Mỹ thuật góp sức đưa di sản vào đời sống

Gần 20 năm gắn bó với ngành giáo dục tỉnh Lai Châu, cô giáo mỹ thuật kiêm họa sĩ Nguyễn Thanh Thanh (quê Phú Thọ) dành nhiều tình yêu, nhiệt huyết và đã có các sáng kiến thiết thực trong việc bảo tồn, quảng bá văn hóa các dân tộc thiểu số vùng cao.
Học sinh Câu lạc bộ Mỹ thuật Trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Lai Châu thực hành vẽ tranh bằng sáp ong.
Học sinh Câu lạc bộ Mỹ thuật Trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Lai Châu thực hành vẽ tranh bằng sáp ong.

Trong số các dự án tham gia Cuộc thi Nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2024-2025 do Sở Giáo dục và Ðào tạo tỉnh Lai Châu tổ chức, một số dự án nghiên cứu và đưa ra giải pháp bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc của các em học sinh được Ban giám khảo đánh giá cao từ khâu báo cáo đến trưng bày, có cơ sở khoa học và tính sáng tạo.

Trong đó, dự án “Ứng dụng kỹ thuật vẽ sáp ong truyền thống của đồng bào dân tộc H’Mông Hoa tại bản Sin Suối Hồ để sáng tác các tác phẩm hội họa” của nhóm học sinh Câu lạc bộ Mỹ thuật Trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Lai Châu do cô Nguyễn Thanh Thanh hướng dẫn được trao giải ba.

Qua khảo sát của nhóm nghiên cứu tại Trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Lai Châu, kết quả là hơn 70% số học sinh dân tộc H’Mông chưa từng vẽ sáp ong và không biết các bước vẽ sáp ong hoàn chỉnh. Các em chỉ biết đến nghề thủ công truyền thống này qua trang phục của bà, của mẹ, hoặc thấy các nghệ nhân cao tuổi trong bản vẫn duy trì.

Thực trạng này khiến cô Thanh và hai nữ sinh Vũ Thị Minh Thư (lớp 12), Ðỗ Ngọc Huyền (lớp 11) quyết tâm thực hiện dự án và đưa vào đời sống, với mục tiêu hỗ trợ các nghệ nhân, giới thiệu sản phẩm đến thị trường rộng lớn hơn và giáo dục thế hệ trẻ về giá trị của nghệ thuật này.

Thành viên dự án Vũ Thị Minh Thư cho biết: Em rất hứng thú khi được tham gia dự án, tìm hiểu sâu các kiến thức hội họa kết hợp hiểu biết về nghệ thuật vẽ sáp ong nhuộm chàm truyền thống của dân tộc H’Mông.

Trong nhiều tháng, cô Thanh cùng các học sinh đi điền dã, tìm hiểu tại bản Sin Suối Hồ (xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ) và thực hành cùng nghệ nhân lành nghề Giàng Thị Vang. Không chỉ học hỏi các kinh nghiệm dân gian và rèn luyện thành thạo kỹ thuật đưa sáp ong vào bút sắt để vẽ lên vải, nhóm nghiên cứu còn tạo được sự đa dạng của mầu sắc dựa vào số lần nhuộm chàm.

Theo cô Thanh, nghệ thuật vẽ sáp ong trên vải của người H’Mông là một di sản văn hóa có từ lâu đời, mỗi hoa văn, họa tiết đều chứa đựng những câu chuyện về đời sống, tín ngưỡng và tâm hồn của một dân tộc gắn bó sâu sắc với thiên nhiên.

Nếu phát triển thành công nghệ thuật vẽ sáp ong trên vải bông, vải lanh thành tác phẩm hội họa sẽ là chất liệu vẽ tranh mới lạ và độc đáo, kết hợp nghệ thuật dân gian và mỹ thuật hiện đại. Thêm vào đó, cô trò còn bắt tay vào việc đưa kỹ thuật vẽ sáp ong trên vải đến các trường học tại địa phương, các điểm du lịch có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

Câu lạc bộ Mỹ thuật Trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Lai Châu cũng tổ chức workshop trưng bày và trải nghiệm cho du khách tại bản du lịch Sin Suối Hồ vào thứ bảy, chủ nhật hằng tuần. Cô Thanh nhờ các phụ nữ H’Mông bản Sin Suối Hồ chuẩn bị vải, sáp ong và hướng dẫn du khách vẽ tranh với một khoản chi phí phù hợp.

