ liệu quốc gia, dữ liệu ngành, dẫn đến chưa hình thành được chuỗi giá trị số bền vững cho khu vực nông thôn.
Thứ ba là chuyển từ cách tiếp cận “lấy chính quyền làm trung tâm” sang lấy người dân và các chủ thể kinh tế nông thôn làm trung tâm. Theo TS Nguyễn Thị Bích Lan, người nông dân, hợp tác xã, hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ ở nông thôn phải trở thành những người sử dụng thực sự và hưởng lợi thực sự từ chuyển đổi số. Những dịch chuyển này đặt ra yêu cầu cần rà soát, điều chỉnh toàn diện hệ thống chính sách và mô hình chuyển đổi số nông thôn, cả về thiết kế lẫn tổ chức thực hiện.
Tại hội thảo các chuyên gia cũng khẳng định chuyển đổi số nông thôn là một quá trình lâu dài, phức tạp, cần cách tiếp cận tổng thể, lấy người dân làm trung tâm và sự phối hợp chặt chẽ giữa các chủ thể. Việc hoàn thiện chính sách, phát triển hạ tầng, dữ liệu, nguồn nhân lực và truyền thông được xem là những yếu tố then chốt để chuyển đổi số nông thôn đi vào chiều sâu, mang lại hiệu quả thực chất, góp phần xây dựng nông thôn mới hiện đại, bền vững.
![[Infographic] Hà Nội: Đầu tư ngân sách duy trì đà tăng, đăng ký doanh nghiệp có nhiều chuyển động](https://cdn.nhandan.vn/images/977bc8039cf2a285d64553b90d6f12f262340ae4165ce68ac17a850e5ce6502cc7bce15cf80fd662e9393b5e0ee3f21c3c7c4f229359aba580a4e2f637103b66/bia-inffo.jpg.webp)
