Giữ gìn và phát huy giá trị danh hiệu Thành phố vì hòa bình

Ngày 13-7-2019, Thủ đô Hà Nội kỷ niệm 20 năm đón nhận danh hiệu ‘‘Thành phố vì hòa bình". 20 năm qua, Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô Hà Nội luôn nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư để phát triển kinh tế, xây dựng đô thị, giữ gìn môi trường sống, thúc đẩy phát triển văn hóa, chăm lo giáo dục thế hệ trẻ, tích cực hội nhập quốc tế, nhằm không ngừng phát huy giá trị của danh hiệu cao quý này. Hà Nội là một thành phố năng động, sáng tạo trong khu vực, nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp truyền thống, đầy bản sắc.

Bài 1: Văn hóa là trung tâm của quá trình phát triển

Dù có bề d&

Lễ hội Gióng tại đền Sóc (huyện Sóc Sơn). Ảnh: Phương Anh
Lễ hội Gióng tại đền Sóc (huyện Sóc Sơn). Ảnh: Phương Anh

Hài hòa giữa bảo tồn và phát triển

Thủ đô Hà Nội đang ở tuổi 1009. Nhưng nếu nhìn xa hơn vào quá khứ, lịch sử của thành phố còn bắt đầu sớm hơn thế. Ở thành phố này, bất cứ nơi đâu, người ta cũng có thể chạm vào quá khứ. Ngoài những di tích nổi trên mặt đất, với con số khổng lồ - 5.922 di tích các loại, có những di tích, di sản mà ai cũng cảm thấy bất ngờ. Ðó là con đường Hoàng Hoa Thám, đường La Thành - dấu tích xưa của vòng thành bảo vệ Thăng Long - Hà Nội. Ðó là Ðàn Xã Tắc, nằm ngay ở nút giao Ô Chợ Dừa, một nút giao thông lớn của Thủ đô. Ðó là di chỉ Vườn Chuối - nơi có dấu tích của những cư dân đầu tiên sinh sống trên địa bàn thành phố mấy nghìn năm về trước.

Xã hội luôn vận động, phát triển. Dân số Hà Nội vào thời điểm hiện tại là hơn bảy triệu người, chưa kể vài triệu người sinh sống vãng lai. Nhu cầu phát triển là rất lớn, khi không gian đô thị ngày càng trở nên chật hẹp. Ðã có ý kiến di sản phải "nhường chỗ" cho sự phát triển, như đề xuất san đường đê La Thành để giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông. Nhưng, thành phố không đánh đổi. Dẫu chỉ là phế tích của tòa thành xưa, thì những gì cha ông để lại đều rất đáng trân quý. Cách đây ít năm, việc thi công nút giao cắt với đường Hoàng Hoa Thám phát lộ những dấu tích khảo cổ, thành phố đã đình chỉ thi công để các nhà khoa học định rõ giá trị. Cách hành xử với những di sản chưa được "đóng dấu" là di tích, di sản chính thức, giúp cho chúng ta hiểu thêm về những chính sách văn hóa đối với các di sản, di tích được công nhận ở tầm nhân loại, hay quốc gia như Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Thành cổ Cổ Loa, chùa Tây Phương, chùa Thầy...

Câu chuyện tương tự cũng diễn ra đối với những di sản văn hóa phi vật thể. Hà Nội là thành phố đi đầu trong cả nước về kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể. Gần 1.800 di sản văn hóa phi vật thể đã được nhận diện giá trị, đầu tư hoặc đề xuất các biện pháp bảo tồn. Thành phố dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Tiêu biểu trong số đó phải kể đến: Lễ hội Thánh Gióng ở xã Phù Ðổng (huyện Gia Lâm) và huyện Sóc Sơn, lễ hội Triều Khúc (huyện Thanh Trì), lễ hội đền Hát Môn (huyện Phúc Thọ), tục thờ Tản Viên Sơn Thánh (huyện Ba Vì), lễ hội kéo co ngồi ở Thạch Bàn (quận Long Biên)… Bề dày văn hóa không chỉ được gìn giữ, mà còn được bồi đắp theo tháng năm không phải ngẫu nhiên có được. Báo cáo với Ðoàn kiểm tra Trung ương làm việc với Thành ủy Hà Nội về đánh giá 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW (khóa XI) về "Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước" trên địa bàn thành phố Hà Nội vào tháng 4-2019, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Nguyễn Văn Phong đã nhấn mạnh: Hà Nội luôn coi xây dựng và phát triển văn hóa, con người vừa là nhiệm vụ trước mắt, vừa là nhiệm vụ cơ bản và lâu dài. Văn hóa đang trở thành trung tâm trong chính sách phát triển của Hà Nội với quan điểm bảo đảm phát triển hài hòa giữa kinh tế và văn hóa; phát triển văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người và xây dựng con người để phát triển văn hóa. Ðiều này thể hiện một cách toàn diện thông qua những chủ trương, chính sách được ban hành, nhất là Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy về "Phát triển văn hóa - xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh" (Chương trình số 04) thực hiện qua các nhiệm kỳ, được cụ thể hóa bằng những chương trình hành động, dự án đầu tư cho phát triển văn hóa, giáo dục.

