Thể tích các hồ nước từ băng tan tăng 50% trong 30 năm

Theo một nghiên cứu mới dựa trên dữ liệu vệ tinh của NASA, thể tích các hồ được hình thành khi các sông băng trên toàn thế giới tan chảy do biến đổi khí hậu đã tăng 50% trong 30 năm.

Hồ Palcacocha ở Peru có thể tích gấp 30 lần so với những năm 1970. Ảnh: Eric Mack.
Hồ Palcacocha ở Peru có thể tích gấp 30 lần so với những năm 1970. Ảnh: Eric Mack.

Tác giả chính, Phó giáo sư, nhà địa mạo Dan Shugar, Đại học Calgary, Canada cho biết trong một tuyên bố: "Chúng tôi biết rằng không phải tất cả nước tan chảy đều chảy ngay vào đại dương. Nhưng cho đến nay không có dữ liệu nào để ước tính có bao nhiêu nước được lưu trữ trong các hồ hoặc nước ngầm".

Ông cho biết phát hiện được công bố hôm 31-8 trên tạp chí Nature Climate Change sẽ giúp các nhà khoa học và chính phủ xác định các mối nguy tiềm ẩn đối với các cộng đồng ở hạ lưu những hồ thường không ổn định này.

Nghiên cứu cho thấy sự gia tăng đáng kể về thể tích các hồ kể từ năm 1990. Các cộng đồng miền núi sống ở hạ lưu có nguy cơ bị lũ lụt tàn phá.

Phó giáo sư Dan Shugar cho biết: “Vào năm 2019, tôi đã lần theo dấu vết của trận lũ kinh hoàng ở Peru. Nhiều hồ trên dãy Andes nằm bên dưới những chỏm băng cao chót vót đang trải qua giai đoạn thay đổi khi biến đổi khí hậu khiến chúng thành nơi tích tụ nước trong các lưu vực phình to. Các cộng đồng dễ bị tổn thương nằm bên dưới những hồ này. Nhưng có rất ít dữ liệu về việc nhiều hồ băng đang ứ nước và nguy hiểm như thế nào”.

Theo nghiên cứu trước đó, từ năm 1994 đến 2017, các sông băng trên thế giới, đặc biệt là ở các vùng núi cao, đã đổ khoảng 6,5 nghìn tỷ tấn nước.

Anders Levermann, giáo sư khí hậu tại Viện tác động biến đổi khí hậu Potsdam, nói với AFP: “Trong 100 năm qua, 35% mực nước biển dâng trên toàn cầu là do băng tan chảy. Các nguồn chính khác của mực nước biển dâng là các tảng băng và sự giãn nở của nước biển khi nhiệt độ ấm lên".

Nhiệt độ bề mặt trung bình của Trái đất đã tăng 1 độ C kể từ thời tiền công nghiệp, nhưng các vùng núi cao trên khắp thế giới đã ấm lên gấp đôi tốc độ đó, làm tăng tốc độ tan chảy của sông băng.

Thể tích các hồ nước từ băng tan tăng 50% trong 30 năm -0
Hồ Lớn (Great Lakes) ở Bắc Mỹ qua ảnh vệ tinh NASA năm 2000.

Không giống như các hồ bình thường, các hồ nước từ sông băng không ổn định vì chúng thường được quây xung quanh bởi băng hoặc trầm tích bao gồm đá rời và các mảnh vụn. Khi tích tụ nước tràn qua các rào cản tình cờ này, lũ lụt lớn có thể xảy ra ở hạ lưu.

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Climate Change, loại lũ lụt gây ra từ những hồ băng tan chảy đã gây ra cái chết cho hàng nghìn người trong thế kỷ trước, cũng như phá hủy làng mạc, cơ sở hạ tầng và giết chết gia súc.

Sự cố được ghi nhận gần đây nhất là một vụ vỡ hồ băng trôi qua Thung lũng Hunza ở Pakistan vào tháng 5.

Vào tháng 1, Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc ước tính hơn 3.000 hồ băng đã hình thành ở khu vực Hindu Kush-Himalayan, với 33 hồ có nguy đe dọa đến cuộc sống của 7 triệu người.

Có thể bạn quan tâm

Hậu đất đất canh tác của người dân khu vực Trảng Tràm 1 bị sóng dữ gây sạt lở, làm thất thoát thủy sản trong vuông tôm.

Tiếng thở dài bên chân sóng

Gió chướng về mang theo vị mặn chát phả vào từng nếp nhà ở ấp Mai Hoa (xã Tân Tiến, tỉnh Cà Mau). Tại Trảng Tràm 1 - rẻo đất cuối cùng của ấp, tiếng sóng không còn là thanh âm vỗ về mà đã thành nỗi ám ảnh. Ở đó, đất lở đến đâu, người lùi đến đó. Sau lưng họ là gia sản, mồ hôi, còn trước mặt chỉ là tiếng thở dài giữa trùng khơi…

Tổng công ty Xây dựng Lũng Lô thi công rà phá bom mìn, vật nổ trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc.

Hồi sinh những vùng đất ô nhiễm bom mìn

Nửa thế kỷ sau chiến tranh, bom mìn và vật nổ vẫn nằm lại trong lòng đất là mối đe dọa thường trực cho hàng triệu người dân. Với nỗ lực của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam cùng sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, công cuộc làm sạch đất ô nhiễm đang từng bước mang lại những đổi thay rõ rệt.

“Màn sương” bụi mịn độc hại bao phủ Hà Nội những ngày qua. (Ảnh MAI MAI)

Xử lý nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội

Những tháng cuối năm, Thủ đô Hà Nội luôn ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Tại các thời điểm đo, chỉ số chất lượng không khí (AQI) luôn ở mức báo động đỏ. Theo thống kê hằng năm của Cổng thông tin quan trắc môi trường (CEM.ORG.VN), không khí Hà Nội nằm trong top 10 thành phố trên thế giới về mức độ ô nhiễm.

Nhân viên lấy dữ liệu tại Trạm Khí tượng thủy văn Sa Pa, tỉnh Lào Cai. (Ảnh TRỌNG TÙNG)

Ứng dụng công nghệ trong dự báo, cảnh báo sớm thiên tai

Năm 2025 được đánh giá là một năm hứng chịu nhiều đợt thiên tai kỷ lục của nước ta từ trước đến nay. Chính vì vậy, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật để xây dựng cụ thể các mô phỏng cảnh báo từ sớm, từ xa đang là vấn đề được quan tâm nhằm nâng cao năng lực dự báo thiên tai.

Hệ thống phòng thủ chống lũ của Hà Lan và bài học cho Việt Nam.

Hệ thống phòng thủ chống lũ của Hà Lan và bài học cho Việt Nam

Lũ lụt tháng 11/2025 chỉ là một phần của các nguy cơ từ biến đổi khí hậu cực đoan ở Việt Nam. Câu chuyện về hành trình chống chọi với lũ lụt của Hà Lan, từ những thảm họa lịch sử đến các giải pháp kỹ thuật cụ thể, đang trở thành mô hình tham khảo thiết thực cho Việt Nam trong việc quản lý rủi ro dài hạn.

Trụ sở Tập đoàn Viettel là một trong số ít toà nhà ở Việt Nam đăng ký để nhận được chứng chỉ xanh.

Bộ Xây dựng ban hành Kế hoạch hành động bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Thực hiện Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 328/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Xây dựng ban hành Kế hoạch hành động cụ thể hóa các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Kế hoạch tập trung tích hợp phát triển năng lượng vào quy hoạch đô thị-nông thôn, khuyến khích điện mặt trời, chuyển đổi năng lượng xanh.