Cảnh báo cấp cứu do rắn độc cắn

Tây Nguyên đang bước vào cao điểm mùa mưa năm 2021, cũng là mùa sản xuất nông nghiệp chính trong năm. Khoảng một tháng trở lại đây nhiều người dân khi đi rẫy bị rắn độc cắn phải nhập viện, nhiều trường hợp nguy kịch. 

Chị H’Ka Ba Niê ở xã Dray Bhăng, huyện Cư Kuin cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên.
Chị H’Ka Ba Niê ở xã Dray Bhăng, huyện Cư Kuin cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên.

Liên tiếp nhập viện 

Trong hơn 10 bệnh nhân bị rắn độc cắn đang nằm cấp cứu tại Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên thì bệnh nhân Nguyễn Phương Nam sinh năm 1988, trú tại huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông nặng nhất. Cách đây hơn 10 ngày, trong lúc anh Nam đi làm rẫy thì bị rắn cạp nia cắn, được người nhà đưa ngay đi cấp cứu nhưng sau khi nhập viện, bệnh nhân suy hô hấp, liệt tứ chi nên phải thở máy... Hiện nay anh Nam vẫn trong tình trạng nguy kịch. 

Cùng nằm điều trị với anh Nam là anh Y Rô Ram AĐrơng, trú tại xã Cuôr Đăng, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk. Vào ngày 17/6, khi  đang chăm vườn cà-phê thì anh bị rắn cạp nia cắn. Lúc nhập viện, anh còn tỉnh táo. Thế nhưng, chỉ sau vài giờ nọc độc rắn phát tán khiến bệnh nhân suy hô hấp dẫn đến hôn mê sâu, phải thở máy…

Bệnh nhân H’Ka Ba Niê ở xã Dray Bhăng, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk  chưa hết bàng hoàng, kể với giọng run run: “Cách đây khoảng một tuần, trong lúc đang bẻ chồi cây cà-phê ngoài rẫy thì tôi bị một con gì cắn vào bàn tay phải, khá đau nhức. Tôi nhanh chóng rút tay ra và tìm trên cây cà-phê xem con gì cắn, phát hiện một con rắn lục xanh đuôi đỏ. Ngay sau đó, người nhà đã đưa tôi lên cấp cứu trong tình trạng vết cắn bị sưng tấy đỏ, tay tê buốt, phồng rộp, sau đó còn sưng phù cả người”. Chị H’Ka Ba Niê nhập viện kịp thời và được các bác sĩ dùng huyết thanh kháng nọc rắn để điều trị nên không ảnh hưởng đến tính mạng. Đến nay, sức khỏe của chị H’Ka Ba Niê đã dần ổn định trở lại.

Theo lãnh đạo Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, khoảng hơn một tháng nay, hầu như ngày nào bệnh viện cũng tiếp nhận bệnh nhân nhập viện cấp cứu do bị rắn độc cắn, thậm chí có ngày tiếp nhận hai, ba trường hợp, cao điểm có ngày năm trường hợp bị rắn cắn. Trong số các bệnh nhân nhập viện cấp cứu thì bệnh nhân bị rắn lục xanh đuôi đỏ cắn là nhiều nhất. Bởi giai đoạn này đang là cao điểm mùa mưa, loài rắn này sinh sôi nảy nở rất nhanh, nhất là trong các vườn cà-phê. Khi người dân đi làm rẫy không để ý rất dễ bị cắn, gây sưng nề, rối loạn đông máu, chảy máu rất nhiều.

Ngoài rắn lục xanh đuôi đỏ, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk còn nhiều loài rắn độc khác, nhất là rắn cạp nong, cạp nia, rắn hổ mang, hổ đất… Khi bị các loài rắn độc này cắn thì nọc độc sẽ làm tê liệt dây thần kinh trung ương, dẫn đến suy hô hấp và nguy cơ tử vong cao nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời. 

Sơ cứu đúng cách, cấp cứu nhanh

Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa II Trịnh Hồng Nhựt, Trưởng khoa Hồi sức tích cực và Chống độc khuyến cáo: Để phòng ngừa rắn độc cắn, người dân cần phát quang bụi rậm quanh nhà, không nên trồng giàn hoa, dây leo ở trước sân nhà. Khi đi làm nương rẫy nên đội mũ rộng vành, mặc quần áo dài tay, đi giày cao cổ, dùng gậy khua đuổi rắn mỗi khi vào rừng, đi làm nương rẫy hoặc nơi nghi có rắn độc sinh sống… 

Khi không may bị rắn độc cắn, người bệnh cần hết sức bình tĩnh, không được đi lại, vận động nhiều mà cần phải vệ sinh, sát khuẩn vết thương bằng xà-phòng và nước sạch rồi băng ép cố định để hạn chế nọc độc chạy vào hệ thần kinh. Không được rạch, chích vùng bị rắn cắn vì sẽ gây nhiễm trùng. Sau đó, người nhà cần khẩn trương đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được sơ cứu ban đầu rồi chuyển đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được xử lý kịp thời.

Đáng chú ý, các bác sĩ cũng cảnh báo, tuyệt đối khi bị rắn cắn không tìm đắp các loại lá cây hoặc bài thuốc theo kinh nghiệm dân gian để sơ cứu. Bởi trên thực tế, có rất nhiều trường hợp người dân khi bị rắn cắn, áp dụng kinh nghiệm dân gian như chích hút nọc độc, đắp lá... Đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp như tím tái, co cơ, khó thở mới đưa đến bệnh viện cấp cứu, lúc này điều trị rất khó khăn, nguy hiểm đến tính mạng.