Năm nay, giải thưởng mang chủ đề “Cộng đồng kiến tạo” sẽ tiếp tục tìm kiếm, vinh danh tinh thần sẵn sàng cống hiến và sự dấn thân của các cá nhân, tổ chức vì cộng đồng trên khắp mọi miền Tổ quốc.
1 Chiếc xe mang tên “lòng tốt”
Tham dự công bố Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize mùa 2 - năm 2024 có sự góp mặt của anh Phạm Quốc Việt - Đội trưởng FAS Angel (Đội hỗ trợ sơ cứu miễn phí cho người bị tai nạn với tôn chỉ “Không bỏ rơi ai cả”) một lần nữa chia sẻ những câu chuyện cứu người với thông điệp truyền cảm hứng lớn lao. Trong mùa giải đầu, FAS Angel do anh sáng lập là một trong năm dự án đoạt Giải Dự án Truyền cảm hứng. Vẫn giản dị, khoác trên mình chiếc áo đồng phục của FAS Angel cùng chiếc túi vải đựng đầy đủ trang thiết bị, vật dụng cứu trợ, cứu nạn, với anh Quốc Việt, tấm áo không chỉ có tác dụng bảo vệ thông thường mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng, cũng là đại diện cho lý tưởng mà anh cùng các cộng sự đang xây dựng.
Anh Quốc Việt chia sẻ, cảm xúc trong anh vẫn vẹn nguyên như ở Human Act Prize mùa đầu tiên. Anh đã rất bất ngờ, cảm thấy vinh dự, tự hào khi được ghi nhớ và nhắc tên, được nhiều người biết đến hơn.
Ngay sau khi kết thúc buổi lễ trao giải, vinh danh năm ngoái, anh Việt đã vội vã lên đường, tiếp tục làm nhiệm vụ như bao ngày bình thường khác. Trước khi đi, anh có chia sẻ với mọi người một câu nói truyền cảm hứng: “Chúng tôi cần nỗ lực hơn sau khi được vinh danh”. Đến nay, sau nhiều tháng, FAS Angel vẫn tiếp tục nỗ lực đóng góp, bên cạnh đó không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động về cả chuyên môn nghiệp vụ lẫn số lượng thành viên.
Đặc biệt, với số tiền được ca sĩ Mỹ Tâm ủng hộ là 200 triệu đồng ở mùa giải trước, cùng với sự hỗ trợ từ các nhà hảo tâm đã giúp anh Quốc Việt mua thêm chiếc xe cứu thương mang tên 04 - Lòng tốt. Vào ngày 9/4, chiếc xe chính thức bắt đầu hoạt động và đã cứu được rất nhiều người. Đặc biệt, chiếc xe tham gia hỗ trợ nạn nhân hai vụ cháy nghiêm trọng ở khu vực Trung Kính và Định Công Hạ.
Chia sẻ về dự án sáu xe cứu thương của FAS Angel, anh Việt không giấu được xúc động: “Dự án sáu chiếc xe cứu thương phục vụ cộng đồng hoàn toàn miễn phí ở TP Hà Nội. Bốn góc nội đô của TP Hà Nội sẽ được bố trí bốn xe, hai góc khu vực Gia Lâm, Long Biên thêm hai xe. Dự án được lập ra với mục đích giúp quá trình tiếp cận hiện trường, hỗ trợ được những người bị tai nạn giao thông đến hiện trường nhanh nhất, gần nhất. Về xe cứu thương cũng như các trang thiết bị khác, FAS Angel luôn quý trọng, nâng niu và gìn giữ những thứ cộng đồng ủng hộ. Tôi muốn sau vài chục năm nữa, khi tôi mất đi, cộng đồng sẽ nhận được những tài sản đó, họ sẽ hiểu chúng tôi giữ gìn cho thế hệ sau như thế nào”. Anh Việt cho biết thêm: “Có nhiều phương thức của sự hỗ trợ trong cộng đồng. Đôi khi cứu người sai cách sẽ xảy ra rất nhiều hệ lụy. FAS Angel không dám tự mãn nói rằng chúng tôi được huấn luyện chuyên sâu nhưng ít nhất trong quãng thời gian dài 5 năm qua, dưới sự huấn luyện và giám sát của tôi cùng với ban cố vấn chuyên môn đã giúp các tình nguyện viên thực hiện đúng từng thao tác, cách di chuyển, cách giao tiếp với nạn nhân và người nhà nạn nhân, cách băng bó,... Chúng tôi không gây ra bất cứ rủi ro nào cho nạn nhân hay biến chứng nào”.
