Nhìn lại Giải vô địch bóng đá châu Âu 2024

Chiến thắng của lối chơi nhiệt huyết

Đứng trước ngưỡng cửa lịch sử, nếu thắng, Tây Ban Nha sẽ là đội đầu tiên bốn lần vô địch châu Âu sau các năm 1964, 2008, 2012, còn Anh sẽ có danh hiệu châu Âu đầu tiên trong lịch sử và sẽ là danh hiệu danh giá thứ hai sau 58 năm chờ đợi kể từ khi họ lên ngôi Vô địch thế giới năm 1966 nếu họ vượt qua Tây Ban Nha.
0:00 / 0:00
0:00
Luke Shaw (Anh, áo trắng) và Lamine Yamal (Tây Ban Nha) trong trận chung kết.
Luke Shaw (Anh, áo trắng) và Lamine Yamal (Tây Ban Nha) trong trận chung kết.

Và lịch sử đã gọi tên Tây Ban Nha với màn trình diễn thuyết phục khi vượt qua một loạt đội bóng mạnh, toàn thắng cả bảy trận ở EURO 2024 với 15 bàn thắng được ghi, phá vỡ kỷ lục 14 bàn của đội tuyển Pháp thiết lập tại EURO 1984.

Từ màn trình diễn của các ứng cử viên...

Trước thềm EURO 2024, Tây Ban Nha không được đánh giá cao trong nhóm ứng cử viên cho chức vô địch. Tuy nhiên, đoàn quân của ông Luis de la Fuente đã gây ấn tượng mạnh, toàn thắng ở các vòng đấu để đăng quang ngôi vô địch một cách thuyết phục.

Không còn bị ám ảnh bởi triết lý kiểm soát bóng, La Roja đề cao tính hiệu quả với những đường bóng dài chéo sân tới hai cánh cho sức trẻ và kỹ thuật cá nhân điêu luyện của Lamine Yamal hay Nico Williams thể hiện, bên cạnh kinh nghiệm của những cầu thủ dày dạn chinh chiến, là minh chứng rõ nhất về lối chơi trực diện, tốc độ và hiệu quả.

EURO 2024 bị chê là một trong những giải đấu khan hiếm bàn thắng nhất. Trung bình mỗi trận đấu ở vòng knock-out chỉ có 2,3 bàn được ghi. Các đội bóng lớn như Anh, Pháp, Bồ Đào Nha ngày càng thực dụng và toan tính, dù có cả tá ngôi sao trong đội hình.

Những ứng viên vô địch thực thụ đều đá để không thua, hơn là đá để thắng. Đó là sự chặt chẽ cần thiết bởi ở một giải đấu như EURO mà đã thua rồi là chẳng còn cơ hội sửa sai.

Tuy nhiên, chính điều ấy càng khiến chức vô địch của Tây Ban Nha giá trị hơn. Bóng đá đã không... trở về quê hương như đội tuyển Anh mong đợi, mà trở về với đất nước mà đội tuyển của họ đã thật sự chơi để tìm kiếm chiến thắng, chơi với niềm vui cùng tinh thần không sợ hãi và nhiệt huyết trong trẻo.

Tính tập thể của Tây Ban Nha được thể hiện ở chính Rodri, cầu thủ vừa đoạt danh hiệu xuất sắc nhất EURO 2024. Rodri thầm lặng, hoạt động như một cỗ máy đếm nhịp, giúp Tây Ban Nha luôn cân bằng giữa tấn công và phòng ngự. Rodri chưa bao giờ (và cũng không muốn) là một siêu sao. Anh không dùng mạng xã hội, thi đấu chăm chỉ trên sân.

Còn ở ngoài sân, Rodri lại tận dụng thời gian rảnh rỗi để... nấu ăn hoặc tự học. Sự cần mẫn của Rodri trở thành chuẩn mực cho thế hệ mới của Tây Ban Nha. Một thế hệ mà mọi nhân tố đều quan trọng, nhưng không có ai đứng trên tập thể.

Một đội bóng thực sự “bình dân” với nhiều cầu thủ trẻ hoặc đang chơi cho các đội trung bình, nhưng cùng nhìn về một hướng, cùng chiến đấu và tận hưởng trái ngọt. Từ Rodri đến Lamine Yamal, Nico Williams, Dani Olmo, Mikel Oyarzabal hay chính HLV De la Fuente đều như vậy. Tất cả đều giản dị và tận hiến.

EURO 2024 có thể thú vị hoặc nhàm chán, tùy góc nhìn đánh giá, nhưng chắc chắn giải đấu năm nay đã tìm được nhà vô địch xứng đáng, thậm chí xứng đáng nhất trong nhiều năm qua!

Đội tuyển Anh được đánh giá là ứng cử viên số một cho chức vô địch giải đấu năm nay. Dù rơi vào bảng đấu nhẹ, song đoàn quân của huấn luyện viên Gareth Southgate lại cho thấy bộ mặt đáng thất vọng.

Màn trình diễn kém thuyết phục của Tam sư diễn ra theo kịch bản quen thuộc trước Serbia, Đan Mạch, Slovenia ở vòng bảng, sau đó là sự đồng hành của “vị thần may mắn” khi tiếp tục rơi vào nhánh đấu không quá khó, để rồi lần lượt vượt qua Slovakia, Thụy Sĩ, Hà Lan và đi một mạch đến trận chung kết gặp Tây Ban Nha.

Tuyển Anh có những ngôi sao đủ sức chấm dứt cơn khát danh hiệu, nhưng họ lại thiếu đi một huấn luyện viên đủ giỏi và can đảm. Southgate đã không thể phát huy hết khả năng của những cầu thủ xuất chúng như Bellingham, Foden, Watkins và Palmer mà thay vào đó lại trọng dụng Harry Kane.

