"Lan tỏa Truyện Kiều”

Nhiều năm qua, chị Nguyễn Thị Sông Hương (Việt kiều Pháp) luôn tích cực giới thiệu, quảng bá văn hóa Việt Nam, nghiên cứu văn hóa, lịch sử và khai thác tư liệu Đông Dương. Đặc biệt, hơn hai năm qua, chị đã sưu tập được 73 bản dịch Truyện Kiều bằng 20 ngôn ngữ khác nhau trên thế giới và tổ chức triển lãm tại Thủ đô Paris.

Thầy, cô và học trò của Hội Âu Việt.
Thầy, cô và học trò của Hội Âu Việt.

Cơ duyên năm 2017, tình cờ mua được một số bản dịch Truyện Kiều được chuyển ngữ sang nhiều thứ tiếng nhưng còn rất nhiều bản dịch vẫn chưa được biết đến, chị Sông Hương quyết định bỏ thời gian tìm kiếm, tập hợp các bản dịch Truyện Kiều trên thế giới. 

Năm 2020, nhân kỷ niệm 255 năm Ngày sinh và 200 năm Ngày mất đại thi hào Nguyễn Du (1765 - 1820) dự định tổ chức tại Pháp vào tháng 3, chị dự định đưa vào chương trình việc giới thiệu các bản dịch Truyện Kiều, nhưng không may chuỗi sự kiện phải hủy do dịch Covid-19. 

Đến tháng 9, cùng với việc phát hành gần 3.000 tem sử dụng tranh minh họa Truyện Kiều của họa sĩ Claudia Borcher ở Đức và họa sĩ Ngọc Mai ở Việt Nam, chị tổ chức triển lãm “Truyện Kiều và các bản dịch” từ ngày 12 và bế mạc vào ngày giỗ của đại thi hào Nguyễn Du 26-9. Do tình hình đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, lễ kỷ niệm được tổ chức gọn nhẹ nhưng trang trọng, với sự có mặt của đại diện các cơ quan ngoại giao, văn hóa của Việt Nam, như Đại sứ Đặc mệnh nước CHXHCN Việt Nam tại Pháp Nguyễn Thiệp; Đại sứ, Trưởng phái đoàn Việt Nam bên cạnh UNESCO Trần Thị Hoàng Mai và một số chuyên gia nghiên cứu về Việt Nam trong các trường đại học của Pháp như GS Hugues Tertrais, PGS Pascal Bourdeaux... 

Đông đảo người quan tâm đã đến triển lãm tìm hiểu các bản dịch, tham gia trao đổi ý kiến về Nguyễn Du và Truyện Kiều tại nhà sách Sudestasie ở quận 5, Thủ đô Paris. Đây là lần đầu các bản dịch Truyện Kiều với 20 ngôn ngữ được tập hợp một cách đầy đủ và ra mắt. Tại đây, chị rất ấn tượng với một nhóm Việt kiều tới xem triển lãm và muốn được nghe giảng Kiều, chị đã dành một buổi đọc và nói chuyện về Truyện Kiều. Tiếp theo triển lãm, danh sách các bản dịch lần đầu được công bố trong một báo cáo khoa học ở Hội thảo về Nguyễn Du và Truyện Kiều do Viện Văn học tổ chức ở Hà Nội ngày 26-11. 

Nghiên cứu các bản dịch và việc tiếp nhận Nguyễn Du và Truyện Kiều trên thế giới, cũng như văn học Việt Nam nói chung là một phần trong công việc nghiên cứu của chị Sông Hương. Bên cạnh đó, chị cũng thu thập các tư liệu Đông Dương thời thuộc Pháp phục vụ việc nghiên cứu lịch sử.

“Tôi phải bỏ nhiều thời gian tìm hiểu, khảo sát từ nhiều nguồn tư liệu may mắn nhận được sự giúp đỡ của bạn bè, gia đình, đồng nghiệp ở các nước, thậm chí cả những người chưa từng quen biết để có thể tập trung được một số lượng lớn sách hiếm như vậy trong thời gian ngắn. Hầu hết đây đều là sách xưa, sách cũ, chỉ có thể mua lại hay trao đổi từ những nhà sưu tập, các hiệu sách cũ và nhiều nhất là từ các cá nhân, chủ sở hữu”, chị Hương cho biết. 

