Bước vào hành trình bảo vệ ngôi vô địch U23 Đông Nam Á năm nay, đội tuyển U23 Việt Nam ở bảng B tương đối nhẹ nhàng khi gặp hai đội bóng là Lào và Campuchia, sau đó gặp Philippines ở trận bán kết.
Khẳng định bản lĩnh
Trước các đối thủ bị đánh giá yếu hơn, đoàn quân của huấn luyện viên Kim Sang-sik toàn thắng ở cả hai trận vòng bảng, thắng Lào 3-0 và thắng Campuchia 2-1 và “lội ngược dòng” thắng Philippines 2-1. Với trận chung kết trước đội chủ nhà Indonesia, U23 Việt Nam đã có 8 bàn thắng, chỉ để lọt lưới 2 bàn, bên cạnh những cái tên như Văn Khang, Hiểu Minh, Đình Bắc, Xuân Bắc, Lý Đức và Công Phương lần lượt ghi bàn thì thủ môn Trung Kiên và hàng thủ càng chơi càng hay, bọc lót kín kẽ hơn. Nhất là thủ môn Trung Kiên đã cho thấy sự lựa chọn của huấn luyện viên Kim Sang-sik là đúng. Để lọt lưới ít bàn nhất, thủ môn cao 1m91 có nhiều phút xuất thần, nhất là trong trận chung kết với sự ra vào hợp lý và các pha cứu thua rõ nét cho đội nhà.
Trên hàng công, Đình Bắc cũng không phụ niềm tin của thầy Kim khi tỏa sáng qua từng trận đấu. Liên tục thi đấu trong cả 4 trận tại giải, tiền đạo trẻ 21 tuổi trực tiếp ghi được 2 bàn thắng quan trọng. Ở trận đấu vòng bảng trước Campuchia là pha ghi bàn ấn định chiến thắng và tiếp đó là bàn thắng gỡ hòa chỉ sau 5 phút bị Philippines dẫn trước mang lại khí thế giúp toàn đội vượt qua bán kết. Sự cơ động, phối hợp ăn ý với đồng đội trên hàng công của tiền đạo khoác áo CLB Công an Hà Nội tạo nên nhiều áp lực và gây xáo trộn hàng phòng ngự của đối phương, nhất là trong trận đấu với Indonesia. Giải cầu thủ xuất sắc nhất trận chung kết và xuất sắc nhất giải đấu đã ghi nhận sự trưởng thành vượt bậc của Đình Bắc và trong tương lai chắc chắn anh sẽ còn tiến xa hơn nữa.
Trận chung kết với U23 Indonesia trên sân nhà của họ là sự khẳng định rõ nhất bản lĩnh của U23 Việt Nam trước những nghi ngờ trước đó khi “các chiến binh Sao vàng” chỉ gặp những đối thủ yếu hơn. Dưới áp lực sân khách, thầy trò huấn luyện viên Kim Sang-sik lựa chọn lối đá chặt chẽ, nhường quyền kiểm soát bóng cho đối thủ, nhưng họ luôn chủ động trong từng tình huống phòng ngự và chuyển trạng thái. Đối mặt với sơ đồ 3-4-3 của U23 Indonesia, U23 Việt Nam chủ động lùi sâu, bó hẹp khu trung lộ, buộc đối phương phải triển khai bóng ra hai biên sau đó các pha tấn công của họ thường bị bẻ gãy hoặc hóa giải. Tình huống ghi bàn ở phút 37 đến từ một pha phản công mẫu mực, khi Việt Nam tận dụng sai sót từ hàng thủ Indonesia để ghi bàn bằng cú dứt điểm mạnh mẽ của Công Phương. Bàn thắng này giúp Việt Nam triển khai thế trận phòng ngự chủ động hơn, buộc đối thủ phải dâng cao trong thế bị dẫn trước, nhưng không có đủ sáng tạo để tạo đột biến. Bàn thắng duy nhất của Công Phương đã giúp đội tuyển U23 Việt Nam lần thứ ba liên tiếp giành ngôi vô địch khu vực nhờ tâm lý thi đấu vững vàng và chiến thuật hợp lý.
Cần làm tốt hơn để tiến xa
Dù giành chức vô địch, nhưng hành trình của U23 Việt Nam tại giải lần này cho thấy đội bóng vẫn còn những hạn chế cần khắc phục và cải thiện. Đội hình của U23 Việt Nam với các cầu thủ lứa U22 và trẻ hơn sẽ là đội hình chính dự SEA Games 33 sắp tới. Việc nhìn nhận lại những thành công, nhất là các hạn chế về lối chơi, bản lĩnh cá nhân và chiều sâu chiến thuật sẽ giúp bóng đá Việt Nam tiến xa hơn. Trước hết, vấn đề dễ nhận thấy nhất là về khả năng kiểm soát bóng và điều tiết thế trận. Tuy nghiêng về lối chơi tấn công ở vòng bảng, nhưng ở trận chung kết, huấn luyện viên Kim Sang-sik đã phần nào trở lại lối chơi truyền thống của bóng đá Việt Nam khi chủ trương đá phòng ngự chặt và tận dụng cơ hội phản công và đã đạt hiệu quả như mong muốn. Tuy nhiên, khi bước ra đấu trường U23 châu Á hay vòng loại Olympic hoặc chơi ở cấp đội tuyển quốc gia - nơi các đối thủ mạnh hơn về thể hình, kỹ thuật, tốc độ và khả năng dứt điểm, việc thường xuyên để đối thủ nắm quyền kiểm soát bóng có thể khiến Việt Nam rơi vào thế bị động và dễ vỡ trận.
