Theo phóng viên TTXVN tại Mỹ, Tổng thống Donald Trump ngày 11/8 đã ký sắc lệnh hành pháp ban bố tình trạng khẩn cấp về tội phạm tại Washington DC, đồng thời thông báo sẽ triển khai khoảng 800 binh sỹ Vệ binh quốc gia tới thủ đô và đặt lực lượng cảnh sát thành phố này dưới quyền kiểm soát liên bang.
Sắc lệnh nêu rõ tình trạng tội phạm tại thủ đô Washington đang vượt ngoài tầm kiểm soát, đe dọa nghiêm trọng đến các công chức, công dân và du khách, đồng thời gây gián đoạn giao thông cũng như hoạt động của chính phủ liên bang.
Tổng thống Trump khẳng định công dân, khách du lịch và nhân viên liên bang xứng đáng được hưởng sự bình yên và an ninh, chứ không phải lo sợ và bạo lực.
Hoạt động trơn tru của các bộ và cơ quan hành pháp, tòa án, cơ quan đại diện ngoại giao và chính phủ liên bang đòi hỏi một cơ chế thực thi pháp luật hiệu quả có khả năng ngăn chặn sự gia tăng đột biến của tội phạm bạo lực.
Theo sắc lệnh, quy mô của cuộc khủng hoảng tội phạm bạo lực đã đưa thủ đô Washington vào nhóm các khu vực bạo lực nhất nước Mỹ, với tỷ lệ cướp giật và giết người thuộc hàng cao nhất trong các thành phố lớn trên toàn quốc trong năm 2024.
Ngoài ra, theo một số tiêu chí, thành phố này nằm trong nhóm 20% thành phố nguy hiểm nhất thế giới.
Tổng thống Trump khẳng định những điều kiện này không thể tiếp diễn và ông sẽ biến thủ đô Washington trở thành một trong những thành phố an toàn nhất thế giới.
Những động thái nói trên đánh dấu sự leo thang đáng kể trong các cuộc công kích của Tổng thống Trump nhằm vào thủ đô Washington, mặc dù số liệu của Sở cảnh cho thấy tình trạng tội phạm bạo lực đã giảm 26% và tỷ lệ tội phạm ở thành phố này đã giảm xuống mức thấp nhất trong 30 năm vào năm 2024.
Viện dẫn một điều khoản trong Đạo luật quyền tự trị địa phương của Đặc khu Columbia, Tổng thống Trump đã chỉ định Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi "tiếp quản Sở Cảnh sát Thủ đô kể từ thời điểm này".
Phát biểu sau khi được chỉ định lãnh đạo lực lượng cảnh sát thủ đô Washington, bà Bondi tuyên bố rằng tội phạm sẽ chấm dứt ở thành phố này “ngay ngày hôm nay”.
Theo Đạo luật quyền tự trị địa phương của Washington, Tổng thống Trump phải thông báo cho một số thành viên nhất định của Quốc hội trong vòng 48 giờ về lý do tiếp quản quyền kiểm soát cảnh sát và thời gian dự kiến để liên bang nắm quyền kiểm soát.
Tổng thống Trump cho biết ông sẽ gửi thông báo "phù hợp" đến Quốc hội và văn phòng thị trưởng.
Đạo luật này cũng quy định rằng Tổng thống Trump có thể kiểm soát lực lượng cảnh sát thủ đô trong 30 ngày, trừ khi Quốc hội cho phép gia hạn.
Không giống các bang, Washington không có quyền kiểm soát lực lượng Vệ binh Quốc gia, nên Tổng thống có toàn quyền điều động.
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ “được triển khai dần” trong tuần nhưng không nêu con số cụ thể.
Chính quyền Trump cũng dự kiến tạm thời điều 120 đặc vụ Cục Điều tra Liên bang (FBI) tại Washington sang nhiệm vụ tuần tra ban đêm.
Động thái mới nhất của Tổng thống Trump diễn ra sau khi Edward Coristine, 19 tuổi, kỹ sư phần mềm và là thành viên Chương trình Hiệu quả Chính phủ -sáng kiến cắt giảm chi phí của liên bang - bị thương trong vụ cướp xe bất thành.
Ông Trump đăng ảnh nạn nhân trên mạng xã hội kèm cảnh báo nếu Washington không “hành động nhanh chóng,” chính quyền sẽ “không còn lựa chọn nào ngoài việc giành quyền kiểm soát liên bang đối với thành phố”.
Trước khi ký sắc lệnh, Tổng thống Trump hôm 10/8 đã lên tiếng chỉ trích tình trạng vô gia cư ở thủ đô Washington và cho biết hôm 11/8 rằng chính quyền sẽ xóa bỏ các lán trại của người vô gia cư.
Ông Trump cũng tuyên bố Washington sẽ không còn là “nơi trú ẩn” cho người nhập cư không có giấy tờ.
Trước đó, Thị trưởng Muriel Bowser từng đề xuất bãi bỏ luật “thành phố trú ẩn” có hiệu lực 6 năm, song Hội đồng thành phố đã loại bỏ điều khoản này khỏi ngân sách.
Vào tháng Ba, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm biến Washington trở thành một thành phố "an toàn và xinh đẹp", thành lập một lực lượng đặc nhiệm để làm việc với các quan chức địa phương về các vấn đề an toàn, chẳng hạn như tăng cường sự hiện diện của lực lượng thực thi pháp luật liên bang trong thành phố.
