Tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, chiều 11/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Cân nhắc việc tăng mức tiền xử phạt không lập biên bản
Dự thảo Luật dự kiến thay đổi giới hạn mức phạt tiền được áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ “phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức” lên “phạt tiền đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân, 2.000.000 đồng đối với tổ chức”.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho biết, quy định này kế thừa quy định trước đây, tuy nhiên, cần xem xét lại mức tăng số tiền phạt, bởi so với hiện nay, đề xuất mức tăng đến 4 lần là khá cao.
Cũng theo đại biểu, việc lập biên bản vi phạm hành chính giúp bảo đảm quyền lợi của người bị xử phạt, khi khiếu kiện, khiếu nại cũng có cơ sở, chứng cứ để thực hiện. Do đó, nên nghiên cứu xem xét để chỉnh lý cho phù hợp.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Sửu (Đoàn TP Huế) nêu rõ, biên bản xử phạt vi phạm hành chính là tài liệu chính thức ghi nhận chi tiết về hành vi vi phạm, các tình tiết liên quan và là cơ sở pháp lý cho việc xử phạt, bảo vệ quyền lợi cho các bên liên quan.
Biên bản là căn cứ để các đối tượng bị xử phạt có thể khiếu nại nếu họ cảm thấy quyết định xử phạt không công bằng, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Biên bản cũng làm minh bạch hóa quá trình xử phạt vi phạm và tăng niềm tin của người dân, doanh nghiệp vào tính công bằng của pháp luật.
“Vì vậy, cần hạn chế các trường hợp xử phạt không lập biên bản hoặc các hành vi xử phạt không cần lập biên bản phải có mức phạt thấp và là các hành vi ít nghiêm trọng. Xét về điều kiện kinh tế-xã hội hiện nay, mặt bằng thu nhập và chi tiêu của người dân, tôi đề nghị điều chỉnh mức phạt bằng 50% mức dự thảo đề xuất”, đại biểu Sửu nêu ý kiến.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu) đề nghị bổ sung quy định, trong trường hợp không lập biên bản, quyết định xử phạt phải được ghi nhận và lưu trữ trên hệ thống cơ sở dữ liệu xử lý vi phạm hành chính kèm theo hình ảnh, tài liệu chứng minh hành vi vi phạm. Quy định này giúp bảo đảm tính minh bạch, tránh lạm dụng quyền lực và tạo điều kiện kiểm tra, giám sát một cách có hiệu quả.
Việc nâng mức phạt tiền cần dựa trên tiêu chí cụ thể
Về nâng mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính, đại biểu Phạm Văn Hòa ủng hộ việc tăng mức phạt trong một số trường hợp như: gây ô nhiễm môi trường, cá độ, vi phạm vệ sinh an toàn vệ sinh thực phẩm, hàng gian, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, bởi đây là những lĩnh vực rất nhức nhối, nếu đủ điều kiện, có thể truy cứu trách nhiệm hình sự để tạo tính răn đe.
Tán thành quan điểm cần tăng cường tính nghiêm minh và răn đe trong công tác xử lý vi phạm hành chính, song đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cho rằng, việc nâng mức phạt tiền lên mức cao cần được cân nhắc thận trọng và kỹ lưỡng.
Theo đại biểu, hiệu quả xử lý vi phạm phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, như công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; tính nghiêm minh, minh bạch và công bằng trong thi hành pháp luật và xử lý vi phạm.
"Việc xử phạt phải được thực hiện kịp thời đúng quy định, không có ngoại lệ, không để xảy ra tiêu cực trong quá trình xử lý", đại biểu nói và cho rằng việc nâng mức phạt cần dựa trên những tiêu chí cụ thể, rõ ràng và mang tính thực tiễn cao.
Theo đó, cần căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước tại trong từng giai đoạn, đặc biệt là thu nhập trung bình của người dân.
"Một mức phạt quá cao so với khả năng chi trả của người dân, nhất là những người lao động thu nhập thấp, không chỉ gây bức xúc mà còn có thể dẫn đến hệ lụy như trốn tránh, chống đối, hoặc xảy ra tiêu cực trong quá trình xử lý vi phạm", đại biểu Nga phân tích.
Một tiêu chí nữa được đại biểu đề cập là đánh giá mức độ nguy hiểm, tính chất, hậu quả của từng hành vi vi phạm. Những hành vi có tính chất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, an toàn xã hội, tài sản của Nhà nước và nhân dân thì cần bị xử phạt nghiêm khắc ở mức phạt cao.
Ngược lại, những hành vi vi phạm mang tính chất vi phạm lần đầu, lỗi vô ý hoặc hậu quả không lớn thì nên áp dụng các hình thức xử lý phù hợp, mang tính giáo dục, răn đe nhưng không gây gánh nặng không cần thiết cho người dân.
Bên cạnh đó, đại biểu kiến nghị có thể cân nhắc nghiên cứu tạo điều kiện cho những đối tượng không có khả năng chấp hành xử phạt vi phạm hành chính bằng hình phạt tiền ở mức quá cao so với thu nhập trong một số trường hợp và hành vi cụ thể được xem xét áp dụng thay thế một phần các hình thức bổ sung khác như: cảnh cáo, buộc khắc phục hậu quả, giáo dục tại cộng đồng, công khai vi phạm...
![[Video] Hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia phải giải quyết được “điểm nghẽn lớn”](https://cdn.nhandan.vn/images/8f0e69cb696c03bfdf91ec30c3d24bbd44a9643ce1fb8c17cf4d9898ff6d3b9d8ccdd9a00eb6e020333b0b877bec59ea31017b07789999476c90be6e264b4707/img-2283-4357.png.webp)
