Báo động hậu quả cháy rừng ở Nam Mỹ

Cơ quan Giám sát khí quyển Copernicus (CAMS) cho hay, các vụ cháy rừng ở Brazil, Venezuela và Bolivia phát thải lượng khí thải carbon cao nhất trong hai thập kỷ qua. Trong khi đó, Amazon - rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới, ghi nhận số vụ cháy rừng kỷ lục vào tháng 2/2024.
Cháy rừng diễn biến phức tạp trong cao điểm tháng 2 tại Amazon. Ảnh: AP
Cháy rừng diễn biến phức tạp trong cao điểm tháng 2 tại Amazon. Ảnh: AP

Cháy rừng gây phát thải carbon

Theo CAMS, tình trạng hạn hán nghiêm trọng tại khắp Nam Mỹ góp phần gây ra các đám cháy thiêu rụi nhiều cánh rừng ở khu vực này trong tháng 2/2024. Lượng phát thải khí carbon do cháy rừng ở Brazil và Venezuela ước tính lần lượt là 4,1 triệu và 5,2 triệu tấn carbon; còn tại Bolivia, lượng khí thải này cũng cao kỷ lục ở mức 0,3 triệu tấn. Hồi tháng 2/2003, lượng khí thải của ba quốc gia này chỉ lần lượt vào khoảng 3,1, 4,3 và 0,08 triệu tấn.

Nhà khoa học cấp cao Mark Parrington tại CAMS cho biết, cơ quan này thường xuyên theo dõi sự gia tăng số vụ cháy rừng trong tháng 2, mùa cao điểm cháy rừng trong năm. Nhiều khu vực ở Nam Mỹ đang phải hứng chịu tình trạng hạn hán, làm gia tăng nguy cơ xảy ra cháy rừng. Dự báo về thành phần khí quyển của CAMS cũng cho thấy khói đang bao phủ một khu vực rộng lớn trong vùng này và khiến tình trạng ô nhiễm không khí tại các khu vực đông dân cư trở nên nghiêm trọng.

Một số chuyên gia cho rằng, hiện tượng thời tiết El Nino là nguyên nhân gây ra đợt hạn hán lịch sử ở lưu vực sông Amazon hồi năm ngoái, dẫn đến các vụ cháy rừng thảm khốc, phá hoại mùa màng và khiến các tuyến đường thủy quan trọng bị thu hẹp lại gây khó khăn cho hoạt động vận tải. Tuy nhiên, một nghiên cứu của các nhà khoa học tại World Weather Attribution (WWA) - tổ chức chuyên đánh giá tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) đối với các hiện tượng thời tiết cực đoan trên thế giới, lại cho thấy BĐKH do tình trạng ô nhiễm khí carbon liên quan hoạt động của con người là nguyên nhân chính gây ra tình trạng nêu trên. Điều này khiến cho nguy cơ xảy ra hạn hán tăng gấp 30 lần trong thời gian từ tháng 6 đến tháng 11/2023.

Kỷ lục số vụ cháy tại rừng Amazon

Tháng 2 vừa qua, gần 3.000 đám cháy xảy ra tại rừng Amazon khu vực thuộc lãnh thổ Brazil. Đây là số vụ cháy rừng cao nhất xảy ra trong tháng 2 hằng năm kể từ khi số liệu này bắt đầu được thống kê năm 1999, trong đó BĐKH được cho là một trong những nguyên nhân chính của tình trạng này. Báo cáo do Viện Nghiên cứu không gian quốc gia (INPE) Brazil công bố, các vệ tinh của viện này phát hiện 2.940 vụ cháy rừng trong tháng 2/2024, cao hơn tới 67% so mức cao nhất ghi nhận trước đó là 1.761 vụ hồi tháng 2/2007 và cao gấp bốn lần tháng 2/2023. Phần phía bắc của rừng nhiệt đới Amazon là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, nhất là tại bang Roraima - nơi có khu bảo tồn bản địa Yanomami.

