Cho một "lần đầu tiên"

Đó không chỉ thuần túy là một cuộc bầu cử, với những ý nghĩa chính trị vốn có.

Bà Sanae Takai chi - nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.
Bà Sanae Takai chi - nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.

Với việc nhận được sự đồng thuận cao để đắc cử, bà Sanae Takaichi đã trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Nhật Bản, và vì vậy, thắng lợi này cũng còn là cả một biểu tượng, một bước tiến về bình đẳng giới trong lãnh đạo và quản lý trên "đất nước Mặt trời mọc".

Mọi chuyện diễn tiến như một cơn lốc, nhanh đến chóng mặt và vô cùng suôn sẻ.

Sáng ngày 21/10, sau một cuộc họp bất thường, Chính phủ của Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đã đồng loạt từ chức, chấm dứt một năm hoạt động. Ngay 13 giờ chiều hôm đó (theo giờ Nhật Bản), tại cuộc họp toàn thể Hạ viện, các nghị sĩ đã tiến hành bầu chọn Thủ tướng mới.

Kết quả, như Chủ tịch Hạ viện Nukaga Fukushiro công bố: Bà Sanae Takaichi (64 tuổi) nhận được 237 phiếu trên tổng số 465 phiếu hợp lệ, chính thức được Hạ viện bầu làm Thủ tướng Nhật Bản thứ 104 và là nữ Thủ tướng đầu tiên kể từ năm 1885, mà không cần đến vòng bỏ phiếu thứ hai.

Đây là một kết quả đã được báo trước, bởi một ngày trước đó, đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đối tác mới trong liên minh cầm quyền là đảng Duy Tân Nhật Bản (JIP) đã đạt được nhất trí cùng ủng hộ bà Takaichi trở thành tân Thủ tướng Nhật Bản. Một kết quả làm đẹp lòng tất cả các bên.

Sinh ngày 7/3/1961 tại Osaka, bà Sanae Takaichi lần đầu trở thành nghị sĩ Hạ viện vào năm 1993, và từ đó từng đảm nhiệm một số cương vị quan trọng trong chính quyền cũng như trong đảng Dân chủ Tự do như Bộ trưởng An ninh Kinh tế, Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông, Chủ tịch Hội đồng nghiên cứu chính sách của LDP. Nói cách khác, có thể xem bà là một nhà lý luận giàu kinh nghiệm thực tiễn, hoặc ngược lại, một nhà quản lý thực tiễn vững vàng về cơ sở lý luận.

Cho dù tiếp cận theo cách nào, thì điểm quan trọng nhất vẫn không thay đổi: Trên chính trường Nhật Bản hiện tại, bà là người duy nhất được liên minh cầm quyền lựa chọn để đảm đương vị trí Thủ tướng đầy áp lực, cáng đáng những trọng trách, ra các quyết định then chốt, và kiến tạo những đổi thay tích cực. Như chính bà phát biểu tại lễ ký kết thỏa thuận liên minh giữa LDP và JIP: Hai đảng cùng chia sẻ tầm nhìn về tương lai của Nhật Bản, và cam kết hợp tác để xây dựng một đất nước có thể được gìn giữ để trao lại một cách có trách nhiệm cho các thế hệ tương lai.

Thống đốc tỉnh Osaka Hirofumi Yoshimura, lãnh đạo JIP, xem đây là cơ hội thúc đẩy cải cách nhằm nâng cao vị thế của Nhật Bản. JIP và LDP đã đạt đồng thuận ở phần lớn những điều khoản cốt lõi, bao gồm cả sửa đổi hiến pháp, xóa bỏ thuế xăng tạm thời và cải cách bộ máy nhà nước.

Dĩ nhiên, song song với những kỳ vọng tươi tắn, nữ Thủ tướng đầu tiên của "xứ sở hoa anh đào" cũng sẽ phải đối diện không ít thách thức - vốn cũng chính là các tác nhân khiến người tiền nhiệm Shigeru Ishiba thất bại trong cuộc bầu cử mùa hè vừa qua (nhưng vẫn tại vị cho đến trước khi bà Sanae Takaichi tiếp nhiệm, nhằm tránh tạo nên khoảng trống chính trị).

