Ào ào hàng trăm xe tải lớn, nhỏ ngày đêm đổ đất đắp nền hai bên đường. Tình trạng tai nạn thương tâm, nhức nhối hằng ngày trên quốc lộ 1A qua khu vực miền trung nay có nguy cơ lặp lại trên quốc lộ 14B. Tại Quyết định số 18/2000/QÐ-TTg ngày 3-2-2000 và Quyết định số 789/TTg ngày 24-9-1997 của Thủ tướng Chính phủ quy định QL14B đoạn Ðà Nẵng đến Thạnh Mỹ nằm trong dự án đường Hồ Chí Minh, trong đó đoạn Túy Loan - Hà Nha quy mô bốn làn xe chạy với tốc độ thiết kế 80km/giờ; đoạn Hà Nha - Thạnh Mỹ quy mô bốn làn xe chạy với tốc độ 60km/giờ. Ðể phù hợp điều kiện phát triển kinh tế và lưu lượng vận tải, trước mắt Nhà nước mới đầu tư xây dựng hai làn xe ở các đoạn đường nói trên, tổng vốn đầu tư đã lên đến hơn 350 tỷ đồng với số tiền đền bù giải tỏa hàng chục tỷ đồng. Ðó là sự đầu tư rất lớn cho TP Ðà Nẵng và khu vực miền trung, Tây Nguyên. Khi hoàn thành đường, với hai làn xe trong tình trạng nhà cửa xây dựng vô tổ chức, biến quốc lộ trọng điểm quốc gia thành sân phơi, nơi họp chợ như hiện nay thì làm sao xe ô-tô có thể chạy với tốc độ 80km/giờ mà không gây tai nạn? Không lẽ Nhà nước bỏ ra hàng trăm tỷ đồng xây đường để dân làm sân phơi, nơi tập kết vật liệu, buôn bán (rồi lại phải cắm biển hạn chế tốc độ)? Không lẽ Nhà nước vừa bỏ ra hàng chục tỷ đồng đền bù cho dân, trong đó có nhiều hộ vi phạm Nghị định 203 (Nghị định bảo vệ hành lang đường bộ), nay đất vừa được giải tỏa lại bị lấn chiếm? Trong tháng 5-2004, đường Hồ Chí Minh thông xe từ Tây Nguyên đến Nghệ An (bao gồm cả đoạn đường nói trên). Nếu cứ để tình trạng này, những vụ tai nạn chết người, hỏng phương tiện, ách tắc giao thông là khó tránh khỏi vì hành lang đường bị lấn chiếm. Trách nhiệm của chính quyền địa phương đến đâu?
Với đà phát triển kinh tế hiện nay, một vài năm tới việc mở rộng tuyến đường nói trên thành bốn làn xe sẽ trở thành thực tế. Lúc đó, công tác giải tỏa sẽ rất khó khăn, tốn kém. Ngay từ bây giờ, các cơ quan chức năng cần kiên quyết lập lại trật tự xây dựng, quy hoạch nơi ở cho dân hai bên đường, thực hiện đúng quy định là phạm vi xây dựng phải cách tim đường ít nhất mỗi bên 50m.
BÙI ÐỊNH (Ðà Nẵng)
-----------------------------
Dân chủ gắn liền với dân trí
Việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở đã có tác động tích cực đến Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, củng cố và kiện toàn chính quyền cơ sở. Nhân dân đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến thiết thực, thẳng thắn, chân tình xây dựng chính quyền trong sạch, giữ vững ổn định chính trị và trật tự, an toàn ở cơ sở. Việc thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở đã góp phần quan trọng vào đổi mới sự điều hành của chính quyền. Lề lối làm việc dân chủ hóa, công khai hóa được nhân dân đồng tình ủng hộ. Vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền được củng cố, tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa dân với Ðảng.
