Tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, nới lỏng, kịp thời, hiệu quả hơn

Phát biểu ý kiến khai mạc và định hướng Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chúng ta đã đi qua nửa đầu năm 2023 trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, đối mặt nhiều khó khăn, thách thức, nổi lên 6 “cơn gió ngược”: tăng trưởng suy giảm, lạm phát hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao (giá các mặt hàng thiết yếu, nhất là giá dầu không ổn định); hậu quả của đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng nề; cạnh tranh địa chiến lược, chủ nghĩa bảo hộ, sự phân tách, phân mảnh, thiếu sự liên kết chặt chẽ; chuỗi cung ứng toàn cầu đứt gãy cục bộ; các cuộc xung đột, trong đó có cuộc xung đột ở Ukraine chưa chấm dứt; nhiều nước vẫn thắt chặt chính sách tiền tệ, ảnh hưởng đến kinh tế của các nước, nhất là những nước đang phát triển; biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường. Ở trong nước, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi khi chúng ta chịu tác động kép, vừa phải chống chịu với sức ép từ cả bên trong và bên ngoài…

Đương đầu với các cơn gió ngược: Khởi động lại tăng trưởng trong bối cảnh mong manh

27/06/2023 14:40

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến khai mạc Hội nghị.

Trong bối cảnh đó, các cấp, các ngành, các địa phương đã nỗ lực vượt bậc, triển khai quyết liệt, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ, giải pháp đề ra. Qua đó, trong tháng 6 và 6 tháng đầu năm, chúng ta cơ bản thực hiện được các mục tiêu tổng quát của năm 2023 (theo Kết luận của Trung ương và Nghị quyết của Quốc hội), trong đó khái quát là: kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm; thị trường tiền tệ được điều hành phù hợp, chắc chắn, linh hoạt, chủ động, kịp thời; lãi suất điều hành tiếp tục được điều chỉnh giảm; điều hành tỷ giá phù hợp với diễn biến thị trường; các lĩnh vực chủ yếu của nền kinh tế tiếp tục chuyển biến tích cực; nhiều vấn đề tồn đọng được tập trung tháo gỡ; an sinh xã hội được bảo đảm. Các lĩnh vực văn hóa, thể thao, y tế, giáo dục, đào tạo được quan tâm phát triển và có nhiều kết quả tốt; chủ quyền quốc gia, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế được triển khai toàn diện, hiệu quả.

Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Tuy nhiên, còn nhiều tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, trong đó: tăng trưởng kinh tế thấp hơn kịch bản đề ra; doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, tình trạng người lao động mất việc, giảm giờ làm; an ninh, trật tự tiềm ẩn rủi ro; kỷ luật, kỷ cương có lúc có nơi còn chưa nghiêm, tình trạng cán bộ, công chức sợ sai, né tránh trách nhiệm...

Thủ tướng nêu rõ, tại Hội nghị này, Chính phủ tập trung thảo luận về tình hình phát triển kinh tế-xã hội tháng 6 và 6 tháng đầu năm, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới cùng một số nội dung quan trọng khác (về giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia).

Hội nghị được truyền trực tuyến tới các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cả nước.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, nhất là các địa phương thảo luận, phân tích kỹ, khách quan, trung thực (không tô hồng, không bôi đen) về các vấn đề, trong đó nêu rõ: những việc nào làm tốt để tiếp tục phát huy; bài học kinh nghiệm là gì? Những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức trong ngắn, trung và dài hạn? Nguyên nhân khách quan, chủ quan là gì? Giải pháp tháo gỡ, thẩm quyền của ai? Bối cảnh, tình hình thời gian tới? Giải pháp trọng tâm, điểm mấu chốt, khâu đột phá trong tháng 7, quý II và 6 tháng cuối năm, trong đó nêu rõ ưu tiên chiến lược là gì? Giải pháp cụ thể?

Thủ tướng cũng đề nghị các đại biểu cho ý kiến góp ý trực tiếp vào dự thảo Nghị quyết Phiên họp và dự thảo Nghị quyết về các nhiệm vụ giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, tăng cường kỷ luật kỷ cương.

