Kỳ 1: Chạy đua với thời gian giữa đại ngàn Tây Bắc
Ghi từ công trường thi công đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên
Giữa núi rừng Tây Bắc, nơi địa hình hiểm trở và thời tiết khắc nghiệt đang thử thách sức người, hàng nghìn cán bộ, kỹ sư, công nhân ngành điện cùng lực lượng hỗ trợ đang ngày đêm bám trụ thi công đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên. Với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, những người “kéo điện” đang chạy đua từng ngày, từng giờ, quyết tâm hoàn thành công trình đúng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 và chào mừng Đại hội Đảng các cấp.
Căng mình trên những đỉnh dốc
Tại vị trí cột VT93, thuộc gói thầu số 2 đi qua xã Phúc Khánh (tỉnh Lào Cai), công nhân Công ty TNHH một thành viên Xây lắp điện 4 đang lắp dựng kết cấu cột thép giữa cái nắng gắt tháng 7. Chỉ mới đầu giờ sáng, cái nắng như nung nơi đỉnh trời Tây Bắc đã khiến nhiều tốp thợ thấm mệt, phải luân phiên thay nhau nghỉ ngơi-lắp dựng.
Mồ hôi thấm ướt lưng áo, kỹ sư chỉ huy hiện trường dõi theo từng thao tác của thợ lắp. Không chỉ đối mặt với cái nắng gay gắt, họ còn đang thi công trên địa hình dốc lớn, nền đất rời rạc, rất dễ sụt trượt khi có mưa.
Có mặt tại công trường, ông Bùi Quang Cảnh, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Xây lắp điện 4 - đơn vị phụ trách thi công gói thầu số 2 chia sẻ, mùa mưa năm nay đến sớm hơn 1 tháng với lượng mưa gấp 3 cùng kỳ năm trước, khiến đường công vụ thường xuyên sạt lở, nhiều đoạn không thể vận chuyển bằng cơ giới. Tại nhiều vị trí, đơn vị phải sử dụng nhân lực thủ công hoặc xe bánh xích để “dìu” các xe khác chở vật tư lên núi.
“Nắng rát Lào Cai, mưa dai Yên Bái” – câu nói truyền miệng ấy nay lại trở thành thách thức lớn nhất. Mỗi lần mưa xuống, công nhân lại phải bỏ dở việc để sửa đường, có khi mất 2-3 ngày mới hoàn thành và vẫn phải chờ nắng lên chỉ để xe cơ giới có thể tiếp cận lại hiện trường. Ngoài ra, vật tư lắp cột tại vị trí 93 này hầu hết là cột tròn, có độ dài đến 12m, nặng hàng chục tấn, buộc đơn vị phải chia nhỏ, vận chuyển nhiều lượt mới đưa được tới vị trí dựng.
Kỹ sư Trịnh Quốc Trưởng, phụ trách kỹ thuật của Ban điều hành Dự án điện 1 cho biết: “Có vị trí thuận lợi thì dùng cẩu. Nhưng phần lớn phải dựng thủ công. Mỗi khi tranh thủ được thời tiết nắng là cả công trường phải làm hết công suất”.
Tại công trường VT93, công nhân Nguyễn Đức Sơn, sinh năm 1985, đã gần 2 tháng chưa về nhà dù quê anh chỉ cách đây hơn 60km. Vội quệt giọt mồ hôi chảy dài trên khuôn mặt sạm đen vì dãi nắng nhiều ngày, anh chia sẻ, công việc thường ngày của anh bắt đầu từ 5 giờ 30 phút sáng, có hôm làm tới chạng vạng tối, mồ hôi chảy ròng dưới cái nắng chói chang.
“Nắng quá thì nghỉ sớm một chút, nhưng hễ dịu nắng là lại làm tiếp,” anh cười. “Ở đây ai cũng vậy, tổ mười mấy người thay nhau leo cột, ai mệt thì nghỉ, người khác lên thay”.
Vật tư không thiếu, bảo hộ đầy đủ, công ty thường xuyên động viên và thưởng kịp thời - đó là cách để giữ tinh thần công nhân giữa công trường gian khó. “May mắn là chưa ai ốm. Mỗi người đều xác định rõ trách nhiệm, cùng động viên nhau vượt qua”, anh Sơn nói.
Anh Nguyễn Anh Thắng, thành viên Đội quản lý điện lực khu vực Bảo Yên chia sẻ thêm: “Mỗi khi mưa xuống là lại không thể tiếp cận hiện trường. Có chỗ cần cả bộ đội vào mở đường công vụ. Công việc tuy căng thẳng là thế nhưng không ai bỏ cuộc”.
