Có đi có lại

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố nước này sẵn sàng tuân thủ các nguyên tắc cốt lõi của Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) thêm một năm sau khi hiệp ước này hết hiệu lực vào năm tới. Điều kiện là Mỹ cũng có động thái tương tự.

Biếm họa: AMR EISSA
Biếm họa: AMR EISSA

Trong phát biểu tại cuộc họp Hội đồng An ninh Nga hôm đầu tuần, được hãng thông tấn Nga TASS trích dẫn, Tổng thống Putin nêu rõ: Tình hình ổn định chiến lược toàn cầu tiếp tục xấu đi, do nhiều yếu tố tiêu cực làm tăng rủi ro và xuất hiện những nguy cơ mới. Hệ thống các thỏa thuận giữa Nga và Mỹ về kiểm soát tên lửa hạt nhân và vũ khí phòng thủ chiến lược gần như bị xóa bỏ hoàn toàn.

Từng góp phần ổn định quan hệ giữa hai quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, cũng như củng cố an ninh toàn cầu, New START là thỏa thuận duy nhất còn lại giữa Nga và Mỹ về vũ khí hạt nhân. Hiệp ước được Nga và Mỹ ký năm 2010, có hiệu lực năm 2011 và được gia hạn 5 năm vào năm 2021 và sẽ hết hạn vào ngày 5/2/2026.

New START quy định mỗi bên không được triển khai quá 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) và máy bay ném bom mang vũ khí hạt nhân, số lượng đầu đạn hạt nhân trên các phương tiện này cũng không được vượt quá 1.550. Nga và Mỹ đều có thể vượt giới hạn này nếu New START không được gia hạn hoặc thay thế bằng một thỏa thuận khác.

Trong thời gian hiệu lực đến nay, New START đã đóng vai trò then chốt trong duy trì cân bằng sức mạnh và bảo đảm sự chắc chắn chiến lược. Tuy nhiên, Mỹ là bên đi trước phá vỡ New START, khiến Nga quyết định đình chỉ thực thi hiệp định này vào năm 2023. Cả Moscow và Washington vẫn khẳng định tự nguyện tuân thủ các giới hạn định lượng cốt lõi, cho đến khi thời hạn chính thức kết thúc.

New START hết hiệu lực sẽ là dấu mốc chấm dứt thỏa thuận cuối cùng quy định trực tiếp các hạn chế về năng lực tên lửa. Giới phân tích chỉ rõ, việc từ bỏ hoàn toàn di sản của New START, trên nhiều phương diện, sẽ là bước đi sai lầm và thiển cận, đồng thời tác động tiêu cực tới Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).

Tổng thống Putin cho biết, sau khi New START hết hạn, Nga sẵn sàng tiếp tục tuân thủ các hạn chế định lượng cốt lõi trong vòng một năm. Lý do là Nga mong muốn duy trì hiện trạng mà New START đã thiết lập, nhằm tránh kích động cuộc chạy đua vũ trang chiến lược mới, đồng thời bảo đảm mức độ dự đoán và kiềm chế cần thiết.

Có điều, Nga không hành động đơn phương, mà đây là câu chuyện có đi có lại. Nhà lãnh đạo Nga nêu rõ, việc Moscow tiếp tục tuân thủ các giới hạn của New START còn phụ thuộc vào khả năng Washington có hành động tương tự và không phá vỡ thế cân bằng răn đe hiện có hay không.

Có thể bạn quan tâm

Biếm họa: MEDDY

Xu hướng “bình thường mới” nguy hiểm

Một loạt quốc gia Đông Nam Á và Nam Á đang phải đối mặt hậu quả nặng nề từ lũ lụt và sạt lở đất. Đến đầu tuần này, hơn 1.000 người đã thiệt mạng, hàng trăm người còn mất tích và hàng triệu người chịu ảnh hưởng, sau khi một dải các cơn bão và mưa lớn kỷ lục trút xuống các nước trong khu vực.

Nguồn: ISTOCKPHOTO

Đối tác đặc biệt ưu tiên

Theo lời mời của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, từ ngày 4 đến 5/12 tới, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thăm cấp Nhà nước tới Ấn Độ và tham dự Hội nghị thượng đỉnh thường niên lần thứ 23 giữa hai nước.

Biếm họa: ISTOCKPHOTO

Cài đặt lại quan hệ

Liên minh châu Âu (EU) và Liên minh châu Phi (AU) vừa tiến hành hội nghị thượng đỉnh nhằm cài đặt lại quan hệ vốn bị bỏ bê thời gian qua, trong bối cảnh địa - chính trị toàn cầu phân hóa sâu sắc.