Phát biểu ý kiến kết luận hội nghị, đề cập nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm quý III, 6 tháng cuối năm, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, đòi hỏi chúng ta phải tăng cường phân tích, dự báo, theo dõi sát diễn biến tình hình để có phản ứng chính sách phù hợp, kịp thời; phải chuẩn bị kỹ các phương án, kịch bản, giải pháp ứng phó, dứt khoát không để bị động, bất ngờ.

Yêu cầu đặt ra là phải linh hoạt có giải pháp đúng và tập trung thực hiện hiệu quả với tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt hơn nữa và kiên trì, bền bỉ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra; ưu tiên tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là phải ưu tiên cho tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm đời sống nhân dân.

Thủ tướng lưu ý: do dư địa chính sách còn khá lớn, việc ưu tiên hơn cho mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng là phù hợp, cần thiết lúc này. “Đây cũng là điểm mạnh của ta so với nhiều nước trên thế giới còn ít hoặc khó khăn cho dư địa chính sách”.

Thủ tướng cũng đề nghị, trong chỉ đạo điều hành, cần đặc biệt lưu ý việc bảo đảm cân bằng hài hoà, hợp lý giữa: lãi suất và tỷ giá; tăng trưởng và lạm phát, giữa cung và cầu; chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa; theo dõi sát và nắm chắc tình hình bên trong và bên ngoài.

Về định hướng chính sách, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, nới lỏng, kịp thời, hiệu quả hơn; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hoà với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, nhanh chóng, dứt khoát; chú trọng nâng cao hơn nữa hiệu quả phối hợp các chính sách. Đây là cơ hội cần nắm bắt; chính sách tiền tệ linh hoạt hơn, mở rộng hơn được thể hiện chủ yếu thông qua: tăng cung tiền (M2), tăng tín dụng, giảm mặt bằng lãi suất, nhất là lãi suất cho vay.

Thủ tướng nêu rõ, về thực chất, chủ trương này đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, nhất quán, có lộ trình, xuyên suốt từ tháng 10/2022 đến nay; Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã làm nhưng cần làm mạnh hơn nữa, trong đó, đặc biệt lưu ý về chính sách tiền tệ. Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng, việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra chủ trương chuyển chính sách tiền tệ từ “chặt chẽ” sang “chắc chắn” và tiếp tục chuyển sang “linh hoạt, nới lỏng hơn” trong điều kiện hiện nay là cần thiết.

Thủ tướng yêu cầu sau Hội nghị này, Ngân hàng Nhà nước khẩn trương triển khai thực hiện quyết liệt, mạnh mẽ chủ trương này để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân; đặc biệt là tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất, nhất là lãi suất cho vay (khoảng 1,5-2%); bảo đảm nhu cầu vốn tín dụng, tăng cung tín dụng và công khai chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng thương mại; thực hiện các giải pháp để bảo đảm tăng khả năng tiếp cận tín dụng cho sản xuất, kinh doanh; yêu cầu xem xét nới tiêu chí hạn mức tín dụng cho đầu tư kinh doanh bất động sản và cho phép ngay VAMC mua lại nợ xấu của các tổ chức tín dụng.

Thủ tướng cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp phải nỗ lực, cố gắng hơn nữa, tăng cường tiết kiệm chi phí, đổi mới quản trị doanh nghiệp, xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh hiệu quả, ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển sản phẩm có chất lượng theo hướng sản xuất xanh, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện môi trường, đáp ứng yêu cầu mở rộng thị trường trong nước, quốc tế; yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đồng hành, phối hợp chặt chẽ cùng Ngân hàng Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh.

Về công cụ, giải pháp chính sách, cần rà soát các cơ chế, chính sách, có giải pháp cụ thể, phù hợp để tập trung hỗ trợ, thúc đẩy các động lực tăng trưởng cả về phía cầu và phía cung; yêu cầu các bộ, ngành chủ động, tích cực giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các địa phương tổng hợp từ báo cáo của 26 tổ công tác của Chính phủ.

