[Ảnh] Ngày 30/4/1975 - Dấu ấn thép khắc vào lịch sử

Ngày 24/10, Tổng cục II (Bộ Quốc phòng) phối hợp cùng Tỉnh ủy Vĩnh Long, Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam tổ chức Lễ khánh thành nhà tưởng niệm Đại tá, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, liệt sĩ Phạm Ngọc Thảo (tại phường An Hội, tỉnh Vĩnh Long).

Cách đây 65 năm, trong hoàn cảnh chiến tranh khốc liệt, Ban An ninh Trung ương Cục miền nam được thành lập trên vùng đất cách mạng Tây Ninh, ngay giữa lòng căn cứ Trung ương Cục miền nam.

Tôi gặp cô Sáu Trong vào một chiều mưa Hà Nội. Cô có làn da sạm nắng cùng mái tóc pha sương nhuốm màu thời gian. Đôi mắt cô hiền hòa nhưng sáng nét kiên định, sắc bén của người chiến sĩ cộng sản một thời vào sinh, ra tử trên chiến trường lửa đạn. Cô là Dũng sĩ diệt Mỹ, Đội trưởng Đội du kích Củ Chi, vùng Đất thép thành đồng.

Giữa khói lửa chiến tranh và hành trình xây dựng đất nước, bóng đá ở miền bắc giai đoạn 1954-1975 vẫn âm thầm phát triển và lan tỏa. Không chỉ là môn thể thao được yêu thích, bóng đá còn trở thành công cụ phục vụ cách mạng, nâng cao đời sống tinh thần và gắn kết cộng đồng trong những năm tháng đầy gian khó.

Trong hồi ức của nhà văn Lê Quang Trang, công việc của người làm báo Văn nghệ giải phóng vào thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vừa có cái gian lao cực khổ của đời sống chiến trường, nhưng lại có sự hấp dẫn của phiêu lãng, tích cực của rèn luyện phẩm chất, sâu bền của tích lũy vốn sống.

Hơn 20 năm cầm bút với 31 cuốn sách, chủ yếu về lịch sử kháng chiến, nữ tác giả Mã Thiện Đồng đã thể hiện bút lực dồi dào và tâm huyết đối với mảng đề tài khó này.

Địa đạo Củ Chi, một biểu tượng của sức mạnh Việt Nam trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều sáng kiến độc đáo. Từ mô hình học tập ứng dụng liên môn (STEM) đến “bảo tàng ảo” trong trò chơi điện tử trực tuyến (game online), thế hệ trẻ đang tiếp nối truyền thống và lòng tự hào dân tộc theo cách của thời đại mình.

Có một thời mà biết bao gia đình Việt Nam phải chịu cảnh ly tán. Một thời bom Mỹ trút trên mái nhà. Một thời mà những đứa trẻ đầu đội mũ rơm, lưng đeo vòng lá “ngụy trang”, men theo giao thông hào để đến trường. Tuổi thơ của họ gắn chặt với những lớp học trong bom đạn, sống xa cha mẹ và tập quen với việc tự lập. Họ là thế hệ lớn lên từ những ngày sơ tán…

Biệt động Sài Gòn là lực lượng đặc biệt tinh nhuệ, có lối đánh độc đáo, thích hợp đạt hiệu quả cao, gây tác động mạnh quân địch và có tiếng vang lớn cổ vũ khí thế chiến đấu của quân, dân thành phố và cả nước. Trong đó, cuộc tấn công vào các mục tiêu Tết Mậu Thân là đỉnh cao của lực lượng biệt động về nghệ thuật tổ chức chỉ huy, hợp đồng chiến đấu và tinh thần dũng cảm tuyệt vời của các chiến đấu viên.

Dài dọc con đường Trường Sơn không chỉ có hình bóng của những người lính Cụ Hồ, chặng đường ấy còn hằn in dấu chân của hàng nghìn nhà giáo ngày đêm hành quân từ miền bắc vào chi viện cho chiến trường miền nam thân yêu. 

Nhỏ tuổi nhưng ý chí không nhỏ, 16 tuổi, nữ chiến sĩ biệt động Nguyễn Thị Bích Nga đã trực tiếp tham gia pháo kích vào trụ sở của Tổng tư lệnh quân đội Mỹ ở Việt Nam ngay tại Sài Gòn. 17 tuổi bị bắt vào tù, trải qua nhiều nhà giam của địch, bà vẫn kiên cường giữ vững ý chí cách mạng, không khuất phục trước mọi đòn tra tấn của địch.

Ngày 30/4/1975 lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước - niềm vui vỡ òa, những giọt nước mắt sung sướng, những lời chúc mừng của bạn bè Pháp… đó là những kỷ niệm không bao giờ quên của các bác Việt kiều tại Pháp chia sẻ cùng nhân kỷ niệm 40 năm Ngày miền nam hoàn toàn giải phóng.

Giữa những ngày tháng 4 lịch sử, ông Nguyễn Đức Thọ, nguyên chiến sĩ Tiểu đoàn Z.23, Lữ đoàn 316, lặng lẽ trở lại dòng Rạch Chiếc. Nơi này, 50 năm trước, máu của hơn 50 đồng đội của ông đã nhuộm đỏ dòng nước trong trận đánh sinh tử giữ cầu Rạch Chiếc - cửa ngõ phía đông Sài Gòn.