Tựu trung, hai vấn đề lớn nhất bao gồm: Tình trạng kinh tế-xã hội trong nước thiếu ổn định, mà minh chứng là chuyện chi phí sinh hoạt tăng cao và sức ép cân bằng chiến lược đối ngoại, với thí dụ điển hình là những hệ lụy từ căng thẳng thuế quan trong thương mại song phương với nước Mỹ.

Bà Sanae Takaichi, và phía sau bà là liên minh cầm quyền, sẽ không dễ dàng để giải quyết các bài toán hóc búa đó. Song, dù sao, ngay trong phiên giao dịch sau khi bà chính thức đắc cử, thị trường chứng khoán Tokyo của Nhật Bản đã tăng mạnh và đạt mức cao nhất mọi thời đại. Chỉ trong 15 phút đầu giao dịch phiên 21/10, chỉ số Nikkei 225 tăng 405,55 điểm (0,82%), lên 49.591,05 điểm, trong khi chỉ số Topix tăng 11,64 điểm (0,36%), đạt 3.260,09 điểm.

Những con số nhảy múa như gửi gắm niềm tin và lời chúc lành, cho một "lần đầu tiên"…■

Có thể bạn quan tâm

Sri Lanka chìm trong lũ dữ.

"Bình thường mới" đầy những âu lo

Tính đến ngày 2/12, theo số liệu thống kê chính thức, các tình trạng mưa lớn, bão lụt và lở đất tại hai khu vực Đông Nam Á - Nam Á đã khiến hơn 1.140 người thiệt mạng, cùng rất nhiều người vẫn còn đang mất tích. "Mùa bão" khốc liệt chưa từng thấy này đang đặt ra những mệnh đề vô cùng nghiêm túc và khó khăn.

Bạo lực trên không gian mạng - hiểm họa rình rập phụ nữ và trẻ em gái toàn cầu.

Đi về phía văn minh

Có một ngày đặc biệt, mang cái tên vẫn còn tương đối xa lạ đối với phần đông nhân loại: Ngày Quốc tế xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ (International Day for the Elimination of Violence against Women), được Liên hợp quốc ấn định vào ngày 25/11 hằng năm.

Một bữa ăn no, ở đâu đó, cũng đã là cả một giấc mơ.

Lời khẩn cầu vô vọng

Sẽ có ít nhất 318 triệu người đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng vào năm 2026. Song, đến cả các cơ quan của Liên hợp quốc cũng chưa chắc đủ sức làm gì đó, để giảm bớt nỗi đau khổ ấy.

Phía sau cánh cửa

Phía sau cánh cửa

Với 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống, ngày 11/11, Thượng viện Quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật tài trợ nhằm mở cửa trở lại chính phủ liên bang, mở ra hy vọng chấm dứt tình trạng đóng cửa đã kéo dài từ ngày 1/10. Tuy nhiên…

Trước thềm COP30, vẫn còn quá nhiều vấn đề ngổn ngang.

Chờ "sự thật" lên tiếng

143 quốc gia và vùng lãnh thổ đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh về Khí hậu, diễn ra trong hai ngày 6 và 7/11 tại thành phố Belém do Pará (Brasil) - "cuộc họp trù bị" quan trọng trước thềm Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP30).

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng tham dự Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 32 tại Incheon (Hàn Quốc).

Thiết kế một lộ trình đổi thay

Tuần lễ Cấp cao Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) đã bắt đầu ngày 27/10, tại Hàn Quốc, với phiên thảo luận trù bị cuối cùng trước khi chính thức khai mạc.

Niềm hạnh phúc của một gia đình Palestine, trên đường trở về nhà.

Niềm tin cho đổ nát

Ngày 13/10, tại Ai Cập, trong khuôn khổ một hội nghị cấp cao do Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El Sisi và Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng chủ trì, văn kiện thỏa thuận chấm dứt chiến sự trên Dải Gaza đã chính thức được ký kết.

