Ngày 15/8, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao hợp tác Mekong-Lan Thương (MLC) lần thứ 10 đã diễn ra tại thành phố An Ninh (Côn Minh, Vân Nam, Trung Quốc) với sự tham dự của các Bộ trưởng Ngoại giao các nước thành viên MLC gồm: Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam.
Nhận lời mời của Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hội nghị.
Với chủ đề “Thập kỷ vàng: Kiên định, đoàn kết xây dựng cộng đồng tốt đẹp hơn”, hội nghị cùng nhìn lại chặng đường một thập kỷ hình thành và phát triển của hợp tác MLC và định hướng hợp tác trong thập kỷ tiếp theo.
Các nước thành viên đều đánh giá MLC là một cơ chế hợp tác tiểu vùng hiệu quả, đóng góp quan trọng vào thúc đẩy tăng trưởng bền vững, hội nhập sâu rộng của khu vực. Việc triển khai Kế hoạch hành động MLC giai đoạn 2023-2027 đã góp phần gia tăng kết nối hệ thống đường sắt giữa các nước MLC, phát triển Hành lang đổi mới sáng tạo MLC, hợp tác ứng phó hiệu quả với thiên tai, chia sẻ số liệu thủy văn sông Mekong-Lan Thương.
Hội nghị rất ấn tượng với kết quả của gần 1000 dự án do Quỹ đặc biệt Mekong-Lan Thương tài trợ đã mang lại diện mạo mới cho nhiều địa phương các nước thành viên về hệ thống nước sạch, nông nghiệp bền vững, trường học, hạ tầng nông thôn…
Bước sang thập kỷ tới, hội nghị nhất trí cần chuẩn bị để nâng cấp hợp tác lên MLC 2.0. Các Bộ trưởng xác định chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng mới cho khu vực, theo đó các nước cần đẩy mạnh triển khai các chương trình, dự án thuộc Hành lang đổi mới sáng tạo MLC, mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, nông nghiệp thông minh và đặc biệt đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên số và công nghệ.
Hội nghị nhất trí quản lý bền vững tài nguyên nước, ứng phó biến đổi khí hậu tiếp tục là lĩnh vực hợp tác then chốt, cốt lõi của MLC, tăng cường phối hợp với Ủy hội sông Mekong. Các thành viên tiếp tục các nỗ lực tăng cường kết nối cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm, hỗ trợ khu vực tư nhân tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, thúc đẩy du lịch, giao lưu nhân dân...
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục tích cực đóng góp để hợp tác MLC đạt được những bước chuyển mới, hướng tới mục tiêu xây dựng một tương lai hòa bình, thịnh vượng cho người dân; đồng thời, đề xuất chiến lược ba mũi nhọn cho hợp tác MLC trong thập kỷ vàng tiếp theo.
Thứ nhất, MLC tăng cường kết nối toàn diện về giao thông, thương mại và người dân, theo đó các nước cần đẩy nhanh xây dựng và vận hành các dự án cơ sở hạ tầng trọng điểm nhằm bảo đảm mạng lưới logistics thông suốt trong khu vực; sớm ký kết Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc 3.0; triển khai xây dựng hệ thống hải quan thông minh và cửa khẩu thông minh để đơn giản hóa các thủ tục hải quan; Trung Quốc mở cửa thị trường cho các sản phẩm nông sản của các nước Mekong, Trung Quốc, cộng đồng Mekong Lan Thương để thúc đẩy thương mại theo hướng cân bằng, hài hòa. Các nước cũng cần gia tăng đối thoại, tăng cường tin cậy chính trị, nâng cao nhận thức của người dân các nước về cơ chế MLC, khuyến khích sự tham gia của thanh niên – thế hệ tương lai vào các hoạt động hợp tác.
Thứ hai, MLC thể hiện vai trò tiên phong trong ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững của tiểu vùng, đề xuất Quỹ đặc biệt MLC cung cấp học bổng và chương trình thực tập tại các trường đại học và công ty công nghệ cao hàng đầu của Trung Quốc cho sinh viên và doanh nghiệp trẻ các nước Mê Công; nghiên cứu hỗ trợ các nước Mê Công xây dựng các phòng thí nghiệm công nghệ cao; tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Thứ ba, MLC kiên định cam kết thúc đẩy phát triển bền vững với trọng tâm là quản lý tài nguyên nước công bằng và bền vững; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong chia sẻ thông tin dữ liệu khí tượng, thủy văn; đẩy mạnh hợp tác giữa Trung tâm Hợp tác tài nguyên nước MLC và Ủy hội sông Mekong, Trung Quốc, cộng đồng Mekong Lan Thương; thúc đẩy triển khai Sáng kiến Tăng cường hợp tác tài nguyên nước MLC; nâng cao năng lực của cán bộ các nước Mekong, Trung Quốc, cộng đồng Mekong Lan Thương-Lan Thương thông qua các chương trình làm việc biệt phái tại Trung tâm Hợp tác tài nguyên nước MLC sử dụng Quỹ đặc biệt MLC.
Các đề xuất của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng được các nước thành viên hoan nghênh và đánh giá cao.
