Mầm non vẫn là bậc học nhiều khó khăn
Ông Nguyễn Bá Minh, Vụ trưởng Giáo dục Mầm non - Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho biết, tổng số trẻ mầm non được đến trường hiện nay là 5.473.223, đạt tỷ lệ 67,3%. Năm học 2018 - 2019, cả nước tăng thêm 107 trường mầm non, đưa số trường mầm non của cả nước lên 15.501 trường, trong đó có 3.036 trường mầm non ngoài công lập, tỷ lệ 19,6%. Toàn quốc có 36.959 điểm trường, 201.291 nhóm/lớp, 15.674 cơ sở giáo dục mầm non độc lập tư thục (tăng 326 cơ sở).
Bậc học mầm non hiện có 447.065 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên. So yêu cầu, số giáo viên còn thiếu ở bậc học mầm non là 49.177 người. Để giải quyết vấn đề này, năm 2018, Bộ GD&ĐT đã phối hợp Bộ Nội vụ đề xuất Thủ tướng Chính phủ giao bổ sung 20.300 biên chế cho 17 tỉnh tăng cơ học về quy mô học sinh và năm tỉnh Tây Nguyên.
Giáo dục mầm non được coi là bậc học còn nhiều khó khăn. Trường, lớp mầm non mặc dù đã được quan tâm đầu tư nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu; tình trạng thiếu trường mầm non ở khu đô thị, khu đông dân cư, khu công nghiệp, khu chế xuất còn khá phổ biến; một số đơn vị cấp xã chưa có trường mầm non độc lập; vẫn còn 1.695 nhóm lớp độc lập tư thục chưa được cấp phép; nhiều nhóm lớp độc lập tư thục thiếu các điều kiện bảo đảm chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.
“Tình trạng thiếu giáo viên chưa được khắc phục, tạo áp lực lớn cho đội ngũ trong thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục trẻ. Tỷ lệ giáo viên/lớp ở một số địa phương rất thấp. Nhiều nơi giáo viên làm việc ngoài giờ kéo dài nhưng không được trả chế độ thừa giờ. Thu nhập của giáo viên mầm non thấp, thời gian làm việc ở trường quá dài, áp lực công việc lớn, ảnh hưởng đến cuộc sống của giáo viên, nên ở một số địa phương có tình trạng giáo viên mầm non bỏ việc”, ông Minh nói.
Bảo đảm an toàn tuyệt đối cho trẻ
Thiếu giáo viên, chất lượng giáo viên cũng như áp lực của giáo viên là nội dung được quan tâm tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2019 - 2020 của bậc học mầm non. Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa cho rằng, cách quản lý ở một số cơ sở giáo dục mầm non hiện nay chưa thật sự dân chủ đã dẫn tới chưa phát huy được tiềm năng của đội ngũ giáo viên, chưa tạo động lực cho giáo viên. Sự không tương thích giữa trình độ đào tạo với năng lực thực tế của một số giáo viên mầm non hiện nay ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục của bậc học này.
Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, Luật Giáo dục (sửa đổi) được thông qua, với nhiều nội dung quan trọng với cấp học mầm non, như nâng chuẩn giáo viên mầm non, đây là bước đột phá không những nâng cao chất lượng, mà còn tạo điều kiện tốt hơn cho giáo viên mầm non về chế độ đãi ngộ. “Mặc dù cơ chế chính sách cho giáo dục mầm non đã có những chuyển biến tốt, xây dựng được nhiều cơ chế chính sách đối với người dạy, người học nhưng sự đồng bộ về chính sách, nhất là chính sách liên quan đến chế độ giáo viên vẫn còn bất cập, cần phải tiếp tục được chỉnh sửa, bổ sung”, Bộ trưởng nói.
Chỉ đạo bậc học mầm non trong năm học mới, Bộ trưởng nêu rõ, trọng tâm là tập trung giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, các Sở GD&ĐT cần tham mưu chính quyền địa phương để tuyển dụng đủ biên chế được giao, không để tình trạng hợp đồng kéo dài dẫn tới giáo viên không yên tâm công tác.
Bộ trưởng cũng lưu ý đến việc giải tỏa áp lực cho giáo viên mầm non. “Thu nhập của giáo viên mầm non thấp, thời gian làm việc dài, thậm chí 10 tiếng/ngày, giáo viên phải chú tâm tới trẻ, dẫn tới áp lực, giải tỏa áp lực cho giáo viên là việc cần thiết và phải làm. Việc giảm bớt hồ sơ sổ sách cho giáo viên mầm non phải được làm quyết liệt theo hướng thiết thực hơn nữa”, Bộ trưởng yêu cầu.
Trước thực tế còn hơn 20% số giáo viên mầm non chưa cập chuẩn, người đứng đầu ngành giáo dục cho rằng, cần có lộ trình đào tạo nâng chuẩn, mỗi giáo viên mầm non cũng cần dành thời gian để tự nâng cao kiến thức kỹ năng, phát triển chuyên môn và hoàn thiện bản thân, đáp ứng yêu cầu đổi mới ở bậc học này. Bên cạnh đó, nguy cơ tiềm ẩn mất an toàn, bạo hành trẻ vẫn còn, vì vậy, các sở GD&ĐT cần chú ý công tác thanh kiểm tra, hạn chế các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo tư thục độc lập không đủ điều kiện, kiên quyết cho dừng các nhóm không có giấy phép, đồng thời có các giải pháp nâng cao đạo đức nhà giáo. Bộ trưởng đặc biệt lưu ý đến việc rà soát, bổ sung các quy định về hướng dẫn an toàn cho trẻ.
Đặc biệt, đẩy mạnh xã hội hóa theo hướng công khai minh bạch, chú ý tới công tác sắp xếp, dồn dịch trường lớp theo hướng ở đâu có trẻ ở đó phải có trường lớp mầm non, khắc phục tình trạng dồn dịch cơ học, không chú ý đến tâm sinh lý, chất lượng giáo dục trẻ…
