Hát ống ngày xuân

Khi mùa xuân đến, khắp các bản, mường ở vùng Tây Bắc lại vang lên những điệu hát ống giao duyên của trai gái dân tộc Giáy, như dòng mật ngọt tuôn chảy vào mỗi trái tim, rung lên nhịp xốn xang xao động, để rồi trói buộc những đôi tình nhân trong tình yêu hoang sơ, bỏng cháy mãi mãi như mây ngàn, gió núi.

Hát ống ngày xuân

“Vươn bóoc vươn”, hát ống, là hai bên nam và nữ cùng hát thông qua một dụng cụ là hai chiếc ống bằng tre có đường kính từ 7-10 cm, dài chừng 15-20 cm thông hai đầu, một đầu được bịt bằng da ếch, liên kết hai ống với nhau bởi một sợi chỉ mầu buộc vào hai chiếc kim khâu. Tùy thuộc vào cự ly hát mà sợi dây dài hay ngắn, thường là từ 60 đến 70 sải tay. Khi hát, âm thanh làm các màng da ếch rung lên, tín hiệu âm thanh truyền qua sợi dây tới đầu ống bên kia, người nghe dù đứng xa hàng chục mét vẫn nghe rõ tựa như phát ra từ loa nhỏ.

Hát ống có giai điệu đơn giản, gần gũi, dễ học, dễ thuộc, lời hát thường là những câu lục bát. Điểm mạnh của hát ống chính là ở ngôn từ phong phú, khả năng ứng biến linh hoạt của người hát cũng như sự sáng tạo trong lời bài hát. Trong quá trình hát, người hát có thể tự sáng tác sao cho phù hợp với hoàn cảnh. “Thương nhau nước đựng sàng không lọt/Không thương nước đựng thau còn chảy/Thương nhau mười ngày đường cũng tới/Không thương nhau nhà dưới cũng xa…”. Và rồi khi kết nhau, họ ngồi bên nhau cất tiếng hát tâm tình, thổ lộ tình yêu: “Em ở bản nào/Cách vài ngọn núi/Anh muốn biết giờ đây em đang thêu khăn hay lên rẫy/Để nỗi nhớ đốt lòng anh như lửa cháy đốt trên nương…/Tình đã trao sao phải đợi đến chợ phiên mới gặp nhau/Mùa này hoa lê trắng/Trắng tình ta như hoa rừng…/Để nỗi nhớ cứ theo mây lang thang trên triền núi/Cho lòng anh muốn… gửi tới em tiếng đàn này nói thay lời chung thủy…”.

Hát ống “vươn Giáy” với phần ca từ dung dị, ít gọt giũa nhưng nhạc điệu lại có sức lay động lòng người đã phản ánh một cách trung thực đời sống vật chất và tinh thần dân tộc Giáy một cách đơn giản mà sâu sắc. Mỗi lời ca đều thấm đượm tình yêu cuộc sống, con người. “Vươn Giáy” chính là một mỹ tục đặc sắc, được truyền từ đời này sang đời khác, góp phần phản ánh thế giới quan, nhân sinh quan của cả cộng đồng. “Vươn Giáy” là phương thức thể hiện phong phú, độc đáo ước mơ cũng như khát vọng cháy bỏng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc của đồng bào dân tộc Giáy vùng đại ngàn Tây Bắc.

Có thể bạn quan tâm

Một góc đảo Lý Sơn. Ảnh: Khoa Đăng

Viết bên miệng núi lửa

Chỉ cách cảng Sa Kỳ - đất liền Quảng Ngãi mười lăm hải lý mà sao trời đất, nước mây ở đây khác biệt. Lý Sơn đứng đó sừng sững, tự tin và khoáng đạt vô cùng. Cái nét riêng hải đảo và không gian biển cả bao la trước mặt đã tạo nên những mỹ cảm lạ lùng khi đến với quê hương của núi lửa, của đội Hùng binh Hoàng Sa…

Những chàng trai, cô gái miền sơn cước biểu diễn cồng chiêng và dân vũ.

Đại ngàn mênh mang chiêng Mẹ

Chiều nghiêng nắng, nam Tây Nguyên tĩnh lặng đến lạ, mây la đà trườn qua núi, ôm lấy những buôn làng. Chợt, bên dòng Đạ Dâng hiền hòa thổn thức âm giai huyền bí, “Tờơng… tờơng… tờơng… Tờ tờ thi, tờ thi…”. Tiếng chiêng quyện hòa sâu thẳm, mênh mang khiến con nai quên gặm cỏ, con thú hoang lạc lối về. Đánh nhè nhẹ cho gió đưa xuống đất. Đó là tiếng chiêng bật ra từ những đôi tay sơn nữ hòa cùng hơi thở núi rừng.

