Lựa chọn khó khăn

Năm 2025 đang đến thật gần với những dự báo mang mầu xám bởi sự gia tăng thách thức từ những bất ổn của kinh tế toàn cầu. Trong báo cáo cập nhật kinh tế mới nhất về Việt Nam, ngân hàng Standard Chartered dự báo, đồng USD tăng mạnh lên trong năm 2025 nhưng sẽ suy yếu trong thời gian đầu năm.
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vẫn tiếp tục tăng mạnh mẽ trong năm 2024. Ảnh: Lê Danh Lam
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vẫn tiếp tục tăng mạnh mẽ trong năm 2024. Ảnh: Lê Danh Lam

Sở dĩ, có sự tăng mạnh đó là bởi thời điểm này các chính sách thuế quan và biện pháp tài khóa dưới nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump (Trump 2.0) được làm rõ và triển khai. Song, trước đó, đồng tiền này có thể phải đối mặt giai đoạn suy yếu vào đầu năm 2025 do Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất và sự bất ổn trong việc thực hiện chính sách của Mỹ. Những tác động kéo dài của việc tăng lãi suất và đồng USD mạnh lên kể từ tháng 10 năm 2024 cũng có thể gây thêm áp lực lên đồng tiền này.

Theo chuyên gia kinh tế của Standard Chartered, từ đầu năm đến nay, nền kinh tế của Việt Nam vẫn đang phục hồi tốt nhờ vào sự tăng trưởng vững chắc của ngành sản xuất, của xuất khẩu cùng chính sách tiền tệ phù hợp. Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vẫn tiếp tục tăng mạnh mẽ. Trong 10 tháng năm 2024, lượng vốn FDI giải ngân tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước trong khi FDI cam kết tăng 1,9%. Ngành sản xuất chiếm 62,6% tổng vốn FDI cam kết, trong khi ngành bất động sản chiếm 19,0%, gia tăng so với cùng kỳ năm trước.

Cũng bình luận về sự thay đổi chính sách của Mỹ khi Tổng thống Donald Trump chính thức nắm quyền có thể tác động như thế nào đến kinh tế Việt Nam, nhiều chuyên gia cảnh báo, nếu hoạt động xuất khẩu bị ảnh hưởng, nền kinh tế của Việt Nam sẽ gặp khó khăn. Thêm vào đó, khu vực doanh nghiệp FDI, vốn đóng góp hơn 70% giá trị xuất khẩu của Việt Nam có thể chứng kiến sự dịch chuyển đầu tư. Tất cả những điều này cần được tính toán kỹ trong công tác điều hành chính sách tiền tệ nói riêng.

Cũng trong báo cáo nói trên, Standard Chartered khuyến nghị, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản trong quý II/2025, thời gian lạm phát có thể tăng trở lại. Sự kỳ vọng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ từ chính phủ đang hỗ trợ cho mức lãi suất thấp trong hiện tại. Nếu lãi suất đồng USD thấp hơn có thể giúp giảm dòng vốn chảy ra nước ngoài, trong khi thặng dư thương mại bền vững cùng nguồn thu ngoại tệ mạnh mẽ từ ngành du lịch sẽ hỗ trợ VND.

Về điểm này, giới chuyên môn trong nước cũng thống nhất, năm 2025 cần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô trước, sau đó mới thúc đẩy tăng trưởng. Nếu phải lựa chọn, cần chấp nhận mức tăng trưởng thấp hơn nhưng bền vững bởi nếu chạy theo tăng trưởng bằng mọi giá, nền kinh tế có thể đối mặt tình trạng tăng trưởng nóng, lạm phát, tỷ giá leo thang và bất ổn kinh tế vĩ mô, dẫn đến rủi ro bong bóng tài chính.

Thành quả của năm 2024 từ việc điều hành uyển chuyển, linh hoạt và chủ động, phù hợp với biến động của nền kinh tế vĩ mô giúp vị thế VND được các tổ chức xếp hạng tín nhiệm tích cực hơn cần tiếp tục được phát huy trong năm mới. Để ứng phó bối cảnh mới, điều hành chính sách tiền tệ cần tập trung vào chất lượng tín dụng hơn là số lượng. Điều đó đồng nghĩa, room tín dụng nên được điều chỉnh linh hoạt theo tình hình thực tế.

Làm sao để dòng tín dụng được dẫn hướng tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh thay vì chảy vào các kênh đầu cơ cần phải là một trong những ưu tiên điều hành của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Có thể bạn quan tâm

Thực tế, việc cho phép xây dựng kho bãi trên đất nông nghiệp, nếu thiếu kiểm soát, rất có thể bị biến tướng thành nhà ở hoặc cơ sở kinh doanh phi nông nghiệp. (NGUỒN: CAND)

Hiểu đúng để làm đúng!

