Văn hóa dân tộc

Ðộc đáo nhà trình tường cổ ở Lạng Sơn

Nhiều đời nay, bà con các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Sán Chí... ở Lạng Sơn thường dựng những ngôi nhà bằng đất để ở (gọi là nhà trình tường). Kỹ thuật dựng nhà trình tường của đồng bào dân tộc thiểu số rất độc đáo. Hiện nay, còn nhiều ngôi nhà trình tường một tầng và hai tầng ở xã Hữu Khánh, Yên Khoái..., huyện Lộc Bình, được dựng hoàn toàn bằng đất sét rất vững chãi và kiên cố sau hàng trăm năm.

Nhà trình tường hai tầng được ông Ngô Đức Tạ ở thôn Nà Chuông I, Mai Pha, TP Lạng Sơn phục dựng.
Nhà trình tường hai tầng được ông Ngô Đức Tạ ở thôn Nà Chuông I, Mai Pha, TP Lạng Sơn phục dựng.

Ông Hà Văn Dẩn, năm nay 81 tuổi, ở Bản Khiếng, xã Hữu Khánh, huyện Lộc Bình cho biết: Người Tày, Nùng có hai kỹ thuật dựng nhà trình tường độc đáo. Thứ nhất là, dựng nhà trình tường trực tiếp bằng đất sét. Loại nhà này sau khi chọn đất thì dùng khuôn gỗ dài gần hai mét, rộng hơn 40 cm, đưa đất vào khuôn rồi dùng chày nén chặt, hết lớp nọ đến lớp kia; khi đến giữa khuôn thì dùng một cây tre già làm tâm điểm kết nối từng khuôn, tạo thành bức tường vững chắc. Thường những ngôi nhà được trình từ đất với độ dày của tường từ 40 đến 50 cm, cao từ bốn đến năm mét, diện tích trung bình của lòng nhà từ 60 đến 80 m2... Thứ hai là dùng khuôn đúc như khuôn đúc gạch, khuôn rộng 40x40 cm, cao 10 cm, gạch được đóng bằng đất bùn trộn kỹ. Khi gạch khô thì đem về xây như kiểu nhà hiện đại nhưng chỉ khác là hồ và vữa để xây cũng chỉ bằng bùn và đất sét... Ðiểm nổi bật là, nhà trình tường mùa đông thì ấm, còn mùa hè thì mát. Kết cấu nhà trình tường thường được bà con chia ra làm nhiều gian; ngăn này thông ngăn kia, có cửa gỗ kiên cố chia cắt từng ngăn để ở. Các bộ phận khác như: bếp, chuồng trại nuôi gia súc, gia cầm được nối liền với nhà chính bằng một hành lang cũng khép kín toàn bộ ngôi nhà. Trong kiểu nhà trình tường hai tầng, thì tầng hai được lát bằng gỗ ván, vừa để ở, vừa để chứa các vật dụng trong gia đình như thóc, ngô...

Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Bình Hứa Văn Cường cho biết: Kinh phí xây dựng nhà trình tường thấp nhưng lại có nhiều tiện ích. Tuy nhiên, bây giờ chẳng còn ai muốn dựng nhà trình tường nữa. Hiện chỉ còn nhiều bản làng ở hai xã Hữu Khánh và Yên Khoái là giữ được hàng trăm ngôi nhà trình tường cổ. Nếu có dịp lên Lạng Sơn, du khách đến với các thôn, bản vùng cao, nhất là ở các huyện giáp biên như: Lộc Bình, Cao Lộc, Ðình Lập... vẫn được nhìn thấy những ngôi nhà trình tường nguyên vẹn rêu phong, cổ kính. Bây giờ những ngôi nhà trình tường cổ ngày càng ít đi, thay vào đó là những ngôi nhà xây bằng gạch bê-tông, lợp bờ-rô xi-măng. UBND huyện Lộc Bình đang làm đề án bảo tồn nhà trình tường ở xã Hữu Khánh và Yên Khoái để phát triển du lịch văn hóa. Ngoài ra, ngành văn hóa tỉnh cũng đang khôi phục các lễ hội truyền thống và sưu tập nhà trình tường cổ đang có nguy cơ bị mai một để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, hòa nhập với kho tàng văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Có thể bạn quan tâm

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh:LINH BẢO).

Tiếp tục phát huy tính sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ

Văn học-nghệ thuật có vai trò quan trọng trong công tác tư tưởng, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa, công nghệ số phát triển nhanh như hiện nay. Trước tình hình đó, các hội văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cần nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình để tổ chức hoạt động đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Ra mắt bộ sách “Người hùng không cầm súng”

Ra mắt bộ sách “Người hùng không cầm súng”

Bộ sách “Người hùng không cầm súng” của tác giả 82 tuổi Tất Thọ, do Nhà xuất bản Văn học ấn hành kể về những con người hết sức bình dị ở nhiều ngành nghề, nhiều lứa tuổi, chiến đấu với những hoàn cảnh khắc nghiệt để cống hiến cho sự tiến bộ.

Màu xanh áo lính hòa cùng cờ đỏ sao vàng: Sinh viên Đại học Đại Nam với “Tổ quốc trong tim”

Màu xanh áo lính hòa cùng cờ đỏ sao vàng

Sắc màu áo xanh với màu cờ đỏ sao vàng đã hòa chung một nhịp đập yêu nước trong buổi chiếu “Tổ quốc trong tim: The Concert Film” nằm trong chuỗi Unitour. Không gian ấy không chỉ là màn ảnh rộng và âm nhạc, mà là nơi trái tim tuổi trẻ Việt Nam đồng lòng, hướng về những khát khao dựng xây và bảo vệ đất nước.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.