Dự thảo Luật Dân số đặt ra các vấn đề về chất lượng dân số từ xa, từ sớm

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cử khẳng định, với những chính sách nhân văn của việc tầm soát trước sinh, sơ sinh; chống hôn nhân cận huyết; ngăn việc chọn giới tính khi sinh... là cách nhìn rất xa của chúng ta, phản ánh quan điểm lo cho chất lượng dân số từ sớm, từ xa.

Các đại biểu tham dự buổi giao lưu.
Các đại biểu tham dự buổi giao lưu.

Chiều 26/11, Chương trình giao lưu trực tuyến với chủ đề "Công tác Dân số Việt Nam - Nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước" do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức đã tập trung phân tích sâu về dự án Luật Dân số - đạo luật đang được trình tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội Khóa XV.

Nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới

Tại buổi chia sẻ, các đại biểu thống nhất nhận định, việc ban hành Luật Dân số lần này là hết sức cần thiết, nhằm nâng Pháp lệnh Dân số năm 2003 lên một tầm cao mới, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho chính sách dân số quốc gia, khẳng định sự chuyển hướng trọng tâm từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, coi dân số là trung tâm, mục tiêu và động lực của phát triển bền vững.

Theo Phó Cục trưởng Cục Dân số Phạm Vũ Hoàng, Dự án Luật đã bổ sung nhiều nội dung mới với nhiều chính sách để giải quyết vấn đề dân số hiện nay. Dự án Luật Dân số cụ thể hóa 4 chính sách lớn đã được Chính phủ thông qua, đồng thời không trùng lặp với các luật khác là: Duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; thích ứng với già hóa dân số, dân số già; nâng cao chất lượng dân số. Ngoài ra còn có các nội dung về truyền thông, vận động, giáo dục về dân số và các điều kiện bảo đảm thực hiện công tác dân số theo hướng tiếp cận dân số và phát triển.

z7265019727450-0d71fd72d57f0ae56a6279fd775b4728.jpg
Phó Cục trưởng Cục Dân số Phạm Vũ Hoàng.

Để triển khai 4 chính sách này, dự thảo Luật có nhiều quy định mới mang tính đột phá so với Pháp lệnh Dân số năm 2003. Đơn cử như để duy trì mức sinh thay thế, Luật quy định tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai; hỗ trợ tài chính cho một số nhóm đối tượng, như phụ nữ dân tộc thiểu số rất ít người, phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp, phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi; bổ sung tiêu chí ưu tiên được mua hoặc thuê nhà ở xã hội...

"Chúng tôi đã tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế phù hợp với văn hóa Việt Nam. Cụ thể, các biện pháp để nâng cao chất lượng dân số được thế giới áp dụng bao gồm quy định về tổ chức “tầm soát trước sinh và sơ sinh, khám sức khỏe trước khi kết hôn”. Đây chính là nội dung được bổ sung trong Dự thảo Luật Dân số", ông Hoàng chia sẻ.

Bảo đảm tính thống nhất và đồng bộ

Ông Nguyễn Hoàng Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội nhấn mạnh, Luật Dân số là đạo luật có phạm vi rất rộng, liên quan trực tiếp đến con người và quyền con người. Các cơ quan của Chính phủ đã có quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, có đủ thời gian xây dựng các điều kiện cần thiết, đánh giá tác động và hoàn thiện hồ sơ. Khi chỉnh lý, dự án Luật được trình ra Quốc hội đã nhận được sự ủng hộ rất cao của các cơ quan liên quan, của đại biểu Quốc hội cũng như của xã hội, khẳng định tính cần thiết của việc ban hành Luật.

z7265019733865-4ff26c3753050be9442b0293317a7500.jpg
Ông Nguyễn Hoàng Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội.

Mục tiêu của Luật là giải quyết đồng bộ các vấn đề dân số trong tình hình mới, thông qua điều chỉnh toàn diện các nội dung liên quan đến quy mô, cơ cấu, chất lượng dân số, đặc biệt là những vấn đề đang nổi lên như thích ứng với già hóa dân số.

Trong quá trình xây dựng Luật Dân số, Bộ Y tế đã tổ chức nhiều hội nghị tham vấn với các bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan để hoàn thiện dự thảo trình Chính phủ, trình Quốc hội. Khi dự thảo được trình ra Quốc hội, cơ quan thẩm tra, các đại biểu Quốc hội cũng đóng góp rất nhiều ý kiến phong phú.