Biếm họa: RUCKE SOUZA

Tiếng nói đồng thuận

Hội nghị lần thứ 11 (COP11) các bên tham gia Công ước khung của Tổ chức Y tế thế giới về kiểm soát thuốc lá (WHO FCTC) đã bế mạc tại Geneva (Thụy Sĩ) sau gần một tuần làm việc.

Biếm họa: STELLINA CHEN

Hệ lụy từ bước lùi

Viện sức khỏe toàn cầu Barcelona (ISGlobal) vừa cảnh báo rằng, các nguồn viện trợ phát triển chính thức (ODA) tiếp tục bị cắt giảm sẽ đảo ngược tiến bộ đạt được trong nhiều thập niên vừa qua trong lĩnh vực y tế và giảm nghèo toàn cầu.

Biếm họa: CHENXIA

Gieo gió, gặt bão

Hãng tin TASS mới đây dẫn một nguồn tin ngoại giao Nga cho hay, nước này coi tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio sau Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao G7 tại Canada là dấu hiệu khởi đầu cho thấy Washington dần hiểu ra rằng việc tịch thu tài sản “đóng băng” của Nga ở phương Tây có thể dẫn đến những hệ quả khó lường.

Biếm họa: ANDY BUNDAY

Góc nhìn sai lệch

Tổng thống Mỹ Donald Trump dọa kiện đài BBC của Anh, yêu cầu khoản tiền bồi thường tổn thất “tinh thần và danh dự” lên tới 1 tỷ USD.

Biếm họa: MARIAN KAMENSKY

Chuyện bé xé ra to

Chỉ vì gặp trục trặc trong mối quan hệ với Nam Phi, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố chính phủ nước này sẽ không cử quan chức tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), diễn ra tại Nam Phi từ ngày 22 đến 23/11.

Biếm họa: LARS-ERIK HÅKANSSON

Nỗ lực cuối cùng

Vòng đàm phán cấp Bộ trưởng của Liên minh châu Âu (EU), vừa khởi động hôm 4/11, được xem là “cơ hội cuối cùng” để các nước thành viên đạt được thỏa thuận về mục tiêu khí hậu mới của khối, nhằm tránh để EU “tay trắng” tham dự Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30).

Biếm họa của Alfredo Martirena.

Quan điểm nhất quán

Trong một nỗ lực khẳng định lý trí, công lý và sự thật đứng về phía nhân dân Cuba, Đại hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ) đã thông qua nghị quyết do Cuba đệ trình, có tên “Sự cần thiết phải chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Mỹ áp đặt đối với Cuba”.

Nguồn: ISTOCKPHOTO

Xây dựng “kỷ nguyên vàng”

Tại Hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản-Mỹ diễn ra ở Tokyo, nữ Thủ tướng nước chủ nhà Takaichi Sanae và Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng khẳng định sẽ xây dựng một “kỷ nguyên vàng” mới cho liên minh Nhật-Mỹ.

Biếm họa: YASSIN ALKHALIL

Canh bạc rủi ro

Cuối tuần trước, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào hai tập đoàn năng lượng lớn của Nga là Rosneft và Lukoil liên quan cuộc xung đột tại Ukraine.

Biếm họa: SIMON REGIS

Giữ trụ cột cho phát triển

Tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 16 Cơ quan LHQ về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) đang diễn ra tại Geneve (Thụy Sĩ), giới chức LHQ chỉ rõ: Việc thuế quan tăng, nhiều quốc gia mắc kẹt trong nợ công kỷ lục, hệ thống thương mại đa phương lung lay, cùng tình trạng mất lòng tin là những yếu tố đang cản trở sự phát triển toàn cầu.

Biếm họa: ALFREDO MARTIRENA

Nút thắt khó gỡ

Ngày thứ 19 đã trôi qua song đợt ngừng hoạt động của Chính phủ Mỹ vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc, dấy lên lo ngại về việc các nhân viên liên bang bị chậm trả lương và các chương trình phúc lợi như hỗ trợ thực phẩm đang dần cạn kiệt nguồn tài chính.

Biếm họa: TOM JANSSEN

Thiện chí và chân thành

Iran phàn nàn rằng, Nhóm E3, gồm ba nước châu Âu là Pháp, Đức và Anh, ngoài mặt thì rốt ráo muốn đàm phán, nhưng sau lưng lại chỉ nhăm nhe tái áp đặt các lệnh trừng phạt Nhà nước Hồi giáo.