Quy định “cho phép xây dựng công trình tạm trên đất nông nghiệp” có trong Luật Đất đai 2024 đã mở ra cơ hội thuận lợi cho việc đầu tư sản xuất nông nghiệp.

Diễn đàn Quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam lần thứ 6.

Nhiều rào cản vẫn chờ gỡ bỏ

Chỉ cách đây chừng 5 năm thôi, chuyển đổi số còn là một khái niệm rất mới mẻ. Khi đó, việc Chính phủ ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia năm 2020 được coi là một quyết sách mạnh mẽ.

Từ ngày 15/10/2025 tới đây, Việt Nam sẽ chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% đối với các doanh nghiệp FDI có doanh thu hợp nhất từ 750 triệu Euro (EUR) trở lên.

Nâng tầm chất lượng dòng FDI

Theo Nghị định số 236/2025/NĐ-CP của Chính phủ về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, từ ngày 15/10/2025 tới đây, Việt Nam sẽ chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt doanh thu hợp nhất từ 750 triệu Euro (EUR) trở lên.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, với chính sách miễn giảm 30% tiền thuê đất, người dân và doanh nghiệp cả nước sẽ tiết kiệm được khoảng hơn 4.000 tỷ đồng trong năm 2025.

Nguồn trợ lực mang nhiều ý nghĩa

Mới đây, cơ quan thuế thành phố Hà Nội có thông báo hướng dẫn các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân liên quan đến chính sách giảm tiền thuê đất năm 2025 thực hiện các quy định tại Nghị định số 230/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ban hành ngày 19/8/2025.

Thông qua các chương trình hành động cụ thể trong hợp tác trồng rừng, bảo vệ đa dạng sinh học, Heineken Việt Nam triển khai bù hoàn 690,64 triệu lít nước trong năm 2024 tại lưu vực sông Tiền - đạt mục tiêu sớm 5 năm.

Bảo đảm nguồn nước vì tương lai bền vững

Trước những thách thức ngày càng gia tăng từ biến đổi khí hậu và áp lực phát triển kinh tế, việc quản trị và bảo tồn tài nguyên nước đã trở thành yêu cầu sống còn cho tương lai bền vững của Việt Nam.

Việc sử dụng năng lượng sạch đã dần trở thành yêu cầu tất yếu trong xã hội hiện đại. (Nguồn BTP)

Nhu cầu đã có, vẫn khó thực thi?

Khi việc sử dụng năng lượng sạch không còn là xu hướng mà dần trở thành yêu cầu tất yếu, nhu cầu sở hữu và sử dụng xe điện, cả ô-tô và xe máy, đang có dư địa tăng trưởng lớn.

Theo số liệu thống kê, tính đến cuối tháng 7/2025, tín dụng toàn hệ thống ghi nhận mức tăng cao nhất ở khoảng thời gian này trong hơn 10 năm qua.

Co kéo điều hành chính sách tiền tệ

Năm 2025, triển vọng kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt rủi ro từ các diễn biến phức tạp, khó lường, đặc biệt là những căng thẳng thương mại leo thang, biến động tài chính; lạm phát trong xu thế giảm nhưng thiếu chắc chắn do tác động từ chính sách tăng thuế nhập khẩu của chính quyền Mỹ.

Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) ghi nhận mức tăng lợi nhuận bằng 138% kế hoạch và bằng 453% so cùng kỳ năm 2024...

Trọng trách với mục tiêu tăng trưởng

Bức tranh tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận sáu tháng đầu năm của các doanh nghiệp nhà nước do Bộ Tài chính làm đại diện chủ sở hữu thật sự rất tích cực. Nhiều chỉ tiêu sản lượng chủ yếu ước đạt khoảng 50 - 60% kế hoạch năm. Một số lĩnh vực ghi nhận mức tăng trưởng từ 5 - 15% so với cùng kỳ.

Sẽ có rất ít doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện được cấp giấy phép sản xuất vàng miếng đối với doanh nghiệp có vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng trở lên.

Mở đường, nhưng lại dựng rào, cản lối?

Hàng loạt sai phạm nghiêm trọng trong hoạt động kinh doanh vàng của các doanh nghiệp lớn bị cơ quan thanh tra của Ngân hàng Nhà nước chỉ rõ và công bố rộng rãi mới đây, đã phần nào cho thấy, chính sách hiện hành chưa theo kịp diễn biến thị trường.