Tự nhận mình là đứa con ngỗ nghịch nhất nhà, chỉ dám nhìn ba mình - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Trần Văn Lai (nhà thầu khoán Dinh Độc Lập Mai Hồng Quế) từ xa, nhưng những gì mà anh Trần Vũ Bình đã và đang làm, lại rất đặc biệt với tâm nguyện: “muốn trả cho ba sự thật về cuộc đời ông”.

Triển lãm “Việt Nam: Những bức tranh hòa bình”, khai mạc ngày 29/4 trong không gian triển lãm Oscar Niemeyer tại Trụ sở Đảng Cộng sản Pháp ở Paris, tái hiện cuộc hội ngộ giữa nghệ thuật Pháp và cuộc đấu tranh giải phóng Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, tại Thành phố Hà Nội, người dân Thủ đô và các tỉnh thành trong cả nước đã tìm đến Triển lãm tương tác trong khuôn viên Báo Nhân Dân để được trải nghiệm những âm thanh, hình ảnh trực quan, tái hiện ngày tháng lịch sử cách đây 50 năm.

Tối 29/4, phát biểu tại Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) được tổ chức long trọng tại Trụ sở Đảng Cộng sản Pháp ở Paris, Bí thư toàn quốc Fabien Roussel nhấn mạnh, 50 năm qua dân tộc Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, thật sự là một kỳ tích và sẽ tiếp tục lập kỳ tích mới trong kỷ nguyên vươn mình.

“Cửu Long Giang khói lửa – Ký họa và Thơ” là cuốn sách đặc biệt được Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.

Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), mỗi người dân Việt Nam dù đang ở nơi đâu cũng đầy tự hào khi nhắc tới khí thế hào hùng của những ngày cách mạng.

Từ rạng sáng 30/4, hòa chung dòng người nô nức di chuyển về các địa điểm xem diễu binh tại lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, có những cựu chiến binh, thương binh lặng lẽ có mặt từ rất sớm.

Trong thời khắc lịch sử của 50 năm về trước, khi miền nam hoàn toàn giải phóng, nhiều người đã trào dâng nước mắt khi lần đầu tiên thấy thành phố Sài Gòn im tiếng súng, không còn bom đạn, đau thương… Dù nửa thế kỷ đã qua đi, nhiều người vẫn không giấu được niềm xúc động khi hồi tưởng lại khoảnh khắc đó.

Mời các bạn cùng lắng nghe "Bản tin chiến thắng" phát trên sóng đài Tiếng nói Việt Nam ngày 30/4/1975

Trong không khí náo nức hướng về dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, chúng tôi may mắn được gặp gỡ bà Trương Mỹ Hoa - nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, lắng nghe bà trò chuyện về những hồi ức của những ngày tham gia cách mạng. Bà là một nữ cựu tù chính trị Côn Đảo, một nhân chứng lịch sử góp mặt trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hào hùng của dân tộc.

Cách đây gần 60 năm, một căn hầm bí mật đã được xây dựng ngay giữa những con phố sầm uất của trung tâm Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. Bên dưới nền gạch hoa đỏ trắng đan xen của ngôi nhà nhỏ tại địa chỉ 287/70 Nguyễn Đình Chiểu, lực lượng Biệt động Sài Gòn-Gia Định đã âm thầm cất giữ hơn 2 tấn vũ khí phục vụ tấn công Dinh Độc Lập (nay là Dinh Thống Nhất) và một số cơ quan đầu não của chính quyền Việt Nam cộng hòa trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Hơn nửa thế kỷ trôi qua, nơi đây đã trở thành một "địa chỉ đỏ" của thành phố, nơi lịch sử được kể lại bằng những vật chứng sống động và những ký ức vẹn nguyên.

Tháng tư, Hà Nội trong vắt như một khúc tưởng niệm yên bình. Tôi gặp PGS, TS Nguyễn Văn Kình, Trưởng Ban liên lạc Ban Dân y miền nam khu vực miền bắc ngay sau chuyến trở về chiến trường xưa ở Tây Ninh nhân dịp 30/4. Ông từng là chiến sĩ dân y trên tuyến lửa miền đông nam bộ.

Từ căn hầm bí mật dưới vỏ bọc xưởng bánh tráng ở thôn Vườn Trầu, huyện Hóc Môn, gia đình ông Ngô Văn Ngời và bà Nguyễn Thị Sai đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Tám người con của ông bà đều kiên trung đi theo cách mạng, góp phần viết nên những trang sử hào hùng của lực lượng Biệt động Sài Gòn-Gia Định.

Mới đây, tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III (Hà Nội), Ban Liên lạc cựu chiến binh Ban Liên hợp Quân sự-Trại Davis đã tổ chức Gặp mặt truyền thống nhân kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.

Chiều 29/4, tại trụ sở Báo Nhân Dân đã diễn ra cuộc giao lưu với các nhân chứng lịch sử với chủ đề Văn nghệ sĩ trong Cuộc tổng tấn công nổi dậy mùa xuân năm 1975, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.