Để giáo dục nghề nghiệp đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường lao động

Theo thống kê, khoảng hơn 80% học viên tốt nghiệp giáo dục nghề nghiệp đã có việc làm. Hiệu quả giáo dục nghề nghiệp từng bước được nâng lên, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và thị trường lao động.
Sinh viên Trường trung cấp Bách nghệ Hà Nội tại Ngày hội gắn kết giáo dục nghề nghiệp Thủ đô với thị trường lao động, tháng 5/2023 (Ảnh: Thủy Nguyên)
Sinh viên Trường trung cấp Bách nghệ Hà Nội tại Ngày hội gắn kết giáo dục nghề nghiệp Thủ đô với thị trường lao động, tháng 5/2023 (Ảnh: Thủy Nguyên)

Nâng dần chất lượng và hiệu quả giáo dục nghề nghiệp

Thông tin về quy mô đào tạo của giáo dục nghề nghiệp trong thời gian qua, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho biết, số lượng tuyển sinh giai đoạn 2011-2020 đạt 19,67 triệu người.

Trong số này, tuyển sinh trình độ cao đẳng đạt 1,945 triệu người (chiếm 9,8%), trình độ trung cấp đạt 2,3 triệu người (chiếm 11,86%). Số người thuộc nhóm dân tộc thiểu số chiếm khoảng 7,5% và nữ chiếm 25,5%. Trong hai 2021 và 2022, mỗi năm tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp khoảng 2 triệu người.

Số lượng tuyển sinh của giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2011-2020 đạt 19,67 triệu người.

Ở giai đoạn 2016-2020, giáo dục nghề nghiệp thu hút hơn 980 nghìn học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào học.

Phần lớn trường cao đẳng, trường trung cấp trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp đều có tuyển sinh và đào tạo cho học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở, trong đó chủ yếu học sinh vào học hệ trung cấp. Ngoài ra, một số em học các trình độ sơ cấp hoặc học liên thông lên cao đẳng.

Khung trình độ quốc gia gồm 8 bậc, trong đó giáo dục nghề nghiệp có 5 bậc (từ bậc 1-5) đã được ban hành, bảo đảm tính liên thông giữa các bậc, tạo điều kiện công nhận trình độ và học tập suốt đời.

Khung trình độ quốc gia đã tham khảo Khung tham chiếu trình độ ASEAN (AQRF), Khung trình độ châu Âu (EQF). Do đó, sẽ tạo điều kiện cho việc công nhận lẫn nhau về trình độ đào tạo, tăng cường hội nhập quốc tế trong giáo dục và đào tạo.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội nhận định, chất lượng và hiệu quả giáo dục nghề nghiệp từng bước được nâng lên, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và thị trường lao động.

Kỹ năng nghề của người học được tăng cường. Khoảng hơn 80% người tốt nghiệp đã có việc làm, trong đó 70 đến 75% học viên tốt nghiệp có việc làm đúng ngành, nghề đào tạo.

Một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp có uy tín về chất lượng đào tạo, gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp có tỷ lệ việc làm sau tốt nghiệp đạt 100%, và 85-90% người tốt nghiệp có việc làm đúng ngành, nghề đào tạo.

Khoảng hơn 80% người tốt nghiệp đã có việc làm, trong đó 70 đến 75% học viên tốt nghiệp có việc làm đúng ngành, nghề đào tạo.

Cơ quan này cũng nhận định, gắn kết giữa giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp và thị trường lao động có chuyển biến tích cực. Nhìn nhận của doanh nghiệp về giáo dục nghề nghiệp có thay đổi trong việc hợp tác giữa doanh nghiệp với cơ quan quản lý nhà nước các cấp và cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp đã có nhiều hình thức, mô hình hợp tác đa dạng, phong phú, gắn kết giữa đào tạo và giải quyết việc làm cho người học sau tốt nghiệp. Nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã thành lập bộ phận chuyên trách về gắn kết doanh nghiệp.

