Trung thu 2012: Vui cùng đồ chơi dân gian

Thời gian gần đây, nhiều bộ phim Việt Nam chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép phổ biến đã được đưa ra nước ngoài tham dự các liên hoan phim, thậm chí “ẵm” nhiều giải thưởng. Thực tế này đang đặt ra nhiều vấn đề cần xem xét từ góc độ của các cơ quan quản lý.

Chỉ có gần 100 diễn viên thuộc năm đơn vị nghệ thuật xiếc chuyên nghiệp tham gia Thi tài năng xiếc toàn quốc - 2021, con số quá ít ỏi so với số lượng và chương trình dự thi của các cuộc thi tài năng nghệ thuật khác vừa được tổ chức gần đây. Nhưng đặt trong bối cảnh ngành xiếc Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn cả về điều kiện biểu diễn, khâu đào tạo hay chế độ đãi ngộ… mới thấy hết nỗ lực và tình yêu với nghệ thuật xiếc của các nghệ sĩ.

Nhìn vào danh sách những phim Việt đang xếp hàng chờ cơ hội ra rạp dịp cuối năm, có thể vui mừng nhận ra những tín hiệu phục hồi tích cực và bước đầu khởi sắc của điện ảnh nước nhà sau một năm lao đao vì đại dịch Covid-19. 

Diễn ra trong khoảng thời gian gần hai tháng, từ đầu tháng 9 đến cuối tháng 10, tại Bảo tàng Hà Nội, cuộc triển lãm kỹ thuật số Magister Raffaello luôn có một sức thu hút đáng kể đối với người xem nhiều lứa tuổi.

“Nếu không có sách giả, sách lậu thì doanh thu của First News tăng gấp ba lần!”. Ông Nguyễn Văn Phước - Giám đốc Công ty Văn hóa Sáng tạo First News - Trí Việt nói như vậy với báo giới. Nỗi lòng này không chỉ riêng của ông Nguyễn Văn Phước, mà dường như là nỗi niềm chung của cả ngành xuất bản hiện nay, khi nạn sách giả, sách lậu vẫn lộng hành và ngày càng có phần tinh vi hơn.

Văn hóa vốn đa dạng các hình thức biểu đạt. Việc tìm ra những cách biểu đạt mới càng làm phong phú thêm cho văn hóa và cũng chứng minh một bước phát triển về nhận thức trong cộng đồng các dân tộc, đặc biệt là đồng bào các dân tộc thiểu số, khi họ tự hào và tự tin lan tỏa những giá trị văn hóa của mình.

Còn ít ngày nữa, kỳ Festival thứ chín (tính từ năm 1998) của Huế sẽ chính thức khép lại. Đây là kỳ Festival được đánh giá thành công nếu chỉ nhìn vào số lượng đoàn tham gia và mức độ hoành tráng...

Dư vị của "tiệc" ánh sáng vẫn còn trong tâm trí người dân làng Bình Đà. Một màn trình diễn hiện đại, ấn tượng chưa từng có tại lễ hội làng quê này. Đây là kết quả của việc "nâng cấp" lễ hội do huyện Thanh Oai chủ trì. Nhưng đúng vào ngày diễn ra buổi trình diễn, Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã có công văn yêu cầu các bên hạn chế tối đa cải tiến, cải biên, làm sai lệch di sản. Điều này tiếp tục đặt ra câu hỏi: Có nên "nâng cấp" lễ hội hay không? Nếu nhất thiết phải nâng cấp thì nên làm theo hướng nào?

Liên tiếp những vụ việc liên quan đến cách xử lý của cơ quan chức năng trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn gây xôn xao dư luận: vụ kiện của Công ty Rồng Việt hay những quyết định xử lý sai phạm của hoa hậu Diễm Hương. Nguyên do của những bất cập được lý giải từ những "lỗ hổng" trong hệ thống các văn bản pháp lý về nghệ thuật biểu diễn, tuy nhiên, chính điều đó cũng cho thấy sự lúng túng và bị động của cơ quan quản lý.

Hơn bao giờ hết, những tranh cãi về tục chém lợn, đâm trâu, chọi trâu... lại dấy lên trong mùa lễ hội Xuân 2014. Tại sao, vẫn tồn tại với cộng đồng địa phương trong hàng chục năm qua, những nghi thức này bỗng nhiên trở thành tiêu điểm cho hàng loạt ý kiến trái chiều?.

Một lượng lớn di sản kiến trúc đô thị tại Hà Nội chưa hề được xếp vào danh mục di tích lịch sử văn hóa. Một số ít khác đã được xếp hạng, nhưng bản thân sự "vinh danh" ấy lại trở thành vướng mắc cực lớn cho việc khai thác lẫn bảo tồn. Bởi, đặc thù của loại di tích này đã tạo ra thách thức "hai chiều" ấy.

Phố cổ Hà Nội. Công trình kiến trúc mang phong cách Pháp thuộc địa. Và gần nhất là trường hợp cầu Long Biên. Hàng loạt câu chuyện liên quan tới những kiến trúc đô thị ấy đang cùng hướng về một câu hỏi: Tại sao chúng ta luôn lúng túng trong việc khai thác - bảo tồn một quỹ di sản vô cùng giá trị?

Có lẽ "Nhạc viện đồng quê" ở xã Ninh Mỹ (Hoa Lư - Ninh Bình) là một địa chỉ đặc biệt nhất mà tôi từng biết. Thành viên là những em nhỏ trong vùng, yêu và có năng khiếu âm nhạc tụ hội về học miễn phí. "Hiệu trưởng", cũng là người thầy yêu đời Phạm Quyết Thắng, dành nhiều tâm huyết dạy bao lớp học trò thành tài.

