Tết mùa mưa của dân tộc Hà Nhì

Tết mùa mưa (Jé Khù Chà) là một trong những cái tết lớn và mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc Hà Nhì ở huyện Mường Tè (Lai Châu). Tết thường được bà con tổ chức vào giữa mùa mưa (khoảng giữa tháng 6 âm lịch hằng năm) khi việc mùa vụ mới vừa hoàn tất.

Bánh dày là một trong những lễ vật quan trọng của người Hà Nhì trong những dịp lễ, Tết.
Bánh dày là một trong những lễ vật quan trọng của người Hà Nhì trong những dịp lễ, Tết.

Đây là khoảng thời gian rảnh rỗi nhất trong năm nên họ tổ chức Tết để gia đình, họ hàng quây quần sum họp. Tết vừa là dịp nghỉ ngơi, vui chơi giải trí; vừa là dịp để bà con tạ ơn tổ tiên, trời đất đã ban cho mưa thuận gió hòa; đồng thời cầu cho mùa vụ tiếp theo tươi tốt, bội thu.

Khi tổ chức Tết, bà con thường chọn vào ngày con rồng trong tháng. Trước đây, Tết thường kéo dài trong bảy ngày, tuy nhiên hiện nay do đời sống đã có nhiều thay đổi cho nên thời gian tổ chức Tết cũng được bà con rút ngắn bớt, thường thì năm ngày hoặc ít hơn, tùy thuộc từng vùng, từng bản. Trong ngày Tết đầu tiên bà con thường dậy rất sớm để làm bánh dày, mổ lợn làm lễ cúng tổ tiên, trời đất. Thịt lợn và bánh dày là hai trong số những lễ vật quan trọng nhất không thể thiếu trong ngày Tết của người Hà Nhì.

Việc cúng lễ của người Hà Nhì trong dịp Tết mùa mưa là do chủ hộ gia đình đảm nhiệm. Họ cúng cả bên nội lẫn bên ngoại và thường cúng xong từ rất sớm để mọi người có thể cùng nhau ăn sáng trong ngày Tết đầu tiên. Sau đó còn dành thời gian cho việc chuẩn bị váy áo đi chơi Tết. Ngoài ra, các trò chơi trong dịp Tết mùa mưa của người Hà Nhì cũng khá đa dạng và phong phú. Từ đi cà kheo, đánh cù, hát đối giao duyên đến chơi đu lăng, bập bênh xoay vòng... Tuy nhiên, trò chơi được xem là không thể thiếu trong dịp này là đu lăng. Người Hà Nhì quan niệm rằng, việc chơi đu lăng là một hình thức sám hối cho những tội lỗi mà họ vướng phải trong suốt quãng thời gian trước. Cụ thể là việc săn bắn, giết hại những con vật trên rừng, mà mỗi con vật đều có linh hồn nên phải có hình phạt nhất định để giải oan cho linh hồn của những con vật để chúng không còn tìm về làm hại bản làng...

Ngoài việc tham gia các trò chơi, Tết cũng là dịp để mọi người trong bản đến nhà chúc tụng, thăm nom lẫn nhau. Khi đến chúc Tết bất cứ nhà nào trong bản, các vị khách đều được gia chủ đón tiếp bằng những mâm cỗ đầy rượu, thịt và sản vật mà chính gia đình mình làm ra. Đây là truyền thống hiếu khách và là một nét văn hóa đẹp trong đời sống của người Hà Nhì ở Lai Châu.

Cứ như vậy, mọi hoạt động diễn ra trong các bản của người Hà Nhì cho đến ngày cuối cùng. Trước khi kết thúc Tết, tất cả các hộ gia đình đều mổ gà để làm lễ tạ. Trong lễ tạ này, một lần nữa bà con lại xin với đấng tối cao cho mưa thuận gió hòa, trồng cấy, chăn nuôi không sâu, không bệnh.

Tết kết thúc, bà con Hà Nhì lại trở về với cuộc sống thường ngày. Và họ lại miệt mài lao động sản xuất cho đến mùa Tết như vậy của bản mình vào năm sau.