Nước Mỹ đã chính thức có lần đóng cửa đầu tiên, sau sáu năm.

Cuộc chiến vô hình

Cách mà giới đầu tư cũng như mọi ngành nghề trong nền kinh tế Mỹ gấp rút lên kế hoạch ứng phó trước nguy cơ “chính phủ đóng cửa” dự báo những kịch bản không mấy “yên ả” trong thời gian tới, và cũng trở thành những bài học quan trọng để toàn thế giới chiêm nghiệm.

Đã đến lúc loài người chung tay cam kết cứu lấy đại dương.

Tiếng gọi của nghìn sau

Bất cứ hành trình lớn lao nào cũng bắt đầu từ những bước nhỏ. Và bởi vậy, cho dù sẽ còn phải vượt qua rất nhiều chông gai để tạo nên những thay đổi đáng kể trong hiện thực, Hiệp định quốc tế về biển cả (BBNJ) vẫn sẽ là một yếu tố quan trọng, trên con đường trả lại mầu xanh cho hành tinh.

Không chỉ là sự khô khát, đó còn là tổn thất kinh tế, và xáo trộn xã hội.

Mùa hè bỏng rát

Có thể hiểu điều đó theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, khi thế giới chứng kiến châu Âu - một trong những khu vực phát triển nhất trên địa cầu - oằn mình dưới những tác động kinh tế-xã hội từ những làn sóng nhiệt.

Đập Đại Phục hưng - một giấc mộng, nhiều ưu tư.

Lửa có cháy trên dòng Nile Xanh?

Sau gần 15 năm thi công, ngày 9/9, Ethiopia đã chính thức khánh thành đập Đại Phục hưng (GERD) - dự án thủy điện lớn nhất châu Phi, mở ra những ước vọng lớn lao về an ninh năng lượng cũng như tiềm năng phát triển. Tuy nhiên…

Một cảng hàng hóa tại California, Mỹ.

Chướng ngại không dễ vượt

Dẫu không phải phán quyết của Tòa án Tối cao Liên bang nhưng việc Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực Washington tuyên bố, các mức thuế quan mà đương kim Tổng thổng Mỹ Donald Trump đang áp đặt là “bất hợp pháp” cũng có thể xem là một tín hiệu không mấy khả quan. Đây sẽ là lực cản mà ông chủ Nhà trắng hiện tại phải đối diện.

Cuộc gặp mặt giữa những người hàng xóm.

Nếu “những người khổng lồ” ngừng va chạm

Với không ít nhà phân tích quốc tế, dường như, đó là điều phải đến. Mười ngày sau cuộc hội đàm cấp cao với Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Nga Vladimir Putin phát đi thông điệp: Ông hy vọng mối quan hệ ngoại giao giữa Nga và Mỹ sẽ được khôi phục hoàn toàn. 

Một mối quan hệ bền chặt hứa hẹn những triển vọng kinh tế mới.

Bắt đầu lại từ đầu

Sau 14 năm bị tàn phá bởi bất ổn, xung đột, loạn lạc, cuối cùng, cũng đã đến lúc Syria có thể thật sự bắt tay vào công cuộc tái thiết - một hành trình dài và đầy gian nan.

Iran và IAEA nhất trí tiếp tục tham vấn.

Mở lại từng cánh cửa

Ngày 12/8, Thứ trưởng Ngoại giao Iran phụ trách các vấn đề quốc tế Kazem Gharibabadi tuyên bố: Tehran và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã nhất trí tiếp tục tham vấn vấn đề hạt nhân của Iran.

Tác phẩm “The Thinker’s Burden” của nghệ sĩ Canada Benjamin Von Wong bên ngoài trụ sở Liên hợp quốc tại Geneva.

Trách nhiệm không của riêng ai

“Chúng ta đang đối diện một cuộc khủng hoảng toàn cầu” - Chủ tịch Ủy ban đàm phán liên chính phủ về ô nhiễm nhựa của Liên hợp quốc, ông Luis Vayas Valdivieso, khẳng định, ngày 5/8.

