Chiều 9/6, Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể tiếp tục trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội về các vấn đề thuộc lĩnh vực giao thông.
Điều hành chặt chẽ, không để lãng phí vốn
Chất vấn Bộ trưởng tại phiên họp, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai (Hà Nội) nêu vấn đề liên quan một số quy định quản lý đầu tư công của Việt Nam còn hạn chế, tồn tại tư duy nhiệm kỳ, việc lựa chọn dự án đầu tư công vẫn dựa vào chỉ tiêu định tính, thiếu các chỉ tiêu định lượng cụ thể. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết tồn tại, hạn chế này có trong lĩnh vực giao thông không và giải pháp cụ thể để khắc phục.
Trả lời câu hỏi về giải ngân vốn trong lĩnh vực phụ trách, Bộ trưởng Giao thông vận tải cho biết, khi Bộ đăng ký kế hoạch vốn, đều tổ chức họp, rà soát kỹ tất cả các danh mục và đều dựa trên tình hình thực tế để xem xét, xác định số vốn đăng ký.
Nhìn chung, trong 2 năm vừa qua, Bộ Giao thông vận tải đã giải ngân khoảng 95-96% kế hoạch vốn. Phần còn lại chưa giải ngân được theo Bộ trưởng là do các yếu tố bất khả kháng như khó khăn trong giải phóng mặt bằng, thời tiết, địa chất…
Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, trong năm nay và những năm tiếp theo, khi trình với Quốc hội, Chính phủ và được bố trí vốn, Bộ sẽ chỉ đạo, điều hành chặt chẽ theo từng tháng để đáp ứng được nhu cầu, không để vốn dư, gây lãng phí.
Liên quan đến vấn đề tư duy nhiệm kỳ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định, ngành giao thông vận tải không có tư duy nhiệm kỳ, do là ngành phát triển kết cấu hạ tầng, quy hoạch lâu dài, công trình mang tính liên vùng đột phá.
Tất cả các quốc lộ, các đường cao tốc đều có trong quy hoạch với tầm nhìn định hướng nhiều chục năm. Đa số các dự án đăng ký đều có trong Nghị quyết của Đại hội Đảng và các Nghị quyết khác. Tất cả những căn cứ này đã bảo đảm được tính khách quan, minh bạch trong hoạt động của Bộ.
Theo Bộ trưởng, tất cả các dự án đều được Bộ Giao thông vận tải kiến nghị, các bộ, ngành xem xét tham mưu Chính phủ báo cáo Quốc hội. Quốc hội cũng đã rà soát và biểu quyết thông qua, đồng thời triển khai giám sát các dự án trong thực thi và khai thác. Do đó, các dự án đều quan trọng, bức thiết, tạo động lực, cơ hội mới cho sự phát triển của vùng, của đất nước.
Khó kêu gọi PPP vào các dự án giao thông
Trước chất vấn của đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) về tình trạng đầu tư theo phương pháp đối tác công tư (PPP) chưa như mong muốn, nhất là các công trình cao tốc, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư đã đi vào cuộc sống rất tốt ở các lĩnh vực như xây dựng, điện lực.
Tuy nhiên, ở lĩnh vực giao thông, nhiều công trình có chi phí dự án lớn, mặt bằng yếu, xử lý cầu, cống nhiều thì rất khó kêu gọi PPP. Những dự án kêu gọi thành công thì vốn của nhà nước đã chiếm 50-60%. Đối với ngành giao thông có những dự án lớn lên tới 7.000 tỷ đồng thì huy động PPP sẽ rất lớn, rất khó. Do đó, theo Bộ trưởng, PPP trong lĩnh vực giao thông vận tải cần nghiên cứu, rà soát để tiếp tục tháo gỡ vướng mắc.
Đối với ý kiến một số đại biểu cho rằng các dự án lớn của ngành vẫn bị chậm tiến độ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể chỉ rõ, thời gian qua, ngành giao thông vận tải đã hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng nhiều dự án, công trình giao thông trọng điểm, góp phần quan trọng phục vụ phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, một số dự án bị chậm so với kế hoạch ban đầu.
Dù vậy, Bộ trưởng Giao thông vận tải cũng cho rằng, các dự án chậm tiến độ hiện nay không nhiều như trước đây, bởi theo Luật Đầu tư công mới, các dự án đều được bố trí đủ vốn, phân định rõ loại dự án, tiến độ, giai đoạn. Do đó, chậm tiến độ hiện nay không liên quan đến nguồn vốn mà là do khâu tổ chức thực hiện và ảnh hưởng từ các yếu tố như thời tiết, địa chất...
Theo Bộ trưởng, trước đây, đa số các dự án bố trí nhỏ giọt, tiền không đủ và kéo dài, dẫn đến lãng phí, thi công mãi không xong. Trong khi hiện nay với quyết tâm cao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ đi kiểm tra công trường, giám sát sâu sát. Các cơ quan, địa phương cũng ý thức được dự án trọng điểm sẽ góp phần tạo đột phá cho phát triển kinh tế địa phương, tạo điều kiện không gian mới, do đó đều rất quyết tâm.
Bộ trưởng Giao thông vận tải bày tỏ tin tưởng trong giai đoạn tới, vấn đề chậm tiến độ của các dự án sẽ được giảm nhẹ chứ không như trước đây.
Để khắc phục tình trạng này, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương sớm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của dự án, yêu cầu các địa phương rà soát, giảm bớt các thủ tục hành chính, đôn đốc, kiểm tra việc xây dựng, công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm đầy đủ thông tin của các vật liệu cho công trình xây dựng giao thông.
Đối với những dự án nhóm nhỏ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, đa số bảo đảm đúng tiến độ khi đã bố trí đủ vốn trong 3 hoặc 4 năm, đồng thời bảo đảm yêu cầu của Luật Đầu tư công.