Nỗ lực phục vụ, góp phần bảo đảm an sinh xã hội cho người dân

Nỗ lực phục vụ, góp phần bảo đảm an sinh xã hội cho người dân

Những năm qua, Việt Nam đã và đang có nhiều nỗ lực trong bảo đảm an sinh xã hội cho người dân, trong đó, có sự đóng góp không nhỏ của ngành bảo hiểm xã hội (BHXH). Nhân dịp Xuân Đinh Dậu (2017), phóng viên Báo Nhân Dân đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi với Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam NGUYỄN THỊ MINH (trong ảnh) về những vấn đề này.

Khi phương thức sống của nhân loại thay đổi

Khi phương thức sống của nhân loại thay đổi

Các nền tảng mạng xã hội trên Internet đã thay đổi phương thức sống của nhân loại trong vòng mười năm trở lại đây. Rất nhiều hiệu ứng tích cực có thể được nhìn thấy dễ dàng. Nhưng cũng không ít những mặt tối.

Hồn nhiên - tác phẩm đoạt giải nhì cuộc thi Tình bạn tình yêu và nụ cười của Niu Di-lân năm 2015. Ảnh: VIỆT VĂN

Nụ cười, tâm hồn Việt

Tâm hồn là cái bên trong, nó mang tính trừu tượng và khó diễn đạt. Nhưng cái bên trong nhất thiết vẫn phải biểu hiện ra bằng một hình tướng bên ngoài nào đó. Cá nhân tôi nghĩ tâm hồn Việt Nam có những biểu hiện vô cùng phong phú, và một trong những biểu hiện sống động của nó là nụ cười.

Những dấu son trong bản hòa ca

Những dấu son trong bản hòa ca

Khi thị trường giải trí Việt tưởng chừng rơi vào thế bão hòa thì người ta lại tìm thấy những “hạt mầm” sáng tạo nhiều khát vọng. Họ là những người trẻ đã bước đầu tạo được dấu ấn để làm nên những dấu son trong bản hòa ca nghệ thuật Việt năm 2016.

Âm nhạc của Lý

Âm nhạc của Lý

Giữa showbiz Việt ồn ào hào nhoáng, Lê Cát Trọng Lý như một nốt nhạc trầm tỏa ra ánh sáng dịu dàng, ấm áp. Lý chậm rãi chinh phục người nghe bằng giọng hát nhẹ như gió thoảng và thứ âm nhạc tinh tế, mộc mạc mà sâu lắng, thủ thỉ mà giãi bày...

Các nhà khảo cổ học Việt Nam và Nga tại điểm khai quật di tích Rộc Tưng (An Khê).

Dấu tích “Buổi bình minh...”

Không chỉ trở thành một phát hiện có ý nghĩa đặc biệt đối với khảo cổ học Việt Nam, những dấu tích của thời đại sơ kỳ đá cũ phát lộ tại An Khê (Gia Lai) đang đặt ra nhiều câu hỏi trong việc định hình, nhìn nhận lại một số quan điểm về con đường phát triển của loài người trong thời kỳ tối cổ, ở khu vực và tầm mức liên châu lục.

Người giữ hồn gốm cổ

Người giữ hồn gốm cổ

Trải bao thăng trầm cùng gốm Việt, làng gốm Bát Tràng (Hà Nội) vẫn bền bỉ đỏ lửa thắp sáng thương hiệu có bề dày gần 1000 năm. Góp sức giữ hồn gốm cổ quê hương có sự chung tay của rất nhiều người con làng gốm, trong đó có Nghệ nhân Nhân dân, Công dân Ưu tú Thủ đô năm 2016 Trần Độ.

Mọi người vừa vui văn nghệ vừa uống rượu cần trong ngày Tết.

Tết người Cống

Dân tộc Cống ở Lai Châu chỉ có khoảng 1.500 người, sống tập trung ở một số bản của hai xã Nậm Khao (huyện Mường Tè) và Nậm Chà (huyện Nậm Nhùn). Tết kết thúc mùa vụ là cái Tết to, quan trọng nhất trong năm của người Cống.

Con gà trống của người Dao

Con gà trống của người Dao

Khi hoa mơ, hoa mận chuẩn bị đâm nụ non trên những cành cây đã trút hết lá qua mùa đông rét buốt thì người Dao bắt đầu chọn trong đàn gà những con gà trống khỏe mạnh, tốt mã nhốt riêng ra một chỗ...