Bây giờ khi đã lớn khôn, xa ký ức quê hương một quãng dài cả về thời gian và khoảng cách, nhưng mỗi lần nhìn cỗ xe ngựa đậu trong viện bảo tàng hay những khu du lịch sinh thái miệt vườn, là lòng tôi lại dâng lên cảm giác thân thương, thắm thiết.
Trong thung lũng khuất sâu, bị nuốt chửng bởi những đỉnh núi Đá Đen sừng sững, có một ngôi làng nhỏ mang tên Thanh Bình. Thế nhưng, mấy năm qua, những người dân nơi đây lại chưa bao giờ được hưởng trọn vẹn hai chữ ấy. Hạn hán kéo dài như một lời nguyền tàn độc bủa vây.
Chiều nhẹ. Nắng mỏng như tờ giấy. Sóng ập òa bình yên. Bọn trẻ rộn rã nói cười. Tất cả im lặng khi anh dõng dạc hướng dẫn bài vẽ sóng. Anh bảo bọn trẻ tả sóng, nhưng phải theo cách nghĩ của mình. Thương im lặng.
Thức liên tục gắp thức ăn cho mẹ. Sự cố gắng của con trai cả khiến bà Mai thấy thương. Bà biết, con dâu chẳng ưa gì mình, còn Thức cố xóa nhòa khoảng cách mẹ chồng, nàng dâu.
Xuồng vừa chạm bến thì tiếng đạn bất ngờ nổ rền như sấm xé tan màn đêm. Địch phục kích! Lửa lóe sáng giữa bóng tối, tiếng súng rát tai dội vang cả khúc sông. Nhóm người vội tản ra, người lao lên bờ, người len qua cầu khỉ, người lặn mình vào lùm cây tối sẫm.
Trăng trải thành thảm vàng, bao phủ cả làng mạc, bãi dâu. Anh hòa mình vào ánh trăng với ngàn ngạt hương dâu, như sợ nay mai vùng Ngàn Hương sẽ bị cày xới.
Trời có ấm hơn. Những hạt mưa bụi lất phất bay, như chiếc sàng rây lớp bột mịn bám lên mái nhà, bờ hiên, khoảng sân và mọi thứ không được che chắn. Trên cành hoa hồng, hạt mưa đọng lại trên chiếc lá xanh nhỏ xíu, tụ thành giọt nước tròn đầy, trĩu nặng, uốn cong sợi gân lá rồi lặng lẽ rơi xuống lớp đất mềm ẩm bên dưới.
Chị nhẹ bước ra vườn. Buổi sớm, không khí trong lành, tưởng như hương thơm phảng phất của các loài hoa đang lẩn khuất đâu đây bỗng chợt bung tỏa trong làn gió xuân phe phất. Bên kia là khóm cúc tần vẫn đang vào độ bung tỏa búp non. Đằng xa là vài bông cải cúc cuối vụ. Còn xa xa kia là một thảm dài xanh mướt mát của cỏ, của vườn cây bên ngôi nhà gỗ nhỏ.
Nhìn vào vườn đào, bà thấy gì? Biết bao lần ông hỏi bà vợ câu ấy. Bà sẽ nhìn ra bãi sông thông thốc gió: Ơ hay, vườn đào, nhìn vào thì thấy đào chứ gì nữa!