Đề tài chiến tranh và hậu chiến sẽ không bao giờ cạn kiệt

Đề tài chiến tranh và hậu chiến còn chứa đựng bao trầm tích chưa được khai mở. Hiện tượng phim "Mưa đỏ" gây "sốt" phòng vé và tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Chu Lai được bạn đọc tìm mua với mức kỷ lục những ngày qua đã thể hiện chiều sâu ký ức vẫn có sức hút vô cùng mạnh mẽ.

Tiểu thuyết "Mưa đỏ" của nhà văn Chu Lai đang thu hút sự quan tâm lớn từ bạn đọc.
Tiểu thuyết "Mưa đỏ" của nhà văn Chu Lai đang thu hút sự quan tâm lớn từ bạn đọc.

Sau hai tuần ra rạp, bộ phim "Mưa đỏ" vừa xác lập được kỷ lục phòng vé, đồng thời thắp lại sức sống mới cho tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Chu Lai. Nhiều bạn đọc, đặc biệt là giới trẻ, đã tìm mua tác phẩm để hiểu sâu hơn về câu chuyện bi tráng của cuộc chiến bảo vệ Thành cổ Quảng Trị.

Từ cuối tháng 8/2025, ngay khi phim "Mưa đỏ" công chiếu, nhiều đơn vị phát hành sách cho biết lượng đặt mua tiểu thuyết tăng đột biến. Trên mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến và trực tiếp đã có hàng loạt phiên giới thiệu, phát hành tác phẩm rầm rộ... thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn đọc. Có thời điểm, người mua phải chờ cả tuần để được nhận sách vì nhu cầu quá lớn.

Đại diện hệ thống Fahasa cho biết, tính đến ngày 4/9, số sách bán ra trên toàn quốc và qua các sàn thương mại điện tử đã vượt 13.000 bản, đưa "Mưa đỏ" trở thành một trong những tựa sách nổi bật nhất trong nhiều năm qua.

img-9927-9683.jpg
Nhà văn Chu Lai (giữa) và ê-kíp phim "Mưa đỏ" giao lưu với khán giả.

Hiện tượng trên cho thấy sự cộng hưởng mạnh mẽ giữa văn học và điện ảnh. Từ trang sách tới màn ảnh, và từ màn ảnh trở lại trang sách, hành trình này đã khơi dậy sự quan tâm đặc biệt của công chúng đối với một đề tài tưởng như khô khan: chiến tranh cách mạng.

Điều đó càng khẳng định, lịch sử và văn học, khi được chuyển tải bằng ngôn ngữ nghệ thuật gần gũi, vẫn luôn có sức hút lớn lao với bạn đọc, khán giả, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay.

Nhà văn Chu Lai bày tỏ niềm xúc động về sức lan tỏa của bộ phim: "Tôi rất xúc động. Dù còn một vài điểm chưa thật cân bằng, nhưng phim đã giữ được hồn cốt, tinh thần của tác phẩm văn học. Đặc biệt, không khí khốc liệt của chiến tranh được tái hiện mạnh mẽ, khiến tôi cũng phải bất ngờ".

13nhieu-khan-gia-tre-tuoi-thich-thu-khi-duoc-tham-du-trien-lam-anh-mua-do-5534.jpg
Mô hình phim trường "Mưa đỏ" được Điện ảnh Quân đội nhân dân triển lãm.

Ông nhận định, việc Điện ảnh Quân đội nhân dân quyết tâm thực hiện dự án là một hành động "dũng cảm" bởi đây là dòng phim công phu nhưng khó thành công về thương mại. Tín hiệu đáng mừng ấy, theo ông, là minh chứng khẳng định khán giả Việt Nam, trong đó có lớp trẻ, không hề quay lưng với đề tài chiến tranh.

Nhà văn Chu Lai cho rằng thành công của "Mưa đỏ" còn đến từ thời điểm ra mắt, hòa vào không khí cả nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9. Ông cũng thẳng thắn bày tỏ: "Lòng yêu nước của người Việt Nam không bao giờ mất đi. Nó như dòng nham thạch chảy âm thầm trong lòng đất. Đến khi có dịp, nó bùng lên, rực đỏ cả không gian. Nếu 10 năm trước 'Mưa đỏ' ra mắt, chưa chắc đã tạo được hiệu ứng lớn như hôm nay".

Cũng theo nhà văn Chu Lai, mỗi thế hệ có cách thể hiện tình yêu nước riêng. Người lính thời chiến sẵn sàng "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh", còn thế hệ hôm nay khẳng định bản lĩnh qua trí tuệ, sáng tạo và khát vọng làm giàu cho đất nước.

Ông nhắc lại câu hỏi mà bản thân luôn day dứt: "Đã 50 năm thống nhất, Việt Nam bao giờ mới có một tác phẩm tầm vóc như 'Chiến tranh và hòa bình' của Lev Tolstoy?". Song, nhà văn cũng luôn giữ niềm tin, chỉ cần còn "lửa" trong tim, còn hướng về nguồn cội, thì người viết hôm nay vẫn có thể tìm thấy những đề tài ngổn ngang từ hậu chiến để sáng tác.

z6813970380159-2bb45e630a98b5e304fc4ea2840ced0f-1315.jpg
Nhà văn Chu Lai dành nhiều tâm huyết cho đề tài chiến tranh và hậu chiến.

