Nhập ngũ năm 1979, sau khóa huấn luyện đặc biệt, ông Hải làm nhiệm vụ trinh sát đặc công (thuộc Tiểu đoàn 21 đặc công, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hoàng Liên Sơn) tại các tuyến đường biên Bắc Hà, Mường Khương, Bát Xát...
Ông Hải dẫn chúng tôi thăm ao rộng 600 m2, chung quanh có tường bao chống tràn, được cấp nước mạch ngầm từ núi Nậm Ngập đưa về mát lạnh. Sau nhiều lần làm giàn mướp, dưới nuôi cá, rồi chuyển đổi nuôi ốc thương phẩm cho thu nhập khá, nay chuyển hẳn sang nuôi ếch thịt.
Giống lưỡng cư dễ nuôi, trong lưới quây, ếch nằm ườn trên những tấm xốp nổi, ăn cám tổng hợp và lớn từng ngày. Nuôi khoảng ba tháng, mỗi con đạt 0,5 kg, giá bán 85.000 đồng/kg, ít bệnh, cho lãi nhanh. Để tận dụng thức ăn thừa và da ếch lột, ông Hải thả giống cá trê ta vào ao.
Trong căn nhà mới xây năm 2022, rộng gần 200 m2 khang trang từ nguồn thu của mô hình VAC (vườn-ao-chuồng), ông Hải nhớ lại những ngày đầu lập nghiệp. Khi trở về quê hương miền núi, theo lời người xưa: “Người giàu nuôi chó, nhà khó nuôi dê”, ông đầu tư mua giống, học các kỹ thuật phòng, chống bệnh cho đàn dê chăn thả trên núi Nậm Ngập.
Đàn dê được chăm sóc đúng cách, sinh sản đến 200 con, bán được giá, giúp gia đình từng bước thoát nghèo. Tuy nhiên, sau khi có quy hoạch khai thác khoáng sản, bãi chăn thả bị thu hẹp, ông Hải quay về nuôi lợn rừng, nuôi dúi, vịt cổ xanh… và hơn 10 năm nay, chuyển sang nuôi bồ câu thịt.
Giống bồ câu Pháp dễ nuôi, sức đề kháng cao, ít bệnh. Hiện nay trong chuồng có 800 đôi bố mẹ, mỗi năm cho bảy lứa bồ câu non (mỗi lứa hai con), thức ăn là ngô và thóc, giá bán ra thị trường là 150.000 đồng/đôi, đáp ứng nhu cầu các tiệc cưới trong khu vực.
Ngoài bồ câu thịt, ông còn cung cấp giống bồ câu bố mẹ cho nhiều hộ dân trong vùng, giúp kỹ thuật cho nhiều hộ nuôi chim bồ câu thành công, góp phần xóa đói, giảm nghèo ở khu vực nông thôn miền núi.
Là Chi hội trưởng Hội Cựu chiến binh thôn, có 43 hội viên, ông Phạm Quốc Hải hăng hái cùng đồng đội xưa giúp nhau vượt khó, chung tay xây dựng nông thôn mới. Tuyến đường Hoàng Văn Thụ kéo dài nối đến đường Phạm Văn Đồng có tổng chiều dài hơn 1,4 km, được đầu tư cải tạo nâng cấp, mở rộng lòng đường từ 6m lên 9,5m, có hệ thống cống rãnh thoát nước hai bên... phần mở rộng lề đường cần sự hiến đất của các hộ dân.
Ông Chu Quốc Hữu cho biết: Gia đình ông Hải đã hiến gần 60 m2 đất ở để nâng cấp mở rộng tuyến đường thêm sạch, đẹp. Qua vận động, các cựu chiến binh trong chi hội gương mẫu đóng góp tiền, ngày công lao động, cho nên tuyến đường dài 650m, đã dựng được 41 cột điện thắp sáng về đêm, bảo đảm an ninh trật tự khu phố, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Tổ dân phố 12 có 257 hộ dân với 980 nhân khẩu, có 47 hộ bị ảnh hưởng khi nâng cấp, mở rộng tuyến đường. Qua vận động, người dân đồng lòng hiến hơn 2.600 m2 đất, hơn 920m tường rào và cây ăn quả, hoa màu. Ước tính tổng giá trị đất đai, hoa màu, vật kiến trúc nhân dân đóng góp khoảng hơn 11 tỷ đồng. Trong đó, sáu hộ hội viên cựu chiến binh tình nguyện hiến 480 m2 đất, hơn 200m tường rào, trị giá hơn hai tỷ đồng…
Đồng chí Đinh Khắc Yên, Bí thư Đảng ủy xã Lục Yên cho biết: Những gương điển hình vượt khó, giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo của các cựu chiến binh trong xã đang được nhân rộng. Hiện, toàn xã có 1.129 cựu chiến binh, đã phát huy phẩm chất người lính, cùng giúp nhau trên trận tuyến mới, đến nay chỉ còn hai hộ nghèo. Gương làm giàu chính đáng, cùng giúp đồng đội vượt khó của ông Phạm Quốc Hải, được các hội viên đến học tập và noi theo.