Khai thác và bảo vệ nguồn tin báo chí

Cơ quan báo chí và nhà báo có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ người cung cấp thông tin, trừ trường hợp có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, truy tố, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Điều 38, Luật Báo chí 2016 quy định việc cung cấp thông tin cho báo chí như sau:

1. Trong phạm vi quyền hạn, nhiệm vụ của mình, các cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm có quyền và nghĩa vụ cung cấp thông tin cho báo chí và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung thông tin đã cung cấp. Việc cung cấp thông tin cho báo chí có thể bằng văn bản, trên trang thông tin điện tử tổng hợp, họp báo, trả lời phỏng vấn và các hình thức khác. Cơ quan báo chí phải sử dụng chuẩn xác nội dung thông tin được cung cấp và phải nêu rõ xuất xứ nguồn tin.

2. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có quyền từ chối cung cấp thông tin cho báo chí trong các trường hợp sau đây:

a) Thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật thuộc nguyên tắc và quy định của Đảng, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật;

b) Thông tin về vụ án đang được điều tra hoặc chưa xét xử, trừ trường hợp cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan điều tra cần thông tin trên báo chí những vấn đề có lợi cho hoạt động điều tra và công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm;

c) Thông tin về vụ việc đang trong quá trình thanh tra chưa có kết luận thanh tra; vụ việc đang trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo; những vấn đề tranh chấp, mâu thuẫn giữa các cơ quan nhà nước đang trong quá trình giải quyết, chưa có kết luận chính thức của người có thẩm quyền mà theo quy định của pháp luật chưa được phép công bố;

d) Những văn bản chính sách, đề án đang trong quá trình soạn thảo mà theo quy định của pháp luật chưa được cấp có thẩm quyền cho phép công bố.

3. Đối với vụ án đang trong quá trình Điều tra, truy tố mà chưa được xét xử, các vụ việc tiêu cực hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật nhưng chưa có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, báo chí có quyền thông tin theo các nguồn tài liệu của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung thông tin.

4. Cơ quan báo chí và nhà báo có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ người cung cấp thông tin, trừ trường hợp có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, truy tố, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên có trách nhiệm tổ chức bảo vệ người cung cấp thông tin; các cơ quan bảo vệ pháp luật có trách nhiệm phối hợp với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên bảo vệ người cung cấp thông tin.

5. Cơ quan hành chính nhà nước có trách nhiệm cử người phát ngôn, thực hiện phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí định kỳ và đột xuất, bất thường.

Chính phủ quy định chi Tiết việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí của các cơ quan hành chính nhà nước.

Điều 39 Luật Báo chí 2016 quy định việc trả lời trên báo chí như sau:

1. Người đứng đầu cơ quan báo chí có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trả lời vấn đề mà công dân nêu ra trên báo chí. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của người đứng đầu cơ quan báo chí, cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trả lời trên báo chí.

2. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại của tổ chức, công dân và tố cáo của công dân do cơ quan báo chí chuyển đến, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thông báo cho cơ quan báo chí biết biện pháp giải quyết.

Nếu quá thời hạn nêu trên mà không nhận được thông báo của cơ quan, tổ chức thì cơ quan báo chí có quyền chuyển ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại, tố cáo của tổ chức, công dân đến cơ quan cấp cao hơn có thẩm quyền giải quyết hoặc đưa vấn đề đó lên báo chí.

3. Trong thời hạn 10 ngày đối với báo in ra hằng ngày và báo nói, báo hình, báo điện tử, 15 ngày đối với báo tuần, trên số ra gần nhất đối với tạp chí in kể từ khi nhận được văn bản trả lời của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc văn bản trả lời kiến nghị, phê bình của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với vấn đề mà báo chí nêu hoặc tiếp nhận, cơ quan báo chí phải thông báo cho cơ quan, tổ chức, công dân có ý kiến, kiến nghị, phê bình, khiếu nại, tố cáo hoặc đăng, phát trên báo chí của mình.

4. Cơ quan, tổ chức, công dân có quyền yêu cầu cơ quan báo chí trả lời vấn đề mà cơ quan báo chí đã thông tin; cơ quan báo chí có trách nhiệm trả lời trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của cơ quan, tổ chức, công dân.

Điều 40 Luật Báo chí 2016 quy định việc trả lời phỏng vấn trên báo chí như sau:

1. Người phỏng vấn phải thông báo trước cho người được phỏng vấn biết Mục đích, yêu cầu và câu hỏi phỏng vấn; trường hợp cần phỏng vấn trực tiếp, không có sự thông báo trước thì phải được người trả lời phỏng vấn đồng ý.

