Động lực mới xây dựng, phát triển văn hóa Thủ đô

Bài 1: Nền tảng pháp lý để gìn giữ văn hóa Thăng Long-Hà Nội

Chỉ ít ngày nữa, Luật Thủ đô (sửa đổi) chính thức có hiệu lực. Trong lần sửa đổi này, văn hóa là vấn đề hết sức quan trọng. Luật Thủ đô đã định vị những không gian văn hóa cần bảo tồn; đưa ra những định hướng xây dựng, phát triển văn hóa-con người Hà Nội. Đặc biệt, Luật Thủ đô có những quy định tạo “luồng xanh” cho phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô trong những năm tới.
Học sinh Thủ đô tham quan, tìm hiểu các hoạt động văn hóa truyền thống tại di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
Học sinh Thủ đô tham quan, tìm hiểu các hoạt động văn hóa truyền thống tại di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám.

Những chính sách về văn hóa của Luật Thủ đô năm 2024 gồm nhóm chính sách bảo vệ và nhóm chính sách về phát triển các giá trị văn hóa Thủ đô. Những chính sách mới sẽ giúp Hà Nội gìn giữ tốt hơn nữa truyền thống văn hóa nghìn năm của mình.

Luật Thủ đô năm 2024 là văn bản pháp lý quan trọng được ban hành nhằm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và phát triển Thủ đô, đặc biệt là các định hướng từ Nghị quyết số 15-NQ/TW về phương hướng phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. So với Luật Thủ đô năm 2012, Luật mới có cấu trúc toàn diện và đầy đủ hơn với 7 chương, 54 điều (tăng 3 chương và 32 điều), thể hiện tính đột phá trong các cơ chế, chính sách đặc thù dành cho Thủ đô. Trong các quy định mới của Luật, điểm nổi bật là những chính sách về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch được quy định tại Điều 21. Những quy định này nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô trở thành trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước, đồng thời phát triển theo định hướng văn hiến-văn minh-hiện đại. Chính sách về văn hóa trong Luật Thủ đô có hai nhóm quan trọng, gồm nhóm chính sách về bảo vệ và nhóm chính sách về phát triển các giá trị văn hóa Thủ đô.

Cụ thể, nhóm chính sách về bảo vệ với những quy định đáng chú ý như Luật cho phép thành lập Quỹ bảo tồn khu vực nội đô lịch sử của Thủ đô; Luật quy định cụ thể việc tập trung nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị các khu vực trọng điểm như: khu Ba Đình - trung tâm chính trị của Thủ đô, khu vực hồ Hoàn Kiếm và hồ Tây - biểu tượng văn hóa của Hà Nội, các di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh, các di sản được UNESCO công nhận như Di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu-Quốc Tử Giám. Ngoài ra, Luật chú trọng bảo tồn các di tích cấp quốc gia, di tích cấp quốc gia đặc biệt, bảo vật quốc gia, các di sản văn hóa phi vật thể, phố cổ, làng cổ và làng nghề truyền thống.

Luật Thủ đô đề ra những chính sách ưu đãi đặc thù. Trong đó, Luật trao quyền cho Hội đồng nhân dân thành phố được quy định mức hỗ trợ cao hơn so với quy định hiện hành cho nhiều đối tượng, thí dụ như người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật; các nghệ nhân và người thực hành di sản văn hóa phi vật thể; vận động viên, huấn luyện viên tham gia đào tạo và huấn luyện tại các bộ môn thể thao thành tích cao. Đây chính là động lực quan trọng để Hà Nội gìn giữ kho báu tinh hoa văn hóa truyền thống được lưu giữ bởi các nghệ nhân; thu hút nguồn nhân lực, nhân tài từ các lĩnh vực văn hóa, thể thao khác.

Hà Nội là Thủ đô nghìn năm văn hiến, được mệnh danh là Thủ đô di sản. Những năm qua, công tác bảo tồn, xây dựng, phát huy giá trị văn hóa-con người Thủ đô luôn được thành phố chú trọng, đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, nhận thức về phát huy văn hóa trong xây dựng, phát triển, bảo vệ Thủ đô đã luôn được lãnh đạo thành phố quan tâm trong suốt 70 năm qua, đặc biệt, trong 40 năm đổi mới, trải qua tám kỳ đại hội liên tiếp, Thành ủy luôn có chương trình về phát triển văn hóa và xây dựng con người Hà Nội bên cạnh chương trình về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị - điều đó chứng tỏ sự kiên trì, bền bỉ trong lãnh đạo, chỉ đạo phát triển về văn hóa, xây dựng con người Hà Nội trong nhiều nhiệm kỳ.