Ở cương vị là người Đội trưởng, anh Việt không ngừng học hỏi, trau dồi để nâng cao kiến thức, kỹ năng. Anh cũng luôn nỗ lực hoàn thiện quy trình cứu trợ nạn nhân bảo đảm an toàn. Với những người muốn trở thành một phần của FAS Angel, họ phải đăng ký trở thành tình nguyện viên, sau khoảng 1 tháng - khi trải qua nhiều bài đánh giá khác nhau, nếu đạt mới chính thức trở thành đội viên. Sau đó, khi có đóng góp, cống hiến nhất định, tùy vào năng lực mỗi người, họ tiếp tục được cất nhắc lên những vị trí quan trọng, trở thành lực lượng nòng cốt.
Hiện anh Quốc Việt còn phối hợp với lực lượng chức năng, công ty, tổ chức hay cá nhân triển khai thêm các lớp hướng dẫn về sơ cứu. Đây cũng là cách anh mở rộng thêm địa bàn cứu trợ, phát triển số lượng đội viên khắp mọi miền đất nước, giống như mô hình ở Hà Nội.
“Tinh thần FAS Angel không chỉ dừng lại ở Hà Nội mà dù ở địa phương nào, dưới sự quản lý của ai cũng sẵn sàng phối hợp để đạt mục đích cao cả nhất, đó là cứu người. Ngoài ra, chúng tôi đang nỗ lực hơn trong việc kết hợp với lực lượng Phòng cháy chữa cháy, Hội Chữ thập đỏ để xây dựng lại lực lượng của ban, ngành đó. Thời gian tới, chúng tôi sẽ hoàn thành các hạng mục để phối hợp với cơ quan nhà nước nhằm lan tỏa tư tưởng, kiến thức, việc làm của FAS Angel”, anh Quốc Việt bày tỏ.
2 “Con nuôi Đồn Biên phòng” và hy vọng về một cộng đồng kiến tạo lớn mạnh
Con số 129 hồ sơ gửi tham dự chỉ trong một thời gian ngắn của Human Act Prize 2023 cho thấy thành công của một giải thưởng hoàn toàn mới mẻ, lần đầu được tổ chức ở Việt Nam. Nhưng nó còn cho thấy một điều: Số lượng những dự án vì cộng đồng là rất lớn và theo thời gian, vẫn luôn có những dự án mới được hình thành, hay những dự án đã bền bỉ hàng chục năm thay đổi cách làm, thay đổi quy mô để theo kịp những thay đổi của thời cuộc.
Đó có thể là những doanh nghiệp lớn, dù trong những giai đoạn thị trường khó khăn nhất vẫn luôn duy trì một khoản ngân sách nhiều tỷ đồng để hỗ trợ kịp thời cộng đồng bị thiên tai, bão lũ. Là những nhà sản xuất thay vì chọn lối đi dễ dàng thu lợi thì lại dấn thân vào con đường khó khăn hơn, vì muốn sản phẩm làm ra phải thật sự tốt cho sức khỏe người dùng, tốt cho tương lai giống nòi. Là những ngân hàng luôn dành một dòng “tín dụng xanh” ưu đãi cho các kế hoạch sản xuất, kinh doanh thân thiện với môi trường, với tư duy kinh doanh không phải chỉ để tạo ra giá trị trước mắt, mà quan trọng hơn là để lại di sản bền vững cho các thế hệ mai sau.