Khắc phục sáu hạn chế của giáo dục nghề nghiệp

Tìm hiểu thông tin việc làm tại phiên giao dịch việc làm quận Long Biên, tháng 5/2023. (Ảnh: Thủy Nguyên)

Tìm hiểu thông tin việc làm tại phiên giao dịch việc làm quận Long Biên, tháng 5/2023. (Ảnh: Thủy Nguyên)

Thứ nhất, giáo dục nghề nghiệp chưa gắn chặt với thị trường lao động. Quy mô đào tạo còn nhỏ và cơ cấu trình độ, ngành nghề đào tạo còn bất hợp lý, chưa đáp ứng được yêu cầu tăng nhanh lực lượng lao động có chứng chỉ bằng cấp và kỹ năng nghề nghiệp cao, đặc biệt đối với những lĩnh vực kinh tế mà Việt Nam có thế mạnh.

Thứ hai, chất lượng, hiệu quả đào tạo chưa cao, chuyển giao, nhân rộng các chương trình theo chuẩn quốc tế chưa đồng bộ.

Thứ ba, quy mô đào tạo chất lượng cao còn nhỏ, chưa đáp ứng được yêu cầu của các ngành kinh tế mũi nhọn và yêu cầu nâng cao chất lượng cạnh tranh của nguồn nhân lực trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh cao.

Thứ tư, đào tạo, đào tạo lại cho người lao động chưa được chú trọng.

Thứ năm, giáo dục nghề nghiệp và hệ thống giáo dục và đào tạo nói chung chưa thật sự mở, linh hoạt, tạo cơ hội học tập suốt đời cho người dân

Thứ sáu, hội nhập quốc tế chưa chủ động và hiệu quả chưa cao. Giáo dục nghề nghiệp chưa chủ động, khai thác tối đa các cơ hội và tiềm năng hợp tác đa phương và song phương khu vực và quốc tế.

Thời gian tới, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đề xuất một số giải pháp để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường lao động.

Hồ sơ dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) đang được xây dựng cũng có một nội dung nổi bật liên quan tới nhóm chính sách phát triển kỹ năng nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Trong đó, cần tập trung hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật để giáo dục nghề nghiệp gắn chặt với thị trường lao động, tăng cường tính mở, liên thông, hiện đại, hội nhập và thích ứng.

Triển khai Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập theo hướng tinh gọn, hiệu quả, đào tạo gắn với yêu cầu của thị trường lao động.

Tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Có chính sách hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tham gia giáo dục nghề nghiệp từ khâu tuyển sinh đến đào tạo, đặt hàng đào tạo.

Ngoài ra, trong hồ sơ dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) đang được xây dựng để trình Quốc hội sắp tới, cũng có một nội dung nổi bật liên quan tới nhóm chính sách phát triển kỹ năng nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) nêu rõ, mục tiêu của nhóm chính sách này là phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; tạo thuận lợi cho người lao động học tập, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp gắn với đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

Nội dung chính sách gồm ba nhóm quy định chính.

Trước hết là quy định bảo đảm đồng bộ, gắn kết giữa khung trình độ quốc gia với khung trình độ kỹ năng nghề quốc gia; tăng cường sự tham gia của các bên (Nhà nước, người lao động, người sử dụng lao động, cơ sở đào tạo) trong phát triển kỹ năng nghề và đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

Tiếp đó là quy định tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ nghề quốc gia, tăng tính mở và linh hoạt trong việc nâng cao trình độ kỹ năng nghề cho người lao động cũng như nguồn kinh phí hỗ trợ phát triển kỹ năng nghề.

Dự thảo Luật cũng đề xuất các giải pháp thực hiện chính sách.

