Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Trần Văn Khuyên, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành phố gợi mở một số nội dung đề dẫn để đại biểu tham gia nghiên cứu, thảo luận, đó là quá trình hình thành, xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng vũ trang Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia Định-Thành phố Hồ Chí Minh.
Những đóng góp, thành tích, chiến công của lực lượng vũ trang Thành phố trong hai cuộc kháng chiến cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc làm nên truyền thống lịch sử anh hùng.
Những bài học quý giá được rút ra từ quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng vũ trang thành phố; vận dụng vào sự nghiệp xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại, nghĩa tình; bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Các tham luận đã khẳng định sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của lực lượng vũ trang thành phố. Chính sự lãnh đạo đúng đắn đã hun đúc nên bản lĩnh kiên cường biến một lực lượng ban đầu còn trẻ, phân tán thành lực lượng quân đội chính quy, tinh nhuệ, từng bước trưởng thành qua thử thách và làm nòng cốt trong mọi cuộc chiến đấu của dân tộc.
Ngay từ những ngày đầu Nam Bộ kháng chiến, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy, lực lượng vũ trang của Sài Gòn-Chợ Lớn–Gia Định đã nêu cao tinh thần, trong đánh, ngoài vây lập nên những chiến công hiển hách. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng Biệt động Sài Gòn, Đặc công Rừng Sác, Du kích Củ Chi đã trở thành trí tuệ và lòng dũng cảm Việt Nam.
Bài học lịch sử cho thấy, lực lượng vũ trang chỉ có thể mạnh, chỉ có thể chiến thắng khi đặt mình trong sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng và sự che chở đùm bọc của nhân dân.
Những bài tham luận đã tái hiện sinh động, độc đáo những nét nghệ thuật quân sự mang đậm bản sắc của thành phố. Từ những năm đầu kháng chiến chống Pháp, lực lượng thanh niên tiền phong, công đoàn xung phong đã sáng tạo những cách đánh bất ngờ, độc đáo. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, nghệ thuật chiến tranh du kích ở Củ Chi đạt đến đỉnh cao, nơi mọi tấc đất, mỗi người dân đều trở thành pháo đài chiến đấu.
Địa đạo Củ Chi không chỉ là sáng tạo quân sự mà còn biểu hiện cho trí tuệ của nhân dân Việt Nam. Biệt động Sài Gòn với những trận đánh xuất quỷ, nhập thần giữa lòng đô thị khiến kẻ thù kinh hồn, bạt vía. Rừng Sác với những trận đánh Kho xăng Nhà Bè và những đòn tập kích bất ngờ đã đi vào lịch sử như bản anh hùng ca bất tử.
Trình bày tham luận với chủ đề: Biệt động Sài Gòn đoàn kết một lòng, mưu trí vô song, dũng cảm tuyệt vời, trung kiên bất khuất, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Xuân Biên, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam đã nêu bật những phẩm chất cao quý của Biệt động Sài Gòn: “Biệt động Sài Gòn là lực lượng đặc biệt tinh nhuệ của “Bộ đội Cụ Hồ” hoạt động trong lòng địch, thực hiện các nhiệm vụ bí mật, bất ngờ... nên đã thẩm thấu sâu sắc lời dạy của Bác luôn coi đoàn kết là sự sống còn, là yêu cầu cao nhất và trước tiên để có sự thống nhất về tư tưởng, ý chí và hành động”.
Trong hai cuộc kháng chiến, nhân dân Sài Gòn-Chợ Lớn–Gia Định là hậu phương vững chắc, nuôi giấu cán bộ, che chở cho bộ đội, sẵn sàng hy sinh tất cả cho độc lập, tự do. Từ 18 thôn Vườn Trầu, Láng Le Bàu Cò, Vườn Thơm Bà Điểm đến đất Thép Củ Chi hay Rừng Sác huyền thoại đều in dấu chân của chiến tranh nhân dân.
Phát biểu tại hội thảo, Đại tá Nguyễn Thành Trung, Chính ủy Bộ Tư lệnh Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Lịch sử đã chứng minh rằng lực lượng vũ trang thành phố không bao giờ đơn độc bởi sau lưng là nhân dân và phía trước là lý tưởng Cách mạng. Trong giai đoạn hiện nay, bài học lấy dân làm gốc càng trở nên cấp thiết. Xây dựng thế trận lòng dân chính là xây dựng niềm tin, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo nên nền tảng vững chắc để bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống”.
Ngày 1/7/2025 đánh dấu một bước ngoặt lớn mô hình chính quyền hai cấp chính thức vận hành, lực lượng vũ trang thành phố được bồi đắp thêm sức mạnh, được làm giàu thêm truyền thống và mở rộng hơn tầm nhìn.
Đây là bước chuyển mình chiến lược, giúp lực lượng vũ trang thành phố đủ sức đảm đương vai trò bảo vệ một siêu đô thị hiện đại, trung tâm kinh tế tài chính quốc tế, đào tạo, phát triển kinh tế của đất nước.
Trong những năm kháng chiến chống xâm lược, giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; lịch sử cách mạng hào hùng của Sài Gòn Chợ Lớn-Gia Định-Thành phố Hồ Chí Minh dưới sự lãnh đạo của Đảng, của Bác Hồ mãi khắc ghi những chiến công vang dội, cùng cả nước giành thắng lợi vẻ vang, xây đắp nên truyền thống “Trung thành vô hạn, bám trụ kiên cường, đoàn kết kỷ cương, năng động sáng tạo, quyết chiến quyết thắng” của lực lượng vũ trang Thành phố.
