Cháy rừng ở Australia có thể liên quan đến sự suy giảm tầng ozone

Nghiên cứu phát hiện khói từ các đám cháy rừng bay lên tầng cao của khí quyển có thể đã khiến tầng ozone giảm 1%. Với mức độ này, tầng ozone sẽ phải mất một thập kỷ mới có thể phục hồi tự nhiên.

Khói lửa bốc lên tại đám cháy rừng gần sông Margaret, Australia ngày 8/12/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Khói lửa bốc lên tại đám cháy rừng gần sông Margaret, Australia ngày 8/12/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Khói từ các đám cháy rừng dữ dội tại Australia vào mùa hè năm 2019-2020 có khả năng liên quan đến thực trạng suy giảm đáng kể tầng ozone.

Đây là kết quả của một nghiên cứu quốc tế vừa được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) ngày 1/3.

Nghiên cứu phát hiện khói từ các đám cháy rừng bay lên tầng cao của khí quyển có thể đã khiến tầng ozone giảm 1%. Với mức độ này, tầng ozone sẽ phải mất một thập kỷ mới có thể phục hồi tự nhiên.

Theo Hội đồng Quản lý dịch vụ khẩn cấp và cứu hỏa của Australia và New Zealand (AFAC), các đám cháy rừng vào mùa Hè 2019-2020 đã thiêu rụi hơn 17 triệu ha đất rừng khắp miền Đông Australia. Ước tính các đám cháy rừng đã thải ra 270 triệu tấn CO2 chỉ trong 4 tháng.

Bà Clare Murphy, Giám đốc Trung tâm Hóa học khí quyển tại Đại học Wollongong, cho biết, đây là lần đầu tiên các nhà khoa học định lượng tác động của khói đối với tầng ozone.

Bà nhận định, những đám cháy rừng dữ dội này được dự báo gia tăng trong vài thập kỷ tới do tình trạng biến đổi khí hậu, có nguy cơ làm giảm tốc độ phục hồi của tầng ozone.

Nhiều nhà khoa học có xu hướng cho rằng, lỗ thủng tầng ozone tập trung ở Nam Cực, song khói bốc lên từ các đám cháy có nguy cơ hủy hoại tầng ozone ở gần nơi con người sinh sống hơn.

Điều này sẽ khiến người dân Australia tăng nguy cơ tiếp xúc với tia cực tím cũng như nguy cơ mắc ung thư da trong tương lai.

Tuy nhiên, bà Murphy cho rằng, các đám cháy rừng chỉ gây ra tác động nhỏ so với hậu quả của hành động tàn phá thiên nhiên khác đối với các tầng thấp của khí quyển. Do đó, con người cần xem xét tác động của các đám cháy trong bối cảnh rộng lớn hơn.

Kể từ thập niên 80 của thế kỷ trước, lỗ thủng tầng ozone đã dần được thu hẹp khi các chính phủ cấm sử dụng khí aerosol để chữa cháy - loại khí được cho là nguyên nhân gây suy giảm tấm lá chắn tự nhiên, bảo vệ con người trước tác động của các bức xạ mặt trời.

Đây là một minh chứng cho thấy nỗ lực hợp tác giữa các chính phủ cũng như người dân có thể đảo ngược tác động của biến đổi khí hậu.

Tầng ozone ngăn 97-99% tia cực tím của bức xạ mặt trời đến Trái đất, có tác dụng lọc tia cực tím nguy hại cho thảm thực vật và có thể gây ung thư cũng như bệnh đục thủy tinh thể ở người.

Nếu tầng ozone bị suy giảm 1% sẽ dẫn đến việc gia tăng tia cực tím ở tầng đối lưu khoảng 2%.

Có thể bạn quan tâm

Tổng công ty Xây dựng Lũng Lô thi công rà phá bom mìn, vật nổ trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc.

Hồi sinh những vùng đất ô nhiễm bom mìn

Nửa thế kỷ sau chiến tranh, bom mìn và vật nổ vẫn nằm lại trong lòng đất là mối đe dọa thường trực cho hàng triệu người dân. Với nỗ lực của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam cùng sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, công cuộc làm sạch đất ô nhiễm đang từng bước mang lại những đổi thay rõ rệt.

“Màn sương” bụi mịn độc hại bao phủ Hà Nội những ngày qua. (Ảnh MAI MAI)

Xử lý nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội

Những tháng cuối năm, Thủ đô Hà Nội luôn ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Tại các thời điểm đo, chỉ số chất lượng không khí (AQI) luôn ở mức báo động đỏ. Theo thống kê hằng năm của Cổng thông tin quan trắc môi trường (CEM.ORG.VN), không khí Hà Nội nằm trong top 10 thành phố trên thế giới về mức độ ô nhiễm.

Nhân viên lấy dữ liệu tại Trạm Khí tượng thủy văn Sa Pa, tỉnh Lào Cai. (Ảnh TRỌNG TÙNG)

Ứng dụng công nghệ trong dự báo, cảnh báo sớm thiên tai

Năm 2025 được đánh giá là một năm hứng chịu nhiều đợt thiên tai kỷ lục của nước ta từ trước đến nay. Chính vì vậy, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật để xây dựng cụ thể các mô phỏng cảnh báo từ sớm, từ xa đang là vấn đề được quan tâm nhằm nâng cao năng lực dự báo thiên tai.

Hệ thống phòng thủ chống lũ của Hà Lan và bài học cho Việt Nam.

Hệ thống phòng thủ chống lũ của Hà Lan và bài học cho Việt Nam

Lũ lụt tháng 11/2025 chỉ là một phần của các nguy cơ từ biến đổi khí hậu cực đoan ở Việt Nam. Câu chuyện về hành trình chống chọi với lũ lụt của Hà Lan, từ những thảm họa lịch sử đến các giải pháp kỹ thuật cụ thể, đang trở thành mô hình tham khảo thiết thực cho Việt Nam trong việc quản lý rủi ro dài hạn.

Trụ sở Tập đoàn Viettel là một trong số ít toà nhà ở Việt Nam đăng ký để nhận được chứng chỉ xanh.

Bộ Xây dựng ban hành Kế hoạch hành động bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Thực hiện Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 328/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Xây dựng ban hành Kế hoạch hành động cụ thể hóa các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Kế hoạch tập trung tích hợp phát triển năng lượng vào quy hoạch đô thị-nông thôn, khuyến khích điện mặt trời, chuyển đổi năng lượng xanh.

(Ảnh minh họa)

Cảnh báo lũ quét, sạt lở tại các tỉnh, thành phố từ Huế đến Lâm Đồng do mưa lớn diện rộng

Dự báo, trưa và chiều nay (4/12), khu vực các tỉnh, thành phố từ Huế đến Lâm Đồng tiếp tục có mưa to đến rất to. Cơ quan khí tượng cảnh báo, người dân và chính quyền các địa phương trên cần chuẩn bị các phương án ứng phó nguy cơ lũ quét, sạt lở đất tại nhiều xã, phường do mưa lớn diện rộng.