Cụ thể, với phát triển kỹ năng nghề, sẽ bổ sung nhiều quy định. Đó là: Mục đích, nội dung phát triển kỹ năng nghề; hoạt động hỗ trợ phát triển kỹ năng nghề; Hội đồng kỹ năng nghề; Khung trình độ kỹ năng nghề quốc gia và quy định việc tham chiếu, kết nối khung trình độ kỹ năng nghề quốc gia với khung trình độ quốc gia; Trách nhiệm quản lý nhà nước về phát triển kỹ năng nghề; tôn vinh, khen thưởng tổ chức, cá nhân trong phát triển kỹ năng nghề và đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia; Quyền và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong phát triển kỹ năng nghề; Kinh phí hỗ trợ phát triển kỹ năng nghề theo hướng ngân sách Nhà nước hỗ trợ phát triển kỹ năng nghề theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và lồng ghép trong các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, dự án, đề án liên quan; quy định Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển kỹ năng nghề (quỹ tài chính ngoài ngân sách theo cơ chế xã hội hóa).

Về đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia, bổ sung các quy định cụ thể về: Điều kiện, tổ chức và hệ thống đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia; Quyền, trách nhiệm của người sử dụng lao động tham gia đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia; Các đối tượng và một số ngành, nghề đặc thù được hỗ trợ tham gia đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

Có thể bạn quan tâm

Đoàn giám sát số 14 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội làm việc với Đảng ủy xã Tam Hưng.

Xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân đạt hiệu quả cao

Chiều 5/12, Đoàn giám sát số 14 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã làm việc với Đảng ủy xã Tam Hưng, nhằm giám sát công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện một số chuyên đề trọng tâm, cấp bách cuối năm 2025; kiểm điểm tự đánh giá xếp loại chất lượng của Ban Thường vụ Đảng ủy xã năm 2025.

Các đồng chí Bùi Thị Minh Hoài, Lương Quốc Đoàn (lần lượt thứ nhất và ba từ trái sang) trao giải A Giải báo chí và giải A Cuộc thi viết cho các tác giả, đại diện nhóm tác giả tiêu biểu.

Trao giải báo chí về "tam nông" tặng 34 tác phẩm xuất sắc

Năm nay, Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn ghi nhận kỷ lục về số lượng tác phẩm dự thi với gần 1.900 bài gửi. Từ đây, Ban tổ chức đã đánh giá, lựa chọn và tìm ra hai giải A, bốn giải B, sáu giải C, mười giải Khuyến khích và 12 giải chuyên đề. Báo Nhân Dân có một tác phẩm giành giải chuyên đề.

Trao giải "Vinh danh người truyền lửa" cho 15 cá nhân xuất sắc.

Vinh danh những “Người truyền lửa” vì cống hiến, đóng góp thiết thực cho cộng đồng

Những cá nhân tiêu biểu nhất của giải thưởng “Vinh danh Người truyền lửa” đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau nhưng đều có chung một tinh thần luôn nỗ lực không ngừng vì những điều tốt đẹp. Câu chuyện họ mang theo đã truyền cảm hứng, góp phần bồi đắp niềm tin, khơi dậy khát vọng cống hiến và tinh thần đoàn kết trong cộng đồng.

Anh Lương Minh Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Đắk Lắk trao tặng Bằng khen của Ban Chấp hành Tỉnh đoàn Đắk Lắk cho anh Nguyễn Văn Minh.

Tặng Bằng khen cho anh Nguyễn Văn Minh vì đã có hành động dũng cảm cứu người trong mưa lũ

Hành động dũng cảm của anh Nguyễn Văn Minh không chỉ hỗ trợ lực lượng chức năng kịp thời đưa người dân ở vùng lũ đến nơi an toàn, anh còn có tinh thần trách nhiệm, xả thân vì cộng đồng, là tấm gương điển hình về người tốt, việc tốt để đoàn viên, thanh niên trong và ngoài tỉnh học tập, rèn luyện.

Tin nổi bật ngày 5/12: Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và chính sách phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, TP Hồ Chí Minh

Tin nổi bật ngày 5/12: Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và chính sách phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, TP Hồ Chí Minh

Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; điều tra làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, Thành phố Hồ Chí Minh … là một số tin tức đáng chú ý ngày 5/12.

Đoạn bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long đã bị nước biển cuốn trôi hoàn toàn.

