Những công trình giàu ý nghĩa
Bất cứ vị khách nào bước vào khuôn viên bảo tàng Uống nước nhớ nguồn tại thôn Phước Điền đều nhận thấy sự trang nghiêm và rất đỗi hài hòa. Hơn thế, người chủ bảo tàng - ông Bùi Xuân Phước năm nay đã 80 tuổi với dáng thấp nhỏ nhưng sự nhiệt tình "chưa chịu già", luôn sẵn lòng làm người hướng dẫn khách.
Thật ra, ý tưởng đáng trân trọng này được ông Phước "nuôi" từ khi còn công tác. Nhưng đến khi bắt tay vào làm, rất nhiều điều ông không thể lường trước. Để lập một bảo tàng, cần có nguồn lực cũng như sức khỏe. "Vì tôi từng làm Giám đốc bảo tàng Phú Khánh (sau này tách ra thành Phú Yên và Khánh Hòa), nên có hiểu biết về việc lập bảo tàng cũng như sưu tầm tư liệu. Năm 1994, tôi đi tìm những đồng đội cũ nêu ý tưởng, nhờ giúp đỡ và sau đó rất nhanh xắn tay vào việc. Ấy thế nhiều khi cảm giác hụt hơi vì thiếu kinh phí", ông Phước cho hay.
Song, ông Phước đâu chỉ nghĩ mình xây dựng một khu bảo tàng nhỏ để thể hiện lòng kính yêu đối với Bác, mà qua đó muốn nơi đó phải là "địa chỉ đỏ", qua những hiện vật muốn đem đến cho bà con quê hương vốn hiểu biết về con đường Bác Hồ đã chọn để giải phóng dân tộc. Những ý nghĩ và niềm tin ấy đã thôi thúc ông phải hoàn thiện các công trình sớm, đưa vào phục vụ miễn phí đông đảo bà con.
Tuy nhiên, từ lúc bắt tay vào công việc, ông Phước chưa thể "đủ lực" hoàn thiện ý tưởng cũng như các công trình như hiện nay. Ông bảo, càng làm càng sáng ra và thấy phải làm tiếp. Ban đầu ông chỉ đủ sức xây dựng phòng tư liệu, lập ban thờ và xây dựng "Cây 79 mùa xuân tưới mát cho đời" (hệ thống cột nước phun hình hoa sen). Trong thời gian này, ông tiếp tục dồn lực xây dựng tượng đài Bác Hồ trong khuôn viên vườn hoa. Chỉ một thời gian sau, ông tự nhận thấy các công trình như vậy vẫn chưa đủ để trưng bày hiện vật và nói được hết công lao to lớn của Bác đối với đất nước. Ý nghĩ này đã đưa ông tới quyết tâm dựng đền thờ, công trình lớn nhất nằm ở trung tâm khu vườn, trong đó đặt nhiều tủ kính trưng bày hiện vật. Ông Phước thổ lộ: "Các chi tiết từ cổng, hàng rào tôi đều cố gắng làm theo một ý nghĩa ẩn dụ cho một giai đoạn lịch sử nào đó. Kể cả việc sắp xếp tượng đài liệt sĩ đối diện đền thờ Bác Hồ cũng ngụ ý cho lời căn dặn của Người: "Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước".
Để "quy hoạch" công trình theo lối "nội công ngoại quốc", rồi hệ thống cây xanh, các chậu hoa..., người chủ bảo tàng phải chịu khó đọc sách, tham khảo ý kiến kiến trúc sư. Ngoài ra, công trình đền tháp người Chăm, nhà thờ gia tộc cũng giúp khu bảo tàng trở nên sinh động, giàu ý nghĩa. Mới đây, ông Phước hoàn thiện khu nhà hội họp, có đủ sân khấu cho khách làm chỗ nghỉ ngơi và sinh hoạt văn nghệ.
Để bài học tỏa sáng
Đến nay, ông Phước vẫn không nguôi nói về những kế hoạch hoàn thiện hơn khu bảo tàng. Cần thêm kinh phí, ông phải vay mượn khắp nơi và bán cả chiếc xe máy, "moi" tiền trong sổ tiết kiệm. Thấy chưa đủ, ông lại bán đất, "dồn toàn bộ cho lý tưởng". Nâng niu những lá thư mà khách ghi cảm tưởng, gửi về sau lần đến thăm bảo tàng, ông Phước thổ lộ: "Tôi chẳng có nhiều nhặn gì, chỉ có lòng ham thích và quyết tâm. Là cựu thành viên sư đoàn sinh - dù - đặc công 385, tôi cũng được đọc nhiều sách về Bác và nhiều người cũng sẽ có cùng ý nghĩ với tôi là cuộc sống đâu chỉ cần ăn ngon, mặc đẹp. Có những giá trị cao hơn như thế!".
Đã vượt qua bao rào cản, ông Phước tự nhận thấy mình may mắn vì vợ và các con luôn ủng hộ. Họ chính là động lực để ông có thể đi bất cứ đâu tìm kiếm, sưu tầm hiện vật, làm giàu có tư liệu cho bảo tàng. Ông Phước nêu nguyện vọng: "Những bài học về tấm gương của Bác luôn tỏa sáng trong tâm hồn tôi, rồi lại tỏa sáng trong lòng các con tôi. Tôi ước muốn tinh thần ấy tỏa sáng đến nhiều người nữa".
Khách thập phương đến thăm bảo tàng cứ ngày một đông. Ngay cả một số trường học trong khu vực cũng đưa học sinh đến thắp hương và coi "Bảo tàng Uống nước nhớ nguồn" của ông Phước là địa chỉ cho một số tiết học ngoại khóa. Bà Đặng Kim Giao, nhà giáo nghỉ hưu xã Phước Đồng tâm sự: "Với hơn 120 hiện vật quý tại bảo tàng, thật sự là những giáo cụ sinh động giúp cho các em học sinh hiểu hơn về lịch sử, cội nguồn".
Mùa hè năm nay, hàng trăm học sinh đã đến Bảo tàng "Uống nước nhớ nguồn" thắp hương, nghe ông Phước kể những câu chuyện giản dị về Bác Hồ, được hồi tưởng lại những sự kiện lịch sử thông qua các hiện vật, tư liệu. Nhờ thế các em biết trân trọng các giá trị cội nguồn, truyền thống cha ông. Hướng tới ngày Thương binh liệt sĩ 27-7-2014, ông Phước cùng các đồng đội cũ cũng sẽ tổ chức thắp hương tưởng nhớ những người đã hy sinh, diễn văn nghệ, ôn lại thời hào hùng của đơn vị trong thời gian kháng chiến gian khổ.
Học Bác ở lối sống giản dịị và sống hết mình với đam mê cũng như quan tâm đến người khác, ông Phước không chỉ là người đang nhân lên lòòng biết ơn nguồn cội. Qua những việc làm cụ thể, ông đã chứng tỏ rằng, ở tuổi nào con người cũng có thể cống hiến. Từ giọng nói đến đôi mắt, tôi nhận ra ông muốn mình thêm khỏe để phục vụ mọi người.