Hướng tới "thành phố sáng tạo"

Con người ở những mảnh đất có bề dày văn hóa lịch sử thường có chiều sâu tâm hồn. Ở Hà Nội, đó là nét văn hóa ứng xử thanh lịch, văn minh đã hình thành qua quá trình phát triển lâu dài. "Nhất cao là núi Ba Vì/ Nhất thanh, nhất sắc kinh kỳ Tràng An". Ca dao xưa đã đúc kết về văn hóa người Hà Nội như thế. Dẫu cuộc sống có những đổi thay, nét đẹp văn hóa Hà Nội cũng qua những khúc thăng trầm, nhưng bất kỳ vị khách nào khi đến Hà Nội cũng cảm nhận được sự thân thiện, mến khách, được chào đón bằng những nụ cười. Sự thanh bình trong nét cổ kính còn thu hút cả những vị khách đặc biệt. Người Hà Nội tự hào với câu chuyện Tổng thống Hoa Kỳ B.Ô-ba-ma ăn bún chả tại một quán bình dân, dừng chân trò chuyện với người đi đường ở Mễ Trì (năm 2016); hay chuyện Tổng thống Pháp Ph.Ô-lăng-đơ đi bộ, bắt tay chào hỏi người dân Hà Nội rồi rẽ vào quán cà-phê trên phố cổ Hà Nội (năm 2016)… Mới đây nhất, công chúa kế vị Thụy Ðiển V.Ðê-xi-rê cũng ghé vào một quán ăn bình dân trên phố Kim Mã Thượng để thưởng thức món bún bò. Những câu chuyện tưởng như giản dị, nhưng đã thể hiện Hà Nội là một thành phố thân thiện và thanh bình.

Truyền thống thanh lịch, văn minh được thành phố coi là một di sản quý và cần phát huy trong cuộc sống đương đại. Trong Chương trình số 04, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh được xem là nội dung trọng yếu. Thành phố đã có nhiều hoạt động khác nhau trong xây dựng văn hóa người Hà Nội. Ðó là việc xây dựng các mô hình Gia đình văn hóa, Làng văn hóa, Tổ dân phố văn hóa trong cuộc vận động Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; các tổ chức chính trị xã hội như: Hội Phụ nữ, Ðoàn Thanh niên cũng có các chương trình xây dựng văn hóa thanh niên, văn hóa thương mại, văn minh công sở… Ðặc biệt, từ năm 2017, UBND thành phố Hà Nội ban hành Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc TP Hà Nội và Quy tắc ứng xử nơi công cộng. Hai quy tắc ứng xử đã tạo những chuyển biến lớn trong văn hóa ứng xử, góp phần phát huy nét đẹp thanh lịch, văn minh trong thời kỳ hiện đại. Và chính văn hóa Hà Nội, từ di sản vật thể, phi vật thể cho đến văn hóa ứng xử đang trở thành nguồn lực để thu hút ngày một nhiều khách du lịch trong nước, quốc tế đến Thủ đô.

Kể từ ngày được trao tặng danh hiệu Thành phố vì hòa bình, công tác phát triển văn hóa, giáo dục càng được thành phố quan tâm, đầu tư một cách đồng bộ, giúp văn hóa Hà Nội có những bước chuyển biến rõ rệt. Từ danh hiệu Thành phố vì hòa bình, Hà Nội đang tiếp tục có những chương trình phát triển đầu tư về văn hóa để tiến tới được công nhận là "Thành phố sáng tạo" - một danh hiệu cao quý của UNESCO dành cho những thành phố năng động, giàu bản sắc văn hóa, có công nghiệp văn hóa, sáng tạo phát triển trên thế giới.

(Còn nữa)

Có thể bạn quan tâm

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Thành phố Hà Nội đang tích cực chuyển đổi số mạnh mẽ trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Tích cực hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ số

Thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính theo hướng chuyển đổi số rõ nét. Những thay đổi này sẽ góp phần hình thành nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Ảnh minh họa.

Hà Nội và Vientiane tiếp tục hợp tác chặt chẽ, bền vững

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, chiều 2/12, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã có cuộc hội đàm với đồng chí Anouphap Tounalom, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thủ đô Vientiane.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc chung vui với nhân dân thôn Khánh Chúc Đồi, xã Ba Vì trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bài 4: Cụ thể hành động hướng tới mục tiêu hạnh phúc

Lãnh đạo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, hạnh phúc là thước đo cuối cùng cho mọi thành quả phát triển của Thủ đô. Mục tiêu đưa ra là cam kết để cả hệ thống chính trị của thành phố phải hành động quyết liệt hơn bằng nhiều giải pháp cụ thể, hiệu quả.

