Năm 2020, Trái đất nóng lên một phần do không khí sạch hơn trong đại dịch

Một nghiên cứu mới cho thấy, năm 2020 Trái đất đã gia tăng nhiệt độ, một phần là do không khí sạch hơn từ việc giãn cách do đại dịch.

Du khách chụp ảnh tự sướng trên Bến Thượng Hải ở Thượng Hải, Trung Quốc ngày 12-11-2020. Ảnh AP.
Du khách chụp ảnh tự sướng trên Bến Thượng Hải ở Thượng Hải, Trung Quốc ngày 12-11-2020. Ảnh AP.

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Geophysical Research Letters ngày 2-2 cho biết, trong một thời gian ngắn, nhiệt độ một số nơi ở miền đông Mỹ, Nga và Trung Quốc ấm hơn từ 0,3 đến 0,37 độ C. Đó là do bầu trời ít muội than và các hạt sunfat từ khói xe và than đốt, vốn thường làm mát bầu không khí tạm thời bằng cách phản xạ lại sức nóng của mặt trời.

Tác giả chính của nghiên cứu, ông Andrew Gettelman, nhà khoa học khí quyển tại Trung tâm Nghiên cứu Khí quyển Quốc gia của Mỹ cho biết: “Làm sạch không khí thực sự có thể làm hành tinh ấm lên vì ô nhiễm (do muội than và hạt sunfat) có tác dụng làm mát”. Các tính toán của ông dựa trên việc so sánh thời tiết năm 2020 với các mô hình máy tính mô phỏng một năm 2020 không có sự giảm thiểu ô nhiễm do các đợt đóng cửa đại dịch.

Nghiên cứu cho biết, khí aerosol làm mát từ hạt bụi không giống với carbon dioxide gây ô nhiễm mà bạn có thể thấy.

Theo ông Gettelman, vào năm 2020, hiệu ứng nóng lên tạm thời từ việc ít hạt bụi này mạnh hơn so với tác động của việc giảm lượng khí thải carbon dioxide vốn giữ nhiệt. Đó là bởi vì carbon lưu lại trong bầu khí quyển hơn một thế kỷ với tác dụng lâu dài, trong khi hạt bụi tồn tại trong không khí khoảng một tuần.

Nhà khoa học khí hậu hàng đầu của NASA Gavin Schmidt, người không tham gia nghiên cứu này cho biết trong một nghiên cứu khác: Ngay cả khi không giảm lượng khí aerosol làm mát, nhiệt độ toàn cầu vào năm 2020 đã vượt qua mức phá kỷ lục nhiệt hàng năm do đốt than, dầu và khí đốt tự nhiên - và hiệu ứng aerosol có thể đủ giúp đưa năm ngoái trở thành năm nóng nhất trong hệ thống số liệu của NASA.

Ông Gettelman nói: “Không khí sạch sưởi ấm hành tinh một chút, nhưng nó làm ít người tử vong hơn rất nhiều so với ô nhiễm không khí”.

Có thể bạn quan tâm

Tổng công ty Xây dựng Lũng Lô thi công rà phá bom mìn, vật nổ trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc.

Hồi sinh những vùng đất ô nhiễm bom mìn

Nửa thế kỷ sau chiến tranh, bom mìn và vật nổ vẫn nằm lại trong lòng đất là mối đe dọa thường trực cho hàng triệu người dân. Với nỗ lực của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam cùng sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, công cuộc làm sạch đất ô nhiễm đang từng bước mang lại những đổi thay rõ rệt.

“Màn sương” bụi mịn độc hại bao phủ Hà Nội những ngày qua. (Ảnh MAI MAI)

Xử lý nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội

Những tháng cuối năm, Thủ đô Hà Nội luôn ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Tại các thời điểm đo, chỉ số chất lượng không khí (AQI) luôn ở mức báo động đỏ. Theo thống kê hằng năm của Cổng thông tin quan trắc môi trường (CEM.ORG.VN), không khí Hà Nội nằm trong top 10 thành phố trên thế giới về mức độ ô nhiễm.

Nhân viên lấy dữ liệu tại Trạm Khí tượng thủy văn Sa Pa, tỉnh Lào Cai. (Ảnh TRỌNG TÙNG)

Ứng dụng công nghệ trong dự báo, cảnh báo sớm thiên tai

Năm 2025 được đánh giá là một năm hứng chịu nhiều đợt thiên tai kỷ lục của nước ta từ trước đến nay. Chính vì vậy, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật để xây dựng cụ thể các mô phỏng cảnh báo từ sớm, từ xa đang là vấn đề được quan tâm nhằm nâng cao năng lực dự báo thiên tai.

Hệ thống phòng thủ chống lũ của Hà Lan và bài học cho Việt Nam.

Hệ thống phòng thủ chống lũ của Hà Lan và bài học cho Việt Nam

Lũ lụt tháng 11/2025 chỉ là một phần của các nguy cơ từ biến đổi khí hậu cực đoan ở Việt Nam. Câu chuyện về hành trình chống chọi với lũ lụt của Hà Lan, từ những thảm họa lịch sử đến các giải pháp kỹ thuật cụ thể, đang trở thành mô hình tham khảo thiết thực cho Việt Nam trong việc quản lý rủi ro dài hạn.

Trụ sở Tập đoàn Viettel là một trong số ít toà nhà ở Việt Nam đăng ký để nhận được chứng chỉ xanh.

Bộ Xây dựng ban hành Kế hoạch hành động bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Thực hiện Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 328/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Xây dựng ban hành Kế hoạch hành động cụ thể hóa các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Kế hoạch tập trung tích hợp phát triển năng lượng vào quy hoạch đô thị-nông thôn, khuyến khích điện mặt trời, chuyển đổi năng lượng xanh.

(Ảnh minh họa)

Cảnh báo lũ quét, sạt lở tại các tỉnh, thành phố từ Huế đến Lâm Đồng do mưa lớn diện rộng

Dự báo, trưa và chiều nay (4/12), khu vực các tỉnh, thành phố từ Huế đến Lâm Đồng tiếp tục có mưa to đến rất to. Cơ quan khí tượng cảnh báo, người dân và chính quyền các địa phương trên cần chuẩn bị các phương án ứng phó nguy cơ lũ quét, sạt lở đất tại nhiều xã, phường do mưa lớn diện rộng.