Tiền đạo này kết thúc mùa giải 2023-2024 với chấn thương ở lưng và đã ảnh hưởng rất nhiều đến đóng góp tại tuyển quốc gia. Thất bại ở chung kết EURO 2024 một lần nữa ngăn Harry Kane chạm tay vào danh hiệu.

Khó tin là cầu thủ đã chơi chuyên nghiệp ngót một thập kỷ, ghi bàn đều đặn, gồng gánh đội nhà và đeo băng thủ quân đội tuyển quốc gia nhiều năm như Kane lại chưa từng đoạt bất cứ danh hiệu chính thức nào.

Với thất bại này, đội tuyển Anh đã trở thành đội tuyển đầu tiên trong lịch sử các kỳ EURO thua hai trận chung kết liên tiếp (năm 2020 và 2024). Trong khi các đội tuyển quốc gia khác được coi là ngang hàng với Tam sư như Đức, Italia, Pháp và bên kia châu Mỹ là Brazil và Argentina đã giành được nhiều danh hiệu trong suốt 58 năm qua thì Anh lại tay trắng.

Một ứng viên hàng đầu khác cho chức vô địch EURO 2024 là tuyển Pháp cũng không thể đáp ứng kỳ vọng của người hâm mộ. Đoàn quân của ông Didier Deschamps cho thấy sự thiếu cân bằng khi hàng thủ chơi tốt, song ngược lại, các tiền đạo lại vô duyên đến khó tin.

Trong khi Kylian Mbappe thi đấu thất vọng thì những chân sút khác như Antoine Griezmann hay Marcus Thuram lại chưa thể đứng lên gánh vác hàng tấn công. Sự bế tắc đó còn kéo dài đến các trận đấu loại trực tiếp hoặc khi bị dồn vào chân tường buộc phải lội ngược dòng, họ cũng không thể vượt lên Tây Ban Nha dù còn rất nhiều thời gian.

Đội vô địch EURO 2020, tuyển Italia thì vào vòng 16 đội một cách may mắn sau khi có bàn gỡ hòa trong thời gian bù giờ với Croatia. Tuy nhiên, họ đã lép vế hoàn toàn khi thua Thụy Sĩ 0-2 ở vòng đấu này. Đây chính là đội chơi thất vọng nhất ở EURO năm nay.

... đến những con số và ấn tượng đẹp

EURO 2024 kết thúc sau một tháng ròng rã với diễn biến tương tự như những trận đấu của tuyển Anh. Tuy không quá rực lửa, nhưng giải đấu vẫn khiến người hâm mộ không thể rời mắt.

Bầu không khí trên các sân cỏ tại Đức rất tuyệt vời. Các cổ động viên Thổ Nhĩ Kỳ, Slovakia, Romania cho đến Hà Lan, Anh... đã mang đến nhiều màu sắc thú vị lẫn tinh thần cuồng nhiệt trên các khán đài.

Ở tuổi 17, Lamine Yamal tận hưởng những khoảnh khắc đáng nhớ trong sự nghiệp khi lập kỷ lục là cầu thủ trẻ nhất ra sân và ghi bàn tại EURO 2024.

Lamine Yamal trở thành cầu thủ bóng đá nam trẻ nhất chơi trong một trận chung kết giải đấu quốc tế lớn (World Cup/EURO) khi vượt qua kỷ lục đã tồn tại 66 năm qua của “vua bóng đá” Pele. Yamal cũng nhận danh hiệu cầu thủ trẻ hay nhất EURO 2024 và được nhận định sẽ là siêu sao bóng đá trong nay mai.

Tây Ban Nha là nhà vô địch tuyệt đối tại EURO 2024 với việc toàn thắng bảy trận. Đây cũng là đội đầu tiên bốn lần vô địch giải đấu số 1 châu Âu.

Có thể thấy, những đội bóng tiến xa nhất giải cũng là những đội bóng mạnh dạn trao niềm tin cho các cầu thủ trẻ. Đó là Tây Ban Nha với Yamal, Williams; là tuyển Anh của Kobbie Mainoo và Hà Lan với thủ thành Verbruggen. Bên cạnh đó, kết quả các trận đấu ở giải lần này cũng cho thấy vai trò nổi bật của các thủ thành.

Thủ môn của Gruzia Giorgi Mamardashvili đã có 29 pha cứu thua trong bốn trận đấu, nhiều hơn đồng nghiệp người Hà Lan Bart Verbruggen với 18 pha cứu thua trong sáu trận đấu.

Sau EURO 2024, danh tiếng của Mamardashvili đã được nâng cao đáng kể. Kỳ giải này còn mang tính cạnh tranh rất cao, khi các đội bóng bị đánh giá thấp như Gruzia, Albania, Romania, Slovakia, Slovenia, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ đã chơi sòng phẳng với những đội mạnh hơn.

Sáu cầu thủ: Cody Gakpo (Hà Lan), Harry Kane (Anh), Jamal Musiala (Đức), Georges Mikautadze (Gruzia), Dani Olmo (Tây Ban Nha) và Ivan Schranz (Slovakia) giành danh hiệu đồng vua phá lưới EURO 2024 với ba bàn thắng/cầu thủ. Danh sách vua phá lưới EURO 2024 vắng bóng hàng loạt các ngôi sao tên tuổi như: Kylian Mbappe, Robert Lewandowski, Cristiano Ronaldo.

EURO 2024 cũng cho thấy sự kém duyên của các chân sút khi vua phá lưới chỉ có được ba bàn, trong khi ở EURO 2020, Cristiano Ronaldo ghi được năm bàn thắng và Antoine Griezmann ghi sáu bàn để đoạt danh hiệu Vua phá lưới EURO 2016.