2. Sau khi phỏng vấn, trên cơ sở thông tin, tài liệu của người trả lời cung cấp, người phỏng vấn có quyền thể hiện bằng các hình thức phù hợp. Người phỏng vấn phải thể hiện chính xác, trung thực nội dung trả lời của người được phỏng vấn.

Người được phỏng vấn có quyền yêu cầu xem lại nội dung trả lời trước khi đăng, phát. Cơ quan báo chí và người phỏng vấn phải thực hiện yêu cầu đó.

3. Nhà báo không được dùng những ý kiến phát biểu tại hội nghị, hội thảo, các cuộc gặp gỡ, trao đổi, nói chuyện có nhà báo tham dự để chuyển thành bài phỏng vấn nếu không được sự đồng ý của người phát biểu.

4. Cơ quan báo chí, người phỏng vấn và người trả lời phỏng vấn phải chịu trách nhiệm về nội dung thông tin đăng, phát trên báo chí.

Có thể bạn quan tâm

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong báo chí

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong báo chí

Báo cáo Kỹ thuật số xuất bản hồi đầu năm 2025, Viện Nghiên cứu Báo chí của Reuters và Đại học Oxford cho thấy, có đến 81,7% nhà báo tham gia khảo sát nói rằng họ sử dụng các công cụ AI trong công việc, phân nửa (49,4%) sử dụng AI hằng ngày.

Kiếm tiền từ nền tảng số: Cơ hội mới cho các cơ quan báo chí

Kiếm tiền từ nền tảng số: Cơ hội mới cho các cơ quan báo chí

Sự phát triển của nền tảng số trong suốt một thập kỷ qua đã lấy đi của báo chí nhiều thứ, từ độc giả cho tới doanh thu. Để phát triển và giữ chân độc giả, báo chí bắt buộc phải bắt tay với các gã khổng lồ công nghệ để phân phối tin tức. Cái bắt tay này cũng sinh ra mô hình kinh doanh mới dành cho các cơ quan báo chí.

Tìm hiểu về Luật Báo chí 2016

Tìm hiểu về Luật Báo chí 2016

Luật Báo chí số 103/2016/QH13 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 11 thông qua ngày 5/4/2016, có hiệu lực từ 1/1/2017. Sau khi Luật Báo chí 2016 có hiệu lực thi hành, Luật Báo chí ngày 28/12/1989 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 12/1999/QH10 hết hiệu lực.

Luật Báo chí năm 1989

Luật Báo chí năm 1989

Luật số 29-LCT/HĐNN8 về báo chí được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa VIII, kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 28/12/1989; thay thế Luật số 100 SL-L002 ngày 20/5/1957. Báo Nhân Dân xin trân trọng giới thiệu toàn văn Luật Báo chí số 29-LCT/HĐNN8.

Nguồn: Trung tâm lưu trữ Quốc gia

Sắc lệnh số 282-SL của Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa về đảm bảo quyền tự do ngôn luận của nhân dân trên báo chí

Sắc lệnh số 282-SL ngày 16/12/1956 do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký nhằm bảo đảm quyền tự do ngôn luận của nhân dân trên báo chí và ngăn cấm những kẻ lợi dụng quyền ấy để làm phương hại đến công cuộc đấu tranh cho hòa bình, thống nhất, độc lập và dân chủ của nước nhà. Báo Nhân Dân xin trân trọng giới thiệu toàn văn sắc lệnh.

 Quyền và nghĩa vụ của nhà báo theo Luật Báo chí 2016

Quyền và nghĩa vụ của nhà báo theo Luật Báo chí 2016

Theo khoản 1 Điều 25 Luật Báo chí 2016, nhà báolà người hoạt động báo chí được cấp thẻ nhà báo. Nhà báo ngoài việc tuân thủ pháp luật, cần hành xử theo chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, thể hiện trách nhiệm với xã hội, với sự thật, với công chúng và với tòa soạn mình đang làm việc. 

Các phóng viên tác nghiệp tại Bệnh viện Nhiệt đới trung ương. (Ảnh Duy Linh)

10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam

Tại Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam ngày 15/12/2016 đã thảo luận và thông qua 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam. Ngày 16/12/2016, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Thuận Hữu đã ký Quyết định số 483/QĐ-HNBVN ban hành Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam.

Xu hướng báo chí, truyền thông và công nghệ năm 2025

Xu hướng báo chí, truyền thông và công nghệ năm 2025

Đầu năm 2025, Viện Nghiên cứu Báo chí Reutersđã công bố dự báo xu thế báo chí, truyền thông và công nghệ thường niên. Áp lực kinh tế lên các tòa soạn; thói quen tìm kiếm của người dùng thay đổi và cuộc chiến bản quyền với các nền tảng trí tuệ nhân tạo là những điểm đáng lưu ý nhất trong báo cáo năm nay.