XỬ LÝ TRIỆT ĐỂ ĐẤT NHIỄM DIOXIN
Theo đánh giá của Bộ Quốc phòng, sân bay Biên Hòa, phường Tân Triều, tỉnh Đồng Nai, là nơi bị ô nhiễm dioxin nặng nhất Việt Nam. Khu vực này có hơn 52 ha với hơn 500.000 m3 đất, đá bị nhiễm chất độc da cam cần được xử lý, tẩy độc. Dự án xử lý triệt để dioxin tại sân bay Biên Hòa có tổng kinh phí hơn 430 triệu USD, được thực hiện trong khoảng 10 năm. Trong đó, giai đoạn 1 với kinh phí 183 triệu USD từ nguồn viện trợ không hoàn lại do Chính phủ Hoa Kỳ bảo đảm và vốn đối ứng từ ngân sách sự nghiệp môi trường. Dự án được xem là sự tiếp nối thành công của dự án hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ trong xử lý dioxin tại sân bay Đà Nẵng.
Tháng 1/2021, sự kiện đầu tiên là hồ Cổng 2 đã được làm sạch dioxin, bàn giao cho tỉnh Đồng Nai quản lý, góp phần bảo vệ môi trường an toàn cho người dân. Tiếp đó, tháng 3/2023, đã diễn ra khánh thành công viên được xây dựng trên diện tích hơn 3 ha đất sạch sau xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa. Đến nay, sau hơn 6 năm thực hiện đã xử lý được gần một nửa diện tích đất ô nhiễm dioxin tại các khu vực trong sân bay và một phần bên ngoài sân bay đạt ngưỡng an toàn. Qua đó, bàn giao cho Quân chủng Phòng không- Không quân và cơ quan chức năng của địa phương để phục vụ phát triển kinh tế-xã hội và nhiệm vụ quốc phòng-an ninh.
Ông Nguyễn Sơn, phường Trấn Biên cho biết: Người dân sống gần sân bay Biên Hòa cảm thấy yên tâm hơn khi đất nhiễm dioxin trong và ngoài sân bay được xử lý triệt để.
Nhằm đẩy nhanh tiến độ xử lý đất ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, ngày 15/9 vừa qua, các bên liên quan đã khởi công xây dựng, lắp đặt hệ thống công nghệ nhiệt xử lý dioxin - hạng mục công trình lớn nhất của Dự án hợp tác xử lý dioxin tại đây. Dự kiến hạng mục quan trọng này đi vào vận hành từ năm 2026, hướng tới hoàn thành dự án trước năm 2030 theo yêu cầu đề ra tại Kế hoạch quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học/dioxin sau chiến tranh ở Việt Nam.
Thiếu tướng Bùi Thiên Thau, Phó Tư lệnh Quân chủng Phòng không-Không quân, Trưởng Ban Quản lý dự án xử lý dioxin sân bay Biên Hòa cho biết, mục tiêu dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa nhằm loại bỏ các sự cố ô nhiễm về môi trường; đồng thời giảm phơi nhiễm cho nhân sự khu vực sân bay và cư dân vùng phụ cận. Đối với phục hồi môi trường trả lại đất sạch đã được xử lý cho địa phương để phát triển kinh tế- xã hội thay vì bị bỏ hoang như trước đây. Trong quá trình xử lý, đã bảo vệ tuyệt đối an toàn cho người dân, không để xảy ra sự cố môi trường. Thông qua dự án này thể hiện sự cam kết của Hoa Kỳ về lâu dài hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh.
“Đất và bùn nhiễm dioxin được đào xúc, vận chuyển, lưu trữ vào khu vực tạm, sau đó, đưa vào xử lý sơ bộ và chuyển sang hệ thống gia nhiệt độ cao với 1.000 0C để làm dioxin được giải hấp, phân hủy. Đối với khí độc tiếp tục đưa vào hệ thống bồn đốt nhiệt độ cao để phân hủy hoàn toàn. Tiếp đó, các khí và bụi được xử lý an toàn, tránh phát tán ra môi trường chung quanh”, Thiếu tướng Bùi Thiên Thau cho biết.
TIẾP TỤC KHẮC PHỤC HẬU QUẢ CHIẾN TRANH
Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Hợp chúng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Evans Knapper cho biết, việc phối hợp thực hiện dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa có ý nghĩa to lớn, góp phần xây dựng quan hệ hợp tác, lòng tin lẫn nhau giữa hai nước. Đây là biểu hiện rõ nhất về cam kết của Hoa Kỳ đối với Việt Nam trong khắc phục hậu quả chiến tranh: “Sự kiện hôm nay không chỉ là tiếp tục những công việc mà chúng ta đã thực hiện thời gian vừa qua, mà nó còn hỗ trợ, tiếp tục góp phần giúp thúc đẩy tình hữu nghị giữa hai nước. Tôi đặc biệt cảm ơn Bộ Quốc phòng Việt Nam, Quân chủng Phòng không-Không quân, chính quyền địa phương tỉnh Đồng Nai thời gian vừa qua đã hỗ trợ rất tốt để thực hiện thành công dự án này”.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Quốc phòng, Trưởng Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia 701 cho rằng, những kết quả hợp tác cụ thể của dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa đã khẳng định quyết tâm chung của Việt Nam-Hoa Kỳ trong hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh với tinh thần “gác lại quá khứ, hướng tới tương lai” vì hòa bình và phát triển bền vững. Để thực hiện hiệu quả những nội dung đã cam kết giữa lãnh đạo hai nước, trong thời gian tới, Bộ Quốc phòng - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia 701 mong muốn Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam tiếp tục quan tâm, kiến nghị Chính phủ, Quốc hội Hoa Kỳ bảo đảm nguồn vốn ODA không hoàn lại; các nước, các tổ chức quốc tế, các đối tác cùng chia sẻ, hợp tác, hỗ trợ nguồn lực để Bộ Quốc phòng Việt Nam hoàn thành xử lý toàn bộ diện tích đất ô nhiễm dioxin tại Việt Nam, cũng như mở rộng việc hỗ trợ, chăm sóc các nạn nhân bị ảnh hưởng chất độc hóa học/ dioxin. Bộ Quốc phòng Việt Nam cam kết tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố liên quan đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án.
Ngày 15/9, tại sân bay Biên Hòa, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hợp chúng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam và lãnh đạo Trung tâm Hành động quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học và môi trường đã ký thỏa thuận bổ sung 32 triệu USD vốn ODA không hoàn lại của Hoa Kỳ để tiếp tục mở rộng Dự án hỗ trợ cải thiện chất lượng sống của người khuyết tật tại các tỉnh bị phun rải nặng chất độc da cam/dioxin. Đây là hoạt động tiếp nối những thành công của dự án đang được thực hiện tại 6 tỉnh/thành phố từ năm 2021. Sau 3 năm thực hiện, dự án đã hỗ trợ được hơn 32 nghìn người khuyết tật, nạn nhân chất độc da cam/dioxin, đạt hơn 60% mục tiêu đề ra.