Về nhiệm vụ, giải pháp của các bộ, ngành, địa phương, Thủ tướng yêu cầu nắm chắc tình hình, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để chủ động ứng phó, giải quyết kịp thời, hiệu quả; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, đặc biệt lưu ý không được đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, nhũng nhiễu, tiêu cực và xử lý nghiêm các vi phạm (nếu có).

Thúc đẩy mạnh mẽ 3 động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu); trong đó lưu ý cần đẩy mạnh hơn nữa giải ngân vốn đầu tư công và thực hiện các công trình hạ tầng trọng điểm, quan trọng quốc gia đi qua các địa phương. Chủ tịch UBND cấp tỉnh chủ động, tích cực giải quyết cung cấp vật liệu xây dựng thông thường cho các dự án đường cao tốc.

Đồng thời, tập trung tháo gỡ khó khăn, khắc phục ngay tình trạng sản xuất, kinh doanh trì trệ, khôi phục và tìm kiếm thị trường, đơn hàng mới; từng bộ, ngành, địa phương phải chủ động rà soát, có biện pháp, hành động cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư kịp thời, thiết thực, hiệu quả, không “hứa suông”.

Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, việc làm và đời sống nhân dân (lưu ý vấn đề tăng lương và kiểm soát giá); thúc đẩy các lĩnh vực văn hoá, xã hội, y tế, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường, chuyển đổi năng lượng, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn.

Thực hiện hiệu quả Quy hoạch điện VIII; xây dựng hệ thống truyền tải điện; trong đó có chuỗi dự án điện khí Ô Môn, đường dây 500KV từ miền trung ra miền bắc; bảo đảm đủ điện, xăng dầu phục vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và tiêu dùng của nhân dân; xử lý tình trạng mất cân đối cung cầu lao động tại một số địa phương; chủ động phương án hỗ trợ người lao động; tổ chức tốt tuyển sinh đại học, cao đẳng; đấu thầu in sách giáo khoa theo cơ chế thị trường; xử lý dứt điểm vấn đề thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế tại một số cơ sở y tế công lập.

Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung chủ động thực hiện tốt công tác lập, thẩm định, phê duyệt hoặc báo cáo các quy hoạch theo thẩm quyền. Kiên quyết đẩy mạnh hơn nữa cải cách thủ tục hành chính; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất, kinh doanh theo thẩm quyền; chủ động rà soát, có biện pháp cụ thể thúc đẩy thực hiện các dự án công nghiệp, xây dựng, bất động sản, thương mại; phối hợp xử lý vấn đề trái phiếu doanh nghiệp trên địa bàn; nghiên cứu, chủ động có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống người lao động phù hợp. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm, thay thế kịp thời các trường hợp cán bộ, công chức né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm và các vi phạm pháp luật.

Ngân hàng Nhà nước theo dõi, chỉ đạo thực hiện hiệu quả các thông tư 02, 03; thực hiện ngay các giải pháp để: tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất, nhất là lãi suất cho vay; tăng tín dụng, bảo đảm đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế; tăng khả năng tiếp cận tín dụng cho sản xuất, kinh doanh; tập trung xử lý các ngân hàng thương mại yếu kém, bảo đảm thanh khoản, an toàn hệ thống, chú trọng xử lý nợ xấu; thực hiện hiệu quả các gói tín dụng chính sách 40 nghìn tỷ đồng (hỗ trợ lãi suất 2%) và 120 nghìn tỷ đồng (cho vay nhà ở xã hội).

Bộ Tài chính tăng cường quản lý thu ngân sách nhà nước, bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời; triệt để tiết kiệm chi, cắt giảm chi thường xuyên những khoản không cần thiết, nhất là chi có tính chất sự nghiệp; thực hiện hiệu quả các chính sách gia hạn, giảm thuế, phí, lệ phí đã ban hành; đẩy nhanh hoàn thuế VAT; tiếp tục nghiên cứu các chính sách, giải pháp hỗ trợ về tài khoá; hoàn thiện phương án, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền về về thuế tối thiểu toàn cầu; khẩn trương xử lý thực chất, hiệu quả những tồn tại, bất cập của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bảo hiểm.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn thành phân bổ vốn; đôn đốc, đẩy nhanh, quyết liệt giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, 3 chương trình mục tiêu quốc gia; tiếp tục rà soát, cắt giảm điều kiện kinh doanh; tập trung đôn đốc đẩy nhanh công tác quy hoạch hơn nữa, làm ngày đêm cho các địa phương; cập nhật phương án, kịch bản chỉ đạo điều hành; hoàn thiện trình ban hành Nghị quyết về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật kỷ cương.