Đó cũng có thể là những sáng kiến, dự án nhỏ, nhưng có cách làm hay, sáng tạo, có triển vọng, mang lại lợi ích to lớn, dài lâu cho cộng đồng nếu được cổ vũ, nâng đỡ kịp thời. Trong phát biểu công bố Giải thưởng Hành động vì cộng đồng - Human Act Prize 2024, đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng ban Tổ chức Giải thưởng kể về một mô hình mà ông ấn tượng: “Tôi đã thăm một vài đồn biên phòng. Ở đấy, những người lính biên phòng đang thực hiện một mô hình rất nhân văn có tên là “Con nuôi đồn biên phòng”. Những em bé mồ côi, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở địa bàn, đã được đón về đồn nuôi dưỡng cho ăn học. Từ đây các em có những người bố mới mang quân hàm xanh và có một gia đình mới vừa kỷ luật vừa thương yêu. Rất nhiều câu chuyện cảm động từ mô hình đặc biệt này, nhưng xã hội lại chưa có thật nhiều người biết để chung tay và nhân rộng”.
Đồng chí Lê Quốc Minh khẳng định: “Nếu những doanh nghiệp lớn, tổ chức lớn, nếu mạng lưới những người làm cộng đồng kết nối nhiều hơn, chung tay nhiều hơn và được tôn vinh, lan tỏa nhiều hơn, chắc chắn độ phủ và hiệu quả các dự án sẽ có bước tiến lớn”.
Từ mong muốn và tâm huyết đó của Ban Tổ chức, Human Act Prize 2024 đã được khởi động với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”. Giải thưởng không chỉ mong muốn tìm kiếm, tôn vinh các nỗ lực vì cộng đồng, mà còn là nơi lan tỏa các sáng kiến hay, kết nối những người có chung mục đích để mọi người cùng nhau đóng góp, xây dựng một tương lai bền vững, một xã hội đầy lòng nhân ái.
“Ai đó đã nói rằng: Muốn đi nhanh thì đi một mình, nhưng muốn đi xa thì phải đi cùng nhau. Mạng lưới Cộng đồng kiến tạo càng lớn mạnh, thì an sinh xã hội, chất lượng cuộc sống của người dân càng được cải thiện”, đồng chí Lê Quốc Minh chia sẻ.
Những người làm hoạt động cộng đồng đều biết, để một dự án thành công, thì việc kiến tạo được một mạng lưới hiệu quả, hỗ trợ về quan hệ, tài chính… là vô cùng quan trọng. Trong một cuộc phỏng vấn trong khuôn khổ Human Act Prize 2023, đồng chí Phan Diễn, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư, nhà sáng lập và khi đó là Chủ tịch Hội đồng Quản lý Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai khẳng định: “Nhiệm vụ nặng nề nhất của Quỹ chính là vận động tài trợ. Không có nguồn tài chính thì ý tưởng hay đến mấy cũng không để làm gì”.
Thấu hiểu và chia sẻ mối bận tâm này với những người hoạt động cộng đồng, Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo” hy vọng là cây cầu kết nối các nguồn lực về tri thức, con người, tài chính với những ý tưởng sáng tạo. Mục tiêu lớn của giải thưởng là nâng tầm phong trào vì cộng đồng, tạo ra những cơ hội hợp tác để hiện thực hóa các dự án tác động xã hội sâu rộng. Chính những đóng góp như của nghệ sĩ Mỹ Tâm - với khoản quyên góp 500 triệu đồng cho hai dự án trong vòng chung kết năm 2023 (trong đó 200 triệu đồng dành cho FAS Angel, và 300 triệu đồng dành cho Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai) - đã cho thấy sức mạnh của lòng tốt có thể lan tỏa và kết nối xã hội mạnh mẽ thế nào.
3 Human Act Prize 2024: Sức mạnh tri thức và những người đồng hành
Với mục tiêu xây dựng mạng lưới Cộng đồng kiến tạo lớn mạnh, Human Act Prize 2024 có nhiều điểm mới đáng chú ý. Một trong số đó là việc ra mắt ấn phẩm “Dấu ấn tiên phong - Đổi mới trong tác động xã hội tại Việt Nam” - cuốn cẩm nang hoàn chỉnh đầu tiên dành cho những người phát triển các dự án vì cộng đồng. Cuốn sách tổng hợp các kiến thức chuyên môn nền tảng, cùng những nghiên cứu chuyên sâu rút ra từ các dự án tiên phong thành công, nhằm mang đến cho những người trong Cộng đồng kiến tạo niềm cảm hứng, thôi thúc họ thay đổi tầm nhìn cùng những hiểu biết cần thiết để họ tự tin theo đuổi những hành động ý nghĩa cho xã hội.