Sớm gia cố bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải

Những ngày này, triều cường kết hợp với sóng to, gió lớn đã gây sạt lở hơn 500m bờ bao ngăn triều cường khu vực Cồn Nhàn thuộc 2 ấp Đông Thành, Hồ Thùng, xã Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long. Nước biển tràn vào đất liền gây thiệt hại thủy sản, hoa màu, ảnh hưởng khoảng 50ha đất sản xuất của hàng chục hộ dân.

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký Công điện số 236/CĐ-TTg ngày 5/12/2025, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương xử lý vụ cháy xảy ra lúc 4 giờ 37 cùng ngày tại số 227 Trần Hưng Đạo, phường Cầu Ông Lãnh (TP Hồ Chí Minh), khiến bốn người thiệt mạng và hai người bị thương. 

Dự án "Mắt sáng cộng đồng" bố trí các xe phẫu thuật lưu động đạt chuẩn bệnh viện để hỗ trợ người dân vùng sâu, vùng xa.

Dự án "Mắt sáng cộng đồng": Mỗi đôi mắt sáng trở lại là một cuộc đời lần nữa mở ra

Hơn 10 năm về trước, đoàn bác sĩ của Bệnh viện Mắt quốc tế DND không quản ngại khó khăn, đến Quỳnh Nhai (Sơn La) để tiến hành thay thủy tinh thể cho hơn 100 người cao tuổi. "Đó là những ngày trời rét căm, chúng tôi 'mang' cả phòng mổ lên núi, với mong muốn đem ánh sáng trở lại cho bà con vùng cao", bác sĩ Quỳnh hồi tưởng.

Thành phố Đà Nẵng họp triển khai "chiến dịch Quang Trung".

Đà Nẵng tăng tốc triển khai "chiến dịch Quang Trung"

Ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng yêu cầu việc sửa chữa và xây dựng lại nhà cửa phải bảo đảm tiêu chí an toàn, bền vững, không để tình trạng nhà làm xong 2-3 năm đã hư hỏng. Tại các địa bàn khó khăn chưa triển khai được phải có phương án tạm thời cho dân ngay.

Phối cảnh cầu vượt trực thông trên tuyến đường Cổ Linh.

Làm cầu vượt trực thông dài hàng trăm mét giải quyết ùn tắc đường Cổ Linh

Do lưu lượng phương tiện lớn, đường Cổ Linh (Hà Nội) luôn trong tình trạng ùn tắc, mất trật tự an toàn giao thông, là “điểm nghẽn” phát triển kinh tế-xã hội của khu vực. Dù mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng phường Long Biên đã chủ động đề xuất giải pháp giải quyết căn cơ tình trạng này.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Hồ Văn Niên cùng lãnh đạo các ban, sở, ngành của tỉnh và địa phương thực hiện nghi thức khởi công xây dựng nhà mới cho gia đình bà Hồ Thị Hương, ở xã Tây Trà.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu sớm hoàn thành việc xây mới và sửa chữa nhà cho người dân vùng bão lũ

Sáng 5/12, tại buổi lễ trao kinh phí hỗ trợ cho các gia đình có nhà bị hư hỏng do mưa lũ ở xã Tây Trà, đồng chí Hồ Văn Niên, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu địa phương huy động tối đa nguồn lực, sớm hoàn thành việc xây mới, sửa chữa nhà, để các gia đình nhanh chóng ổn định chỗ ở, an cư, lạc nghiệp.

Văn phòng Làng trẻ em SOS Việt Nam.

Cần giải quyết tốt các vấn đề đặt ra khi chuyển các Làng SOS về địa phương quản lý

Gần 40 năm qua, với sự hỗ trợ của Làng trẻ em SOS quốc tế và các nhà tài trợ, Việt Nam có hơn 7.000 trẻ em, thanh, thiếu niên được nuôi dưỡng tại 17 cơ sở. Hiện nay, do nhiều nguyên nhân, nhiều Làng trẻ SOS cơ sở bị dừng nguồn tài trợ dẫn đến gặp nhiều khó khăn trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.