Tới đây, bộ sưu tập 73 bản dịch Truyện Kiều của chị sẽ được tặng cho các bảo tàng, thư viện và Khu lưu niệm Nguyễn Du.

Sinh ra và lớn lên tại Hà Tĩnh, từ nhỏ, cô bé Nguyễn Thị Sông Hương đã yêu thích văn chương, đặc biệt là Truyện Kiều và những làn điệu dân ca ví, giặm của quê nhà. Tốt nghiệp cao học về văn học, năm 2001, chị sang Pháp học thêm bằng thạc sĩ ngành Truyền thông, công nghệ Tri thức và Quản lý thông tin, sau đó trở thành công chức của Chính phủ Pháp và làm việc trong các trường đại học. Ngoài công việc chính trong Nhà xuất bản của Trường nghiên cứu cao cấp về Khoa học xã hội - Paris (EHESS), chị còn nghiên cứu văn học và lịch sử Việt Nam.

Có thể bạn quan tâm

Anh Hoàng Tuấn Anh tham gia chia sẻ gạo đến bà con khó khăn trong dịch Covid-19.

ATM gạo sẻ chia yêu thương

Tự nhận mình làm từ thiện “tay ngang” bởi bắt đầu mọi thứ từ số 0, thế nhưng những gì “cha đẻ” ATM gạo, ATM khẩu trang Hoàng Tuấn Anh làm được khiến nhiều người khâm phục. 

Sản xuất mũ cách ly di động Vihelm. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Tặng mũ chống dịch cho tất cả

Ham học hỏi, giàu ý tưởng và đầy nhiệt huyết là Đỗ Trọng Minh Đức, 17 tuổi, “đội trưởng” nhóm sáng chế “mũ cách ly di động”  Vihelm. Sản phẩm đã giành giải vàng Cuộc thi đổi mới sáng tạo quốc tế lần thứ năm tại Canada (iCAN 2020), sau đó được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc biểu dương trong Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia TECHFEST 2020.

Động lực làm việc của anh Sơn là mang nước ngọt tới cho cộng đồng.

Biến nước biển thành nước ngọt

Câu thơ được nghe từ tấm bé: “Nước biển mặn ngọt ngào như sữa mẹ/Đã nuôi tôi khôn lớn từng ngày” đã trở thành động lực để Trần Thái Sơn, một trong những người nhận Giải thưởng Lương Định Của năm 2020 nuôi ước mơ thiết kế máy lọc nước biển thành nước ngọt. Nặng lòng với biển, anh còn nghiên cứu lắp đặt thiết bị vệ tinh trên tàu cá, giúp hàng nghìn ngư dân yên tâm vươn khơi. 

Mỗi chuyền có một máy tính bảng để sử dụng.

“Xây” xưởng may thông minh

Ba bạn trẻ tại Đà Nẵng với những chuyên môn khác nhau đã cùng “ngồi lại” để tạo ra “Retex” - Nền tảng quản lý sản xuất theo thời gian thực với mong muốn góp phần chuyển đổi số ngành may mặc và tạo ra các nhà xưởng thông minh.

TS Võ Tá Hân trao sách cho Trường đại học Quốc tế tại TP Hồ Chí Minh.

Đưa tri thức về xây dựng quê hương

Trong những ngày chuyển giao năm mới 2021, do ảnh hưởng dịch Covid-19, TS Võ Tá Hân (hiện đang định cư tại Mỹ) không thể về Việt Nam trực tiếp trao tặng sách cho các trường đại học, nhưng các cộng sự của ông vẫn xuôi ngược khắp mọi miền đất nước thực hiện công việc đầy ý nghĩa.

Mô hình trồng rau hữu cơ Seed To Table triển khai tại các trường học ở Bến Tre, Đồng Tháp.

Quê hương thứ hai

Mayu Ino đã dành hơn 20 năm thanh xuân để đi từ bắc chí nam, đồng hành với người nông dân Việt, giúp họ thay đổi cuộc sống. Chị là sáng lập viên của Tổ chức Seed To Table (Từ hạt giống tới bàn ăn). Và khi nhắc đến, rất nhiều bạn bè Việt Nam cùng chung nhận xét: “Mayu Ino - một trái tim tuyệt vời!”.

Tranh “Tích ngọc đồi kim” (Em bé cầm quả phật thủ, biểu tượng hạnh phúc).