Tuy nhiên, qua việc thực hiện quy chế dân chủ, cũng nổi lên những vấn đề cần suy nghĩ, đó là vấn đề dân trí. Trong các hoạt động ở cơ sở, thì việc phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống dân sinh là lĩnh vực mà người dân dành nhiều sự quan tâm, chú ý. Nhưng để có được ý kiến đóng góp thiết thực vào lĩnh vực này cũng không phải dễ dàng. Hiện nay, phần lớn nhân dân ở nông thôn lao động sản xuất nông nghiệp, trình độ văn hóa - khoa học kỹ thuật chưa cao. Vì thế, người dân cũng chưa thể tham gia đầy đủ ý kiến cũng như thực hiện quyền giám sát của mình có hiệu quả được. Việc dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra là những tiêu chí cơ bản. Song để đạt được tiêu chí đó, đòi hỏi người dân phải có trình độ nhất định. Chỉ khi người dân có hiểu biết, nhận thức đúng đắn vấn đề thì việc đóng góp ý kiến mới đúng, mới thiết thực, hiệu quả. Do đó, để quy chế dân chủ thật sự phát huy thì việc nâng cao dân trí là vấn đề cần thiết. Nên chăng, khi đưa ra một nội dung công việc nào, nhất là lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội để tổ chức lấy ý kiến nhân dân, thì trước hết cấp ủy, chính quyền cơ sở cần giúp nhân dân hiểu rõ nội dung, ý nghĩa của nó, trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi của người dân. Những cán bộ, đảng viên do dân cử phải tận tâm, tận lực với dân, thật sự xứng đáng là đại diện cho quyền lợi của nhân dân. Các vấn đề tiêu cực, tham ô, tham nhũng, quan liêu, hách dịch, cửa quyền, vi phạm đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên thì cấp ủy, chính quyền cần có biện pháp xử lý kiên quyết, dứt điểm, tạo sự đồng tình và củng cố niềm tin của nhân dân. Các tổ chức chính trị xã hội cần chăm lo bảo vệ lợi ích của nhân dân, thật sự là cầu nối giữa nhân dân với Ðảng và Nhà nước.
MINH CHIẾN (Bình Thuận)
-----------------------------
Một di tích lịch sử - văn hóa đang xuống cấp
Nếu ai đó có dịp đến Lạng Sơn vào thăm, vãn cảnh chùa Thành nằm giữa trung tâm TP Lạng Sơn, một di tích lịch sử - văn hóa đã được xếp hạng, hẳn đều có một cảm nhận: Chùa đang xuống cấp.
Chùa Thành xưa gọi là chùa Hương Lâm, do chùa nằm ở vị trí phía bắc thành Lạng Sơn, cho nên nhân dân gọi là chùa Thành. Chùa được xây dựng từ thời Lê sơ, đến năm Cảnh Thịnh thứ 4 (1796), được lấy tên là Diên Khánh Tự (có nghĩa là tích điều thiện để có nhiều phúc cho đời sau). Chùa Thành là công trình có giá trị về mặt kiến trúc nghệ thuật. Chùa Thành xây dựng khang trang vào loại cổ nhất ở Lạng Sơn, có kiến trúc theo kiểu nội công, ngoại quốc, gồm đủ các phần: Tam quan, tiền tế, hậu cung, cung mẫu... Hiện nay, trong chùa còn giữ được nhiều hiện vật quý. Ðó là hệ thống tượng pháp, các câu đối hoành phi; có quả chuông lớn đúc từ năm 1697, nặng 600 kg bằng đồng pha gang, có đường kính 94 cm, cao 115 cm. Ngoài ra, còn có một tấm bia hai mặt dựng năm 1796. Bia ghi lại lòng ngưỡng mộ, trung quân của nhân dân Lạng Sơn với triều vua Quang Trung trong công cuộc gìn giữ biên ải. Chùa Thành đã được tu bổ nhiều lần vào những năm: 1796, 1947, 1967, 1980 và 1992. Năm 1993, chùa Thành được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia (theo số QÐ57/VHQÐ, ngày 15-1-1993).
Trải qua năm tháng chùa Thành đang xuống cấp nghiêm trọng. Toàn bộ mái nhà khu chính giữa: các cột, hoành, ly tô đều bị mối, mọt ăn, mục nát, lỗ chỗ, nhiều lỗ hổng làm nước mưa nhỏ xuống. Ðể khắc phục, nhà chùa đã lấy bạt phủ lên mái nhà tạm bợ, lấy cây chống đỡ các trụ cột chính vì bị mối ăn trống rỗng. Nay mùa mưa bão đến gần, mái nhà có thể đổ xụp bất cứ lúc nào, gây nguy hại cho toàn bộ khu di tích lịch sử này. Ðề nghị các ngành chức năng của tỉnh, TP Lạng Sơn sớm có biện pháp sửa chữa để nơi đây thật sự là một di tích lịch sử - văn hóa, nằm trong quần thể di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh của Thành Lạng Sơn xưa.