Những người dân tham gia hỗ trợ được trả công là 200 nghìn đồng/ngày. Ðồng thời, cô giáo và các học sinh còn thành lập 1 fanpage cộng đồng, 1 kênh TikTok để giới thiệu, quảng bá các sản phẩm ứng dụng kỹ thuật vẽ sáp ong nhuộm chàm ở người H’Mông Hoa Lai Châu đến với đông đảo người xem trong nước, quốc tế.

Sau 3 tháng triển khai thực tế, dự án của các em học sinh cho ra đời 50 bức tranh, tổ chức triển lãm và bán được 10 bức, thu hàng chục triệu đồng. Quan trọng hơn cả giá trị kinh tế là việc nghệ thuật vẽ sáp ong được khẳng định giá trị, ngày càng lan tỏa rộng rãi và tiếp cận nhiều người hơn, gợi mở các hướng đi để ứng dụng trong xã hội đương đại.

Cô Thanh cho biết, trong thời gian tới, sẽ tiếp tục nỗ lực khai thác tiềm năng của chất liệu này, hỗ trợ các học sinh hoặc người dân có năng khiếu và đam mê tham gia sáng tác, biến kỹ thuật vẽ sáp ong trên vải thành sản phẩm có giá trị nghệ thuật và kinh tế, như tranh treo tường, thời trang, đồ lưu niệm…

Mặt khác, không gian cũng không chỉ giới hạn tại bản Sin Suối Hồ mà còn có thể mở rộng ra các bản làng khác, hay các tỉnh bạn. Tuy nhiên, để đi được đường dài cũng như nâng cao được chất lượng sản phẩm, cần có sự quan tâm và kết hợp của chính quyền địa phương cũng như cộng đồng người dân tại các điểm du lịch.

Có thể bạn quan tâm

Em bé gửi gắm điều ước lên Cây Hạnh phúc.

Lan tỏa yêu thương, sẻ chia từ “Cây Hạnh phúc” tại Ngày hội Việt Nam hạnh phúc 2025

Là một trong 13 không gian trải nghiệm của Ngày hội Việt Nam hạnh phúc 2025, khu vực “Cây Hạnh phúc-Nơi điều ước thành hiện thực” là điểm dừng chân đặc biệt thu hút đông đảo người dân và du khách. Không khí nơi đây như chậm lại, để mỗi người có thể dành khoảnh khắc suy ngẫm về điều khiến bản thân cảm thấy hạnh phúc.

Du khách thích thú xem "cá lóc bay" ở làng du lịch cộng đồng cồn Sơn.

Đặc sắc Lễ hội Văn hóa sông nước Cần Thơ và các sản phẩm du lịch đặc thù thu hút du khách

Sau sáp nhập, thành phố Cần Thơ mở ra không gian phát triển mới, với hệ sinh thái đa dạng và nét văn hóa độc đáo. Để phát triển du lịch, Cần Thơ tổ chức các lễ hội quy mô lớn đặc trưng vùng sông nước; chủ động liên kết các doanh nghiệp, đơn vị lữ hành, điểm du lịch… phát triển các sản phẩm mới, đặc thù nhằm thu hút du khách.

Một chương trình biểu diễn nghệ thuật quy mô tại Sa Pa. (Ảnh LỮ MAI)

Điểm đến vùng cao và nghệ thuật thực cảnh

Sa Pa (Lào Cai) vừa biểu diễn thành công hai chương trình nghệ thuật thực cảnh quy mô lớn với sự tham gia của đông đảo nhân dân các dân tộc cùng diễn viên chuyên nghiệp, bồi đắp thêm hệ sinh thái du lịch văn hóa cộng đồng ở vùng cao.

Các bạn trẻ hào hứng xem phim "Tổ quốc trong tim: The concert film"

Lan tỏa mạnh mẽ tinh thần yêu nước trong các thế hệ

Tổ quốc trong tim: The Concert Film" đã chính thức phát hành rộng rãi, tạo nên sức hút mạnh mẽ đối với công chúng. Tác phẩm điện ảnh âm nhạc này chinh phục khán giả không chỉ bằng chất lượng nghệ thuật, mà còn bằng khả năng truyền tải cảm xúc thiêng liêng về Tổ quốc, khơi dậy sâu sắc niềm tự hào và tình yêu đất nước.

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.