Công tác dân số liên quan đến rất nhiều luật, bộ luật, trong đó có luật điều chỉnh trực tiếp và gián tiếp. Do đó, việc bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật là nhiệm vụ rất quan trọng. Một trong những điểm tiếp thu quan trọng của dự thảo Luật là bổ sung một điều quy định về chính sách dân số của Nhà nước; một số nội dung chi tiết sẽ được quy định trong các luật chuyên ngành, nhưng bảo đảm công tác dân số được triển khai thống nhất, hiệu quả.

z7265019776994-82a157dcf1a3014fffcc3d12383cb4ff.jpg
Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cử.

Chia sẻ về một số điểm sáng của Dự thảo Luật, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cử cho hay, dự thảo đặt một chương riêng về truyền thông dân số. Vì thế, cần phải đẩy mạnh công tác truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cử cho rằng, chúng ta không nôn nóng khi Luật ra đời sẽ thực hiện được các mục tiêu mà chúng ta phải cần thời gian và kiên trì. "Quan trọng là phải thực hiện thật nghiêm, giám sát thật chặt chẽ, xử lý thật nghiêm thì luật mới đạt hiệu quả trong cuộc sống", Giáo sư Cử nói.

Ở góc độ quản lý ngành, Tiến sĩ Phạm Vũ Hoàng nhấn mạnh, dự thảo Luật quy định phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương cấp tỉnh quyết định một số biện pháp một cách chủ động, linh hoạt. Trên cơ sở tình hình kinh tế-xã hội, động thái dân số và khả năng cân đối ngân sách, địa phương có thể quyết định các biện pháp cụ thể và mức hỗ trợ tài chính, nhưng không được thấp hơn mức Chính phủ quy định. Cách thiết kế này được đánh giá là vừa bảo đảm sự thống nhất chính sách trên phạm vi cả nước, vừa tạo không gian chủ động cho địa phương.

z7265019758022-262ba98ed2346534f4d816877156af88.jpg
Ông Vũ Duy Hưng, Chi Cục trưởng Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng, chống tệ nạn xã hội thành phố Hà Nội.

Tại chương trình, ông Vũ Duy Hưng, Chi Cục trưởng Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng, chống tệ nạn xã hội thành phố Hà Nội chia sẻ, để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, Dự thảo Luật Dân số và các nội dung truyền thông đã nhấn mạnh việc xóa bỏ định kiến về giới và xóa bỏ tình trạng trọng nam hơn nữ. Chi Cục sẽ tăng cường truyền thông cộng đồng nhằm thay đổi nhận thức của toàn xã hội về giá trị của phụ nữ và trẻ em gái.

Có thể bạn quan tâm

Cán bộ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Bắc Ninh thực hiện đăng ký biến động về đất đai cho công dân. (Ảnh: Tuấn Dương)

Bắc Ninh “xanh hóa” dữ liệu về đất đai

Chiến dịch làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh không chỉ là nhiệm vụ hành chính, mà còn là bước ngoặt chuyển đổi số, mang lại sự minh bạch và tiện lợi cho người dân.

Quang cảnh hội nghị.

Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng - Điểm đến của kỷ nguyên mới

Ngày 11/12, Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng, Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng phối hợp Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) tổ chức Hội nghị với chủ đề: “Tiềm năng và cơ hội đầu tư tại Hải Phòng - Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng - Điểm đến của kỷ nguyên mới”. Sự kiện thu hút nhiều đại biểu trong nước và quốc tế.

Ban Giám đốc Học viện Phụ nữ Việt Nam đón nhận Giấy chứng nhận học viện đạt chuẩn chất lượng cơ sở giáo dục chu kỳ 2.

Công bố quyết định kiểm định chất lượng giáo dục đối với Học viện Phụ nữ Việt Nam

Từ 5 điểm sáng trong quá trình phát triển thời gian qua, Học viện Phụ nữ Việt Nam cần mở rộng đào tạo theo chuẩn trong nước và quốc tế, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển đội ngũ gắn với yêu cầu của Nghị quyết 27-NQ/TW; qua đây, tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt trong đào tạo nhân lực phục vụ sự tiến bộ của phụ nữ.