Ngoài ra, bài toán sáng tạo ở trung tuyến cũng cần khắc phục. U23 Việt Nam hiện vẫn còn thiếu mẫu tiền vệ dẫn dắt lối chơi có nhãn quan chiến thuật và khả năng tung ra các đường chuyền mở ra khoảng trống. Phần lớn các pha phản công của đội dựa vào nỗ lực cá nhân hoặc các tình huống chớp thời cơ. Khi gặp các đội có tổ chức tốt, lối chơi này sẽ dễ bị bắt bài. Thêm vào đó, dù hàng thủ thi đấu tương đối kỷ luật, nhưng khả năng chống bóng bổng vẫn là nỗi lo. Dù ở cấp đội tuyển trẻ hay tuyển quốc gia, những cú ném biên mạnh hay tình huống đá phạt cố định đã gây ra sự lúng túng nhất định cho các hậu vệ của Việt Nam. Nếu không nâng cao khả năng chọn vị trí, bọc lót và tranh chấp tay đôi, đội bóng sẽ gặp nhiều khó khăn trước các đối thủ mạnh hơn.
Một số cầu thủ trẻ của U23 Việt Nam vẫn có sự nôn nóng khi bị ép sân, dẫn đến những tình huống phạm lỗi không cần thiết hoặc phản ứng với trọng tài. Việc rèn luyện tâm lý thi đấu vững vàng, nhất là trong các giải đấu áp lực cao, là điều bắt buộc nếu Việt Nam muốn tránh những chiếc thẻ không đáng có hoặc những sai sót mang tính quyết định.
Nhìn vào lứa U22/23 Việt Nam hiện tại, có thể thấy chúng ta vẫn thiếu những tiền đạo sắc sảo. Trong sơ đồ chiến thuật của huấn luyện viên Kim Sang-sik, các tiền đạo được giao nhiệm vụ pressing, di chuyển rộng và giữ bóng tuyến trên, nhưng thiếu sự sắc bén và khả năng quyết định trận đấu. Việc thiếu một trung phong đẳng cấp, có thể xử lý bóng tốt trong phạm vi hẹp, chọn vị trí thông minh và dứt điểm hiệu quả khiến Việt Nam gặp khó khăn mỗi khi cần đẩy cao đội hình tìm kiếm bàn thắng. Sự thiếu vắng những cầu thủ săn bàn thực thụ ở cấp tuyển trẻ và tuyển quốc gia buộc ban huấn luyện nhiều khi phải phụ thuộc vào hàng tiền vệ để tạo đột biến, do đó dễ bị bắt bài trước các đối thủ mạnh.
Từ thành công ở Giải vô địch U23 Đông Nam Á 2025, bóng đá Việt Nam đã rút ra được nhiều kinh nghiệm quý báu, đó là cần đầu tư đào tạo chuyên biệt cho tiền đạo trẻ, chú trọng kỹ năng dứt điểm, chọn vị trí, di chuyển không bóng, xoay trở trong phạm vi hẹp và xử lý áp lực từ hậu vệ. Trong tương lai, cần chú trọng đặc biệt công tác đào tạo tiền đạo từ lứa U13, tạo cơ hội cho họ thi đấu thường xuyên để cọ xát, học hỏi kinh nghiệm thực tế. Chỉ có sự đầu tư bài bản, chiến lược mang tính dài hạn mới tạo cơ sở và tiền đề vững chắc để bóng đá trẻ Việt Nam phát triển mạnh mẽ, góp phần tạo sức mạnh thật sự cho đội tuyển quốc gia có những thành tích cao hơn ở sân chơi khu vực, châu lục và thế giới.
Chiến thắng của đội tuyển U23 Việt Nam nhận được nhiều khen ngợi của dư luận châu lục và khu vực. Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) có đánh giá: “Còn gì ngọt ngào hơn chiến thắng của U23 Việt Nam trước U23 Indonesia ngay tại sân Bung Karno!”. Nhiều tờ báo của Hàn Quốc cũng ca ngợi chiến thắng của các “chiến binh Sao vàng”. Tờ Sport News nhận xét: “Phép thuật của huấn luyện viên Kim Sang-sik đã phát huy tác dụng”. Tờ Chosun nhấn mạnh: “U23 Việt Nam nối dài kỷ lục chiến thắng tại giải U23 Đông Nam Á kể từ năm 2019 với chuỗi bất bại lên đến 13 trận”. Tờ Daum gọi chiến lược gia họ Kim là “huyền thoại bóng đá Đông Nam Á” khi có cú đúp vô địch khu vực ở cấp độ U23 và đội tuyển quốc gia trong năm 2025. Trang Liputan6 của Indonesia bình luận: “Chịu sức ép trên sân Bung Karno, Việt Nam không hề nao núng. Các cầu thủ thể hiện được tính kỷ luật, sự vững vàng và tổ chức bài bản suốt trận đấu”.