Nhà văn Chu Lai đã có bao năm tháng chiến đấu, từ chiến sĩ đến Đại đội trưởng đặc công rồi 50 năm gắn bó với nghiệp văn chương. Ông chia sẻ, cảm thấy mình đã làm hết sức và cũng đã sống trọn với cả hai chặng đường ấy.

Những tác phẩm, như: "Nắng đồng bằng" (1978), "Ăn mày dĩ vãng" (1991), "Khúc bi tráng cuối cùng" (2004) và đặc biệt "Mưa đỏ" (2016) - Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam - đã khẳng định vị trí của ông như một trong những cây bút hàng đầu về đề tài chiến tranh và người lính.

Tuổi cao, sức khỏe không cho phép ông viết dài hơi như trước, ông tạm gác lại những dự án lớn, dành thời gian đọc sách, xem phim, đạp xe, bơi lội. Nhưng từ sâu thẳm, nhà văn vẫn tin rằng đề tài người lính, chiến tranh và hậu chiến , chỉ cần có cách tiếp cận mới để tiếp tục chạm đến trái tim bạn đọc.

z6813970594242-d8e690b9920d72e483109c1615f2fb20-9620.jpg
Những khoảnh khắc xúc động của phim "Mưa đỏ" được giới thiệu bằng hình ảnh tới công chúng.

Dù thừa nhận, nếu không có trải nghiệm trận mạc, bản thân khó có thể viết về chiến tranh chân thực như thế. Song, nhà văn Chu Lai cũng bác bỏ quan điểm cho rằng các cây bút trẻ khó viết về chiến tranh vì sinh ra trong thời bình. Ông nhấn mạnh, đó là mạch nguồn bất tận, không giới hạn bởi thế hệ.

"Chiến tranh không phải độc quyền của các nhà văn giàu trải nghiệm. 'Chiến tranh và hòa bình' của Lev Tolstoy ra đời sau 50 năm chiến tranh nhưng vẫn sống mãi. Càng lùi xa, trầm tích càng dội về. Viết chiến tranh đến tận cùng của hỷ nộ ái ố, tác phẩm vẫn hấp dẫn người đọc", ông nói.

z6977409447040-23d13e7f42649e854f2c0a853b034251.jpg
Bà con nhân dân Quảng Trị xem phim "Mưa đỏ" chiếu tại Thành cổ Quảng Trị.

Tác giả tiểu thuyết "Mưa đỏ" cho rằng yếu tố quyết định không phải là kinh nghiệm trực tiếp, mà là sự chiêm nghiệm, tình yêu và trách nhiệm của người cầm bút đối với một mảng đề tài thiêng liêng của dân tộc. Nếu chỉ khắc họa sự trần trụi của trận mạc, tác phẩm sẽ khó được bạn đọc tiếp nhận. Bởi vậy, trong hầu hết tiểu thuyết của mình, ông luôn đặt chiến tranh bên cạnh sự lãng mạn của tình yêu. Chính sự đan xen này đã tạo nên chất riêng, giúp văn chương của ông vừa dữ dội vừa nhân văn, vừa bi tráng vừa đậm chất đời thường.

Hiện tượng "Mưa đỏ" không đơn thuần giới hạn ở thành công của một bộ phim hay một cuốn sách mà quan trọng hơn đã thể hiện sức sống bền bỉ của đề tài chiến tranh cách mạng trong việc lưu giữ ký ức, máu xương và khát vọng hòa bình của cả một dân tộc.

Khi khán giả trẻ tìm đọc lại tiểu thuyết, từ hành động tiếp nhận tác phẩm văn chương còn thể hiện sự kết nối với lịch sử, là cách để hiểu sâu hơn giá trị độc lập, tự do hôm nay. Cộng hưởng giữa văn học và điện ảnh, "Mưa đỏ" nhắc nhớ lòng biết ơn quá khứ, gìn giữ hòa bình, nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm với Tổ quốc.

Có thể bạn quan tâm

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh:LINH BẢO).

Tiếp tục phát huy tính sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ

Văn học-nghệ thuật có vai trò quan trọng trong công tác tư tưởng, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa, công nghệ số phát triển nhanh như hiện nay. Trước tình hình đó, các hội văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cần nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình để tổ chức hoạt động đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Ra mắt bộ sách “Người hùng không cầm súng”

Ra mắt bộ sách “Người hùng không cầm súng”

Bộ sách “Người hùng không cầm súng” của tác giả 82 tuổi Tất Thọ, do Nhà xuất bản Văn học ấn hành kể về những con người hết sức bình dị ở nhiều ngành nghề, nhiều lứa tuổi, chiến đấu với những hoàn cảnh khắc nghiệt để cống hiến cho sự tiến bộ.

Màu xanh áo lính hòa cùng cờ đỏ sao vàng: Sinh viên Đại học Đại Nam với “Tổ quốc trong tim”

Màu xanh áo lính hòa cùng cờ đỏ sao vàng

Sắc màu áo xanh với màu cờ đỏ sao vàng đã hòa chung một nhịp đập yêu nước trong buổi chiếu “Tổ quốc trong tim: The Concert Film” nằm trong chuỗi Unitour. Không gian ấy không chỉ là màn ảnh rộng và âm nhạc, mà là nơi trái tim tuổi trẻ Việt Nam đồng lòng, hướng về những khát khao dựng xây và bảo vệ đất nước.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.