Học giả Pháp yêu tranh dân gian Việt

Trong các tác phẩm để lại, Maurice Durand có quyển “L’imagerie populaire Vietnamienne” (Tranh dân gian Việt Nam), được in đen trắng tại Paris vào năm ông 46 tuổi, được tái bản in mầu năm 2011 (sau khi ông mất 45 năm). 

Từ trái qua phải - dịch giả Đức Guenter Giesenfeld, nhà thơ Sándor Halmosi, nhà văn Kiều Bích Hậu, nhà thơ Laura Garavaglia.

Những cánh cửa văn chương mới

Thật biết ơn cuộc gặp gỡ kỳ diệu với các bạn văn quốc tế vào mùa xuân năm 2019. Từ những bước khởi đầu, họ đã nhiệt tình quảng bá văn học Việt Nam. 

Vở ballet Kiều do biên đạo múa Tuyết Minh xây dựng, gây tiếng vang trong năm 2020.

Sắc Việt hòa nhịp thế giới

Trong dòng chảy nghệ thuật đương đại, di sản dân tộc đang dần được các nghệ sĩ đón nhận và dựa vào nền cốt đó để sáng tạo ra những hình hài mới, có sức lan tỏa mạnh mẽ không chỉ trong nước...

Giữa thời điểm dịch, Việt Nam vẫn tổ chức thành công Giải vô địch điền kinh quốc gia 2020. Ảnh: VY VŨ (Congannhandan)

Guồng quay không nghỉ

Trắc trở và khó khăn, trì hoãn và tê liệt, thích ứng và bắt buộc phải thay đổi, nhưng cuối cùng, khi năm 2020 khép lại, Thể thao Việt Nam (TTVN) vẫn hoàn toàn có thể tự hào, bởi không phải ở đâu trên thế giới, giữa sóng gió bởi đại dịch Covid-19, từ hàng triệu người hâm mộ đến tất cả đội ngũ huấn luyện viên (HLV), vận động viên (VĐV) và các nhà tổ chức cũng vẫn có thể tận hưởng nhiều niềm vui như trên dải đất hình chữ S nhìn ra Biển Đông này. 

Thượng tọa Thích Minh Quang tặng quần áo, đồ dùng cho người dân Lào.

Tốt đời, đẹp đạo nơi xứ người

Xa quê hương, mỗi người con đất Việt đều cố gắng có nhiều đóng góp cho nơi mình đã sinh ra và lớn lên, cũng như xã hội mình đang sống. Ở Lào, Thượng tọa Thích Minh Quang được cộng đồng người Việt nhắc đến với tình cảm trân trọng, gần gũi bởi những hoạt động từ thiện, vì cộng đồng và xã hội trong nhiều năm qua.

TS Hùng trong cuộc ra mắt sách Xung và Cung tại Hà Nội năm 2019.

Kết nối đôi bờ văn hóa

Không chỉ là khát khao cống hiến, mà còn là trách nhiệm, niềm thôi thúc trong tim, TS Nguyễn Quốc Hùng chia sẻ: “Mỗi kiều bào hãy trở thành “đại sứ” trong lĩnh vực hoạt động của mình để lan tỏa, quảng bá hình ảnh quê hương, đất nước và con người Việt Nam đến bạn bè thế giới”.

Con em kiều bào tham gia lễ hội tại Ba Lan. Ảnh: XUÂN LÂM

Giữ hồn quê hương

Thân thương, gần gũi biết bao khi được nghe những em bé người Việt sinh ra, lớn lên, đang sống và học tập nơi xứ xa hát vang một bài hát hay ngâm nga bài thơ tiếng Việt. Dù sinh ra, lớn lên ở đâu trên Trái đất này, có cha, mẹ hay ông bà là người Việt thì tiếng Việt vẫn là tiếng quê hương. 

Cô giáo Dương Kim Huệ giúp bé làm quen với chữ Việt.

Hoa đầu mùa ở Koh Kong

Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, cộng đồng người gốc Việt ở Vương quốc Campuchia luôn hướng về tương lai, cố gắng cho con em mình được học hành, rành chữ Khmer nhưng không để mai một tiếng mẹ đẻ. Trước thềm năm mới 2021, có thêm một lớp học tiếng Việt được khánh thành tại tỉnh Koh Kong của đất nước Chùa Tháp.