Biếm họa: CHAPPATTE

Bài toán hóc búa

Các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) vừa có bước đi quan trọng thể hiện quyết tâm chấm dứt nhập khẩu năng lượng của Nga: Một dự luật nhằm mục tiêu ngừng hoàn toàn việc mua dầu mỏ và khí đốt từ Nga vào năm 2028 sẽ được xem xét phê duyệt trong tuần này.

Biếm họa: ARTHURO

Hành động nhanh và mạnh

Trong báo cáo mới nhất, dựa trên phân tích xu hướng người sử dụng thuốc lá trong giai đoạn 2010-2024, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá “nạn dịch” này vẫn chưa chấm dứt.

Biếm họa: ALEX FALCO CHANG

Đối thoại thay đối đầu

Tại Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) không chính thức và Hội nghị lần thứ 7 của Cộng đồng Chính trị châu Âu (EPC) diễn ra mới đây ở Copenhagen (Đan Mạch), Thủ tướng Hungary Viktor Orban cảnh báo châu Âu đang đối mặt nguy cơ căng thẳng nghiêm trọng và cần sớm tìm giải pháp hòa bình thông qua đối thoại.

Biếm họa: ILKO DALLA BATTISTA

Lời xin lỗi muộn màng

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vừa lên tiếng xin lỗi Qatar về vụ không kích hôm 9/9 nhằm vào Thủ đô Doha.

Biếm họa: MIGUE

Nút thắt khó gỡ

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Seyed Abbas Araghchi tuyên bố, thỏa thuận hợp tác giữa nước này và Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) sẽ bị hủy bỏ nếu các lệnh trừng phạt của LHQ được tái áp đặt.

Biếm họa: LUO JIE

Vết nứt lan rộng

Mỹ đã quyết định đình chỉ một số thương vụ bán vũ khí quan trọng cho các đồng minh châu Âu, trong đó có hệ thống phòng không Patriot, nhằm tập trung bổ sung kho dự trữ vũ khí trong nước.

Biếm họa: FAHD BAHADY

Kế hoạch tự cường

Chính phủ Sudan bác bỏ kế hoạch hòa bình mới do Mỹ, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Ai Cập đề xuất.

Biếm họa: FARES GARABET

Vòng xoáy trả đũa

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây thông báo áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt mới nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen. Đây được xem là đợt trừng phạt lớn nhất từ trước đến nay của Mỹ đối với lực lượng này.

Biếm họa: TJEERD ROYAARDS

Nấc thang căng thẳng mới

Ủy ban châu Âu (EC) vừa tuyên phạt Google khoản tiền lên tới 2,95 tỷ euro, với cáo buộc tập đoàn công nghệ Mỹ đã lạm dụng vị thế thống lĩnh trong lĩnh vực quảng cáo trực tuyến. Đây là một trong những án phạt nặng nề nhất mà Liên minh châu Âu (EU) từng áp đặt đối với các “đại gia” công nghệ đến từ bên kia Đại Tây Dương.

Biếm họa: PETE KREINER

Người bảo vệ hòa bình

Tuần lễ cấp cao Đại hội đồng LHQ Khóa 79, diễn ra từ ngày 23 đến 30/9 tới, quy tụ lãnh đạo nhiều nước thành viên tại New York (Mỹ) cùng thảo luận các vấn đề cấp bách của thế giới.

Biếm họa: THREAD

Thế hệ bị bỏ rơi

Năm học mới ở Dải Gaza đáng lẽ bắt đầu hôm 1/9, song hàng trăm nghìn trẻ em Palestine tiếp tục lỡ cơ hội đến trường trong năm thứ ba liên tiếp, kể từ khi xung đột nổ ra hồi tháng 10/2023. LHQ báo động rằng, chiến tranh đang tước đi quyền được giáo dục của cả một thế hệ trẻ em Palestine.

Biếm họa: STELLINA CHEN

Biến tướng của bạo lực súng đạn

Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) khẳng định vụ xả súng nơi đây xảy ra tại Trường Công giáo Annunciation ở thành phố Minneapolis, bang Minnesota, là một hành động khủng bố trong nước, xuất phát từ hệ tư tưởng thù hận cực đoan.

Biếm họa: GARY

Nước và biến đổi khí hậu

“Nếu không giải quyết vấn đề về nước, chúng ta sẽ không thể giải quyết được cuộc khủng hoảng khí hậu”, đây là lời khẳng định của bà Caroline Andersson, Quyền Giám đốc điều hành của Viện Nước Quốc tế Stockholm (SIWI), cơ quan chủ trì Tuần lễ Nước Thế giới 2025, diễn ra từ ngày 24 đến 28/8, tại Thủ đô Stockholm của Thụy Điển.