Năm 2023 là năm thứ 10 cây mắc-ca bén rễ trên đất Tuần Giáo, đây cũng là thời điểm hàng trăm héc-ta cây mắc-ca ở xã Quài Nưa, Quài Cang bước vào kỳ thu hoạch, cho thấy hiệu quả kinh tế vượt trội so với các loại cây trồng khác.
Thế nhưng khi nhà đầu tư là Công ty cổ phần Du lịch và Nông nghiệp công nghệ cao Ðiện Biên triển khai dự án trồng, thâm canh cây mắc-ca tại huyện Tuần Giáo đã vướng không ít khó khăn. Một phần do thủ tục đo đạc, quy chủ đất; phần do nhà đầu tư khác chưa chi trả quyền lợi cho người dân góp đất trồng mắc-ca, đã tác động đến tâm lý của người dân ở các xã.
Nắm rõ thực trạng, Ủy ban nhân dân huyện Tuần Giáo đã chủ động đôn đốc, chỉ đạo các phòng chuyên môn theo chức năng phải cử cán bộ về cơ sở hỗ trợ các xã tuyên truyền, giải quyết vướng mắc. Ðồng thời, huyện chỉ đạo thành lập 18 tổ công tác thường xuyên kiểm tra, đôn đốc triển khai các dự án trồng mắc-ca. Trong vùng dự án, 18 xã đã thành lập 155 tổ hợp tác tại 155 bản, cụm bản để nhận thông tin trực tiếp từ ban chỉ đạo huyện, xã qua mạng xã hội zalo. Hằng ngày, các xã, tổ hợp tác phải báo cáo chi tiết tiến độ đào hố, trồng mới, chăm sóc cây; đồng thời phản ánh những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở để ban chỉ đạo huyện tháo gỡ kịp thời.
Về kỹ thuật trồng, chăm sóc cây mắc-ca theo từng chu kỳ, Ủy ban nhân dân huyện yêu cầu Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện, cán bộ khuyến nông phải hướng dẫn nhân dân theo phương thức "cầm tay chỉ việc", đồng thời truyền thông qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở và trang thông tin của huyện kỹ thuật chi tiết. Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân huyện; sự vào cuộc đồng thời của các xã, trong năm 2023 có 2.500 hộ dân thuộc 18 xã trong huyện Tuần Giáo đã hoàn thành trồng mới gần 1.000 ha cây mắc-ca, nâng tổng diện tích toàn huyện lên 2.400 ha.
Ðược cán bộ xã, huyện tận tình hướng dẫn, đến cuối năm 2023, gia đình ông Hờ A Lử ở bản Pú Xi 1 đã hoàn thành trồng mới cây với tỷ lệ cây sống hơn 90%. Ông Hờ A Lử cho biết: Trước đây, trên địa bàn xã Pú Xi chưa có gia đình nào từng trồng mắc-ca cho nên khi nghe chủ trương triển khai dự án mắc-ca thì nhiều người hồ nghi, ngay cả tôi và người trong gia đình cũng thế. Tuy nhiên khi được cán bộ về tuyên truyền, hướng dẫn tận tình, tôi và nhiều gia đình đã đăng ký, nhận cây giống trồng trên các khoảnh nương bạc màu. Năm tới đây, gia đình tôi đã đăng ký để trồng thêm cây mắc-ca trên các khoảnh nương khác với diện tích khoảng 1,5 ha.
Tại xã Quài Tở - một trong hai xã đã trồng cây mắc-ca từ năm 2013 và hiện tại đang còn vướng mắc giữa nhiều hộ dân với doanh nghiệp, vì thế khi triển khai dự án mới về mắc-ca thì nhiều người dân rất băn khoăn, lo ngại. Tới khi lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện mà trực tiếp là đồng chí Chủ tịch UBND huyện Lê Xuân Cảnh về xã đối thoại, làm rõ các băn khoăn của người dân thì nhân dân đã tin tưởng, ủng hộ.
Theo bà Lò Thị Lả, cán bộ khuyến nông xã Quài Tở, người dân đã được giải đáp rõ ràng về chính sách, cơ chế hỗ trợ và cam kết bao tiêu sản phẩm của nhà đầu tư, nhân dân các bản trong xã đã đồng thuận cao. Riêng năm 2023, toàn xã Quài Tở có 172 gia đình trồng 14.873 cây mắc-ca; tỷ lệ cây được chăm sóc, tỷ lệ cây sống đạt hơn 90%.
Ðể người dân yên tâm hợp tác triển khai các dự án phát triển cây mắc-ca tại địa bàn, lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện Tuần Giáo đã chủ động kết nối, ký kết biên bản hợp tác với nhà đầu tư trong việc bao tiêu sản phẩm, từ đó giúp nông dân yên tâm trồng, chăm sóc thay vì lo lắng "được mùa mất giá" như các cây trồng khác.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lê Xuân Cảnh, cho biết: Theo quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư của Ủy ban nhân dân tỉnh, Công ty cổ phần Du lịch và Nông nghiệp công nghệ cao Ðiện Biên (đơn vị thành viên của Tập đoàn TH) được triển khai Dự án trồng thâm canh cây mắc-ca tại huyện Tuần Giáo với quy mô 11.700 ha. Huyện Tuần Giáo và Tập đoàn TH đã ký biên bản thỏa thuận ghi nhớ hợp tác phát triển cây mắc-ca với các điều khoản cụ thể về trách nhiệm của từng bên. "Quan điểm của huyện là phát triển hài hòa, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư phát triển, song vẫn phải bảo đảm lợi ích của người dân vùng dự án, do vậy huyện chủ trương phát triển vùng lõi cho doanh nghiệp hơn 2.000 ha, còn lại là vùng liên kết (khoảng 80%). Vùng lõi làm nền tảng cho vùng liên kết, để người dân có sinh kế, tăng thu nhập, thay đổi cuộc sống", ông Lê Xuân Cảnh cho biết thêm.