Ông Michael Arnol - CEO & Executive Editor của Metro Writers - Đồng chủ biên sách “Dấu ấn tiên phong” nói ấn phẩm này “giúp người đọc hiểu được truyền thống nhân đạo, vị tha của các hoạt động cộng đồng tại Việt Nam. Từ đó, độc giả có thể cảm thấy tự hào, tôn vinh và tham gia tích cực vào các hoạt động này”. Nhóm biên tập kỳ vọng: “những cuộc thảo luận và nghiên cứu điển hình được chia sẻ trong cuốn sách này sẽ truyền cảm hứng cho những người đang cân nhắc bắt đầu các dự án xã hội của riêng mình”.
Một điểm mới nữa là giải thưởng năm nay sẽ có sự đồng hành của các đối tác chiến lược trong lĩnh vực phát triển bền vững nhằm nâng cao chất lượng cung cấp thông tin, chất lượng tổ chức các diễn đàn, hội thảo, khóa học về dự án cộng đồng…
Nhà đồng hành tri thức là PwC (PricewaterhouseCoopers) - một trong bốn công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, nhiều kinh nghiệm hỗ trợ doanh nghiệp tích hợp yếu tố bền vững vào hoạt động kinh doanh. PwC sẽ đóng góp kiến thức, kinh nghiệm, tài nguyên và kết nối, đồng thời tham gia cố vấn chuyên môn cho giải thưởng. Đại diện PwC cho biết sẵn sàng cử những chuyên gia hàng đầu tham dự và chia sẻ tại các sự kiện lớn của Human Act Prize 2024, góp phần lan tỏa kiến thức và truyền cảm hứng cho cộng đồng.
Human Act Prize 2024 còn có sự đồng hành của Social Impact - nền tảng giáo dục về phát triển bền vững do chính các nhà hoạt động cộng đồng sáng lập. Social Impact mang sứ mệnh đặc biệt - cung cấp những khóa học chuyên sâu về Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và Phát triển bền vững, tạo ra sự kết nối kiến thức dành cho những cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đang tham gia hoạt động cộng đồng.
Một “người bạn mới” của Human Act Prize 2024 là TikTok - nền tảng video dạng ngắn hàng đầu thế giới. TikTok mong muốn lan tỏa những câu chuyện tích cực, tôn vinh những cá nhân, tổ chức đang nỗ lực vì cộng đồng, từ đó truyền cảm hứng cho nhiều người cùng chung tay tạo ra những thay đổi tích cực.
Và không thể không nhắc đến sự đồng hành quan trọng của các cơ quan báo chí đã luôn ủng hộ, bền bỉ cổ vũ, động viên, lan tỏa và vinh danh rất nhiều tổ chức, cá nhân Hành động vì Cộng đồng.
4 Ươm hạt giống để kiến tạo khu rừng của những điều tử tế
Năm 2017, Phạm Quốc Việt một mình lặng lẽ bắt đầu công việc cứu giúp những người bị tai nạn. Anh chọn công việc này sau khi chính bản thân gặp nạn, bị bỏ mặc trên đường dưới cơn mưa lạnh mùa đông trong suốt 15 phút, đối diện cảm giác cô đơn, sợ hãi, tuyệt vọng, cận kề cái chết. Hai năm sau đó, FAS Angel ra đời, chỉ với 5 thành viên. Bây giờ, dự án của Việt đã có 150 người. Dù còn muôn vàn khó khăn, nhưng họ đã có phương tiện, và quan trọng hơn cả là có sự chia sẻ, chung sức của rất nhiều người. Từ đó, hơn 10.000 nạn nhân của tai nạn giao thông, cháy nổ đã thoát khỏi tử thần. Phía sau họ là biết bao gia đình và tương lai.
