Tạo hoa văn trên trang phục của người Mông hoa

Từ bao đời nay, đồng bào dân tộc Mông (ngành Mông hoa) ở bản Cổng Trời, xã Sa Lông, huyện Mường Chà (Ðiện Biên) vẫn lưu giữ nét văn hóa độc đáo, đó là kỹ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống.

Phụ nữ dân tộc Mông bản Cổng Trời truyền dạy kỹ thuật tạo hoa văn cho thế hệ trẻ.
Phụ nữ dân tộc Mông bản Cổng Trời truyền dạy kỹ thuật tạo hoa văn cho thế hệ trẻ.

Ðây là một trong những tri thức dân gian đặc sắc do tổ tiên người Mông hoa sáng tạo, truyền dạy và đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cần được bảo tồn, phát huy giá trị trong cộng đồng.

Quy trình tạo ra bộ trang phục truyền thống của dân tộc Mông khá công phu từ khâu trồng lanh, dệt vải cho đến kỹ thuật dùng sáp ong vẽ hoa văn trên vải. Sau đó mới đến công đoạn thêu, ghép, chắp, can các tấm vải đã được tạo hoa văn trên áo, váy. Hoa văn chủ yếu trên trang phục người Mông ở bản Cổng Trời gồm: hoa văn hình học, hình núi, hình rẻ quạt, hình răng cưa, chấm tròn kích thước to nhỏ khác nhau hay những đường gạch dài và ngắn song song; hoa văn hình dích dắc, hình ô trám, hình xoắn ốc...

Các họa tiết hoa văn được thêu bằng chỉ mầu đỏ, hồng, cam, xanh lá mạ. Qua bàn tay khéo léo của người phụ nữ Mông, đường thêu, mầu chỉ được phối với nhau hết sức hài hòa và tinh tế, mối thêu đầu chỉ được khéo léo giấu vào trong mà không gợn sờn. Kỹ thuật đáp vải ngược của người Mông rất tinh xảo, họ dùng các mảnh vải được cắt lượn thành các họa tiết rồi đáp lên y phục để lộ mầu nền bên dưới làm nổi bật thêm các hoa văn nhiều mầu sắc.

Khó nhất là khâu dùng sáp ong vẽ tạo hình khối trên vải. Chị Vàng Thị Dơ, người nắm rõ kỹ thuật làm hoa văn bằng sáp ong ở bản Cổng Trời cho biết: Trong quy trình này, phải dùng bút vẽ chấm vào bát sáp ong sau đó vẽ trên vải theo ý tưởng người vẽ do vậy mà hình vẽ phụ thuộc rất nhiều vào tâm trạng người vẽ. Vì vậy, có nhiều bộ trang phục dù cùng kiểu hoa văn nhưng độ tinh xảo khác nhau, đường thêu cũng rất khác nhau. Bộ bút vẽ gồm tám chiếc, với các kích cỡ, hình thù khác nhau để tạo ra những hoa văn độc đáo. Váy áo, thắt lưng, khăn cuốn đầu... đều được thêu, trang trí bằng cách chắp vải mầu, vẽ sáp ong với các hình chữ thập, chữ đinh kết hợp ô hình quả trám, tam giác, tạo nên sự linh hoạt, khác biệt, không hề lẫn lộn với các kiểu trang trí của các dân tộc khác.

Chủ tịch UBND xã Huổi Lèng Giàng Pàng Sú cho biết: Kỹ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông hoa bản Cổng Trời đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ðây là niềm vinh dự, tự hào của nhân dân xã Huổi Lèng nói chung và bà con dân tộc Mông bản Cổng Trời nói riêng. Tới đây, xã Huổi Lèng sẽ kiến nghị UBND huyện Mường Chà hỗ trợ kinh phí xây dựng thêm các công trình hạ tầng nội bản Cổng Trời để tạo điều kiện thuận lợi cho du khách đến bản tham quan, trải nghiệm, tìm hiểu về nghề dệt truyền thống của bà con nơi đây.

Với những bí truyền trong kỹ thuật vẽ sáp ong, thêu hoa văn, người Mông bản Cổng Trời đã cho thấy sự tài hoa, óc thẩm mỹ, tính sáng tạo từ những đôi bàn tay lao động cần mẫn. Vốn tri thức dân gian quý giá thể hiện trên họa tiết hoa văn trang phục của người Mông hoa bản Cổng Trời có thể ví như "những trang ký sử" hiện hữu trong cuộc sống thường nhật của cộng đồng, trong suốt chiều dài lịch sử sinh tồn, phát triển trên dải đất biên cương Tổ quốc.

Có thể bạn quan tâm

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.