Đây là thành tựu lớn của chủ nghĩa đa phương, dù rằng chặng đường thực thi Công ước còn nhiều thách thức.
Yêu cầu cấp thiết
Công nghệ thông tin và truyền thông góp phần quan trọng giúp các nước thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, hội nhập quốc tế hiệu quả hơn. Tuy nhiên, không gian mạng cũng ẩn chứa nhiều nguy cơ đối với an ninh, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mỗi quốc gia. Bảo đảm an ninh mạng là thách thức chung của cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam. Nước ta là một trong những quốc gia có mức độ phổ cập internet cao hàng đầu thế giới, với 79,8 triệu người sử dụng internet tính đến đầu năm 2025, tương đương khoảng 80% dân số.
Chia sẻ về tình hình và công tác phòng chống tội phạm mạng ở Việt Nam, Thiếu tướng Lê Xuân Minh, Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao (Bộ Công an) cho biết, tình hình tội phạm mạng nước ta diễn biến phức tạp về quy mô, tính chất cũng như mức độ ảnh hưởng. Các nhóm tội phạm đã chuyển từ tấn công nhỏ lẻ, đơn giản sang có tổ chức, nhằm vào các hệ thống trọng yếu của quốc gia cũng như các doanh nghiệp giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Lực lượng chức năng đã triển khai nhiều biện pháp, tăng cường phối hợp với cảnh sát, cơ quan thực thi pháp luật của các nước nhằm cùng nhau đấu tranh với loại tội phạm này. Tuy nhiên, với đặc thù không có đường biên giới, không gian mạng chỉ có thể được bảo vệ nếu các nước cùng chung tay trong cuộc chiến chống tin tặc.
Việt Nam là một trong những quốc gia kiên trì ủng hộ việc đàm phán Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng ngay từ năm 2019. Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang nhấn mạnh, trong quá trình đàm phán, Việt Nam đã đóng góp nhiều nội dung quan trọng, bao gồm các nguyên tắc cơ bản như bảo đảm chủ quyền quốc gia trong không gian mạng, nguyên tắc hợp tác quốc tế. Ngoài ra, chúng ta cũng rất tích cực điều phối, dẫn dắt thảo luận, thương lượng các điều khoản của Công ước.
Những nỗ lực của Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ và đánh giá cao từ cộng đồng quốc tế. Việc tên gọi “Công ước Hà Nội” được ghi trong lời văn của Công ước phản ánh sự ghi nhận của các nước đối với những đóng góp thiết thực của Việt Nam vào quá trình xây dựng văn kiện này.
Quyết tâm vượt thách thức
Theo Thiếu tướng Lê Xuân Minh, là quốc gia tham gia quá trình xây dựng Công ước từ những ngày đầu, Việt Nam rất mong Công ước sẽ được triển khai sớm ở các quốc gia phê chuẩn sớm. Đồng thời, cũng ý thức rõ việc sớm phê chuẩn Công ước tại Việt Nam. Đại diện Bộ Công an nhấn mạnh, sau khi ký kết Công ước, Việt Nam tiến hành rà soát các hệ thống pháp luật có liên quan để chuẩn bị phê chuẩn Công ước sớm nhất.
Các biện pháp trọng tâm bao gồm sửa đổi Luật An ninh mạng (hợp nhất với Luật An toàn thông tin mạng); hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến Tố tụng hình sự để có thể triển khai các nội dung như trao đổi thông tin tội phạm, chuyển giao dữ liệu, dẫn độ tội phạm và thu hồi tài sản phạm tội. Nhất là Việt Nam sẽ thiết lập cơ chế phối hợp 24/7 theo yêu cầu của Công ước, hy vọng sẽ là một trong những quốc gia sớm phê chuẩn và thực hiện Công ước.
Quyết tâm phát huy vai trò tiên phong, dẫn dắt hợp tác toàn cầu trong lĩnh vực an ninh mạng, Việt Nam đứng trước cơ hội lớn để tận dụng các nguồn lực quốc tế, nhất là về kỹ thuật để xây dựng môi trường mạng an toàn, hòa bình. Sự kiện là dịp để Việt Nam cùng các nước chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm và công nghệ hiện đại giúp ứng phó hiệu quả tội phạm mạng.
Song hành với cơ hội là thách thức. Việc Công ước được thông qua mới chỉ là bước khởi đầu, trong quá trình thực thi, các quốc gia cần phải nỗ lực dung hòa các quan điểm khác biệt, tìm điểm tương đồng, tăng cường kết nối và duy trì thiện chí hợp tác. Những khác biệt về thể chế, hệ thống pháp luật hay trình độ nhân lực là rào cản trong hợp tác hiệu quả trên phạm vi toàn cầu.
Chia sẻ về những khó khăn, Thứ trưởng Hoàng Giang nêu rõ, vấn đề mấu chốt chính là con người; mỗi cán bộ, người dân cần nâng cao trình độ, nhận thức, năng lực và bản lĩnh để có thể hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm với cộng đồng quốc tế trong phòng chống tội phạm nói chung và tội phạm mạng nói riêng.
Chặng đường thực thi Công ước còn nhiều gian nan, nhưng với bản lĩnh, kinh nghiệm từng được khẳng định trong hàng loạt hoạt động quốc tế, Việt Nam quyết tâm tiếp tục nỗ lực, chủ động đóng góp cho hợp tác toàn cầu để giải quyết vấn đề tội phạm mạng-thách thức xuyên biên giới trong kỷ nguyên số
![[Video] Hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia phải giải quyết được “điểm nghẽn lớn”](https://cdn.nhandan.vn/images/8f0e69cb696c03bfdf91ec30c3d24bbd44a9643ce1fb8c17cf4d9898ff6d3b9d8ccdd9a00eb6e020333b0b877bec59ea31017b07789999476c90be6e264b4707/img-2283-4357.png.webp)
