...Tuy nhiên, nhờ sự chủ động trong công tác ứng phó của các cấp, ngành và chủ hồ, đập cho nên các công trình đều được bảo đảm an toàn.
Căng thẳng trước bão lũ
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk, toàn tỉnh hiện có 1.208 công trình thủy lợi, gồm 676 hồ chứa, 286 đập dâng, 244 trạm bơm và 2 hệ thống đê bao. Tại khu vực phía tây của tỉnh Đắk Lắk cũ, Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên quản lý công trình Thủy lợi Đắk Lắk quản lý 361 công trình, gồm: 253 hồ chứa, 90 đập dâng, 18 trạm bơm… Trong 253 hồ chứa có 49 hồ chứa nước lớn, 146 hồ chứa nước vừa, 58 hồ chứa nước nhỏ. Phó Giám đốc công ty Trịnh Quốc Bảo cho biết: “Hằng năm, cứ vào mùa mưa, đơn vị thường xuyên tổ chức theo dõi, kiểm tra mực nước dâng tại các hồ, đập, công trình thủy lợi để điều tiết phù hợp, vừa bảo đảm an toàn, vừa tích trữ nguồn nước phục vụ chống hạn trong mùa khô”.
Tại thời điểm kiểm tra ngày 5/11 trước khi bão số 13 đổ bộ vào đất liền cho thấy, trong 253 hồ chứa công ty đang quản lý, có 183 hồ đã đạt mực nước dâng bình thường (đạt 100%), 60 hồ ở mức từ 70 đến dưới 90%, 7 hồ ở mức 50 đến dưới 70%, 3 hồ ở mức dưới 50%. Trong đó, có 9 hồ chứa lớn, gồm: Ea H’leo 1, Krông Búk Hạ, Vụ Bổn, Ea Rớt, Krông Pách Thượng, Buôn Joong, Ea Súp Thượng, Ea Súp Hạ, Ea Kao đang vận hành điều tiết qua tràn theo quy trình đã được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt. “Với mực nước này, khi bão số 13 đổ bộ gây mưa lớn trên diện rộng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất lớn, gây căng thẳng cho nhiệm vụ bảo đảm an toàn hồ, đập”, ông Bảo chia sẻ.
Công ty Thủy điện Buôn Kuốp hiện đang quản lý 3 hồ chứa lớn trên hệ thống sông Srêpốk nằm giữa hai tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng, gồm Buôn Tua Srah, Buôn Kuốp và Srêpốk 3. Theo lãnh đạo công ty, do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới và các cơn bão số 7, 8 cho nên từ đầu tháng 9, trên lưu vực các hồ chứa đã xuất hiện mưa trên diện rộng, một số điểm có mưa to. Đến cuối tháng 9, do ảnh hưởng cơn bão số 10 và các hình thế thời tiết cho nên lưu lượng về 3 hồ chứa gia tăng; nhất là trong những ngày đầu tháng 11, cơn bão số 13 ảnh hưởng trực tiếp đến địa bàn tỉnh gây mưa lớn trên diện rộng, khiến công tác bảo đảm an toàn hồ, đập và an toàn phía hạ du hết sức căng thẳng.
Chủ động điều tiết nước để bảo đảm an toàn
Với đặc thù là tỉnh có nhiều hồ, đập, công trình thủy lợi dung tích chứa lớn và nằm đầu nguồn các sông, suối cho nên hằng năm, công tác bảo đảm an toàn cho công trình cũng như ở vùng hạ du luôn được lãnh đạo tỉnh, các ngành chức năng và chủ các hồ, đập quan tâm. Vào thời điểm tháng 11 khi các hồ chứa đã “no” nước, trong đó một số hồ buộc phải xả tràn cũng là lúc cơn bão số 13 ảnh hưởng trực tiếp đến địa bàn tỉnh khiến công tác bảo đảm an toàn hồ, đập trở nên căng thẳng hơn. Tuy nhiên, nhờ sự chủ động trong ứng phó cho nên các hồ, đập, công trình thủy lợi được bảo đảm an toàn khi bão đi qua.
Ông Trịnh Quốc Bảo cho biết: Để chủ động ứng phó với bão số 13, Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên quản lý công trình Thủy lợi Đắk Lắk đã thành lập 4 tổ công tác do các đồng chí lãnh đạo làm tổ trưởng đi kiểm tra thực tế công trình và 1 tổ trực tại văn phòng công ty. Công tác kiểm tra tập trung giám sát việc vận hành, điều tiết hồ chứa cho phù hợp, gia cố hạng mục xung yếu, chủ động phương án ứng phó mưa lũ, nhất là đối phó khi bão đổ bộ. Đồng thời chỉ đạo các phòng chuyên môn, chi nhánh trực thuộc thường xuyên cập nhật, theo dõi diễn biến tình hình thời tiết để vận hành, điều tiết hồ chứa; thực hiện nghiêm chế độ quan trắc và báo cáo theo quy định. Đối với các chi nhánh phân công, bố trí cán bộ kỹ thuật, người lao động thường xuyên kiểm tra tình hình để thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn cho công trình và hạ du. Bố trí người lao động túc trực tại công trình 24/24 sẵn sàng xử lý tình huống có thể xảy ra, nhất là các công trình xung yếu, đã tích đủ nước, các công trình liên hồ chứa. Đối với các hồ chứa có cửa van điều tiết lũ, đặc biệt là hồ chứa có quy trình vận hành, thực hiện nghiêm việc vận hành điều tiết theo quy trình đã được phê duyệt. Đối với các hồ chứa trên lưu vực sông Srêpôk còn phải thực hiện nghiêm các quy định trong quy trình vận hành liên hồ chứa; đồng thời chủ động phối hợp chính quyền địa phương sẵn sàng thực hiện các phương án ứng phó thiên tai trong suốt thời gian xảy ra mưa lũ.
Phó Giám đốc Công ty Thủy điện Buôn Kuốp Nguyễn Đức cho biết, để ứng phó với bão số 13 đổ bộ, công ty đã kiện toàn Ban Chỉ huy, Tiểu ban kỹ thuật xả tràn, Đội xung kích các nhà máy và phân công nhiệm vụ cụ thể từng thành viên; xây dựng kế hoạch công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn… Cùng với đó, đơn vị bảo đảm phương châm 4 tại chỗ và 3 sẵn sàng. Xây dựng các kịch bản điều tiết lũ điển hình (ứng với các cơn lũ tần suất 1%, 3%, 4%, 5%, 10%) nhằm ứng phó các tình huống lũ xảy ra trên hồ chứa, bảo đảm công trình vận hành an toàn, điều tiết lũ một cách hợp lý không để xảy ra tình huống bị động.
Một điều đáng ghi nhận, trong những ngày ảnh hưởng của bão số 13, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk liên tục ban hành các công điện chỉ đạo các cấp, ngành và đơn vị, địa phương; trong đó yêu cầu các đơn vị quản lý hồ, đập phải thực hiện hạ dần mực nước hồ chứa trước khi bão đổ bộ để ngắt lũ. Đồng thời, khi vận hành mực nước phải tuân thủ các quy định, bảo đảm không gây lũ đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của nhân dân vùng hạ du. Nhờ đó, các hồ, đập, công trình thủy lợi, nhà máy thủy điện trên địa bàn vẫn “đứng vững” trước mưa lũ phức tạp của bão số 13.