Trên thực tế, thành phố không chỉ bảo tồn, mà còn khai thác tốt nguồn tài nguyên phong phú từ 5.922 di tích, 1.793 di sản văn hóa phi vật thể. Tuy nhiên, những vướng mắc vẫn còn không ít. Điển hình như chính sách đãi ngộ nghệ nhân, chính sách thu hút nhân tài, chính sách sử dụng tài sản công trong lĩnh vực văn hóa… Luật Thủ đô (sửa đổi) đã mở “luồng xanh” để thành phố triển khai những hoạt động này có hiệu quả hơn. Chủ tịch Hiệp hội UNESCO thành phố Hà Nội Trương Minh Tiến đánh giá: “Luật Thủ đô (sửa đổi) là một trong những cơ sở pháp lý để thực hiện mục tiêu “cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước”. Những chính sách của Luật Thủ đô (sửa đổi) góp phần xây dựng văn hóa người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa con người Việt Nam; đưa văn hóa con người Hà Nội trở thành nguồn lực nội sinh để phát triển bền vững Thủ đô … Tôi cho rằng, Luật Thủ đô (sửa đổi) chính thức đi vào đời sống sẽ là cơ sở pháp lý để thành phố Hà Nội hiện thực hóa nhiều khát vọng, trong đó có mục tiêu xây dựng Hà Nội văn hiến-văn minh-hiện đại”.

(Còn nữa)

Có thể bạn quan tâm

Đoàn giám sát số 14 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội làm việc với Đảng ủy xã Tam Hưng.

Xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân đạt hiệu quả cao

Chiều 5/12, Đoàn giám sát số 14 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã làm việc với Đảng ủy xã Tam Hưng, nhằm giám sát công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện một số chuyên đề trọng tâm, cấp bách cuối năm 2025; kiểm điểm tự đánh giá xếp loại chất lượng của Ban Thường vụ Đảng ủy xã năm 2025.

Phối cảnh cầu vượt trực thông trên tuyến đường Cổ Linh.

Làm cầu vượt trực thông dài hàng trăm mét giải quyết ùn tắc đường Cổ Linh

Do lưu lượng phương tiện lớn, đường Cổ Linh (Hà Nội) luôn trong tình trạng ùn tắc, mất trật tự an toàn giao thông, là “điểm nghẽn” phát triển kinh tế-xã hội của khu vực. Dù mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng phường Long Biên đã chủ động đề xuất giải pháp giải quyết căn cơ tình trạng này.

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Thành phố Hà Nội đang tích cực chuyển đổi số mạnh mẽ trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Tích cực hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ số

Thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính theo hướng chuyển đổi số rõ nét. Những thay đổi này sẽ góp phần hình thành nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Dồn lực thi công các công trình trọng điểm

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ của thành phố Hà Nội trong nỗ lực hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, khi hàng loạt dự án quy mô lớn, có ý nghĩa chiến lược đồng loạt khởi công.

Bí thư Đoàn Thanh niên thành phố Hà Nội Nguyễn Tiến Hưng thăm, trao quà động viên thiếu nhi hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn phường Đống Đa (Hà Nội).

Tuổi trẻ Thủ đô sáng tạo trong thực tiễn, tiên phong trong hành động

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, tuổi trẻ Thủ đô đã khẳng định vai trò “đầu tàu” với nhiều mô hình sáng tạo trên mặt trận số. Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, tổ chức Đoàn các cấp đặt ra 17 chỉ tiêu và 3 khâu đột phá, hướng tới xây dựng thế hệ thanh niên Hà Nội có năng lực số, tinh thần tiên phong và khát vọng cống hiến.

Bài 3: Tỏa sáng bản sắc văn hóa Thủ đô

Bài 3: Tỏa sáng bản sắc văn hóa Thủ đô

Người Hà Nội không chỉ giữ vững những phẩm chất vốn có mà còn được tích hợp những phẩm chất mới. Cùng với đó, Hà Nội đang vươn mình trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa của châu lục và thế giới. Đó là những nền tảng vững chắc để Thủ đô bước vào một thời đại phát triển mới.

Bài 2: Động lực mới cho tăng trưởng và quản trị hiện đại

Bài 2: Động lực mới cho tăng trưởng và quản trị hiện đại

Hà Nội đang tạo dựng những động lực tăng trưởng mới qua đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển hạ tầng công nghệ, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư. Cùng với đó, hàng loạt dự án lớn về môi trường, giao thông, hạ tầng đô thị được triển khai, góp phần nâng cao chất lượng sống người dân, nâng cao năng lực quản trị đô thị hiện đại.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Điểm hẹn văn hóa mới của Thủ đô

Chiều 30/11, tại Nhà Bát Giác, Vườn hoa Lý Thái Tổ (phường Hoàn Kiếm), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chính thức ra mắt Dự án “Âm nhạc cuối tuần”. Giữa không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm, những giai điệu Jazz vang lên đã mở đầu cho chuỗi hoạt động nghệ thuật công cộng được kỳ vọng sẽ trở thành điểm hẹn văn hóa mới của Thủ đô.

Khách du lịch ngồi sát khu vực đường ray khi tàu đi qua.

[Ảnh] Phố cà-phê đường tàu nhộn nhịp trở lại sau lệnh giải tỏa

Dù mới bị lực lượng chức năng giải tỏa, yêu cầu hàng chục hộ dân ký cam kết không lấn chiếm hành lang an toàn đường sắt, nhưng chỉ sau vài ngày, tại phố cà-phê đường tàu (thuộc các phường Ba Đình, Hoàn Kiếm ở Hà Nội), bàn ghế lại được kê sát đường ray để phục vụ khách du lịch như chưa từng có lệnh cấm.