Từ năm tài khóa 2026, mức tiền nợ y tế được đưa vào như một điều kiện để xem xét khi nhập cảnh vào Nhật Bản sẽ được giảm từ mốc “200.000 yen trở lên” (khoảng 1.300 USD) xuống mốc “từ 10.000 yen trở lên” (khoảng 64 USD). Đồng thời, phạm vi người nước ngoài được đăng ký vào cơ sở dữ liệu cũng sẽ được mở rộng nhằm ngăn chặn tình trạng không thanh toán chi phí y tế.
Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, phương án trên của Chính phủ đã được thảo luận tại Ủy ban phụ trách chính sách đối với người nước ngoài của Đảng Dân chủ Tự do (LDP), do ông Shindo Yoshitaka đứng đầu vào ngày 26/11.
Giải pháp siết chặt quy định này xuất phát từ thực trạng hiện nay có nhiều trường hợp du khách nước ngoài bị ốm hoặc chấn thương trong thời gian lưu trú tại Nhật Bản, được điều trị tại cơ sở y tế nhưng không thanh toán hết chi phí. Theo quy định hiện này, người nước ngoài nợ trên 200.000 yen sẽ được Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi thu thập thông tin từ các cơ sở y tế và đăng ký vào hệ thống đồng thời chia sẻ với Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú như một trong những điều kiện để xét cấp thị thực nhập cảnh vào Nhật Bản. Tuy nhiên, từ năm tài khóa 2026, dự kiến khoản nợ chỉ trên 10.000 yen cũng có thể bị đưa vào danh sách từ chối nhập cảnh.
Bên cạnh đó, chính phủ Nhật Bản cũng đang cân nhắc yêu cầu người nước ngoài phải mua bảo hiểm y tế tư nhân trước khi nhập cảnh.
Đối với người nước ngoài lưu trú trung và dài hạn, từ năm tài khóa 2027 cũng dự kiến sẽ được quản lý theo hệ thống này. Theo đó, nếu người nước ngoài nợ tiền khám chữa bệnh, chính phủ có thể áp dụng các biện pháp như không chấp thuận gia hạn thời gian lưu trú hoặc từ chối cho tái nhập cảnh sau khi rời Nhật Bản.
Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú cùng Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản cũng có kế hoạch xây dựng cơ chế chia sẻ thông tin về tình trạng nợ thuế và nợ bảo hiểm xã hội của người nước ngoài. Hệ thống liên kết thông tin giữa các bộ ngành do cơ quan phụ trách số hóa phát triển sẽ được sử dụng để phản ánh tình trạng nợ vào quá trình xét tư cách lưu trú. Trong đó, thông tin về việc nợ phí bảo hiểm y tế quốc dân cũng sẽ thuộc diện chia sẻ. Theo cuộc khảo sát của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản đối với trên 150 thành phố ở nhiều địa phương trong cả nước, tỷ lệ đóng phí bảo hiểm quốc dân của người nước ngoài chỉ đạt 63%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 93% (bao gồm cả người Nhật).
Theo quy định mới, người nước ngoài có thời gian lưu trú trên 3 tháng nếu không tham gia bảo hiểm y tế do nơi làm việc cung cấp thì bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế quốc dân.
Trước đó, Chính phủ Nhật Bản đã thành lập Hội đồng các bộ trưởng về chính sách tiếp nhận người nước ngoài và Thủ tướng Sanae Takaichi đã chỉ thị phải hoàn thiện phương hướng cơ bản vào khoảng tháng 1/2026. Ngoài việc siết chặt quy định liên quan đến người cư trú bất hợp pháp, quy định nhập cảnh đối với người nước ngoài, chính phủ nước này cũng sẽ tăng cường kiểm soát việc mua bán bất động sản của người nước ngoài.