Có thể bạn quan tâm

Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất thỏa thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Hưng Yên khóa XVIII, nhiệm kỳ 2026-2031.

Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Hưng Yên khóa XVIII, nhiệm kỳ 2026-2031

Chiều 5/12, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh Hưng Yên tổ chức các hội nghị hiệp thương lần thứ nhất thỏa thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Hưng Yên khóa XVIII, nhiệm kỳ 2026-2031.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu kết luận cuộc họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Xây dựng giải pháp tổng thể phòng, chống sụt lún, sạt lở, ngập úng, hạn hán, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Chiều 5/12, tại Trụ sở Chính phủ, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ và Thường trực Chính phủ cho ý kiến về Đề án phòng, chống sụt lún, sạt lở, ngập úng, hạn hán, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Khách du lịch tham quan Hoàng cung ở thủ đô Bangkok, Thái Lan. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Điện mừng Quốc khánh Thái Lan

Nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh Vương quốc Thái Lan, ngày 5/12, Chủ tịch nước Lương Cường đã gửi điện mừng đến Nhà vua Maha Vajiralongkorn.

Ban Chấp hành Tây Ninh Tỉnh đoàn Tây Ninh khóa I, nhiệm kỳ 2025-2030 ra mắt Đại hội.

Thanh niên Tây Ninh “Tiên phong-Đoàn kết-Sáng tạo-Phát triển”

Với khẩu hiệu hành động “Tiên phong-Đoàn kết-Sáng tạo-Phát triển”, Đoàn Thanh niên các cấp của Tây Ninh, nhiệm kỳ 2025-2030 sẽ tiếp tục khẳng định “Bản lĩnh-Trí tuệ-Tiên phong-Sáng tạo-Tình nguyện vì cộng đồng”, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Tỉnh ủy trong nhiệm kỳ mới.

Đồng chí Ngô Đông Hải, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu ý kiến tại Tọa đàm.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục lý luận chính trị trong trường học

Ngày 5/12, tại Trường đại học Y Dược Cần Thơ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp Thành ủy Cần Thơ tổ chức Tọa đàm khoa học với chủ đề “Đổi mới căn bản, toàn diện chương trình, giáo trình lý luận chính trị, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục trong tình hình mới”.

Quang cảnh Đại hội.

Sức trẻ Ninh Bình chung tay kiến tạo tương lai

Trong hai ngày 4-5/12, Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Bình lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã diễn ra sôi nổi, tập trung thảo luận, đánh giá toàn diện kết quả công tác Đoàn, phong trào thanh thiếu nhi giai đoạn 2022-2025; chỉ ra những tồn tại, hạn chế và đề ra mục tiêu, giải pháp cho nhiệm kỳ mới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ. (Ảnh: Trần Hải)

Xây dựng chính sách vượt trội, cạnh tranh để thí điểm một số khu thương mại tự do

Sáng 5/12, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ để cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do chuẩn bị trình cấp có thẩm quyền và về đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia tại Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi).

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng trao bằng công nhận đạt chuẩn mức 1 cho Trường Chính trị Lê Duẩn.

Quảng Trị: Trường Chính trị Lê Duẩn được công nhận đạt chuẩn mức 1

Ngày 5/12, Tỉnh ủy Quảng Trị phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức lễ đón bằng công nhận Trường Chính trị Lê Duẩn tỉnh Quảng Trị đạt chuẩn mức 1. Đây là dấu mốc đánh dấu bước phát triển mới của trường và bước tiến chiến lược trong đào tạo đội ngũ cán bộ địa phương của Quảng Trị trong giai đoạn mới. 

Toàn cảnh Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân trong nhiệm kỳ mới tại Khánh Hòa

Ngày 5/12, Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Tham dự có đại diện Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; lãnh đạo Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh cùng 388 đại biểu, đại diện các tầng lớp nhân dân, dân tộc, tôn giáo trong tỉnh.