Tiến sĩ khoa học của Viện Nghiên cứu môi trường Amazon (IPAM), bà Ane Alencar cho rằng, yếu tố khí hậu đóng vai trò cơ bản trong sự bất thường này, trong đó có việc Trái đất liên tiếp trải qua các mốc kỷ lục mới về nhiệt độ cộng hưởng với các hiện tượng khí hậu như hạn hán. Từ tháng 6 đến 11/2023, hạn hán đã tàn phá rừng Amazon khu vực thuộc Brazil, gây ra những đám cháy lớn, làm giảm hoặc cạn lượng lớn trữ lượng nước, gây thảm họa cho động vật hoang dã và ảnh hưởng hàng triệu người dân sinh sống, canh tác trong khu vực này.

Nghiên cứu của WWA về tác động của BĐKH đến cường độ và khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan xác nhận, BĐKH là nguyên nhân chính gây ra hạn hán nghiêm trọng ở rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới này. Theo bà Alencar, ngoài tình trạng thời tiết cực đoan, nhiều đám cháy cũng là hậu quả của việc đốt, phát quang rừng để canh tác.

Thực tế, tình trạng phá rừng ở Brazil năm 2023 giảm 50% so năm 2022 trong bối cảnh chính phủ nước này tăng cường kiểm soát môi trường và đặt mục tiêu chấm dứt nạn phá rừng vào năm 2030. Dù vậy, dữ liệu vệ tinh cho thấy 5.152 km2 có rừng che phủ đã biến mất ở khu vực rừng nhiệt đới của Brazil trong năm 2023.

Có thể bạn quan tâm

Bức tranh đắt giá

Bức tranh đắt giá

Một bức tranh (trong ảnh) bị lãng quên suốt 40 năm của danh họa Baroque Peter Paul Rubens đã được bán với giá 2,3 triệu euro tại phiên đấu giá tổ chức mới đây ở Versailles (Pháp).

Nigeria tăng cường lực lượng an ninh. Ảnh: GETTY

Thách thức an ninh của Nigeria

Tổng thống Nigeria, Bola Tinubu đã ban bố tình trạng khẩn cấp an ninh trên toàn quốc hồi tuần trước, trong bối cảnh chính phủ quốc gia Tây Phi đang phải nỗ lực đối phó làn sóng bắt cóc hàng loạt khiến hàng trăm người - chủ yếu là học sinh - bị bắt kể từ tháng 11 đến nay.

Ảnh: THE NEW YORK POST

Ứng dụng đánh dấu ô nhiễm tiếng ồn

Thành phố New York (Mỹ) đang đối mặt tình trạng ô nhiễm tiếng ồn (trong ảnh) nghiêm trọng, với hàng trăm nghìn khiếu nại mỗi năm và nhiều nguồn âm vượt xa mức chuẩn cho phép. Để giải quyết vấn đề kéo dài này, thành phố vừa giới thiệu ứng dụng giúp cư dân tự đo tiếng ồn và hỗ trợ chính quyền xử lý hiệu quả hơn.

Gian hàng làm thủ công thu hút đông đảo học sinh tham gia.

Thúc đẩy giao lưu nhân dân Việt - Mỹ

Lễ hội Hữu nghị Việt Nam - Mỹ diễn ra ngày 23/11 tại Hà Nội là sự kiện cuối cùng trong bốn lễ hội được tổ chức tại các tỉnh, thành phố Việt Nam trong năm nay, nhằm kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ song phương.

GST được áp đối với hầu hết hàng hóa và dịch vụ tại Ấn Độ. Ảnh: GETTY IMAGES

Cải cách thuế tiêu dùng ở Ấn Độ

Chính phủ Ấn Độ chính thức áp dụng Thuế Hàng hóa và Dịch vụ (GST) phiên bản mới, được gọi là GST 2.0, từ tháng 9 vừa qua. Giới chức kỳ vọng đây sẽ là một trong những bước điều chỉnh quan trọng trong chính sách tài khóa của quốc gia đông dân nhất thế giới.

Nguồn: ISTOCKPHOTO

Đối tác đặc biệt ưu tiên

Theo lời mời của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, từ ngày 4 đến 5/12 tới, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thăm cấp Nhà nước tới Ấn Độ và tham dự Hội nghị thượng đỉnh thường niên lần thứ 23 giữa hai nước.

Ảnh: AP

Thảm kịch từ lỗ hổng quản lý

Vụ hỏa hoạn tại khu phức hợp Wang Fuk Court (trong ảnh) ở quận Tai Po, Hong Kong (Trung Quốc), với ít nhất 146 người thiệt mạng và hàng trăm người mất tích, trở thành thảm kịch dân sự nghiêm trọng nhất đặc khu hành chính này trong nhiều thập niên.

Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu ngầm chở ma túy tại Caribe. Ảnh: ABC NEWS

Ăn miếng trả miếng

Viện Hàng không dân dụng quốc gia (INAC) Venezuela thông báo “cấm cửa” một loạt hãng hàng không quốc tế, sau khi các hãng này dừng các chuyến bay đi và đến quốc gia Nam Mỹ.

Ảnh: AP

Gần 80.000 thị thực bị thu hồi

Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo nước này đã thu hồi khoảng 80.000 thị thực không phải thị thực định cư từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai kể từ ngày 20/1.

Lực lượng chức năng Mỹ tại hiện trường vụ nổ súng. Ảnh: ABC NEWS

Mỹ siết chặt chính sách nhập cư

Chính phủ Mỹ vừa công bố một loạt biện pháp siết chặt chính sách nhập cư, trong đó có dừng xử lý đơn xin nhập cư vào Mỹ của công dân Afghanistan, rà soát các trường hợp được chấp thuận tị nạn từ thời chính quyền tiền nhiệm và ngừng tiếp nhận người di cư từ 19 quốc gia.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Tiến trình không thể đảo ngược

Ngày 25/11, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres nhấn mạnh quyền thành lập nhà nước là quyền cơ bản của người Palestine, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt tình trạng chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ Palestine.

Ryan Wedding trước kia và hình ảnh gần đây do FBI cung cấp. Ảnh: AP

Vết trượt của vận động viên Olympic

Giới chức Mỹ đang phát lệnh truy nã cựu vận động viên Olympic Ryan Wedding với tội danh điều hành đường dây buôn bán ma túy nguy hiểm. Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) cho biết, y đang ẩn náu tại Mexico, đồng thời công bố phần thưởng 15 triệu USD cho người cung cấp thông tin giúp bắt giữ được Wedding.

Biếm họa: ISTOCKPHOTO

Cài đặt lại quan hệ

Liên minh châu Âu (EU) và Liên minh châu Phi (AU) vừa tiến hành hội nghị thượng đỉnh nhằm cài đặt lại quan hệ vốn bị bỏ bê thời gian qua, trong bối cảnh địa - chính trị toàn cầu phân hóa sâu sắc.

Rừng siêu cây thuộc hệ sinh thái của GBB.

Bên dưới mái vòm khu vườn được check-in nhiều nhất thế giới

David, kỹ sư của Tập đoàn EcoWise khi dẫn chúng tôi đi tham quan Trung tâm năng lượng tái tạo của khu phức hợp Gardens by the Bay (Singapore) có nói rằng: “Mỗi năm Singapore có 500.000 tấn chất thải từ gỗ và cây cảnh. Chúng tôi chuyển những chất thải đó thành năng lượng”.

Một chiếc xe thử nghiệm sạc không dây trên tuyến đường A10. Ảnh: ELECTREON

Sáng kiến đường sạc xe điện không dây

Pháp đang tiên phong thử nghiệm tuyến đường cao tốc có khả năng sạc điện cho xe ngay khi đang di chuyển, mở ra kỳ vọng về một mạng lưới giao thông không phát thải, vận hành hiệu quả và bền vững trong tương lai.

Tổng thống Mỹ D.Trump (bên phải) và người đồng cấp Ukraine Zelensky tại một cuộc gặp ở Nhà Trắng. Ảnh: THE ECONOMIST

Bước tiến trong kế hoạch hòa bình Ukraine

Cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine được hai bên đánh giá hiệu quả và đạt tiến triển. Phía Mỹ tin tưởng “sớm đạt thỏa thuận cuối cùng”, hướng tới nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine. Các nước châu Âu phản hồi tích cực, trong khi Nga khẳng định sẽ nghiên cứu kỹ và sẵn sàng thảo luận về đề xuất của Mỹ.

Ảnh: DEUTSCHLAND.DE

Mỹ không có ý định đàm phán ba bên

Chính quyền Mỹ hiện phản đối việc tổ chức cuộc đàm phán ba bên với đại diện châu Âu và Ukraine như một phần trong tiến trình giải quyết cuộc xung đột hiện nay.

