Sự kiện đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ hợp tác thể thao giữa ASEAN và Trung Quốc, hướng tới xây dựng một cộng đồng năng động, bền vững và thịnh vượng.
Hội nghị được đồng chủ trì bởi ông Nguyễn Hồng Minh, Phó Cục trưởng Cục Thể dục thể thao Việt Nam và bà Wang Xiao Yin, Điều phối viên Cục Đối ngoại, Tổng cục Thể thao Trung Quốc.
Cầu nối hữu nghị ASEAN-Trung Quốc
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Hồng Minh nhấn mạnh vai trò của Trung Quốc trong việc thúc đẩy giao lưu, chia sẻ kiến thức và tăng cường đối thoại chính sách trong lĩnh vực thể thao với các quốc gia ASEAN. Ông cho biết, hàng loạt sáng kiến hợp tác đã được triển khai hiệu quả như Hội nghị Khoa học Thể thao quốc tế Trung Quốc-ASEAN, Giải Wushu nữ ASEAN-Trung Quốc hay Chương trình Diễu hành ô tô đường trường Trung Quốc-ASEAN (CAITA).
Các hoạt động như Giải SUP-Kayak Trung Quốc-ASEAN và Liên hoan Thể thao truyền thống khu vực không chỉ tạo ra sân chơi thể thao hấp dẫn mà còn góp phần gắn kết văn hóa, củng cố niềm tin và tình hữu nghị giữa nhân dân hai bên. Theo ông Nguyễn Hồng Minh, việc đặt con người làm trung tâm trong hợp tác thể thao là nền tảng hướng tới phát triển bền vững – nơi thể thao không chỉ nâng cao sức khỏe mà còn thúc đẩy phúc lợi, hạnh phúc cộng đồng.
Đại diện phía Trung Quốc, bà Wang Xiao Yin cho rằng kể từ khi thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc năm 1991, hai bên đã đạt được nhiều tiến bộ quan trọng trong hợp tác đa lĩnh vực, trong đó thể thao nổi lên như một trụ cột thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng khu vực. Bà nhấn mạnh, Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN-Trung Quốc, được thiết lập năm 2021, đã mở ra khuôn khổ hợp tác sâu rộng, đưa thể thao trở thành công cụ kết nối nhân dân hiệu quả.
Dấu ấn hợp tác từ các dự án cụ thể
Trong khuôn khổ SOMS + Trung Quốc, nhiều dự án hợp tác thể thao được triển khai đồng bộ, trong đó nổi bật là sáng kiến “ASEAN Sports Zones” – biểu tượng của tinh thần hợp tác khu vực.
Giai đoạn I (2022-2023) của sáng kiến đã hoàn thành tại Campuchia và Indonesia, hình thành không gian thể thao cộng đồng thân thiện, dễ tiếp cận cho mọi lứa tuổi. Giai đoạn II (2024-2025) hiện đang được mở rộng sang Lào, Myanmar và Thái Lan với sự hỗ trợ kỹ thuật từ Trung Quốc. Dự kiến Công viên Anouvong tại thủ đô Viên Chăn (Lào) sẽ khánh thành vào cuối năm 2025. Riêng tại Myanmar, tiến độ dự án bị chậm do ảnh hưởng thiên tai, song hai bên đã thống nhất khởi động lại kế hoạch trong năm 2026.
Các đại biểu ASEAN nhận định, kinh nghiệm từ giai đoạn đầu cho thấy sự phối hợp giữa chính quyền địa phương và cộng đồng đóng vai trò then chốt trong thành công của dự án. Mô hình “vùng thể thao ASEAN” được đánh giá là công cụ hiệu quả để gắn kết xã hội, khi thể thao trở thành “ngôn ngữ chung” của hòa bình và hợp tác.
Bên cạnh đó, dự án “Trao đổi và Phục hồi các môn thể thao và trò chơi truyền thống ASEAN -Trung Quốc”cũng được đẩy mạnh, hướng tới bảo tồn các môn thể thao dân gian như Wushu, Cầu mây, Thái Cực quyền và Cờ tướng, coi thể thao như một phần của di sản văn hóa phi vật thể.
Ngoài giao lưu thi đấu, hai bên còn tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học thể thao, y học thể thao và đào tạo huấn luyện viên. Nhiều trại huấn luyện các môn Thái Cực quyền, Cầu mây, Bắn cung, Chèo thuyền được tổ chức thường niên, thu hút đông đảo vận động viên trẻ từ các nước ASEAN, góp phần thúc đẩy trao đổi chuyên môn và lan tỏa tinh thần thể thao khu vực.
Hướng tới giai đoạn hợp tác 2026-2030
Bước sang năm 2025 - Năm Giao lưu Nhân dân ASEAN-Trung Quốc, Trung Quốc khẳng định thể thao sẽ tiếp tục là “nhịp cầu kết nối nhân dân” và là kênh ngoại giao mềm hiệu quả.
Theo định hướng hợp tác mới giai đoạn 2026-2030, hai bên tập trung vào ba trọng tâm lớn:
-Thúc đẩy giao lưu thể thao và gìn giữ di sản thể thao truyền thống, đồng thời mở rộng sáng kiến “ASEAN Sports Zones” sang giai đoạn III với sự tham gia của Malaysia, Philippines, Singapore và Việt Nam.
- Tăng cường cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả dự án, đảm bảo tính bền vững cả về tài chính và xã hội, hướng tới khả năng nhân rộng mô hình tại các đô thị khác.
-Phát huy thể thao như một phương thức ngoại giao nhân dân, góp phần củng cố niềm tin chính trị và duy trì hòa bình, ổn định khu vực.
Hội nghị cũng rà soát công tác chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng ASEAN + Trung Quốc về thể thao lần thứ 2 (AMMS+China), dự kiến diễn ra ngày 17/10 tới. Tại đây, các bên sẽ thông qua Tuyên bố chung và Chương trình nghị sự tạm thời, tạo nền tảng hợp tác cho giai đoạn tiếp theo.
Với định hướng rõ ràng và sự đồng thuận cao, hợp tác thể thao ASEAN -Trung Quốc đang trở thành động lực kết nối khu vực, góp phần hiện thực hóa tầm nhìn về một cộng đồng ASEAN gắn kết, bền vững và hạnh phúc thông qua sức mạnh của thể thao.