Càng lúc, ASEAN càng chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề từ biến đổi khí hậu.

Cuộc chiến bắt buộc của ASEAN

Trên thực tế, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là một cộng đồng rất dễ bị tổn thương trước những hệ lụy của tiến trình biến đổi khí hậu, đồng thời cũng đang phụ thuộc khá nhiều vào nguồn tài chính và công nghệ bên ngoài, nhằm tiến hành chuyển đổi xanh.

Một sự gắn kết đầy tiềm lực.

BRICS và vị thế phương Nam

Khép lại sau hai ngày làm việc, Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) tại Rio de Janeiro, Brazil, là sự kiện đánh dấu bước ngoặt trong việc mở rộng và củng cố vai trò của khối, qua đó gia tăng vị thế chung cho không chỉ các thành viên.

Thông điệp trên mạng xã hội Truth Social của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Cửa một chiều để thoát khỏi Gaza

Sáng 2/7 (giờ Việt Nam), trên trang mạng xã hội cá nhân của mình, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo: Israel đã “đồng ý các điều kiện cần thiết”, cho một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày tại Dải Gaza. Một tín hiệu tích cực, song…

Niềm vui bùng nổ trong đêm trên các đường phố Tehran

Cho dù là mong manh…

Đến tối 24/6, những mối nghi ngờ vẫn bao trùm lên tất cả, khi Israel và Iran liên tục cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn vừa được Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố vào buổi sáng, còn chính ông Trump thì chỉ trích cả hai bên, trên nền tảng mạng xã hội Truth Social.

"Đối diện hiểm họa: Thời điểm để hành động!" - Khẩu hiệu của nhóm Green Peace bên ngoài hội nghị Bonn.

Mở cửa thấy núi

Lần đầu tiên kể từ khi Liên hợp quốc khởi động các cuộc đàm phán thường niên về khí hậu vào năm 1995, nước Mỹ không cử phái đoàn chính thức tham dự. Tuy nhiên, không còn cách nào khác, hội nghị vừa bắt đầu tại Bonn (Đức) ngày 16/6 vẫn phải diễn ra, trong mông lung.

Đã đến lúc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới "ngưng chiến".

Gò cương bên miệng vực

Chưa có nhiều tín hiệu tích cực cho triển vọng kinh tế thế giới, nếu không muốn nói là ngược lại. Nhưng, dù sao, từ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, tia hy vọng mong manh cũng đã lóe lên.

Bản đồ di chuyển của đám mây bụi khổng lồ ngày 3/6.

Khi điều bình thường trở nên bất thường

“Một con bướm đập cánh ở Brazil cũng có thể gây nên một cơn lốc tại Texas”. Hình ảnh ẩn dụ gắn liền với “lý thuyết hiệu ứng cánh bướm” ấy, trong những ngày này, lại một lần nữa được thực tiễn chứng minh.

Tăng ngân sách quốc phòng lên 5% GDP là một thách thức rất khó vượt qua, đối với nhiều quốc gia thành viên NATO.

Phép thử nghiệt ngã

Cuối tháng 6/2025 này, Hội nghị cấp cao Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) năm 2025 sẽ diễn ra tại La Haye (Hà Lan). Song, trong quỹ thời gian ít ỏi còn lại, liệu sẽ có thêm những quốc gia thành viên nào đáp ứng được yêu cầu về tăng ngân sách quốc phòng mà chính quyền đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump đặt ra?
Một thỏa thuận nhằm hợp tác ngăn chặn các đại dịch toàn cầu đã được thông qua.

Niềm tin, sau rào cản vô hình

Một thỏa thuận mang tính bước ngoặt đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông qua vào ngày 20/5, nhằm tăng cường khả năng ứng phó với các đại dịch đe dọa loài người trong tương lai. Tuy nhiên, tính khả thi của thỏa thuận này dường như cũng vẫn còn là một câu chuyện dài và nhiều trắc trở.