Đất đá từ những triền núi bị xé toạc nằm ngổn ngang như những vết thương còn chưa có hồi khép miệng. Nhiều đoạn đường lún sâu, đặt bàn chân lún sũng, dưới là vực suối đục ngầu, nước vẫn ầm ào cuốn trôi mọi thứ.
Tín hiệu điện thoại lúc có lúc không. Tôi gọi cho anh Nguyễn Hữu Thắng, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Yang Mao để xin hỗ trợ đưa chúng tôi vào hiện trường tác nghiệp. Sau vài tiếng tút dài rồi tắt, cuối cùng giọng anh vang lên, đứt quãng theo từng khoảng sóng yếu: “Anh… cố… đứng yên một chỗ… Tôi cử anh em trực ra đón anh ở Cầu Sập thôn 2. Đường… sạt nhiều… đi một mình nguy hiểm lắm!…”.
Đường vào thôn Ea Hăn bị sạt lở, chia cắt.
Chỉ ít phút sau, 2 đồng chí dân quân xuất hiện nơi điểm hẹn. Người ướt sũng, tay cầm dây thừng và chiếc đèn pin nhỏ. Họ bảo suốt 2 ngày qua gần như không ngủ, nhưng khi nghe anh Thắng báo có đoàn báo chí cần vào hiện trường, do địa hình mưa lũ trên diện rộng, lực lượng phải phân mỏng túc trực từng điểm nguy hiểm. Nên các anh 2 người dùng 1 xe máy, còn em dẫn đường chở thêm 1 người. Rồi tất cả chúng tôi lập tức lên đường. Với họ, hỗ trợ ai, dù là dân hay đoàn công tác đều là nhiệm vụ.
Hành trình 15km vượt sạt lở
Con đường Trường Sơn Đông thuộc xã Yang Mao ngày thường đã khó đi, trong lũ lại càng khắc nghiệt. Những đoạn bùn đất ngập đến cả mét, trơn trượt như muốn nuốt cả chiếc xe máy, chúng tôi hỗ trợ nhau, người vác máy, người khênh xe để nhanh tới điểm lực lượng vũ trang đang dùng dây đưa người dân ra khỏi vùng nguy hiểm do nước lũ dâng cao và nguy cơ sạt lở đất.
Trong ánh chiều mờ, mưa nặng hạt, giữa bốn bề rừng núi mênh mông, đen sẫm, màu áo của các chiến sĩ đã không còn phân biệt được đâu là màu đất, đâu là màu vải. Tất cả đều chung một màu nâu vàng của nước lũ.
Trên tuyến hành trình gặp rất nhiều nguy nan, còn hơn 600m nữa là tới điểm lực lượng vũ trang đang đưa người dân ra khỏi vùng nguy hiểm vì cầu tạm đường cũ đã sập. Bên chiếc cầu kiên cố đang thi công dang dở, đang được lực lượng dân quân và người dân đang tiền chế tạo lối mở để bên ngoài vào tiếp tế cho người dân bên trong.
Sau hơn 1 giờ băng đường, chúng tôi mới tiếp cận được điểm mà lực lượng vũ trang địa phương đang thay phiên nhau đưa đón từng người dân từ bên điểm nguy hiểm đến nơi an toàn. Nhiều cán bộ, chiến sĩ ướt sũng và rét run, được người dân chất lửa sưởi ấm, để thay phiên nhau xuống dòng nước lũ đưa người dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Và ở đó, câu chuyện cảm động về nỗ lực của lực lượng vũ trang xã bắt đầu hiện lên rõ nhất.
“Quên luôn nỗi đau” để… cứu dân
Giữa những câu chuyện dồn dập, cái tên Giàng Seo Sì, Thôn đội trưởng thôn Ea Hăn được nhắc đến nhiều nhất. Anh chính là người chạy bộ vào khu vực nguy hiểm lúc 23 giờ để huy động dân di dời.
Khi đang dìu một cụ già ra khỏi nhà, bất ngờ một tảng đá từ đồi sạt xuống, va mạnh vào chân anh. Đau, máu chảy, nhưng anh vẫn cố đứng dậy.
“Lúc 23 giờ ngày 17/11, lượng mưa trên núi ào ạt đổ về, thấy nguy hiểm, tôi cùng ban tự quản thôn huy động nhân dân di dời khỏi ra vùng nguy hiểm”, anh Giàng Seo Sì kể, chân vẫn còn băng bó. Anh cố chịu đau để cùng người dân di chuyển đến nơi an toàn.