Ảnh: GETTY IMAGES

BOJ cân nhắc lộ trình nâng lãi suất

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) Kazuo Ueda (trong ảnh) cho biết đã trao đổi ý kiến với Thủ tướng Sanae Takaichi về việc BOJ từng bước nâng lãi suất nhằm đưa lạm phát giảm ổn định về ngưỡng mục tiêu 2%, đồng thời bảo đảm nền kinh tế đạt tăng trưởng bền vững.

Gói kích thích kinh tế mới được hy vọng chặn đà lạm phát tại Nhật Bản. Ảnh: BLOOMBERG

Nhật Bản thông qua gói kích thích kinh tế lớn

Chính phủ Nhật Bản vừa thông qua gói kích thích kinh tế quy mô lớn trị giá 21.300 tỷ yên (tương đương 135 tỷ USD) nhằm đối phó lạm phát gia tăng. Đây là một quyết sách được đánh giá là vì người dân của chính quyền nữ Thủ tướng Sanae Takaichi, trong nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế “đất nước mặt trời mọc”.

Doanh nghiệp Nhật Bản giới thiệu sản phẩm. Ảnh: THANH TÂM

Cầu nối hợp tác địa phương Việt Nam - Nhật Bản

Ngày 25/11, Diễn đàn hợp tác địa phương Việt - Nhật sẽ diễn ra tại Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh với chủ đề “Đồng hành phát triển toàn diện - Kiến tạo tương lai bền vững”. Thông qua đó tạo diễn đàn giao lưu nhân dân hai nước, đồng thời nhấn mạnh vai trò chủ động của địa phương trong hội nhập quốc tế.

Biếm họa: RUCKE SOUZA

Tiếng nói đồng thuận

Hội nghị lần thứ 11 (COP11) các bên tham gia Công ước khung của Tổ chức Y tế thế giới về kiểm soát thuốc lá (WHO FCTC) đã bế mạc tại Geneva (Thụy Sĩ) sau gần một tuần làm việc.

FBI thu thập tài liệu về mạng lưới 764 trong một cuộc điều tra. Ảnh: AFP

Bóng tối trên không gian mạng

Một mạng lưới cực đoan hoạt động chủ yếu trên internet đang trở thành một trong những mối đe dọa nguy hiểm nhất đối với trẻ vị thành niên. Chính phủ Mỹ mới đây buộc phải đẩy mạnh các chiến dịch truy quét cũng như siết chặt quản lý nền tảng số nhằm ngăn chặn vòng xoáy bạo lực này.

EUC công bố Hiệp ước Địa Trung Hải sau khi phê chuẩn ngày 20/11. Ảnh: EU NEWS

Tầm nhìn gắn kết Địa Trung Hải

Hiệp ước Địa Trung Hải ra đời vào thời điểm Liên minh châu ÂU (EU) và các nước láng giềng phía nam kỷ niệm 30 năm ngày thông qua Tuyên bố Barcelona về quan hệ đối tác, hòa bình và thịnh vượng chung.

Biếm họa: ARCADIO ESQUIVEL

Cuộc chiến toàn cầu

Ngày 18/11 vừa qua, Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP) cảnh báo, năm 2026, gần 320 triệu người có nguy cơ đối mặt nạn đói nghiêm trọng, tăng hơn gấp đôi so con số ghi nhận hồi năm 2019. Nếu không hành động khẩn cấp, cuộc khủng hoảng đói nghèo sẽ còn lan rộng ở cấp độ toàn cầu trong thời gian tới.

Hội nghị FCTC lần thứ 11. Ảnh: WHO

“Điểm nóng” của sản phẩm nicotine mới

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, như thuốc lá điện tử thiết kế bắt mắt hay “túi nicotine vị kẹo” đang tiếp thị trực tiếp vào giới trẻ, làm gia tăng tình trạng nghiện nicotine lên mức đáng lo ngại trên toàn cầu.

Biếm họa: STELLINA CHEN

Hệ lụy từ bước lùi

Viện sức khỏe toàn cầu Barcelona (ISGlobal) vừa cảnh báo rằng, các nguồn viện trợ phát triển chính thức (ODA) tiếp tục bị cắt giảm sẽ đảo ngược tiến bộ đạt được trong nhiều thập niên vừa qua trong lĩnh vực y tế và giảm nghèo toàn cầu.