Cả nước đang tồn tại nhiều cơ sở đất công không sử dụng, sử dụng sai mục đích hoặc kém hiệu quả.

Sắp xếp, sử dụng hiệu quả tài sản công

Sau khi Nghị quyết số 202/2025/QH15 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh được ban hành, cả nước hiện có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm sáu thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh.

Phiên khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV tại Hội trường Diên Hồng, nhà Quốc hội.

Công cụ kiến tạo và bảo đảm kỷ cương

Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới vào ngày 30/4/2025 cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Đảng trong thực hiện cam kết kiến tạo một môi trường pháp lý hiện đại, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh và bền vững. Theo đó, công tác xây dựng và thi hành pháp luật được xác định là “đột phá của đột phá” trong hoàn thiện thể chế.
Sản xuất xanh, sản xuất sạch, ít phác thải đã trở thành xu thế không thể đảo ngược, gắn liền với nỗ lực giảm phát thải, phát triển bền vững của Việt Nam.

“Vàng xanh” chờ… được khai thác

Không chỉ là công cụ giảm phát thải, tín chỉ carbon còn mở ra một thị trường đầy hứa hẹn, nơi những cam kết môi trường được quy đổi thành lợi ích kinh tế thực tế. Tuy nhiên, để khai mở ra cánh cửa mới cho kinh tế xanh, đòi hỏi một khung pháp lý rõ ràng để khai thác hiệu quả tín chỉ carbon.
 Lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra về chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Tiền kiểm, hậu kiểm và chi phí tuân thủ

Dự kiến, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp tháng 5 và thông qua vào cuối năm nay. Trong bối cảnh các vụ hàng giả nghiêm trọng vừa được phát hiện, hay những vụ việc người nổi tiếng, nghệ sĩ quảng cáo cho những sản phẩm không bảo đảm chất lượng, hoặc quảng cáo quá khác biệt so với hàng hóa thật gây bức xúc dư luận, việc sửa đổi luật thu hút sự chú ý của cộng đồng doanh nghiệp và người dân.
Quy định khai báo toàn bộ hóa chất nhập khẩu có thể khắc phục tình trạng nhập khẩu và sử dụng hóa chất sai mục đích, song lại gia tăng gánh nặng chi phí tuân thủ của doanh nghiệp. Nguồn: VINACHEM.

Vẫn “dựng rào” chờ doanh nghiệp?

Sau gần bảy năm thực hiện, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP (Nghị định số 15) của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm đã bộc lộ những bất cập cần phải được sửa đổi.
"Mua trước trả sau" đang trở thành xu hướng đầy sức hút tại Việt Nam.

Cấp bách định rõ “luật chơi”

Là một hình thức tín dụng tiêu dùng mới nổi, nhưng phương thức “mua trước trả sau” - Buy Now, Pay Later, đã lập tức len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống.
Hội nghị Thường trực Chính phủ gặp gỡ doanh nghiệp. Ảnh: Nhật Bắc

Xóa bỏ cơ chế “xin-cho”

Có một vấn đề nhức nhối đã được đề cập, phê phán rất nhiều lần và đã có nhiều giải pháp được triển khai để có thể ngăn chặn, xóa bỏ tận gốc nhưng đến nay nó vẫn còn “đất sống”, đó chính là cơ chế “xin-cho”.
Sản xuất kẹp nhiệt độ tại Khu công nghiệp phụ trợ Nam Hà Nội. Ảnh: Nguyễn Hùng

Phục hồi sức khỏe doanh nghiệp

Trong năm 2024, số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường đạt mức cao, gấp 1,2 lần số doanh nghiệp rút khỏi thị trường; số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động cũng đạt mức cao nhất từ trước đến nay, vượt mức 70 nghìn doanh nghiệp tái gia nhập thị trường trong một năm. Song, còn có thực tế khác nữa, số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh đã vượt mốc 100 nghìn. Chính các vùng động lực quan trọng như Đồng bằng sông Hồng, Đông Nam Bộ và hai cực tăng trưởng là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cũng ghi nhận sự sụt giảm về số doanh nghiệp thành lập mới.
Nguồn: TCTK

Niềm tin dành cho sự cải cách tích cực!

Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố, tính chung 11 tháng qua, cả nước có hơn 218,5 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động; số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 173,2 nghìn doanh nghiệp. Tỷ lệ doanh nghiệp gia nhập trên số doanh nghiệp rút khỏi thị trường dù nhích lên so đầu năm, song tốc độ gia tăng số lượng doanh nghiệp của Việt Nam đang ở mức thấp, chỉ khoảng 1,2.
Mức thuế suất 2% theo giá chuyển nhượng hiện nay được cho là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc gia tăng sở hữu bất động sản.