Các đại biểu cùng ôn lại những ký ức về chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không.

Sống lại chiến tích trận “Điện Biên Phủ trên không”

Kỷ niệm 53 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” (12/1972-12/2025) là dịp để Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò giúp công chúng ôn lại ký ức, sống lại chiến tích xưa. Từ đó, lan tỏa tinh thần yêu nước, trách nhiệm trong dựng xây đất nước.

Chuyển đổi số là giải pháp giảm tải cho chính quyền địa phương (Trong ảnh: Trung tâm Phục vụ hành chính công tại xã Phú Xuyên).

Chuyển đổi số, yêu cầu tất yếu trong quản lý đô thị

Với tốc độ đô thị hóa nhanh, chính quyền địa phương đang phải đối diện rất nhiều vấn đề, áp lực từ dân số, hạ tầng, môi trường… Lộ trình phân cấp khi thực thi mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến cho yêu cầu về đổi mới phương thức quản lý càng trở nên cấp thiết hơn.

Cán bộ Thuế Thành phố Hà Nội hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế.

Đồng hành hộ kinh doanh chuyển đổi thuế

Trong Chiến dịch 60 ngày đêm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai và phát triển lên doanh nghiệp (D60), cán bộ, nhân viên ngành Thuế Thành phố Hà Nội đã tới tận cơ sở để hỗ trợ người dân thực hiện các quy định mới, trên tinh thần “không để bất kỳ hộ kinh doanh nào bị bỏ lại phía sau”.

Hỗ trợ toàn diện để phát triển nông nghiệp

Với mục tiêu phát triển nông nghiệp Thủ đô theo hướng nông nghiệp sinh thái, bền vững, tạo ra các sản phẩm chất lượng, an toàn thực phẩm, hiệu quả kinh tế cao, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội vừa thông qua nghị quyết hỗ trợ toàn diện các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với kinh phí dự kiến gần 670 tỷ đồng/năm.

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1.

Lộ trình thực hiện thí điểm vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 từ 1/7/2026

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội sẽ thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028 thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 1 và một số khu vực tại Vành đai 2 trở vào. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 3 trở vào.

Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận, người tiên phong trong việc đưa sản phẩm lụa từ tơ sen ra thị trường.

Hà Nội dành kinh phí hỗ trợ nghệ nhân và bảo tồn nghề, làng nghề

Thành phố Hà Nội hỗ trợ một lần đối với Nghệ nhân Nhân dân là 40.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Ưu tú là 30.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Hà Nội là 20.000.000 đồng/người. Nghệ nhân Nhân dân truyền dạy được bồi dưỡng 500.000 đồng/người/buổi; Nghệ nhân Ưu tú, Nghệ nhân Hà Nội truyền dạy được bồi dưỡng 300.000 đồng/người/buổi…

Phát triển hạ tầng trạm cung cấp năng lượng sạch cần chính sách hỗ trợ.

Cần chính sách đủ “mạnh” và thông minh để tạo động lực

Thông tin liên quan đến chính sách, biện pháp hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn Hà Nội đang được dư luận đặc biệt quan tâm bởi sự tác động lớn đến đời sống, việc làm của người dân. Để thực thi, các chính sách hỗ trợ cần tạo ra động lực thực sự.

Hoạt động sản xuất tại Khu công nghiệp Nội Bài, Hà Nội. (Ảnh PHẠM HÙNG)

Nâng tỷ trọng kinh tế số

Kinh tế số đang có sự tăng trưởng nhanh, giúp Thủ đô nâng cao năng suất sản phẩm, tính cạnh tranh… Nhưng để đạt được mục tiêu tỷ trọng kinh tế số chiếm 30% GRDP vào năm 2030, thành phố cần có những giải pháp đột phá trong chuyển đổi số.

“Mặt trận số” trên ứng dụng iHanoi đã chính thức ra mắt tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030.

Tạo đột phá từ “Mặt trận số”

Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đánh dấu bước đổi mới hoạt động công tác Mặt trận của Thủ đô với một trong các khâu đột phá được xác định, đó là chuyển đổi số, xây dựng “Mặt trận số” vì mục tiêu Thủ đô văn minh, hiện đại, nhân dân hạnh phúc.

Công ty Môi trường đô thị Hà Nội hai chi nhánh Ba Đình và Hoàn Kiếm triển khai xe đạp điện gom rác phù hợp đặc thù địa bàn các tuyến phố du lịch, văn hóa và khu vực hồ Hoàn Kiếm. (Ảnh VÂN NHI)

Đổi mới mô hình duy trì vệ sinh môi trường

Với quyết tâm xây dựng thành phố ngày càng sạch đẹp, văn minh, Hà Nội đang thí điểm áp dụng mức độ vệ sinh môi trường cấp 1, mức tăng cường làm sạch cao nhất hiện nay tại một số tuyến phố trọng điểm và không gian quanh hồ Hoàn Kiếm.