Không để chậm một ngày
Dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên là một trong những công trình điện trọng điểm quốc gia, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1274/QĐ-TTg ngày 26/10/2024. Tổng chiều dài tuyến lên tới 229,5km, đi qua các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ và Vĩnh Phúc (nay là Lào Cai và Phú Thọ sau sắp xếp đơn vị hành chính từ 1/7/2025).
Ngày 16/3/2025, Thủ tướng Chính phủ phát lệnh khởi công và yêu cầu phải hoàn thành đóng điện trước ngày 19/8/2025 - một thời hạn rất gấp đối với dự án truyền tải quy mô lớn với hơn 57.000 tấn thép, gần 45.000m³ bê tông.
Dự án có vai trò đặc biệt quan trọng đối với hệ thống điện quốc gia, không chỉ giải tỏa công suất các nhà máy thủy điện khu vực Tây Bắc mà còn dự phòng truyền tải điện nhằm bảo đảm mục tiêu cung ứng điện, an sinh xã hội cho các tỉnh khu vực phía bắc nói chung.
Bởi vậy, mục tiêu đóng điện trước ngày 19/8 không đơn thuần là mốc tiến độ, mà còn là lời cam kết của ngành điện trước nhân dân cả nước. Từ lãnh đạo dự án đến từng người thợ, ai cũng đang mang trong mình tinh thần “không để trễ hẹn”.
Chia sẻ thêm về tiến độ của gói thầu số 2, ông Cảnh cho hay, gói thầu gồm 47 vị trí cột từ VT52 đến VT99 thuộc địa phận tỉnh Lào Cai, địa hình có độ dốc lớn, địa chất đất phân tách, không bám dính nên khi mưa xuống toàn bộ đường công vụ rất khó tiếp cận. Để bảo đảm tiến độ, nhà thầu đã bố trí 12 tổ thi công trên toàn tuyến, triển khai thi công đồng loạt, không để chậm trễ.
“Hiện chúng tôi đã thực hiện xong phần móng. Về cột đã thi công xong 18 vị trí và đang lắp dựng dở dang 8 vị trí, đồng thời 10 vị trí tiếp theo sẽ đồng loạt được triển khai theo tiến độ chung của toàn dự án”, Giám đốc Xây lắp 4 thông tin.
Trên suốt chiều dài dự án, không khó để nhận thấy nhịp độ lao động khẩn trương, tập trung nhưng không hề giảm đi tiêu chuẩn an toàn, chất lượng nào trên công trình trọng điểm quốc gia.
Kỹ sư Trịnh Quốc Trưởng cho biết, đối với gói thầu số 2, nhà thầu phải huy động toàn bộ lực lượng, quyết tâm đạt mục tiêu thi công dựng cột 47/47 vị trí hoàn thành trong tháng 7 và kéo dây trước ngày 15/8 để có 4 ngày hoàn thiện trước khi đóng điện.
Đối với các vị trí có điều kiện thuận lợi hơn, sẽ ưu tiên sử dụng cẩu để lắp dựng nhanh hơn. Đối với các vị trí khó khăn, sẽ phải dựng bằng thủ công. Các đơn vị đang tranh thủ thời tiết nắng để đẩy nhanh tiến độ vận chuyển và lắp dựng cột.
Là gói thầu xuất phát sau 9 gói thầu khác 1 tháng, gói thầu số 2 được triển khai từ tháng 4, với 47 vị trí đồng loạt thi công.
“Với những vị trí có đủ điều kiện thi công, Ban điều hành và tư vấn giám sát yêu cầu nhà thầu huy động toàn bộ lực lượng để đẩy nhanh công tác thi công đồng loạt, thi công ‘3 ca, 4 kíp’ để đẩy nhanh tiến độ. Quyết tâm của toàn thể lực lượng chúng tôi là bám sát tiến độ, nỗ lực vượt khó để hoàn thành mục tiêu”, anh Trưởng cho hay.
Giữa những triền núi dốc cao, dưới nắng cháy tháng 7 hay cơn mưa rừng bất chợt, chứng kiến những cột thép vẫn tiếp tục vươn lên từng ngày mới thấm thía những nỗ lực và công sức lao động của người thợ bỏ ra cho từng hạng mục. Và trong lòng mỗi người, công trình không chỉ là bộn bề bê tông, sắt thép, mà còn là quyết tâm hình thành nên một mạch nối để ánh sáng điện lan xa.