Bộ Xây dựng thực hiện nghiêm Nghị quyết 33 của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản; chương trình xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, cùng Bộ Công an, các bộ, ngành, khẩn trương tháo gỡ vướng mắc về phòng cháy chữa cháy.

Bộ Giao thông vận tải tập trung chỉ đạo triển khai các dự án giao thông trọng điểm, nhất là các dự án cao tốc, chọn được nhà thầu xây dựng sân bay Long Thành; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, kịp thời xử lý những vướng mắc phát sinh.

Bộ Công thương tập trung phát triển mạnh thị trường trong nước; kích cầu tiêu dùng; thực hiện tốt Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Mở rộng thị trường xuất khẩu; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới. Triển khai hiệu quả Quy hoạch điện VIII; kiên quyết không để thiếu điện, xăng dầu như đã xảy ra.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh sản xuất lương thực, thực phẩm; tìm đầu ra cho nông sản, tập trung cho xuất khẩu chính ngạch; thực hiện nghiêm các giải pháp để sớm gỡ bỏ thẻ vàng của EC; chủ động phòng chống dịch bệnh, phòng chống hạn, xâm nhập mặn, khô hạn, sạt lở.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội kịp thời điều tiết cung cầu lao động; chủ động có phương án hỗ trợ người lao động gặp khó khăn; thực hiện hiệu quả chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo; Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững…

Bộ Y tế tập trung tháo gỡ khó khăn, giải quyết dứt điểm vướng mắc trong mua sắm, đầu thầu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế; tiếp tục triển khai hiệu quả phòng chống dịch Covid-19, các loại dịch bệnh khác.

Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai tốt tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2023; dứt khoát tổ chức đấu thầu công khai in sách giáo khoa. Bộ Khoa học và Công nghệ sớm hoàn thành chuyển giao Khu công nghệ cao Hòa Lạc về UBND Thành phố Hà Nội ngay trong tháng 7/2023, không chậm trễ hơn nữa.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện hiệu quả các chương trình xúc tiến du lịch, các giải pháp thúc đẩy phát triển du lịch, nhất là sau khi quy định mới về visa được áp dụng…

Bộ Quốc phòng củng cố năng lực quốc phòng; theo dõi sát tình hình thế giới, khu vực, chủ động các biện pháp xử lý về chủ quyền, quốc phòng, an ninh quốc gia, không để bị động, bất ngờ; tăng cường kiểm soát không gian mạng.

Bộ Công an giữ vững ổn định chính trị-xã hội; tập trung đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm và tệ nạn xã hội, nhất là tội phạm mạng, ma tuý.

Bộ Ngoại giao phối hợp chặt chẽ với các bộ: Quốc phòng, Công an để giữ vững môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực; triển khai hiệu quả chương trình đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước; đẩy mạnh ngoại giao kinh tế; trong đó tìm kiếm thị trường cho sản phẩm dệt may, da giầy, nông sản, đồ gỗ, điện tử…

Thủ tướng cũng giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo các tập đoàn, tổng công ty thúc đẩy mạnh mẽ sản xuất, kinh doanh, bảo đảm hiệu quả, phát huy vai trò của doanh nghiệp nhà nước; khẩn trương hoàn thiện, báo cáo cấp có thẩm quyền phương án xử lý 4/12 dự án còn lại; các tập đoàn, tổng công ty thực hiện tốt kế hoạch sản xuất, kinh doanh, tập trung giải ngân vốn đầu tư; đẩy mạnh đầu tư phát triển các dự án mới quy mô lớn, hiệu quả ngay trong nửa cuối năm 2023.