Tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động đơn vị hành chính cấp tỉnh

Sáng 11/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025.

Rà soát, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, đáp ứng yêu cầu mới

Phát biểu tại tổ, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Đoàn thành phố Hà Nội), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính có sự đồng thuận rất cao trong các tầng lớp nhân dân.

Bày tỏ nhất trí rất cao với chủ trương sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, đại biểu nhận định đây là thay đổi mang tính cách mạng, nhằm sắp xếp tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, giảm chi ngân sách Nhà nước, giảm chi phí tuân thủ cũng như thủ tục hành chính. Đồng thời, việc sắp xếp cũng góp phần xây dựng chính quyền năng động, hiệu lực, hiệu quả.

Theo đại biểu, trong 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh hiện nay, có những đơn vị chưa đến 500.000 người dân, việc sắp xếp lại sẽ tạo không gian, dư địa phát triển mới, động lực phát triển mới trong kỷ nguyên mới, đồng thời là yếu tố tăng cường liên kết vùng. Thí dụ nhập các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu với Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tạo liên kết, động lực phát triển kinh tế lớn của cả nước.

Theo đại biểu, việc ban hành các nghị quyết về sắp xếp mới là các công việc đầu tiên. Trên cơ sở các nghị quyết, việc triển khai thực hiện tại địa phương như thế nào, hiệu quả ra sao rất quan trọng. Vì vậy, đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành, đặc biệt là các địa phương thực hiện sắp xếp hết sức quan tâm triển khai công tác chuẩn bị, kiện toàn bộ máy, thực hiện chuyển giao, tiếp nhận nhiệm vụ quyền hạn giữa các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp và đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cho rằng, cần tiến hành rà soát, đánh giá, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ công chức, viên chức tại các địa phương; rà soát để tiếp tục đổi mới phương thức làm việc, có thể đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ mới sau sắp xếp.

“Với bộ máy tinh gọn, khối lượng công việc tăng lên, nếu không đổi mới phương thức làm việc, sẽ khó có thể hoàn thành nhiệm vụ. Đây không chỉ là nhiệm vụ trước mắt, mà còn là nhiệm vụ lâu dài”, đại biểu nói.

Đại biểu cũng chỉ ra, có những tỉnh sau sắp xếp diện tích tăng lên rất lớn, khoảng cách từ trụ sở làm việc cũ đến trụ sở mới rất xa, cán bộ công chức, viên chức sẽ chịu ảnh hưởng lớn cả về công việc và đời sống. Vì vậy, Chính phủ và địa phương cần có giải pháp, cơ chế hỗ trợ phù hợp để cán bộ công chức, viên chức yên tâm công tác.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng nhất trí với đề nghị của Chính phủ, bổ sung vào Nghị quyết kỳ họp ghi nhận, đánh giá cao vai trò, đóng góp quan trọng và những thành tựu mang tính lịch sử của các đơn vị hành chính cấp huyện trước khi kết thúc hoạt động, đồng thời, ghi nhận, đánh giá vai trò của các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã không được giữ lại tên gọi sau khi thực hiện sắp xếp, thể hiện mong muốn của cử tri cả nước để ghi nhận một giai đoạn lịch sử của quốc gia.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đoàn Đắk Lắk) cho rằng, phải có chính sách hỗ trợ cán bộ trong thực hiện nhiệm vụ mới.

“Cải cách tiền lương cho cán bộ cấp tỉnh cần được thực hiện. Thêm nữa, khi thực hiện sáp nhập, trách nhiệm của Bí thư, Chủ tịch cấp xã rất lớn, nên cần có sự động viên, khích lệ, ghi nhận và nguồn lực để đáp ứng chế độ tiền lương cho cán bộ, công chức trong bối cảnh, giai đoạn mới”, đại biểu nói.

Không để lãng phí trụ sở dôi dư

Đại biểu Ma Thị Thúy (Đoàn Tuyên Quang) nhấn mạnh, đây là chủ trương đúng đắn, quyết tâm chính trị rất cao nhằm thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy; dư luận và ý kiến của nhân dân đồng tình cao, mong chờ Nghị quyết về việc sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025 được thông qua.

Đại biểu Ma Thị Thúy cho rằng, Chính phủ cần khẩn trương sắp xếp trụ sở dôi dư, đồng thời nên có quy định trong Nghị quyết về việc sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025 để các địa phương thực hiện dứt điểm, thay vì thực hiện theo Luật Quản lý tài sản công có nhiều khâu, bước thủ tục rườm rà và rất lâu.

Cùng với đó, đại biểu Ma Thị Thúy cũng đề xuất phải triển khai ngay các tuyến giao thông kết nối, đặc biệt là các tỉnh miền núi, nhằm bảo đảm thông suốt, tạo thuận lợi cho các đơn vị hành chính cấp xã đến Trung tâm hành chính cấp tỉnh.

Bày tỏ thống nhất cao với nội dung Tờ trình của Chính phủ thể hiện tinh thần quyết liệt, khẩn trương của Chính phủ trong sắp xếp bộ máy đơn vị hành chính cấp tỉnh, tuy nhiên đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đoàn Đắk Lắk) cho hay, cử tri cũng bày tỏ lo lắng về việc bố trí, sử dụng tài sản công sau sắp xếp để vừa bảo đảm công năng, đồng thời tránh lãng phí tài sản.

Nêu số tài sản công dôi dư hiện nay là 4.226 trụ sở, đại biểu đề nghị bên cạnh việc sắp xếp bộ máy, Chính phủ sớm có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này để tạo thuận lợi cho hoạt động công vụ, bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Cùng với đó, Chính phủ sớm ban hành các văn bản hướng dẫn để bộ máy sau sắp xếp đi vào hoạt động hiệu quả.

Đại biểu Sùng A Lềnh (Đoàn Lào Cai) kiến nghị, sau sáp nhập, Chính phủ sớm chỉ đạo các tỉnh mới rà soát quy hoạch, để bảo đảm mục tiêu, nguyên tắc của đề án, cũng như để tránh đầu tư dàn trải, gây lãng phí về nguồn lực của Nhà nước, người dân.

Phát biểu tại tổ, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, quá trình sắp xếp đang ở giai đoạn “nước rút” nhưng được thực hiện với tinh thần "thần tốc" song lại vô cùng thận trọng, kỹ lưỡng, bài bản, khoa học và chặt chẽ, đảm bảo đi bước nào chắc chắn bước đó.

Theo Bộ trưởng, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh lần này có sự thay đổi rất lớn về tư duy. “Không thuần túy là sắp xếp các đơn vị hành chính liền kề với nhau, mà dựa trên hình thái lãnh thổ tự nhiên sao cho hợp lý, đặc biệt là hình thái lãnh thổ hướng ra biển lớn”, Bộ trưởng nói.

Sau sắp xếp, Việt Nam sẽ có 34 tỉnh thành, trong đó có 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ thông tin, theo chỉ đạo chung của Bộ Chính trị, chính quyền địa phương 2 cấp quyết tâm vận hành ngày 1/7. “Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Chính phủ đã chuẩn bị sẵn sàng mọi điều kiện cho việc này”, Bộ trưởng khẳng định.

Về việc sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức, Bộ trưởng nêu rõ, đây là vấn đề “rất lớn” đang được triển khai; song song là sắp xếp tài sản, tài chính công; thực hiện điều chỉnh quy hoạch.