Điều tiết thị trường bằng công cụ thuế

Theo quy định của chính sách thuế thu nhập cá nhân hiện hành tại Việt Nam, thu nhập chịu thuế từ mua bán nhà, đất được xác định thuế suất 2% theo giá chuyển nhượng, không phân biệt theo thời gian nắm giữ bất động sản của người chuyển nhượng. Điều này được cho là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc gia tăng sở hữu bất động sản, gây ra tình trạng tăng giá khó kiểm soát, một nguồn lực vốn không nhỏ bị “giam” vào bất động sản.
Giá bất động sản tăng chóng mặt trong những tháng qua.

Xa lại càng xa!

Chỉ sau vài năm, giá mỗi căn nhà chung cư, chí ít cũng tăng từ 500 đến 700 triệu đồng/căn, khiến việc hiện thực hóa giấc mơ an cư của người thu nhập thấp, kể cả những người có mức thu nhập trung bình đã khó, nay càng khó hơn. Thậm chí có thể nói là xa vời! Có trường hợp chuyển đổi nơi ở, bán căn hộ nhưng chưa kịp mua căn hộ mới, cũng “ngã ngửa” vì giá tăng một cách chóng mặt!
Hướng dẫn sử dụng tiết kiệm điện trong sản xuất gốm sứ. Ảnh: Ngọc Hà

Cấp bách bài toán giá điện

Việc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa ra thông báo giá bán lẻ điện bình quân (giá điện) tăng từ 2.006,79 đồng lên 2.103,11 đồng một kWh (chưa gồm thuế VAT), tương đương mức tăng 4,8%, lập tức thu hút sự quan tâm của xã hội. Điều này được lý giải nhằm cân bằng tài chính cho ngành điện bởi giá bán bình quân thực tế đã biến động hơn 3%, mức được điều chỉnh theo Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg về quy định cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân.
Nhiều tập đoàn kinh tế tư nhân mạnh, có tiềm lực, có sức cạnh tranh lớn đang phát huy vai trò mở đường dẫn dắt các ngành, lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Ảnh HẢI NAM

Sức khỏe doanh nghiệp sức khỏe nền kinh tế

SỨC khoẻ doanh nghiệp chính là thước đo cho sức chống chịu, khả năng tăng trưởng của nền kinh tế trước những tác động khó lường. Nhìn vào kết quả tăng trưởng quý III/2024 có thể thấy, thiệt hại trong nông nghiệp sau bão Yagi là lớn nhất.
Theo dự kiến, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua Luật sửa 7 luật trong lĩnh vực tài chính tại Kỳ họp thứ 8 diễn ra vào cuối tháng 10 này.

Không còn chỗ cho sợ sai, sợ trách nhiệm

Một danh sách khá dài các dự án luật sẽ được Chính phủ trình Quốc hội trong kỳ họp cuối tháng 10 này. Trong số ấy, có thể nhắc tới hai dự án luật sửa đổi nhiều luật.
Những điểm bất thường về tình hình tài chính của SCB chỉ được làm rõ khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đưa ngân hàng này vào diện kiểm soát đặc biệt từ tháng 10/2022. Ảnh: HẢI NAM

Ở vị thế độc lập, trách nhiệm cần cao hơn

Sau khi những vi phạm tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) bị xử lý, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã chính thức ra quyết định tạm đình chỉ tư cách kiểm toán của một số kiểm toán viên của Deloitte Việt Nam từng phụ trách báo cáo tài chính SCB. Cụ thể, các cá nhân này sẽ không được ký báo cáo kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán trong thời gian sáu tháng.
Từ tháng 7/2024 bưởi sẽ là loại quả tươi thứ ba của Việt Nam được phép nhập khẩu vào thị trường Hàn Quốc. Nguồn ảnh Saigon Co.op

Việc cần làm sau những cảnh báo

SAU hơn ba tháng lấy ý kiến rộng rãi của các bên liên quan, cuối tháng 7/2024 vừa qua, Cục Kiểm dịch động thực vật Hàn Quốc đã chính thức công bố trên website của mình các quy định cho phép nhập khẩu quả bưởi tươi từ Việt Nam. Cùng với thanh long và xoài, bưởi sẽ là loại quả tươi thứ ba của Việt Nam được phép nhập khẩu vào thị trường Hàn Quốc. Trước đó, tháng 8/2023, Cục Kiểm dịch thực vật Mỹ cũng “mở cửa” thị trường với quả dừa sọ của Việt Nam.