Dầm nước đưa người dân thoát khỏi lũ
Thượng tá Lê Đăng Toàn, Trưởng Công an xã Yang Mao kể, có dự báo mưa lớn đổ bộ, bắt đầu lớn từ 23 giờ ngày 17/11 và nước dâng lên theo từng phút. Chỉ sau 30 phút, nhiều hộ gia đình ở thôn Ea Hăn bị ngập lụt.
“Nhận lệnh, công an xã đã huy động lực lượng công an, Ban Chỉ huy Quân sự xã vận động người dân di dời ra khỏi vùng nguy hiểm. Nước thượng nguồn đổ về nhanh quá, tuyến đường duy nhất dẫn đến nơi an toàn bị nước ngập sâu, chảy xiết, lực lượng chỉ kịp mang theo phao cứu sinh, ít dây thừng và mấy cái lốp xe bơm hơi. Dùng hết sức người để kết chúng thành bè dùng di chuyển người dân ra khỏi vùng nguy hiểm”, Thượng tá Lê Đăng Toàn kể.
Trên những “chiếc bè tự chế” ấy, họ đưa từng người ra khỏi dòng nước xiết, trong bóng tối đặc sệt và tiếng mưa rơi như trút nước.
Một chiến sĩ trẻ nhớ lại: “Mỗi lần bè chạm đá là giật mình. Nhưng nhìn bên kia bà con đang kêu cứu thì mình chỉ biết lao tới, chẳng sợ hiểm nguy là gì”.
Cùng với sự hỗ trợ lực lượng công an tỉnh, Ban Chỉ huy Quân sự khu vực phòng thủ khu vực 4 M’Drắk và nhờ sự quả cảm của cán bộ, chiến sĩ tại chỗ, hơn 170 hộ với khoảng 800 người dân đã được đưa đến nơi an toàn lúc 21 giờ ngày 18/11.
Khi đường bị chia cắt hoàn toàn
Từ sáng 17/11, xã Yang Mao rơi vào tình thế “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. Đất đá vùi lấp các tuyến đường, xe cứu hộ không thể vào. Lực lượng tại chỗ phải tự lo liệu tất cả.
Họ dùng dây thừng vượt suối, dùng chính cơ thể mình làm điểm tựa cho người dân bám vào, đưa từng người qua những đoạn nước xiết.
Anh Nguyễn Hữu Thắng, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Yang Mao nói trong tiếng gió thổi và mưa nặng hạt: “Không có đường thì mình mở đường. Không có phương tiện thì dùng sức người. Bà con còn mắc kẹt thì mình cùng anh em còn phải tìm cách”.
Mất hơn 2 giờ liên tục nỗ lực để thông tuyến, máy xúc và lực lượng cứu hộ của tỉnh mới vượt qua được các điểm sạt lở lớn để vào hỗ trợ Yang Mao. Đến 17 giờ ngày 18/11, lực lượng tỉnh mới tiếp cận được hiện trường. Khi đoàn công tác tỉnh đến nơi, lực lượng xã đã hoàn thành phần lớn di dời dân và bảo vệ tài sản khẩn cấp. Một đồng chí dân quân mắt đỏ ngầu vì thiếu ngủ, chỉ cười: “Tụi em quen rồi anh. Cứu được dân là khỏe”.
Những dấu chân còn in trên bùn sau lũ
Khi tôi rời khỏi Yang Mao, con đường tôi đi qua vẫn lổn nhổn đá, bùn còn vẫn liên tục tràn xuống. Nhưng có thứ còn đọng lại sâu hơn: dấu chân những người lính dân quân, những người đang phải dầm mình trong lũ để giữ dân mình được an toàn.
Giữa cơn thiên tai tàn khốc, họ - những người lính ở một xã vùng sâu nhỏ bé đã tạo nên kỳ tích bằng lòng dũng cảm và tinh thần trách nhiệm.
Không lời ca ngợi nào đủ đầy bằng hình ảnh những người lính dân quân đội mưa, ôm phao cứu sinh, lội bùn đến tận ngực, bám rễ cây vượt suối… để đưa bà con ra khỏi lằn ranh sinh tử.
Đến chiều 19/11, trên địa bàn xã Yang Mao vẫn còn mưa lớn, các sông, suối nước dâng cao và chảy xiết. Nhiều tuyến đường vẫn còn chia cắt và nhiều nhà dân vẫn còn ngập lụt. Tuy nhiên, giữa thiên tai, mưa, lũ, người ta thấy rõ một điều: lực lượng vũ trang xã không chỉ là những người canh giữ bình yên mà họ còn là điểm tựa lớn nhất của dân khi hiểm nguy ập đến. Và giữa cơn lũ dữ này lại ấm thêm nghĩa tình quân dân.