Rất nhiều dự án góp phần thay đổi cuộc sống của người Việt Nam theo hướng tốt đẹp hơn như vậy đã bắt đầu chỉ với ý chí và thiện tâm của một, hoặc một vài người. Chỉ có sự đồng hành, chung tay, chia sẻ của cộng đồng mới giúp các dự án bền vững và lớn mạnh, để từ đó, đóng góp trở lại cho cộng đồng. Đó cũng là lý do Human Act Prize 2024 lựa chọn chủ đề Cộng đồng kiến tạo.
Tiếp nối thành công của mùa đầu tiên, giải thưởng năm nay sẽ tiếp tục tìm kiếm, vinh danh tinh thần sẵn sàng cống hiến và sự dấn thân của những cá nhân, tổ chức trên khắp mọi miền đất nước.
Đồng chí Lê Quốc Minh cho biết, chúng ta đang sống trong những năm tháng phải đối mặt với những thách thức chưa từng có từ các yếu tố địa chính trị, từ sự khó lường của kinh tế thế giới, đến các biểu hiện ngày càng cực đoan của biến đổi khí hậu.
Các thách thức đó đã tác động không nhỏ đến nguồn lực của những dự án vì cộng đồng. Do vậy, để hiện thực hóa đường lối nhân văn “không để ai bị bỏ lại phía sau”, thì tinh thần, ý chí vượt khó cống hiến cho cộng đồng của các tổ chức, cá nhân, cần phải được hỗ trợ, tôn vinh, khích lệ và lan tỏa mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Human Act Prize năm 2023 là năm đầu tiên, với chủ đề “Dấu ấn tiên phong” đã gây tiếng vang lớn trong cộng đồng, truyền cảm hứng cho rất nhiều tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp và gửi đi thông điệp: Nếu cùng nhau kiến tạo, chúng ta đều có thể tạo ra những tác động to lớn và lâu dài cho xã hội. Sự thay đổi không chỉ đến từ các dự án lớn lao mà còn bắt nguồn từ những hành động bình dị mỗi ngày - đó cũng là tinh thần mà Human Act Prize năm nay mong muốn cổ vũ.
Như nhà báo Trần Mai Anh, thành viên Hội đồng Giám khảo Human Act Prize chia sẻ: “Tôi hy vọng rằng tác động của Human Act Prize không chỉ dừng lại ở những dự án, sáng kiến được trao giải, mà sẽ là hạt giống để chúng ta có thể cùng nhau tạo nên cả một khu rừng của những hành động vì cộng đồng”.
“Nếu những doanh nghiệp lớn, tổ chức lớn, nếu mạng lưới những người làm cộng đồng kết nối nhiều hơn, chung tay nhiều hơn và được tôn vinh, lan tỏa nhiều hơn, chắc chắn độ phủ và hiệu quả các dự án sẽ có bước tiến lớn”.
 |
| Đồng chí LÊ QUỐC MINH, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng ban Tổ chức Giải thưởng Human Act Prize. |
“Cuốn sách bao gồm những chia sẻ của chúng tôi với mục đích giúp người đọc hiểu được truyền thống nhân đạo, vị tha của các hoạt động cộng đồng tại Việt Nam. Từ đó, độc giả có thể cảm thấy tự hào, tôn vinh và tham gia tích cực vào các hoạt động này”.
 |
| Ông Michael Arnol, CEO & Executive Editor của Metro Writers - Đồng chủ biên sách “Dấu ấn tiên phong - Đổi mới trong tác động xã hội tại Việt Nam”. |
“Tôi hy vọng rằng, tác động của Human Act Prize không chỉ dừng lại ở những dự án, sáng kiến được trao giải, mà sẽ là hạt giống để chúng ta có thể cùng nhau tạo nên cả một khu rừng của những hành động vì cộng đồng”.
 |
| Nhà báo TRẦN MAI ANH, thành viên Hội đồng Giám khảo Human Act Prize. |
“Human Act Prize là một tiếng nói sâu sắc về những hoạt động vì cộng đồng, đồng thời cũng là một tiếng nói đẹp để nhiều người nhìn thấy, nghe thấy và cảm thấy rằng chúng tôi cũng có thể làm như vậy, chúng tôi cũng nên hỗ trợ như vậy” - Ông Vương Vũ Thắng, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần VCCorp, thành viên Hội đồng Giám khảo Human Act Prize.