HÙNG TRÁNG
-----------------------------
Nhìn từ phong trào tổng vệ sinh phố phường
Phố phường chúng tôi thường được động viên tích cực tham gia tổng vệ sinh đón các ngày lễ lớn. Ðón SEA Games 22, các hộ dân phố đạt tiêu chuẩn Gia đình văn hóa được nhận một tờ phiếu đăng ký (được dự quay xổ số trúng thưởng) với lời nhắc nhở: "Tích cực tham gia tổng vệ sinh đường phố sáng thứ bảy hằng tuần, không vứt rác thải tùy tiện". Tiếng loa điện còn giục tổ trưởng dân phố báo cáo lên phường số người và khối lượng rác quét dọn vào sáng thứ bảy. Ðến nay, phố phường chúng tôi vẫn theo nếp tổng vệ sinh như Tờ phiếu đăng ký thi đua nêu ra cách đây năm tháng, mặc dù tiếng loa không gọi báo cáo thành tích quét rác hằng tuần. Riêng tổ dân phố chúng tôi phân công quét dọn hằng ngày, vì nếu chờ đến sáng thứ bảy, ắt cái sân rộng 200m2 do phường giao cho chúng tôi phụ trách sẽ tràn đầy lá rụng của hàng cây rậm rạp. Các gia đình ở tầng 1 của chung cư không bao giờ vứt rác ra vỉa hè, nhưng thường kêu khổ vì mới quét chiều hôm trước, đến sáng hôm sau lại thấy vung vãi tàn thuốc lá, giấy lộn, tờ rao hàng tiếp thị của khách qua đường, và cành khô, hoa héo rơi xuống từ các chậu cảnh đặt chông chênh ở các tầng cao. Chưa kịp dọn, đến trưa lại phải quét thêm cọng rau, vỏ trái cây, túi hàng của người đi chợ, và que kem, túi quà bánh của trẻ em tan buổi học. Tất cả những thứ rác ấy dồn với rác tổng vệ sinh buổi sáng sớm thành một đống, phơi nắng suốt ngày và bay theo gió, chờ đến chiều tối mới được xe của công ty vệ sinh chở đi. Tuy vậy, nền nếp quét dọn đó vẫn tạo ra bộ mặt trước chung cư chúng tôi không khó coi như trước kia.
Dạo quanh phố phường, chúng tôi còn thấy nhiều biểu hiện xả rác khác, như cái tệ bôi bẩn tường rào bằng quảng cáo "Khoan cắt bê-tông"; tệ đổ trộm vật liệu phế thải ở các đoạn đường vắng, ở góc khuất của các công viên, ở ven bờ hồ mà nhiều người đi tập thể dục thường lo sợ dẫm phải những ống tiêm chích ma túy. Cán chổi của các hộ gia đình không thể vươn dài đến các nơi ấy. Trật tự vệ sinh ở các nơi ấy thuộc trách nhiệm một số cơ quan, đơn vị ở phường và quận, nhưng thường làm việc kiểu "được chăng hay chớ", không vì lợi ích làm sạch đẹp phố phường.
Qua câu chuyện kể trên, chúng tôi nhận thấy cần quản lý ở cả hai đầu xả rác và dọn rác. Nếu cứ buông lỏng quản lý xả rác thì hoạt động dọn rác có tích cực đến mấy cũng không xuể. Muốn quản lý có hiệu quả thiết thực, cần có tổ chức, phân công rõ trách nhiệm cho các cơ quan, đơn vị cơ sở, kể cả tổ dân phố, dựa vào các bản quy ước bảo vệ môi trường ở phường, quy ước bảo đảm trật tự vệ sinh ở tổ dân phố, có kiểm tra chặt chẽ. Chú ý tạo cơ sở vật chất cho vệ sinh đô thị như bố trí thùng rác ở nơi công cộng, tìm chỗ tập kết rác ở tổ dân phố, có chế độ bảo quản thiết bị, dụng cụ ở các sân chơi, có chế độ thù lao cho người trông coi và quét dọn rác. Trung tâm của phong trào tổng vệ sinh môi trường vẫn là con người. Vì thế, công tác tuyên truyền giáo dục cần thiết thực và sâu rộng trong mọi tầng lớp dân phố, chú trọng cả đối tượng thiếu niên, học sinh, để xây dựng nếp sống văn hóa đô thị, chuyển nhanh thành tập quán giữ gìn trật tự vệ sinh ở thành phố văn minh, xanh, sạch đẹp.
HỒ QUỐC (Hà Nội)
-----------------------------
Chấn chỉnh một số trò chơi dễ gây nguy hại
Ông Ngô Duy Châu (Hà Nội): Thời gian gần đây, trên nhiều đường phố ở Hà Nội, vào đêm khuya, nhiều thanh niên, thiếu niên rủ nhau tụ tập đá bóng dưới lòng đường, gây mất trật tự, an toàn giao thông. Cho dù vào thời gian này lưu lượng phương tiện lưu thông trên đường đã vãn, song không thể lường hết những hậu quả xấu do vô ý đá bóng vào người đi đường gây tai nạn, làm vỡ các biển hiệu, đèn đường, làm gãy cây non. Sáng ra đi trên đường phố, không ít nơi còn thấy những viên gạch, đá xếp làm "gôn" không được thu dọn, vương vãi dưới lòng đường. Ðề nghị lực lượng công an các phường thường xuyên kiểm tra khoảng thời gian từ 23 giờ đến 1-2 giờ sáng hôm sau để kịp thời phát hiện nhắc nhở, giải tán việc tụ tập đá bóng dưới lòng đường.
