Tạo giá trị gia tăng, bền vững cho nông sản

Với lợi thế lớn về sản lượng, các doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam đang nỗ lực bước sang giai đoạn phát triển mới, đưa nông sản từ dạng thô sang chế biến sâu, tạo giá trị gia tăng cao và bền vững. Đây không chỉ là xu hướng của thị trường mà còn là bước đi “sống còn” giúp nông sản thoát khỏi vòng xoáy giá rẻ.

Chủ Nhật, ngày 07/12/2025 - 06:25

Đóng gói vỏ cà-phê đặc sản (trà cascara) xuất khẩu tại Công ty Simexco DakLak. (Ảnh: MINH ANH)

Cuối tháng 11 vừa qua, Thương vụ Việt Nam tại Bỉ thông tin, một nhà nhập khẩu của Bỉ chuyên cung cấp sữa dừa cho các siêu thị và công nghiệp thực phẩm muốn tìm nhà sản xuất sữa dừa của Việt Nam để hợp tác. Yêu cầu là công ty sản xuất của Việt Nam phải đủ lớn để đáp ứng các yêu cầu công nghiệp; sản phẩm sữa dừa với các loại hàm lượng chất béo khác nhau; đóng gói bao bì hộp nhỏ cung ứng cho siêu thị và túi lớn từ 10-20kg cho sản xuất thực phẩm công nghiệp.

Sản phẩm phải đáp ứng các quy định của Liên minh châu Âu (EU) và có các chứng nhận cần thiết để tiếp cận thị trường Bỉ, EU theo ưu đãi của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA). Đặc biệt, công ty Bỉ sẽ sang Việt Nam vào tháng 1/2026 để làm việc trực tiếp với các đơn hàng đã được chấp thuận.

Chủ tịch Hiệp hội Dừa Việt Nam Nguyễn Thị Kim Thanh cho rằng, nhu cầu hợp tác từ các đối tác nước ngoài về nông sản chế biến không ít nhưng nhiều doanh nghiệp Việt Nam lại chưa đáp ứng được do phần lớn lượng hàng hóa là xuất khẩu thô. Để hỗ trợ doanh nghiệp chế biến sâu xây dựng thương hiệu quốc gia “Vietnam Coconut”, hướng đến tiêu chuẩn quốc tế như “Philippines Coconut” hay “Indonesia Coconut” cần có chính sách tín dụng phù hợp; phối hợp các đơn vị nghiên cứu khoa học để chuyển giao công nghệ chế biến hiện đại cho doanh nghiệp và hợp tác xã…

Nhìn chung, trong ngành rau quả, cơ hội cho các sản phẩm chế biến sâu đang ngày càng rộng mở, nhất là trong điều kiện các doanh nghiệp Việt Nam đang định hướng đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường chất lượng cao. Cụ thể như thị trường EU, doanh thu riêng sản phẩm rau củ sấy khô dự kiến sẽ tăng từ 16,2 tỷ USD năm 2025 lên khoảng 35,5 tỷ USD năm 2035. Sự tăng trưởng này là do nhu cầu ngày càng cao về sự tiện lợi, giảm lãng phí sản phẩm và lợi ích từ rau củ sấy khô.

Để hỗ trợ doanh nghiệp chế biến sâu xây dựng thương hiệu quốc gia “Vietnam Coconut”, hướng đến tiêu chuẩn quốc tế như “Philippines Coconut” hay “Indonesia Coconut” cần có chính sách tín dụng phù hợp; phối hợp các đơn vị nghiên cứu khoa học để chuyển giao công nghệ chế biến hiện đại cho doanh nghiệp và hợp tác xã…

Chủ tịch Hiệp hội Dừa Việt Nam Nguyễn Thị Kim Thanh

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco DakLak) cho hay, là một trong những công ty xuất khẩu cà-phê nhân lớn nhất Việt Nam hiện nay, Simexco DakLak đang đẩy mạnh chế biến sâu để đa dạng sản phẩm và gia tăng giá trị càphê. Simexco DakLak cũng là doanh nghiệp xuất khẩu thành công sản phẩm vỏ cà-phê đặc sản (trà cascara) sang thị trường Hàn Quốc với giá trị gần 1 triệu đồng/kg. Thông thường, vỏ cà-phê bị bỏ đi sau quá trình thu nhân cà-phê, giờ được tận dụng để tạo ra sản phẩm trà cascara-thức uống phù hợp những người nhạy cảm với caffeine muốn tìm nguồn năng lượng thay thế.

Theo thông tin từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), cà-phê chế biến đã trở thành động lực tăng trưởng mới của toàn ngành khi kim ngạch 10 tháng năm 2025 đạt 1,46 tỷ USD, tăng 58% so với cùng kỳ. Đây là chiến lược phát triển sâu trong chuỗi giá trị và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế; đồng thời tạo điều kiện để Việt Nam củng cố vị thế là một trong những trung tâm cung ứng càphê quan trọng của thế giới.

Là thị trường tiêu thụ cà-phê lớn nhất châu Âu, Đức ghi nhận mức tiêu thụ hơn 6,5 kg/người/năm. Đáng chú ý, phân khúc cà-phê chất lượng cao, cà-phê chế biến sâu, cà-phê đặc sản đang có tốc độ tăng trưởng “chóng mặt” tại quốc gia này, tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi sản xuất và chiếm lĩnh thị trường.

Phát triển chuỗi giá trị xanh là xu thế tất yếu trong chuyển đổi nông nghiệp hiện đại. (Ảnh: Báo Nhân Dân)

Chuỗi giá trị xanh: Hướng đi chiến lược của nông nghiệp hiện đại

19/11/2025 17:37

Không chỉ là xu hướng, sản phẩm chế biến còn là giải pháp cho nhiều mặt hàng xuất khẩu thời gian qua. Điển hình như sự tăng trưởng vượt bậc kim ngạch xuất khẩu mực, bạch tuộc. Mặc dù nguồn cung nguyên liệu trong nước vẫn khan hiếm nhưng tính đến cuối tháng 10/2025, kim ngạch xuất khẩu mực, bạch tuộc Việt Nam đạt 627 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024 với các sản phẩm chủ yếu là chế biến như mực khô ăn liền, mực một nắng, bạch tuộc chế biến sẵn, bạch tuộc luộc đông lạnh… Những sản phẩm này vừa dễ dàng sử dụng vừa đáp ứng nhu cầu tiện lợi và an toàn thực phẩm của người tiêu dùng.

Nhiều chuyên gia nông nghiệp nhận định, tương lai của ngành nông nghiệp không nằm ở việc sản xuất nhiều hơn mà ở việc sản xuất thông minh hơn, khả năng tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn từ mỗi đơn vị nông sản. Do đó, chuyển đổi sang chế biến sâu là con đường giúp nông sản Việt Nam bước ra thế giới vững vàng và thu về lợi nhuận cao hơn.

THÙY ANH