Theo PGS, TS Trần Minh Điển, trong số các ca viêm não, màng não nhập viện, đã ghi nhận nhiều bệnh nhi mắc viêm não Nhật bản B. Tổng số bệnh nhân viêm não Nhật Bản nhập viện tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ đầu năm đến nay là 20 ca, chủ yếu các ca mắc từ 3-9 tuổi. Đặc biệt, phần lớn trường hợp mắc viêm não Nhật Bản đều chưa tiêm phòng vaccine hoặc tiêm chưa đầy đủ.
Viêm não Nhật Bản để lại di chứng nặng nề, với khoảng 50% các ca mắc viêm não Nhật bản bị di chứng ở mức độ khác nhau. Trong số các ca bị di chứng, các bệnh nhi bị di chứng nặng chiếm khoảng 20% (vận động yếu, hạn chế nhận thức), ảnh hưởng lâu dài đến phát triển của trẻ.
Viêm não, màng não do virus, vi khuẩn không có dấu hiệu điển hình mà biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, tùy từng độ tuổi. Thường bệnh nhân có những triệu chứng giống với các bệnh viêm đường hô hấp khác như sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn vọt; hay có những trẻ không biểu hiện những triệu chứng đó.
Theo PGS Điển, mùa dịch viêm não, viêm màng não diễn ra từ tháng 5 đến tháng 9. Ở thời điểm này, khi trẻ có bất cứ triệu chứng nào giống như cảm cúm, sốt, sổ mũi, đặc biệt là kêu đau đầu và nôn, sốt cao mà việc dùng thuốc hạ sốt không mang nhiều hiệu quả giảm sốt, giảm đau; triệu chứng buồn nôn, nôn không liên quan đến bữa ăn thì cha mẹ cần đưa trẻ tới bệnh viện để được theo dõi, chẩn đoán và điều trị sớm, giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm cho bé.
“Nếu trẻ sốt liên quan đến tri giác như lơ mơ li bì, kèm theo dấu hiệu co giật khu trú, tay chân co cứng, dấu hiệu thần kinh, đau đầu nhiều cần nghĩ đến nguy cơ này để đến viện sớm. Việc điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ di chứng để lại cho não bộ là vĩnh viễn, suốt đời”, BS Điển nói.
Khi có những triệu chứng của viêm não, viêm màng não, việc khám lâm sàng không thể xác định được nguyên nhân do virus hay vi khuẩn mà buộc phải tiến hành chọc dịch não tủy để xác định nguyên nhân. Vì thế, cha mẹ nên yên tâm cho con thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Việc chọc thắt lưng lấy dịch não tuỷ (chọc dịch não tuỷ) xét nghiệm là một phương pháp đơn giản, hầu như không có biến chứng nhưng lại cho kết quả chính xác bệnh nhân bị viêm màng não do virus hay do vi khuẩn.
Đặc biệt, PGS Điển cũng khuyến cáo các bậc cha mẹ cần đưa con đi tiêm vaccine theo đúng lịch hẹn, tiêm đầy đủ các mũi tiêm chủng. Để phòng viêm não Nhật Bản, trẻ cần được tiêm mũi một khi được 12 tháng tuổi; mũi hai sau mũi một từ 1-2 tuần; mũi ba cách mũi hai một năm. Cần lưu ý, phải tiêm đủ ba mũi thì hiệu lực bảo vệ mới đạt 90 – 95%. Nên nhắc lại bằng một mũi vaccine viêm não Nhật Bản khoảng 5 năm sau để củng cố miễn dịch.