Bạn đọc Quang Minh (Hải Phòng): Mấy năm gần đây, ở TP Hải Phòng, các quầy trò chơi điện tử phát triển ồ ạt. Không mấy đường phố là không có quầy hàng này. Riêng ngõ 258 Ðà Nẵng có tới năm quầy mở sát nhau mà vẫn thu hút đông thanh niên, thiếu niên đến chơi, phần lớn là học sinh. Nhiều em say mê trò chơi này đã có mặt thường xuyên tại quán. Cũng vì say mê trò chơi điện tử mà dẫn đến cảnh một số em bỏ học, tiêu tiền học phí, gán cả xe đạp nữa. Cảnh bố mẹ các em đi rà soát các quầy hàng trò chơi điện tử lôi con về là khá phổ biến. Ngoài những em có tiền vào chơi, còn kéo thêm một số em không có tiền vào đứng sau lưng chầu rìa. Bị ảnh hưởng của những pha săn đuổi, đấu kiếm, chém giết nhau trên màn hình, một số em đã bắt chước, cũng diệu võ giương oai, múa may trên hè phố ngay trước cửa quầy hàng với vẻ đắc chí. Như có phép mầu, các quầy trò chơi điện tử mở cửa suốt ngày cho tới đêm khuya vẫn thu hút các em đến chơi. Các bậc cha mẹ cần nhắc nhở, giáo dục con em mình, vui chơi điều độ. Mong các nhà quản lý nghiên cứu, có biện pháp chỉ đạo sản xuất hoặc cho nhập những cuốn băng hình điện tử bảo đảm bổ ích, vui tươi lành mạnh, có tính giáo dục phù hợp với tính nhân văn của xã hội ta. Nghiêm cấm việc lưu hành những cuộn băng có nội dung bạo lực, tha hóa.
Bạn đọc Ngọc Thiện (TP Cần Thơ): Chưa bao giờ phong trào chơi diều ở Cần Thơ lại phát triển như năm nay. Ðường phố nào cũng thấy bán diều, chỗ trống nào cũng được tận dụng để thả diều. Ðặc biệt, tại đoạn đường Quang Trung - Cái Cui thuộc phường Hưng Phú, quận Cái Răng, chỉ với đoạn đường dài khoảng 2km từ dốc cầu Quang Trung đến khu đô thị mới của Công ty xây dựng số 8, chiều chiều, hàng nghìn trẻ em, thanh niên, thiếu niên và cả người lớn đến đây để thả diều. Riêng chiều thứ bảy hoặc chủ nhật, số người tập trung tăng lên gấp hai lần. Khác với cách chơi diều của trẻ quê, thú chơi diều của người dân thành thị vừa sang trọng vừa hiện đại, nhưng hết sức nguy hiểm. Những con diều được làm bằng vải, sơn phết nhiều mầu sắc đủ mọi kiểu dáng, người chơi chỉ cần có từ 10 nghìn đồng trở lên là có thể có một chiếc diều. Nhiều người chơi diều đi bằng xe máy, đèo người ngồi sau cầm dây kéo diều bất chấp những người đi đường và các phương tiện giao thông khác. Tình trạng thả diều tại đoạn đường này đã gây ra nhiều vụ va chạm của các phương tiện giao thông. Có người đi xe bị vướng phải dây diều đã ngã và bị thương nghiêm trọng. Có trường hợp nhiều xe tranh nhau căng diều đã đâm vào nhau. Ðã có hàng trăm trường hợp người chơi diều chạy xe lạng lách, kéo diều giữa đường hoặc tranh giành diều, gây rối trật tự giao thông.
Thả diều là thú vui chính đáng của các em, nhưng địa điểm chơi cần được quy định hợp lý.