Hệ thống camera AI sẽ hỗ trợ tối ưu hóa điều tiết giao thông của Hà Nội. (Ảnh: THÙY LINH)

Camera AI giao thông chỉ hiệu quả khi dữ liệu liên thông và người dân đồng hành

Trong bối cảnh Hà Nội chuẩn bị vận hành đồng bộ hệ thống 1.837 camera AI và hệ thống đèn tín hiệu điều khiển tự động từ ngày 10/12/2025, yêu cầu đặt ra không chỉ là hoàn thiện hạ tầng và quy trình xử lý vi phạm, mà còn là xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu minh bạch, liên thông theo hướng lấy người dân làm trung tâm.  

[Infographic] Tổng quan Dự án sân bay Gia Bình tại Bắc Ninh

[Infographic] Tổng quan Dự án sân bay Gia Bình tại Bắc Ninh

Sân bay Gia Bình được đầu tư xây dựng theo các chuẩn mực quốc tế, trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững, thế hệ mới đẳng cấp quốc tế, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, phục vụ khai thác lưỡng dụng, bảo đảm hoạt động an ninh-quốc phòng và các sự kiện đối ngoại quan trọng.

Hội nghị diễn ra tại Hà Nội thu hút đông đảo đại biểu Việt Nam và Thụy Điển cùng các đối tác khác tham dự. (Ảnh: PV)

Thuỵ Điển và Việt Nam hợp tác thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong y tế

Ngày 11/12, tại Hà Nội, Hội nghị Đổi mới sáng tạo y tế Thụy Điển-Việt Nam, do Đại sứ quán Thụy Điển tổ chức, quy tụ các nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo bệnh viện, nhà nghiên cứu và chuyên gia đổi mới. Hội nghị nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi của Việt Nam hướng tới nền y tế dự phòng và số hóa bền vững.

Sản phẩm lụa của Làng nghề dệt lụa Nha Xá, Hà Nam (cũ) đa dạng từ lụa hoa, đũi đến lanh. (Ảnh: PV)

Cơ hội vàng từ 5.400 làng nghề Việt với thị trường toàn cầu hàng nghìn tỷ USD

Việt Nam sở hữu hơn 5.400 làng nghề truyền thống, phong phú và đa dạng: mây tre đan, gốm sứ, thêu dệt, đúc đồng, chạm khắc gỗ, trang sức, đá quý… Doanh thu các làng nghề đạt khoảng 75 nghìn tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng dự kiến 8,7% giai đoạn 2024-2032, cho thấy ngành còn nhiều dư địa phát triển với mức tăng trưởng toàn cầu.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế phát biểu tại hội thảo.

Chuẩn hóa dữ liệu y tế để triển khai mạnh mẽ y tế từ xa

Chuẩn hóa thuật ngữ lâm sàng, liên thông hồ sơ sức khỏe điện tử, đến bảo vệ dữ liệu cá nhân và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chăm sóc sức khỏe là những bước đi quan trọng để Việt Nam triển khai mạnh mẽ hơn những ứng dụng y tế từ xa trong chăm sóc sức khỏe nhân dân. 

Quốc hội thông qua Luật Viên chức (sửa đổi) với đa số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành. (Ảnh: DUY LINH)

Viên chức được góp vốn, quản lý doanh nghiệp từ 1/7/2026

Luật quy định viên chức được góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, hợp tác xã, bệnh viện, cơ sở giáo dục, tổ chức nghiên cứu khoa học ngoài công lập, trừ trường hợp pháp luật về phòng, chống tham nhũng hoặc pháp luật về ngành, lĩnh vực có quy định khác.

Mức bồi thường thiệt hại do xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có thể lên tới 1 tỷ đồng

Mức bồi thường thiệt hại do xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có thể lên tới 1 tỷ đồng

Theo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi Quốc hội vừa thông qua, trong trường hợp không thể xác định được mức bồi thường thiệt hại về vật chất theo các căn cứ quy định, thì mức bồi thường thiệt hại về vật chất do Tòa án quyết định, tùy thuộc vào mức độ thiệt hại, nhưng không quá một tỷ đồng

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự. (Ảnh: DUY LINH)

Từ năm 2029, xe khách trên 8 chỗ bắt buộc phải lắp camera ghi hình khoang chở khách

Quy định lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh khoang chở khách đối với xe ô-tô kinh doanh vận tải hành khách từ 8 chỗ trở lên có hiệu lực thi hành từ 1/1/2029 và thực hiện theo lộ trình do Chính phủ quy định để bảo đảm tính khả thi, tránh lãng phí nguồn lực, tạo thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có thời gian chuẩn bị.