Trái ngược với những dự báo ảm đạm do ảnh hưởng của đời sống kinh tế khó khăn, "mùa ca nhạc" 2013-2014 có thể nói thành công đáng kể về mặt thị trường khi các liveshow được tổ chức tương đối dày đặc, và hầu như liveshow nào cũng "cháy" vé.

- Quang Long Bài chòi, một sự sáng tạo độc đáo giữa trò chơi với âm nhạc dân gian đặc sắc của dân tộc phổ biến ở vùng Nam Trung Bộ, là tiền thân của sân khấu kịch hát cùng tên. Sau những thăng trầm, Hội đánh Bài chòi đã được phục hồi ở một số địa phương, và nghệ thuật Bài chòi đang trong quá trình xây dựng hồ sơ công nhận di sản văn hóa thế giới.

Họ là những nghệ sĩ đã gặt hái thành công đáng kể trong năm 2013. Không ồn ào, hay bằng lòng với những gì đã có, trong những chia sẻ đầu xuân cùng bạn đọc, mỗi cá tính sáng tạo ấy vẫn đang bền bỉ, miệt mài với những dự định mới...

Nhìn vào đời sống nhạc Việt hiện nay, đang có những tín hiệu cho thấy sự hình thành một số xu hướng mang đậm dấu ấn sáng tạo của nghệ sĩ, và đề cao chất lượng nghệ thuật.

* Made in Hanoi, triển lãm là một cái nhìn khác về thủ đô qua con mắt của 13 họa sĩ trẻ đang diễn ra tại Mai Gallery, 12 Quán Sứ, Hà Nội. Cũng tả về người, về phố, nhưng nay, những gương mặt Hà Nội trở nên đẫy đà với thức ăn nhanh, còn các góc phố thì ngổn ngang.

Như một nốt lặng của đầu đông, đêm nhạc Ru mãi ngàn năm với tác phẩm của hai nhạc sĩ Văn Cao, Trịnh Công Sơn sẽ diễn ra vào ngày 8-12 tại Cung văn hóa Hữu nghị Việt Xô.

*  Nhà nghiên cứu Phan Cẩm Thượng ngậm ngùi khi các nhà điêu khắc trẻ phải triển lãm "ké" sang không gian của Ðại học Văn hóa, bởi Ðại học Mỹ thuật Việt Nam đã dành hội trường cho thuê đám cưới. Tương tự, một nhạc sĩ ở phía nam ra Hà Nội không dám tổ chức đêm nhạc ở Cung Văn hóa hữu nghị Việt Xô, vì không nỡ để khán giả của mình phải len lỏi qua đám cưới để vào khán phòng. Vì họ muốn làm nghệ thuật một cách "tử tế". Và đang có ngày càng nhiều hơn những người tâm huyết như vậy.

* Ðề tài lịch sử chắc chắn sẽ không bị lãng quên trên sân khấu, đó là mong mỏi của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam. Bởi vậy, trong ngày 14-11, các văn nghệ sĩ, những nhà nghiên cứu, lý luận, các vị lãnh đạo của nhiều đơn vị nghệ thuật trong cả nước đã về Hà Nội để bàn cách thúc đẩy hoạt động sáng tác, dàn dựng các tác phẩm sân khấu về những dấu ấn khó quên trong lịch sử đất nước.

Ðêm nhạc Thanh Tùng - Lối cũ ta về sẽ diễn ra vào lúc 20 giờ ngày 20-10 tại Nhà hát Lớn Hà Nội với sự tham gia của các ca sĩ Hồng Nhung, Mỹ Linh, Thùy Dung, Kasim Hoàng Vũ...

Khai mạc vào ngày 10-10 tại Bảo tàng Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh nhằm giới thiệu đến công chúng thành quả lao động sáng tạo nghệ thuật của giới nhiếp ảnh trong hai năm 2010 đến 2012.

Liên hoan âm nhạc bộ gõ Âu - Á lần thứ ba sẽ diễn ra tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh từ ngày 7-10. Dựa trên các nhạc cụ bộ gõ và tiết tấu, Liên hoan gắn kết âm nhạc Âu - Á mang đến những trải nghiệm âm thanh khác biệt.

Trong Liên hoan Kịch nói toàn quốc do Câu lạc bộ Nhà báo Sân khấu (Hội Nghệ sĩ Sân khấu VN) tổ chức đã diễn ra vào sáng 19-9 tại Hà Nội.

Hai mươi nghìn cây kim châm cứu và những mầm cải tươi xanh được tác giả Lê Huy Hoàng xâu chuỗi với nhau tạo thành tác phẩm sắp đặt cao 4,3 m, mang tên Mưa (ảnh).

Triển lãm ảnh "Trẻ em thời chiến" vừa được khai mạc tại Hà Nội, do NXB Kim Ðồng phối hợp với Thông tấn xã Việt Nam và Công ty TNHH truyền thông Tầm nhìn Á châu tổ chức.

Ðây là hai vở diễn vừa tham gia Liên hoan sân khấu kịch nói chuyên nghiệp toàn quốc 2012. Bắt đầu từ 12-9, hai vở diễn Mùa hạ cay đắng và Cầu vồng lục sắc sẽ được luân phiên biểu diễn tại rạp 11 Ngô Thì Nhậm. Ðây là một tín hiệu vui với đời sống sân khấu, khi các tác phẩm tham gia Liên hoan không bị rơi vào tình trạng "xếp kho", mà sẽ có đời sống thật trên sàn diễn và được công chúng đón nhận.