-----------------------------
Sớm ngăn chặn việc xâm lấn đê Biển Tây
Ðê Biển Tây nằm trên địa bàn tỉnh Cà Mau, đi qua các huyện ven biển Phú Tân, Trần Văn Thời và U Minh, với chiều dài hơn 90 km, giáp tỉnh Kiên Giang. Sau cơn bão số 5 từ năm 1997 đến nay, trung ương và tỉnh Cà Mau đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để xây dựng tuyến đê này. Ðây là tuyến đê xung yếu, góp phần quan trọng vào việc phòng, chống lụt, bão, nước mặn xâm nhập, bảo vệ an toàn hàng chục nghìn ha đất trồng lúa, nuôi tôm và các cụm dân cư ven vùng Biển Tây. Tuy nhiên, gần đây tuyến đê này bị một số người dân xâm lấn, làm cho nhiều đoạn đê xuống cấp nghiêm trọng, nhất là đoạn đi qua các xã Nguyễn Việt Khái, Khánh Bình Tây thuộc huyện Phú Tân và Trần Văn Thời. Những cánh rừng phòng hộ ngăn sóng biển bảo vệ bên ngoài đê bị chặt phá, trên mặt và dưới chân bên trong đê đất bị bao chiếm; những xóm nhà xây cất tạm mọc lên ngày càng nhiều. Trong khi đó, ngành chủ quản và chính quyền địa phương ở Cà Mau quản lý lỏng lẻo, chưa kịp thời ngăn chặn việc lấn chiếm, xâm hại tuyến đê này.
Ngành chức năng tỉnh Cà Mau cần tăng cường công tác quản lý, có biện pháp kịp thời ngăn chặn, chấm dứt việc để một bộ phận người dân tàn phá rừng phòng hộ che chắn đê, tháo dỡ ngay nhà xây cất trên đê, kiên quyết bảo vệ hành lang của tuyến đê. Không thể để tiếp tục tình trạng mạnh ai nấy chiếm đất phá hoại tuyến đê. Cần gắn và giao trách nhiệm trực tiếp cho chính quyền địa phương, nơi có tuyến đê đi qua, tham gia việc quản lý, bảo vệ. Triển khai thực hiện Pháp lệnh đê điều nhằm giáo dục, nâng cao ý thức người dân trong vùng góp phần bảo vệ an toàn tuyến đê Biển Tây.
NĂM VĨNH (Cà Mau)
-----------------------------
Ðể giữ chữ tín với khách hàng
Chủ nhật 9-5 vừa qua, tôi đi mua hàng ở siêu thị Cần Thơ (CITYMARK) mới khai trương khoảng hơn một tháng nay. Tôi chọn một gói chả giò (nem) có giá ghi trên bao bì là 17 nghìn đồng, nhưng khi ra quầy thanh toán tự động biên lai lại ghi giá 21 nghìn đồng. Tôi thắc mắc, được nhân viên thu tiền giải thích là giá ghi trên bao bì của chả giò bị nhầm. Là người nội trợ, mua gì cũng phải dự liệu giá cả phù hợp túi tiền của mình. Hơn nữa, giá trên nhãn hàng một đằng tính tiền lại một nẻo là chuyện hiếm thấy, nhất là lại ở siêu thị. Bởi vậy, tôi trả lại gói chả giò không mua nữa, nhưng trong lòng vẫn thấy ấm ức.
Xin nói thêm là trước đó vài ngày tôi mua gói giò lụa và thịt nguội tại gian hàng thực phẩm cũng của CITYMARK.Tuy thời hạn sử dụng ghi trên bao bì vẫn còn nhưng khi đem về ăn, chúng tôi phát hiện chúng đã bị thiu. Ðề nghị Ban giám đốc CITYMARK sớm chấn chỉnh những sai sót không đáng có nêu trên để giữ chữ tín với khách hàng.
TƯ KIÊN
-----------------------------
Quản lý việc photocopy tài liệu thi
Từ khi có dịch vụ photocopy đến nay, hằng năm cứ đến mùa thi là học sinh thuê sao chép tài liệu. Ðể có thể đem vào phòng thi dễ dàng, tài liệu thường được thu nhỏ lại. Vài năm nay, nhiều chủ máy photocopy lại "sáng tạo" ra các băng giấy chiều rộng chỉ khoảng 5-6cm, để sau khi in có thể đóng thành quyển sổ rất nhỏ. Trước các kỳ thi, nhiều chủ hàng cho máy chạy cả ngày lẫn đêm vẫn không đáp ứng được nhu cầu của khách. Có các tài liệu này trong tay, các "sĩ tử" ỷ lại, không chịu học tập, lười suy nghĩ.
Mùa thi sắp bắt đầu, các em học sinh nên tự giác, chớ trông vào việc sao in tài liệu để đem vào phòng thi. Mong các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các hộ làm dịch vụ photocopy in tài liệu thi tiếp tay cho học sinh đi thi.
XUÂN HƯƠNG
