Những kết quả bước đầu đạt được là minh chứng cho chủ trương đúng đắn, thể hiện sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, nhằm tạo đột phá trong cải cách tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Nền tảng vững chắc từ bộ máy tinh gọn
Ngay khi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành các nghị quyết về tổ chức mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Tỉnh ủy Cà Mau đã thể hiện sự chủ động, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo. Hàng loạt văn bản được ban hành kịp thời, cụ thể hóa chủ trương thành hành động, bảo đảm triển khai đồng bộ, thống nhất từ tỉnh đến cơ sở.
Điểm nhấn đầu tiên là việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính theo hướng hợp lý, hiệu quả. Ở cấp tỉnh, 13 cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh được thành lập trên cơ sở hợp nhất các cơ quan tương đương của hai tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu cũ. Cùng với đó, 7 cơ quan, đơn vị sự nghiệp của Đảng và 4 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy được hình thành, tạo nên cấu trúc tổ chức khoa học, thông suốt.
Công tác sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập và hội quần chúng cũng được triển khai khẩn trương, bảo đảm bộ máy đi vào vận hành ổn định, không gây xáo trộn trong cung ứng dịch vụ công. Ở cấp xã, 64/64 xã, phường đã nhanh chóng thành lập các tổ chức đảng, cơ quan tham mưu, giúp việc và phòng chuyên môn theo mô hình mới, bảo đảm hoạt động thông suốt ngay từ ngày đầu. Đáng chú ý, 100% xã, phường đã thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công, thể hiện rõ định hướng lấy người dân làm trung tâm phục vụ.
Công tác nhân sự được thực hiện chặt chẽ, công khai, minh bạch. Tỉnh đã cơ bản kiện toàn đầy đủ các chức danh lãnh đạo, quản lý từ cấp tỉnh đến cấp xã. Đặc biệt, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã xem xét, thống nhất danh sách hơn 50 cán bộ nguồn tăng cường cho cơ sở, trong đó nhiều đồng chí đảm nhận các chức danh lãnh đạo chủ chốt, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ và năng lực điều hành ở cấp xã.
Theo đồng chí Phạm Thành Ngại, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh: “Thước đo thành công của mọi cuộc cải cách chính là sự hài lòng của người dân và hiệu quả công việc”. Sau ba tháng vận hành, các con số biết nói đã khẳng định mô hình đang đi đúng hướng.
Toàn tỉnh đã tiếp nhận 88.429 hồ sơ hành chính; trong đó, cấp tỉnh 7.581 hồ sơ, cấp xã 80.848 hồ sơ. Các chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp đều ở mức khá cao và nằm trong nhóm dẫn đầu 34 địa phương cả nước. Cụ thể: Tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến đạt 76,05% (xếp thứ 6/34); tỷ lệ thanh toán trực tuyến đạt 85,94% (xếp thứ 6/34); tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn đạt 95,05% (xếp thứ 6/34); mức độ hài lòng của người dân đạt trên 95%.
Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Phương Bắc cho biết, Cà Mau được xếp hạng cao ở các chỉ số nền tảng như: Khai thác thường xuyên cơ sở dữ liệu quốc gia đạt 95,31% (hạng 2/34); mức độ sẵn sàng của hệ thống trong tiếp nhận hồ sơ trực tuyến đạt 95,31% (hạng 2/34); triển khai các giải pháp bảo đảm an toàn, an ninh thông tin đạt 93,75% (hạng 3/34). Ông Nguyễn Phương Bắc nhấn mạnh: “Hạ tầng công nghệ thông tin là xương sống của chính quyền số, góp phần vận hành hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp theo phương châm: Ít người nhưng bao quát được nhiều việc, nhiều nhiệm vụ”.
Thẳng thắn nhìn vào hạn chế để đi xa hơn
Bên cạnh những kết quả nổi bật, lãnh đạo tỉnh Cà Mau thẳng thắn nhìn nhận một số khó khăn, vướng mắc cần sớm tháo gỡ: Việc sáp nhập khiến địa bàn cấp xã mở rộng, khối lượng công việc tăng, gây áp lực lớn cho đội ngũ cán bộ, công chức. Trình độ chuyên môn của một bộ phận cán bộ cấp xã còn hạn chế, nhất là trong các lĩnh vực như đất đai, tài chính, xây dựng, công nghệ thông tin.
Hạ tầng cơ sở cũng là thách thức không nhỏ. Một số xã phải sử dụng 2-3 trụ sở làm việc phân tán, gây bất tiện cho công tác điều hành và tiếp dân. Trang thiết bị tại một số Trung tâm Phục vụ hành chính công còn thiếu, xuống cấp; công tác số hóa, chỉnh lý tài liệu lưu trữ chưa hoàn tất, tiềm ẩn nguy cơ thất lạc hồ sơ.
Nguyên nhân chủ yếu được xác định là do đội ngũ cán bộ chưa đồng đều, vẫn còn tình trạng vừa thừa, vừa thiếu cục bộ về chuyên môn. Số lượng cán bộ sở, ngành đăng ký tăng cường về xã chưa đáp ứng nhu cầu thực tế.
Từ những đánh giá này, Tỉnh ủy Cà Mau đã đề ra 9 nhóm nhiệm vụ trọng tâm để tiếp tục hoàn thiện mô hình. Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồ Hải nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu là tiếp tục cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức thông qua việc kiện toàn các chức danh còn khuyết; đồng thời đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, đặc biệt là kỹ năng công nghệ số và quản lý hành chính hiện đại.
Cùng với đó, tỉnh tập trung nguồn lực hoàn thiện cơ sở vật chất, nâng cấp trụ sở làm việc xuống cấp, mở rộng Trung tâm Phục vụ hành chính công, đầu tư cho hạ tầng công nghệ thông tin và hệ thống quản trị dữ liệu dùng chung. Công tác lưu trữ, số hóa hồ sơ sẽ được tăng tốc, kiên quyết không để thất lạc, hư hại tài liệu.
Tỉnh kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương quan tâm hỗ trợ nguồn lực ngân sách; sớm ban hành các văn bản hướng dẫn về vị trí việc làm, chính sách tiền lương; hỗ trợ kỹ thuật để đồng bộ, nâng cấp cơ sở dữ liệu quốc gia, tạo hành lang pháp lý vững chắc và động lực để đội ngũ cán bộ, công chức yên tâm công tác.
Sau 3 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tuy vẫn còn không ít khó khăn, song với tinh thần cầu thị, dám nhìn thẳng vào thực tế để điều chỉnh, khắc phục, Cà Mau đang cho thấy bước đi đúng hướng. Mô hình mới không chỉ là sự thay đổi về cơ cấu hành chính, mà còn là sự đổi mới trong tư duy quản trị, hướng đến nền hành chính minh bạch, hiện đại, chuyên nghiệp và gần dân hơn.
